استخراج جالب نمک از خاک رس؛ نیجریه

حامد شاه‌محمدی
حامد شاه‌محمدی پنجشنبه، ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۰۷:۰۰
استخراج جالب نمک از خاک رس؛ نیجریه

در یکی از بیابان‌های نیجریه، افراد محلی رزق و روزی خود را از فروش نمکی به دست می‌آورند که به‌ جای حاصل شدن از آب‌شور، از خاک رس به دست می‌آید. با کجارو همراه باشید تا نحوه‌ی استخراج نمک را در مکانی سرتاسر رنگارنگ شاهد باشیم.

در شمال نیجریه و در ۲۰۰ کیلومتری شهر آقادز (Agadez)، یک روستای کوچک با حدوداً ۵۰ خانواده به نام تگوئدان‌تسمت (Teguidda-n-Tessoumt) قرار گرفته است. جمعیت این منطقه در فصل‌های مختلف سال متفاوت است. در نزدیکی این منطقه، شهری قراردارد که دارای صنعتی قدیمی و اندکی غیرمعمول برای تولید نمک است. جالب اینجاست که در این مکان نمک از آب‌گرفته نمی‌شود. درواقع اصلا در این صحرا تا هزاران کیلومتر آبی وجود ندارد. اما در اتفاقی جالب نمک این مکان را از خاک رس استخراج می‌کنند.

نمک

سرتاسر این روستا پرشده از برکه‌های آب شوری که منظره‌ای رنگارنگ و جالب را پدید آورده است. این منطقه نه در اثر اتفاقی طبیعی، بلکه به دلیل زحمت مردان، زنان و کودکانی به وجود آمد است که از خاک رس، نمکی ارزشمند را استخراج می‌کنند.

این ناحیه حدوداً ۲۰ چشمه دارد که خودش دارای آب‌شور است، ولی استخراج نمک فقط از خاک رُس صورت می‌گیرد. آن بخش از خاک رس که پر از نمک است را از زمین جدا می‌کنند و سپس درون برکه‌هایی با قطر ۶ متر می‌ریزند تا با آب چشمه‌ها ترکیب شود. بعد از آن شخصی با لگدکوب کردن آن، گِلی روان‌تر از قبل ایجاد می‌کند. سپس این محلول شور را برای مدتی به حال خود رها می‌کنند تا ته‌نشین شود. در کل چندین برکه برای ته‌نشینی وجود دارد و هرکدام با توجه به رنگ ابتدایی خاک رس، و میزان شوری محلول، به این برکه ها رنگ‌های متفاوتی بخشیده‌اند. خزه دریایی نیز در بعضی از همین برکه‌ها رشد می‌کند و به آب رنگ می‌دهد. هنگامی که زاویه‌ی تابش آفتاب در گستره‌ی شهر تغییر می‌کند، برکه‌ها نیز شکل ظاهری خود را عوض می‌کنند.

نمک

زمانی که این گل ته‌نشین شد، آب‌نمک را از برکه بیرون می‌کشند و به برکه‌ای کوچک‌تر انتقال می‌دهند. این قسمت از فرایند، توسط مردانی که مسئولیت نگه‌داری از برکه را بر عهده‌دارند انجام می‌شود. زنان نیز بلوره‌های نمک را از برکه‌ها جدا کرده و درنهایت آنها را برای دور بعدی جداسازی آماده می‌کنند.

کودکان نیز در این حین وظیفه‌ی بازدید از برکه‌های در حال خشک شدن را دارند. هم‌زمان با تبخیر شدن محلول در برکه‌ها، بلوره‌های نمک در سطح تشکیل می‌شوند. اگر این بلوره‌ها جدا نشوند، روی سطح را پوشانده و از ادامه‌ی فرایند تبخیر جلوگیری می‌کنند. پس کودکان، با پاچیدن قطرات آب به سطح برکه باعث غرق شدن دوباره‌ی بلوره‌ها در برکه می‌شوند. تبخیر تا زمانی ادامه دارد که فقط نمک آن باقی بماند.

نمک

نمک استخراج‌ شده به شکل بلوک‌هایی در می‌آید، سپس آنها را زیر نور آفتاب قرار می‌دهند تا خشک شود. این نمک‌ها یا به صحرانشینان فروخته شده یا در عوض غذا و کالاهایی دیگر با تجار مبادله می‌شود. نمک خام این منطقه برای مصارف انسانی مناسب نیست ولی برای تأمین رژیم غذایی حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

باقیمانده‌ی خاک رس نیز از برکه‌ها برداشته‌ شده و در منطقه‌ای جمع‌آوری می‌شود.

نمک

مطالب مرتبط:

منبع Amusingplanet

دیدگاه