شیپراک؛ نیومکزیکو
مقاله مرتبط:
شیپراک یا سنگ بالدار در ناواهو، یک سنگ آتشفشانی یک‌پارچه است که در منطقه‌ی ناواهو در شهرستان سن جوآن در نیومکزیکوی آمریکا واقع شده و تا ارتفاع ۵۰۰ متری سطح صحرا رفته است. این تخته سنگ از یک آتشفشان باستانی به جا مانده است که حدود ۲۷ میلیون سال پیش روی داده و در اثر سایش در سالیان سال یک ریشه‌ی سنگی در اطراف آن به وجود آمده است. ریشه‌ی این سنگ نشان‌دهنده‌ی دهانه‌ی اصلی آتشفشان است که اکنون سخت و تبدیل به سنگ شده است. احتمالا این دهانه در زمان شکل‌گیری حدود ۷۵۰ تا ۱۰۰ متر پایین‌تر از سطح زمین بوده و در اثر سایش سنگ‌های اطراف آن در طی سالیان، جای آن پر شده است.
یکی از قسمت‌های قابل توجه شیپراک پهنه‌های دیوار‌مانندی است که از جنس مواد مذاب هستند و انگار از سنگ مرکزی به بیرون متشعشع شدهاند. این دیوار‌ها در زمان فوران آتشفشان در بالای ترک‌ها تشکیل شدهاند که مواد مذاب درون تَرَک‌های اطراف دهانه را پر می‌کردند. مواد مذاب درون این شکاف‌ها سرد و به کریستال تبدیل و موجب ایجاد این قسمت‌های دیوارمانند شدهاند. مانند سنگ مرکزی، این سنگ‌های سخت نیز در مقابل سایش مقاومت کرده و نهایتا مانند یک دیوار در بالای سطح زمین باقی مانده‌اند. حداقل شش عدد از این سنگ‌های دیوارمانند در اطراف سنگ مرکزی وجود دارد.
شیپراک از یک ترکیب بسیار پتاسیک مواد مذاب تشکیل شده است که مینت (minette) نام دارد و محققان بر این باورند که از ذوب شدن تدریجی مواد رسوبی و سست روی سنگ‌ها به وجود آمده است. این مواد از به هم چسبیدن قطعات سنگی کوچک‌تر تشکیل شده و شبیه جوش سنگ است، با این تفاوت که تکه‌های تیز‌تر و نامنظم‌تری دارد. قطعات تیز و دندانه‌مانند نشان از ماهیت انفجاری این سنگ دارد که در اثر سایش تبدیل به شیپراک امروز شده است.
شیپراک از فاصله‌ی یک مایلی
دیواره‌های متشعشع از شیپراک
تصویر هوایی از شیپراک
تصویر هوایی از شیپراک
تصویر دیوار سنگی و شیپراک که در پشت آن دیده می‌شود.
دیواره‌های سنگی سمت چپ شیپراک
دیواره‌ها از فاصله‌ی دور.
تصویری نزدیک از دیوار‌های سنگی
دیواره‌ها از فاصله‌ی دور