سواحل بی نظیر فلایش در زومایای اسپانیا

فلایش (Flysch) نام نوعی از سواحل است که در آنها آثاری از سنگ‌های رسوبی کهن دیده می‌شود. در حقیقت سنگ‌های رسوبی که طی میلیون‌ها سال تشکیل شده‌اند، به خاطر تغییرات اقلیمی سر از سواحل درآورده و با فرسایش بر اثر برخورد آب و باد، شکل بسیار زیبا و متفاوتی به خود می‌گیرند. وجود لایه‌هایی با جنس‌های مختلف این شرایط زیبا را رقم می‌زند.

لایه‌های رسوبی در زیر آب در امتداد فلات قاره تشکیل شده‌اند. زمانی که تغییرات ساختاری بزرگ زمین‌شناسی رخ داده است، این لایه‌های متراکم به سمت سواحل حرکت کرده و سر از خشکی بیرون آورده‌اند. در حقیقت حرکت آرام صفحات قاره‌ای این لایه‌های زیرین را به سمت ساحل هل داده است. از آنجایی که لایه‌های مختلف سنگ‌های رسوبی در زمان‌های مختلف تشکیل شده‌اند، خواص گوناگونی نیز دارند. بعضی از لایه‌ها سفت‌تر و متراکم‌تر از دیگر لایه‌ها هستند. در حقیقت شرایط اقلیمی زمان تشکیل لایه‌ها روی ضخامت و استحکام آنها مؤثر بوده است. رانش زمین که به صورت نامنظم و بی‌قاعده رخ می‌هد، موجب تشکیل این لایه‌های متراکم شده است که قطر بعضی از آنها چند سانتی‌متر و قطر بعضی دیگر به چند متر می‌رسد. در برخی از موارد، رانش زمین به شکلی رخ داده است که لایه‌های رسوبی متراکم تقریبا زاویه‌ی عمودی به خودشان گرفته‌اند. با گذشت زمان، لایه‌های مقاوم در برابر فرسایش در کنار لایه‌های با مقاومت کمتر، شکل زیبایی به خود گرفته‌اند. در حقیقت فرسایش، لایه‌های ضعیف‌تر را از بین می‌برد و در نتیجه صخره‌های سنگی حالت شیار شیار به خودشان می‌گیرند. به مجموعه چنین صخره‌هایی فلایش (flysch) می‌گویند.

یکی از نمونه‌های زیبای صخره‌های فلایش در سواحل زومایا در شمال اسپانیا واقع شده است. این صخره‌های منحصر به‌فرد در سواحل ایتزوران (Itzurun) به خوبی مشاهده می‌شود. این سواحل که طولی معادل ۸ کیلومتر دارد، از شهر دبا (Deba) شروع شده و پس از زومایا به گتاریا (Getaria) ختم می‌شود. در واقع این سواحل صخره‌ای منحصربه‌فرد طولانی‌ترین سواحل فلایش پیوسته‌ی دنیا هستند.

صخره‌های فلایش واقع در زومایا طی یک دوره‌ی ۱۰۰ میلیون ساله تشکیل شده‌اند. لایه‌های رسوبی تشکیل‌دهنده‌ی این سنگ‌ها از برخورد صفحات قاره‌ای ایبری و اروپا در بیش از ۵۰ میلیون سال پیش تشکیل شده‌اند. لایه‌های موجود در سواحل از سمت غرب به شرق در حرکت بوده‌اند؛ بنابر این لایه‌های سواحل غربی قدیمی‌تر از سواحل شرقی هستند. این لایه‌ها اطلاعات ارزشمند زمین‌شناسی بسیاری را در خود جای داده‌اند؛ اطلاعاتی که مربوط به ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون سال پیش است.