در حالی که در پی بارش‌های سنگین و طغیان بی‌سابقه رودها در کشور شاهد وقوع سیل و خرابی‌های قابل توجهی بودیم، رودخانه کارون در آرامش نسبی قرار دارد، اما سد دز شرایط بحرانی متفاوتی را تجربه کرده است.
کارشناسان معتقدند در جریان بارش‌های سنگین و طغیان رودخانه‌های کارون و کرخه که در ۵۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده، وجود سدهایی همچون کارون ۳ و ۴، مسجدسلیمان و گتوند تاکنون نقش مهم و اساسی در مهار سیلاب‌ها ایفا کرده و مقابل طغیان رودخانه‌ها ایستاده‌اند و اجازه ورود بیش از حد آب به شهر را نداده‌اند.
بر این اساس، در حوضه آبریز دز نیز سد دز با توجه به حجم کم مخزن به‌تنهایی نتوانست برای مهار سیلاب‌ها کافی باشد و ورود سیلابی با دبی ۸ هزار مترمکعب در ثانیه را بگیرد و پس از پر شدن مخزن، به‌منظور جلوگیری از سرریز شدن سد دریچه‌های سد باز و آب به پایین دست رها شد.
در رودخانه دز تنها فقط یک سد احداث شده و مطمئناً این سد در حد توان مخزن خود می‌تواند مقابل طغیان و سیلاب‌ها بایستد و در بارش‌های سنگین ناچاراً باید برای جلوگیری از سرریز نشدن سد، آب ذخیره شده را تخلیه کند که این موضوع مطمئناً باعث ایجاد خسارت‌های جبران ناپذیری به پایین‌دست و مردم خواهد شد.
از سوی دیگر، از سوی مسئولان متولی امور، گفته می‌شود که سد گتوند در سیلاب‌های هفته جاری دریچه‌های تخلیه آب را باز نکرده تا به پایین‌دست آسیب وارد شود و تمام آورد رودخانه کارون را ذخیره کرده تا با مدیریت، تنظیم و کنترل سیلاب، وظیفه خود را ایفا کند.
پس از وقوع رویدادهای اخیر، برخی کارشناسان حامی سدسازی در کشور این سوال را مطرح می‌کنند که اگر وجود سلسله سدهایی همچون کارون ۳ و ۴، مسجدسلیمان و گتوند در رودخانه کارون نبود چه بلایی سر مردم خوزستان می‌آمد؟
بارش باران در روزهای اخیر، مناطق غرب و جنوب غربی کشور را مورد هدف قرار داده که این امر باعث طغیان بی‌سابقه رودخانه‌ها و ورود سیلاب به داخل شهرها شده و خسارت‌های فراوانی را در پی داشته است.
حامیان سدسازی معتقدند نکته بسیار مهم این است که در کشور ایران با توجه به شرایط آب و هوایی خشکی که دارد، وجود چنین سیلاب‌هایی می‌تواند تاثیرات مثبتی نیز داشته باشد البته این امر زمانی میسر می‌شود که در مسیر برخی از رودخانه‌های اصلی، سدهای مستحکمی احداث شده باشد. این در حالی است که موافقان سدسازی کماکان بر مواضع خود درباره اثرات منفی زیست‌محیطی این تصمیم بزرگ عمرانی اصرار دارند.
دیدگاه