قبرستان چند لایه یهودیان در پراگ

درگذشته وقتی یک قبرستان پر می‌شد و دیگر جایی برای حفر قبرهای جدید نداشت، با اضافه کردن یک لایه جدید خاک روی قبرهای قدیمی، یک قبرستان جدید پدید می‌آوردند. این همان اتفاقی است که برای قبرستان قدیمی یهودی‌ها درمحله یهودی‌نشین پراگ افتاده است. نه یک‌بار یا دوبار؛ بلکه دوازده بار.

این قبرستان، یکی از قدیمی‌ترین مکان‌های دفن یهودیان در دنیاست. که قدیمی‌ترین قبر موجود در آن متعلق به ۱۴۳۹ است، این مکان در قرن ۱۵ام ساخته‌شده است. آخرین خاک‌سپاری آن در سال ۱۷۸۷ اتفاق افتاده است. یعنی چیزی در حدود ۳۵۰ سال؛ بیش از صد هزار نفر در ۱۲ لایه روی هم انباشته و به خاک سپرده شده‌اند.

در آن زمان یهودی‌ها اجازه نداشتند مرده‌های خود را درجایی جز محله یهودی‌نشین ژوزوف به خاک بسپارند. هرچند که قبرستان در موقعیت‌های دیگری چندین بار گسترش یافته بود، اما مساحت آن باز هم کامل برای جامعه یهودی ناکافی بود. باورهای یهودی همچنین جابه‌جا کردن سنگ قبر را مجاز نمی‌داند، بنابراین وقتی قبرستان دیگر جایی نداشت و گسترش آن هم غیرممکن شد، لایه‌های دیگری از خاک روی قبر‌های موجود قرار گرفت و سنگ قبرهای قدیمی از زیر خاک در آورده شد و بر سطح این خاک جدید جای داده شد. امروزه ۱۲۰۰۰ سنگ‌قبر در این قبرستان دیده می‌شوند که به یکدیگر چنان فشرده شده‌اند که انگار برای کمی جای بیشتر باهم می‌جنگند.