بازگشت فسیل های ۸ میلیون ساله زرافه ایرانی به کشور بعد از ۴۰ سال

داریوش کریمی روز شنبه در نشست خبری افزود:

این کاوش براساس همکاری مشترک بین ایران و آمریکا از سال ۱۹۷۴  تا ۱۹۷۶ (۱۳۵۲- ۱۳۵۴) آغاز شد و براساس آن کارشناسان دو کشور موفق به کشف تعداد زیادی فسیل از مراغه که یکی از چهار منطقه مهم دنیا در حوزه ذخایر فسیلی است، شدند.

طبق اظهارات مدیر کل دفتر حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست، این طرح مشترک بین محققان و متخصصان دانشگاه کالیفرنیا و موزه لس‌آنجلس و محققان ایرانی انجام شد که طی دو سال ادامه داشت و در این مدت مقدار زیادی فسیل استخراج و به موزه ملی تاریخ طبیعی ایران ارسال شد. برخی از فسیل‌ها توسط محققان داخلی شناسایی و کدگذاری شد و تعدادی نیز برای شناسایی و کدگذاری و انجام کارهای مطالعاتی به آمریکا ارسال شد. قرار بود در مدت تعیین شده، بعد از شناسایی و کدگذاری و انجام کارهای علمی، فسیل ها به ایران برگردانده شود که در آن زمان انقلاب اسلامی به پیروزی رسید و مراودات دو کشور ایران و آمریکا متوقف شد.

چندین سال بعد از آن پرونده فسیل‌ها به دیوان لاهه ارجاع شد تا مورد بررسی قرار گیرد. از سال ۶۳ تا ۹۳ سازمان حفاظت محیط زیست این پروژه را در دیوان لاهه پیگیری کرد و در سال های ۹۲ و ۹۳ با گشایشی که از نظر گفت و گو بین دو کشور رخ داد این مساله در دستور کار دیوان لاهه قرار گرفت. بعد از آن لوایح متعددی برای ارسال فسیل‌ها به ایران تعیین شد و شهریور ۹۳ نشستی با حضور نمایندگان دو طرف به عنوان جلسه استماع در دیوان لاهه برگزار شد و قضات بعد از استماع مستندات به این جمع بندی رسیدند که آمریکا باید فسیل ها را به ایران بازگرداند.

کریمی گفت:

در این پرونده فقط سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه کالیفرنیا درگیر نبودند، بلکه چهار نهاد شامل سازمان حفاظت محیط زیست، مرکز امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری، نماینده ایران در دیوان لاهه و دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن پیگیر این موضوع بودند.

به گفته وی، با توجه به طولانی شدن این موضوع بین ایران و آمریکا، مذاکرات زیادی لازم بود تا اطلاعات دقیق تعداد این فسیل‌ها در آمریکا روشن شود. زمانی که اکتشاف انجام شد اعلام شده بود حدود سه هزار قطعه فسیل از مراغه کشف و استخراج شد که از این تعداد ۱۵۰۰ قطعه در ایران بود، بنابراین انتظار می‌رفت ۱۵۰۰ قطعه دیگر از آمریکا دریافت شود. برخی از فسیل ها پیش از آنکه شناسایی و کدگذاری شوند به آمریکا ارسال شده بود، بنابراین تخمین تعداد دقیق آن‌ها سخت بود. در این فاصله نیز تعدادی از دانشجویان ایرانی در آمریکا بر روی این فسیل‌ها کار کردند که اطلاعات آنها نیز جمع آوری شد. در نهایت بعد از ۲۰ روز کار مشترک، ۱۳۵۱ فسیل شناسایی و تعیین اصالت شد و در فهرست مربوط به توافقنامه دو کشور ثبت شد.

مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در این‌باره ادامه داد:

تعدادی از فسیل‌ها در قالب توده به آمریکا فرستاده شده بودند که در این مدت همچنان در قالب توده باقی ماندند و فسیل های موجود در آنها خارج نشد، بنابراین انتظار می رود تعدادی فسیل در این توده ها موجود باشد.

به گفته او قرار است دو کار علمی و تحقیقاتی بر روی فسیل ها انجام شود و تمام آن‌ها در موزه تاریخ طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست نگهداری می شود.

کریمی گفت:

با دریافت فسیل ها تعداد ۳۰ مقاله چاپ شده و دو گزارش ۸۰۰ صفحه‌ای که توسط محققان آمریکایی درباره این فسیل‌ها تهیه شده بوده نیزدریافت کردیم و از این رو بانک اطلاعاتی غنی از این فسیل ها در اختیار داریم.

وی تاکید کرد که بر اساس ماده هشت قراردادی که با آمریکا امضا کردیم، آمریکا متعهد می شود چنانچه یک فسیل بعد از ارسال به ایران به هر شکلی پیدا شود، این دولت ملزم به عودت فسیل و دادن خسارت به ایران است.

کریمی گفت:

در زمان سیر این درخواست دو پرونده مطرح شد یکی پرونده درخواست غرامت و دیگری ارجاع فسیل ها بود که پرونده درخواست غرامت معطوف به این بود که اگر نتوانیم به اصل خواسته خود یعنی بازپس گرفتن فسیل ها برسیم، درخواست خسارت کنیم که با انجام این خواسته پرونده غرامت خود به خود منتفی شد.

 منبع: ایسنا