روزشمار: ۱۲ دی؛ جشن آغاز سال نو میلادی

امروز یکم ژانويه و آغاز سال نو ميلادی است. تقويم‌نويس‌های اروپایی در طول زمان برای خود پنج تقويم در نظر گرفتند كه در همه آن‌ها يكم ژانويه نخستين روز سال ميلادی بوده است.

یکی از اين تقويم‌ها، تقويم ژوليان است كه مبدا آن سال ۱۵۳ پيش از ميلاد است. ديگری تقويم سزار (اسپانيا) است با مبدا ۳۸ پيش از ميلاد. مبدا تاريخ اكسيون سال ۳۰ پيش از ميلاد و مبدا تقويم پيسا سال یک پيش از ميلاد است و نيز تقويم گريگوری كه این تقویم به تدريج تقويم ميلادی جهانی شده و نيز قرار بر اين شده است كه تاريخ عمومی با آن نوشته شود و سال انعقاد قراردادها و رويدادها به آن تبديل شود.

شورای عالی مسيحيت در اجلاس خود در شهر رم كه یکم ژانويه سال ۱۶۲۲ برگزار شد، «یکم ژانويه» را به‌عنوان نخستين روز سال نو اروپاييان پذیرفت و اعلام داشت. تا آن زمان، مقر پاپ، ۲۵ مارس یعنی آغاز فصل بهار را كه از ديرگاه نوروز ميترائيست‌های اروپایی به اقتباس از نوروز ايرانيان بود، نخستين روز سال می‌دانست و برگزار می‌كرد. به عبارت ديگر پاپ‌ها از سال ۳۱۳ ميلادی كه امپراتوران رومی دست از آزار مسيحيان برداشتند تا سال ۱۶۲۲ به‌مدت بيش از ۱۳ قرن نوروز ايرانی را به‌عنوان آغاز سال نو خود بر گزار می‌کردند.

در بسیاری از فرهنگ‌ها، این رویداد را به مناسبت پایان سال قدیم و شروع سال جدید جشن می‌گیرند. در کشورهایی که از گاه‌شمار (تقویم) میلادی استفاده می‌کنند، سال نو معمولا در اول ژانویه برگزار می‌شود. در حال حاضر، جشن گرفتن سال نو یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای جهانی است.

در شب ۳۱ دسامبر هر سال، آخرین روز یک سال میلادی و روز قبل از روز سال نو در بسیاری از کشورهای جهان، عموما قاره‌‌های اروپا، آمریکا، استرالیا و بخش‌هایی از آسیا و آفریقا مراسم سال نو برگزار می‌شود. در فرهنگ جدید غرب این روز با گردهمایی‌هایی در مجالس و مهمانی‌ها برگزار می‌شود که انتقال سال را ساعت ۱۲:۰۰ شب جشن می‌گیرند. بسیاری از فرهنگ‌ها در این شب از آتش‌بازی و دیگر روش‌های پرصدا برای جشن گرفتن استفاده می‌کنند.

شب سال نو به‌صورت جهانی مطابق با تولد مسیح یا عرف‌نامه پس از میلاد (Anno Domini) در کشورهای مسیحی و حتی غیرمسیحی در ۳۱ دسامبر برپا می‌شود. شب سال نو همچنین به‌عنوان هفتمین روز کریسمس در مسیحیت غربی شناخته می‌شود. نمونه‌هایی از آتش‌بازی‌های شب سال نو را می‌توان با شهرهای سیدنی، ولپریسو، لندن و نیویورک مثال زد.

در ولپریسو شیلی بیش از دو میلیون تماشاچی، نظاره‌گر بزرگترین آتش‌بازی بودند که در مکانی بزرگ‌تر از ۲۱ کیلومتر از آتش‌بازی در بندر تجارتی شهر در ۲۵ دقیقه از شادی و سرور برگزار شد. در لندن زمانی که ساعت بیگ بن، نیمه‌شب را در شب سال نو اعلام می‌کند، با آتش‌بازی بسیار بزرگی همراه است. در نیویورک در کنار میدان تایمز جشن روی یک توپ کریستالی بزرگ متمرکز می‌شود که یک دقیقه تا شروع سال جدید را ثانیه‌شماری می‌کند.

در همین روز:

• تصرف شهرهای تبريز و اروميه توسط قوای عثمانی در جريان جنگ جهانی اول (۱۲۹۳ شمسی)
• درگذشت «محمدعلی اینانلو» مجری تلویزیون و فعال محیط زیست (۱۳۹۴ شمسی)
• انتقال پايتخت ايران از تبريز به قزوين به فرمان شاه طهماسب اول (۹۵۲ قمری)
• گاهشماری یولیانی برای نخستین بار به اجرا درآمد. (۴۵ پیش از میلاد)
• «سرس» به‌عنوان اولین سیاره کوتوله توسط جوزپه پیاتسی اخترشناس ایتالیایی کشف شد. (۱۸۰۱ میلادی)
• اعلام منع برده‌‏داری و دستور آزادی بردگان در آمريكا (۱۸۶۳ میلادی)
• ژاپن به‌طور رسمی تقویم میلادی را مبنای کار خود قرار داد. (۱۸۷۳ میلادی)
• نخستين شركت مسافرت هوایی در جهان در فلوريدای آمريكا آغاز بكار كرد. (۱۹۱۴ میلادی)
• تاسیس سازمان ملل متحد با حضور سی و شش کشور (۱۹۴۲ میلادی)
• سال‌روز انقلاب کوبا (۱۹۵۸ میلادی)
• کشور کامرون از فرانسه و بریتانیا مستقل شد. (۱۹۶۰ میلادی)
• کشور ساموا از زلاندنو مستقل شد. (۱۹۶۲ میلادی)
• روز ملی فلسطين (۱۹۶۵ میلادی)
• کشور روسیه تاسیس شد. (۱۹۹۲ میلادی)
• رسميت يافتن "«يورو» به‌عنوان پول واحد اروپا (۲۰۰۲ میلادی)
• روز قانون اساسی در کشور ایتالیا
• روز استقلال در کشورهای چک، برونئی، هائیتی و سودان
• روز جمهوری در کشور اسلوواکی
• روز تشکیل کشور تایوان
• روز ملی درختکاری در کشور تانزانیا