با تقویم های مختلف جهان آشنا شوید

امیرعلی محمودی
امیرعلی محمودی شنبه، ۱۱ دی ۱۴۰۰ ساعت ۱۴:۰۶
با تقویم های مختلف جهان آشنا شوید

در جهان امروز، چندین تقویم مدرن و سنتی وجود دارد که مورد استفاده‌ ملل مختلف است. در این مقاله، به‌طور خلاصه با برخی از این تقویم‌ها آشنا خواهیم شد.

نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۷/۰۷/۱ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۲/۰۳/۲۹ توسط پوریا محمدی پیوند به‌روزرسانی شده است.

تقویم های مختلف جهان کدامند؟

از تقویم های مختلف جهان می‌توان از تقویم ژولینی، تقویم عبری، تقویم هجری، تقویم ایرانی، تقویم بودایی، ویکرم سموت، ساکا سموت و کالی یوگا، تقویم ژاپنی، تقویم چینی و تقویم گریگوری نام برد.

انسان‌ها از «عصر نوسنگی» تاکنون با ساعت و زمان پیش رفته‌اند. قدمت اولین تقویم به «عهد برنز» یعنی حدود ۱۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و منطقه‌ خاورمیانه‌ کنونی باز می‌گردد. نحوه‌ کار این تقویم‌های باستانی به گام‌های ماه (حالت‌های مختلف دیده شدن بخش روشن ماه از زمین) و سال خورشیدی وابسته بود. از آن زمان تاکنون، مردم سرزمین‌های مختلف اقدام به ایجاد و توسعه‌ تقویم‌های خود کرده‌اند. تمرکز این مطلب بر برخی از تقویم‌های مورد استفاده‌ توسط کشورهای مختلف جهان است. در ادامه با ما همراه باشید.

انواع تقویم ها:

تقویم ژولینی

تقویم ژولینی

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

تقویم ژولینی، اولین تقویم مهم و مدرن جهان بود که از روش گاه‌شماری به کمک ماه و خورشید فاصله گرفت. این تقویم بر اساس تقویم رومی بود که در سال ۴۶ پیش از میلاد، توسط ژولیوس سزار معرفی شد. طبق تقویم ژولینی، هر سال ۳۶۵ روز و ۱۲ ماه دارد که هر چهار سال یک بار، یک روز در ماه فوریه به آن اضافه می‌شود.

تقویم عبری

چرخه روزها در تقویم عبری

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

تقویم عبری یا تقویم یهودی که در میان ایرانیان یهودی تبار به آن تقویم مختط یا مختلط نیز گفته می‌شود، در سال ۱۰ پس از میلاد مسیح ایجاد شد. در ابتدا، تقویم عبری از ماه‌های قمری و تقویم سالی (از ژانویه تا دسامبر) برای محاسبه‌ ایام سال استفاده می‌کرد که از هر سه تا چهار سال یک بار، یک ماه به آن اضافه می‌شد تا تفاوت بین ماه‌های قمری و تقویم سالی‌اش جبران شود. با گذشت زمان، محاسبات ریاضیاتی جای این روش را گرفت. امروزه، تقویم عبری برای مشخص کردن تعطیلات مذهبی، تعیین زمان مناسب عبادت‌های روزانه و انجام مراسمات مذهبی یهودیان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تقویم هجری

انواع گام های ماه

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

تقویم هجری با عنوان تقویم اسلامی نیز شناخته می‌شود. این تقویم بر اساس گام‌های مختلف ماه، از روش ۱۲ ماه و ۳۵۴ یا ۳۵۵ روز برای هر سال استفاده می‌کند. اولین سال اسلامی پس از هجرت پیامبر اسلام، از مکه به مدینه و در سال ۶۲۲ میلادی آغاز شد. این بدان معنا است که اکنون در سال ۱۴۴۳ هجری قمری مصادف با سال ۱۴۰۰ شمسی و ۲۰۲۲ میلادی هستیم. مسلمانان با استفاده از تقویم اسلامی می‌توانند تعطیلات مذهبی خود را مشخص کنند.

تقویم ایرانی

ساعت شنی و تقویم ایرانی

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

ایرانیان تقویم‌های مختلفی داشته‌اند که قدمت یکی از آن‌ها بیش از ۲۰۰۰ سال است. تقویم جلالی یکی از گاه‌شمارهای ایرانی است که مبدا آن، سال جلوس ملکشاه بر تخت سلطنت و سرآغاز آن جمعه، اول فروردین سال نخستین جلالی (۴۵۸ هجری خورشیدی)، برابر با نهم رمضان سال ۴۷۱ هجری قمری قراردادی (۱۵ مارس ۱۰۷۹ میلادی جولیانی مطابق ۲۱ مارس ۱۰۷۹ میلادی گرگوری) بود که تفاضل آن با تقویم هجری خورشیدی ۴۵۷ سال است. در این گاه‌شماری، روز اول سال طوری تنظیم شده که با آغاز بهار مصادف شود و در پایان، هر سال ۳۶۵ یا ۳۶۶ روز دارد. تقویم رسمی ایران بر اساس تقویم جلالی است.

تقویم بودایی

ظاهر تقویم بودایی

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

تقویم بودایی در سراسر جنوب شرقی آسیا مورد استفاده بوده و بر اساس گاه‌شمار هندو تنظیم شده است. این تقویم از روش سال نجومی استفاده می‌کند که در واقع زمانی است که زمین به دور خورشید می‌چرخد. البته تقویم بودایی مانند دیگر تقویم‌های «سال خورشیدی» که دارای سال کبیسه هستند، تلاش نمی‌کند با این‌گونه محاسبات زمانی هماهنگ باشد. به همین دلیل، تقویم بودایی به‌طور آهسته و با سرعت تقریبا یک روز در هر قرن، از توازن سال خورشیدی خارج می‌شود. اگرچه تقویم بودایی به‌طور رسمی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، از آن برای تعیین جشنواره‌ها و مراسمات مهم بهره می‌برند.

ویکرم سموت، ساکا سموت و کالی یوگا

نماد گاهشماری هندو

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

این سه تقویم، تقویم‌های هندو هستند. ویکرم سموت در نپال و برخی ایالت‌های هند استفاده می‌شود. این تقویم از ماه‌های قمری و سال نجومی برای تعیین زمان استفاده می‌کند. ساکا سموت، تقویم رسمی هند است که توسط هندوهای جاوه و بالی نیز مورد استفاده است. ماه‌های این تقویم عمدتا بر اساس علائم مدار « منطقةالبروج» تعیین می‌شود تا سال نجومی. منطقةالبروج که فلک‌البروج و گردآسمان نیز نامیده می‌شود، کمربندی با پهنای ۱۶ درجه از کره سماوی پیرامون دایرةالبروج است که حدود هشت درجه از شمال و هشت درجه از جنوب در امتداد آن را می‌پوشاند.

کالی یوگا آخرین چرخه از چهار چرخه‌ عصر یوگا است. چرخه‌ اول، عصر حقیقت و تکامل است؛ چرخه‌ دوم، عصر امپراتوران و جنگ‌ها؛ چرخه‌ سوم، عصر شیوع بیماری‌ها و نارضایتی‌ها و چرخه‌ آخر یعنی کالی یوگا، عصر جهالت و تاریکی است. طبق این تقویم، جهان کنونی در عصر کالی یوگا (جهالت و تاریکی) به سر می‌برد. تقویم کالی یوگا حدودا ۵۰۰۰ سال پیش آغاز شد و گفته می‌شود دارای مدت‌زمانی ۴۷۲ هزار ساله است.

تقویم ژاپنی

تقویم ژاپنی

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

تقویم ژاپنی از سال ۱۸۷۳ میلادی تاکنون از روش سال خورشیدی تقویم گریگوری استفاده می‌کند. ژاپن همچنین از اسامی دوره‌های مختلف نیز برای تعیین زمان خود بهره برده است؛ روشی که از چینی‌ها اقتباس می‌کند. بر اساس این روش، مدت‌زمان فرمانروایی هر امپراتور، آغازگر دوره‌ای جدید در تاریخ این کشور است. روش مذکور از سال ۷۰۱ تا ۱۸۷۳ میلادی، مورد استفاده‌ کشور ژاپن بود؛ با این حال، تا پیش از سال ۱۸۷۳، دوره‌ها و عصرهای مختلف ژاپن عمدتا بر اساس وقایع مختلف مشخص می‌شدند تا اینکه بر اساس فرمانروایی یک پادشاه باشد.

تقویم چینی

جشن سال نو چینی

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

تقویم چینی بر پایه‌ سیستم قمری-خورشیدی است. طبق این تقویم، هر ماه در روز «هلال ماه نو» شروع می‌شود. شروع سال چینی نیز با موقعیت مکانی ماه مشخص می‌شود، یعنی هنگامی که ماه مابین انقلاب زمستانی (کوتاه‌ترین روز سال و شب یلدا) و اعتدال بهاری قرار دارد. چین به‌طور رسمی از تقویم گریگوری استفاده می‌کند؛ اما تقویم چینی نیز برای جشن گرفتن تعطیلات در این کشور مورد استفاده است.

تقویم گریگوری

تقویم گریگوری از جمله تقویم‌های رایج بسیاری از کشورهای جهان است. این تقویم، جای تقویم ژولینی را گرفت تا با افزایش ۰۰٫۲ درصدی طول سال، دقت آن را بهبود بخشد. تقویم گریگوری توسط پاپ گریگوری سیزدهم در قرن شانزدهم میلادی معرفی شد. اگرچه تقویم گریگوری،تقویم مسیحیان است، در کشورهای زیادی مورد استفاده قرار دارد.

تقویم گرگوری و سکه پاپ کریگور

عکس‌ از وب‌سایت worldatlas

اگر اطلاعات بیشتری در خصوص شیوه‌های گاهشماری در جهان دارید، آن را با ما و سایر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

پرسش‌های متداول

اولین تقویم دنیا کدام است؟

قدمت اولین تقویم به «عهد برنز» یعنی حدود ۱,۰۰۰ تا ۳,۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و منطقه‌ خاورمیانه‌ کنونی باز می‌گردد.

انواع تقویم ایرانی کدامند؟

تقویم یزدگردی، تقویم مجوسی، تقویم خراجی، تقویم جلالی، تقویم حیوانی(غازانی)، تقویم هجری شمسی و تقویم شاهنشاهی از انواع تقویم ایرانی هستند.

دقیق ترین تقویم جهان کدام است؟

تقویم جلالی دقیق‌ ترین تقویم جهان است. در برابر تقویم اروپایی که در هر ۳,۲۲۶ سال، دارای یک روز خطا است، تقویم جلالی در هر ۱۱۶,۵۲۹ سال یک روز خطا دارد.

تقویم‌های هندو کدامند؟

ویکرم سموت، ساکا سموت و کالی یوگا

مطالب مرتبط:

منبع worldatlas

دیدگاه