روزشمار: ۱۸ مهر؛ درگذشت ارنستو چه گوارا

«ارنستو رافائل گوارا دلاسرنا» متولد ۱۴ ژوئن ۱۹۲۸ که بیشتر به‌ نام چه‌گوارا یا اِل‌چه شناخته می‌شود، پزشک، چریک، سیاست‌مدار، نظریه‌پرداز جنگی و انقلابی مارکسیست و یکی از شخصیت‌های اصلی انقلاب کوبا بود. او اولین فرزند از پنج فرزند «ارنستو گوآرا لینچ و «سلیا ده لاسرنا» که هر دو از طبقه بالا و اشراف آرژانتینی بودند، در روزاریو آرژانتین چشم به جهان گشود. چهره و ظاهر او به‌طور فراگیر به عنوان یکی از نمادهای شورشی پادفرهنگ و به عنوان یک نشان جهانی شناخته شده در فرهنگ عامه بدل شد.

علی‌رغم وجود دردهای فلج کننده حملات آسم حاد که در تمام دوران زندگی‌اش سایه انداخت، او توانست به عنوان یک ورزشکار سرآمد در رشته‌هایی نظیر شنا، فوتبال، گلف و تیراندازی ظاهر شود و همچنین توانست به یک دوچرخه سوار خستگی ناپذیر بدل شود.

گوآرا بازی شطرنج را از پدرش آموخت و شرکت در مسابقات محلی را از سن ۱۲ سالگی شروع کرد. در دوران بلوغ و در طول زندگی‌اش او علاقه ویژه‌ای به شعر به خصوص آثار پابلو نرودا، جان کیتس، آنتونیو ماچادو، فدریکو گارسیا لورکا، گابریلا میسترال، سزار والخو و والت ویتمن داشت.

در سال ۱۹۵۱، درست زمانی که ارنستو عاشق دختری اهل کرودوبا شده بود ناگهان تصمیم به سفر گرفت. او به پدرش گفت که می‌خواهد با موتورسیکلت سراسر آمریکای جنوبی را بگردد. پدرش که تصور می‌کرد علاقه ارنستو به آن دختر کوردوبایی از شدت اشتیاق و ماجراجویی او کم می‌کند، پذیرفت که ارنستو به این سفر برود.

سفر ارنستو، سفری توریستی نبود؛ نمی‌رفت تا از اماکن تاریخی و بناهای زیبا عکس بگیرد. او می‌رفت تا آدم‌ها را کشف کند. او می‌رفت تا از نزدیک در شادی‌ها و غم‌های مردمی که نمی‌شناختشان مشارکت کند. او با چشمانش می‌نوشید و این‌گونه عطش دل خود را فرو می‌نشاند. او همیشه می‌خواست با شریک شدن در غم‌های آدم‌های ناشناخته و دور، مرهمی باشد بر زخم‌هایشان و التیامی باشد بر غم‌هایشان.

ارنستو به همراه دوست خود، «آلبرتو گرانادا» پای خود را جای پای کاشفان بزرگ آمریکا گذاشته بودند. آنها نیز آسایش و رفاه خانه و همه وابستگی‌هایشان را جا می‌گذاشتند و به سوی افق‌هایی تازه می‌رفتند. ارنستو و آلبرتو مسیر فاتحان اسپانیایی را در پیش گرفتند، با این تفاوت که این دو به چیرگی و غلبه و تملک هیچ تمایلی نداشتند.

اما آلبرتو تا پایان سفر همراه ارنستو نماند. آلبرتو در کاراکاس شغلی پیدا کرد و همانجا ماند. وقتی آلبرتو در کاراکاس ماند، ارنستو با هواپیمایی که اسب‌های مسابقه را حمل می‌کرد، به میامی رفت. آخرين نقطه عزيمت چه‌‏گوارا، كشور بوليوی در آمريكای لاتين بود. سفر چه‌گوارا به دور آمریکای جنوبی، هشت ماه طول کشید.

ارنستو چه‏‌گوارا در نهم اكتبر ۱۹۶۷ میلادی در ۳۹ سالگی تيرباران شد.

سال‌ها از محل دفن چه‌گوارا اطلاعی در دست نبود تا اینکه در سال ۱۹۹۵ یک ژنرال بولیویایی که در عملیات دستگیری او شرکت داشت مکان دفن او را که در کنار باند یک فرودگاه در نزدیکی جایی که در آن به قتل رسیده بود افشا کرد. بقایای جسد چه‌گوارا در سال ۱۹۹۷ به کوبا انتقال یافت و در سانتا کلارا، شهری که پیروزی‌های زیادی در جریان جنگ‌های انقلابی کوبا کسب کرده بود دفن شد و بنای یادبودی به افتخار او ساخته شد.

از آثار او می‌توان به کتاب پرفروش خاطرات موتور سیکلت که درباره سفرهایش با موتور سیکلت در آمریکای لاتین است، اشاره کرد.

در سرزمین مادری وی آرژانتین جایی که در دبیرستان‌ها نام وی را به خاطر می‌سپارند، موزه‌های بی‌شماری از «چه» کشور را پر کرده است.

موزه چه‌گوارا در کوبا

موتورسیکلت چه‌گوارا

در سال ۲۰۰۸ یک مجسمه برنزی از او در شهر تولدش روزاریو نصب شد.

علاوه بر این چه‌گوارا برای بعضی از بولیویایی‌ها به حضرت ارنست معروف است و او را فرد مقدسی دانسته و می‌پرستند.

در همین روز:

• تولد «نجم‌الدين ابوالفتح يوسف شيبانی» جغرافی‌‏دان مسلمان (۶۰۱ قمری)
• روزی كه كره‌ای‌ها دارای الفبای اختصاصی شدند. (۱۴۴۶ ميلادی)
• ايالت كرمان شامل سراسر جنوب شرقی ايران از جمله سواحل مربوط به قلمروی شاه اسماعيل صفوی پيوست. (۱۵۰۳ میلادی)
• تولد «روالد آموندسن» اولين فاتح قطب جنوب (۱۸۷۲ میلادی)
• برای نخستين بار ميان يک هواپيمای در حال پرواز و يک اتومبيل در حال حرکت ارتباط تلفنی برقرار شد. (۱۹۴۷ میلادی)
• روز ملی و استقلال كشور آفريقایی «اوگاندا» از استعمار انگليس (۱۹۶۲ میلادی)
• روز منطقه والنسیا در کشور اسپانیا
• روز جهانی پست