روزشمار: ۵ آبان؛ تاسیس صليب سرخ جهانی

«هانری دونان» یک تاجر سوئیسی بود که در ۸ می سال ۱۸۲۸ ميلادی متولد شد. دونان جهت اخذ مجوز حفر چاه، عازم شهر لومباردی واقع در شمال ایتالیا شد. در سال ۱۸۵۹ میلادی، این شهر نقطه مرکزی برای ادامه جنگ سالفرینو در دهكده‌ای در شمال غربی Manuta واقع در شمال ايتاليا بین بين‌ قوای اتريش و فرانسه بود.

هزاران مرد و زن مجروح جنگی که در رنج و عذاب سختی به سر می‌بردند به خاطر فقدان کمک‌های ابتدایی مردند. «هانری دونان» که از خانواده‌ای متول و متدین بود کار خودش را فراموش کرد و با از خودگذشتگی روستاییان محلی را سازماندهی کرد تا از مجروحان هر دو طرف جنگ مراقبت کنند. تلاش‌های دونان زندگی افراد زیادی را نجات داد ولی جمعا حدود ۵۰ هزار نفر در اين جنگ جان خود را از دست دادند.

دونان بعدها در سال ۱۸۶۲ در سن ۳۴ سالگی، خاطرات و دیده‌های خود را در کتاب «خاطره ای از سولفورینو» منتشر کرد. او در پايان كتاب خواستار تشكيل جمعيت‌های امدادی داوطلب برای كمک به آسيب‌ديدگان اين‌گونه حوادث شد. ایده‌های هانری دونان در این کتاب سرآغاز تشکیل کمیته بین‌المللی صلیب سرخ شد.

در سال ۱۸۶۳ اولين تشكيلات پيشنهادی دونان در «ژنو» تشكيل شد كه طی آن ۱۶ كشور در ژنو طی كنفرانسی بين‌المللی اولين كميته دائمی بين‌المللی برای كمک به مجروحان جنگی را شكل دادند كه بعدها به كميته بين‌المللی صليب سرخ تغيير نام يافت.

دونان در ۳۰ اکتبر سال ۱۹۱۰ درگذشت. كمی پيش از مرگش در سال ۱۹۰۱، وی به‌همراه «فردریک پسی» اولین جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. او این جایزه را به پاس تفكرات سازنده‌اش دريافت كرد. پاداش دونان به همين جا ختم نشد و نهايتا روز «هشتم ماه می» برای اولين بار در سال ۱۹۸۴ به افتخار روز تولد دونان، روز جهانی صليب سرخ نامگذاری شد.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ ICRC)‎) انجمن و سازمان غیردولتی انسان‌دوستانه است که مقر اصلی آن در شهر ژنو سوئیس است. این کمیته که شامل چندین کشور بود، تصمیم گرفت که در تمامی کشورهای جهان کمیته‌های کمک‌رسانی تشکیل دهد و یک نشان و علامت نیز برای این کمیته‌ها انتخاب کردند. برگردان رنگ پرچم کشور سوئیس که صلیبی سفید در زمینه سرخ بود، یعنی صلیبی سرخ بر زمینه‌ای سفید را برگزیدند و آن را نشان «صلیب سرخ» نامگذاری کردند.

پس از آن کشورهای مسلمان نیز به این کمیته پیوستند و برای خود برگردان رنگ پرچم کشور عثمانی که هلالی سفید در زمینه سرخ بود، یعنی هلال قرمز در زمینه سفید را به عنوان علامت این کمیته برگزیدند و آن را «جمعیت هلال احمر» نامیدند.

اکنون قریب به ۲۰۰ کشور عضو جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ جهانی هستند. فعالیت‌های این کشورها بر اساس ۷ اصل است:

۱- انسانیت، ۲- خدمات داوطلبانه، ۳- بی‌طرفی، ۴- بی‌غرضی، ۵- استقلال، ۶- جهان‌شمولی، ۷- یگانگی

همچنین این جمعیت‌ها ۴ هدف را در فعالیت‌های خود دنبال می‌کنند که شامل موارد زیر می‌شود:

• تلاش برای تسکین دردهای انسان‌ها
• تلاش برای تامین سلامت انسان‌ها
• تلاش برای تامین کرامت انسان‌ها
• تلاش برای ایجاد صلح و دوستی میان انسان‌ها

این سازمان در ابتدا فقط برای مراقبت از سربازان زخمی جنگ بود اما بعدها برای تسکین همه دردهای بشری گسترش یافت. تقریباً در همه کشورهای دنیا شعبه‌هایی از صلیب سرخ وجود دارد که در طول جنگ و صلح کار می‌کنند. این سازمان به مردم بی‌پناه بدون هیچ تبعیضی از لحاظ طبقه، رنگ، عقیده و ملیت خدمت می‌کند.

در همین روز:

• افتتاح تصفيه‌خانه آب تهران (۱۳۴۴ شمسی)
• الحاق منطقه «جامو و كشمير» به هندوستان و آغاز اختلافات هند و پاكستان (۱۹۴۷ میلادی)
• روز ملی «اتريش»