روزشمار: ۲۱ مهر؛ كشف قاره آمريكا توسط «كريستف كلمب» مكتشف و دريانورد ايتاليایی

«كريستوفر كلمبوس» معروف به «كريستف كلمب» سوداگر و دریانورد اهل جنُوا در ایتالیا بود که بر حسب اتفاق قاره آمریکا را کشف کرد.

کلمب در آغاز در سال ۱۴۸۵ میلادی طرح خود را به دربار پرتغال ارائه داد و پیشنهاد کرد که زیر پرچم این کشور در جزایر هند به اکتشاف بپردازد اما کارشناسان پادشاه پس از بررسی به این نتیجه رسیدند که خط سیر سفر بسیار طولانی‌تر از آن چیزی است که کلمب ادعا می‌کند و درخواست او پذیرفته نشد.

او که از مقامات لیسبون ناامید شده بود به اسپانیا رقیب سیاسی پرتغال پناه برد تا از حاکمان آن دیار کمک بخواهد. کلمب درمجموع توانست نقشه‌اش را به کارشناسان دربار اسپانیا بقبولاند. اما هفت سال طول کشید تا با شاه و ملکه به توافق نهایی برسد. در نهایت قرار بر این شد که نیمی از بودجه سفر را سرمایه‌داران ایتالیایی بگذارند و نیم دیگر از سوی دولت اسپانیا فراهم شود. نبردهای سخت با مسلمانان و تصرف گرانادا خزانه سلطنتی را تهی کرده بود و پرداخت همین سهم پنجاه درصدی هم برای دولت آسان نبود. پیش از آغاز سفر شاه و ملکه، کلمب را به مقام دریاسالاری گماردند و سخاوتمندانه حق موروثی حکومت بر تمام سرزمین‌های کشف شده در آن سوی اقیانوس را به وی بخشیدند.

پس از تحویل گرفتن سه کشتی با ملزومات کامل از دولت، نوبت به کار دشوار گردآوردن خدمه رسید. بیشتر ملوانان از رفتن به چنین مأموریت «جنون‌آمیزی» وحشت داشتند. اگر نفوذ سیاسی ملکه و وعده‌های رنگارنگ کلمب نبود شاید هیچ‌کس حاضر با همراهی با وی در این سفر نمی‌شد.

سرانجام کریستف کلمب در غروب سوم اوت ۱۴۹۲ میلادی، سفر دريايى خود را به وسيله  سه کشتی سانتاماریا، نینیا و پینتا به‌اندازه قايق‏‌های امروزی، همراه با نود نفر خدمه به فرماندهی کلمب از بندر پالوس اسپانیا آغاز كرد و به‌سمت اقيانوس اطلس حركت کرد و پس از توقفی کوتاه در جزایر قناری (آفریقا) رهسپار دل اقیانوس شدند.

در آن زمان، اعراب، اقيانوس اطلس را دريای سبز ظلمات، می‌خواندند و كلمب نخستين كسی بود كه بدين اقيانوس ناشناس قدم می‌گذاشت. دريانوردان آن روز، كمتر حاضر بودند طوری در دريا پيش روند كه ساحل را نبينند. با اين حال كريستف كلمب در اين مورد، دست به ريسک خطرناکی زده بود.

مسافرت پنج هفته به طول انجامید. در این مدت ملوانان وحشت‌زده بارها بر فرمانده خود شوریدند و حتی خواستند او را سربه نیست کنند و کشتی‌ها را به اسپانیا بازگردانند. اما هر بار کلمب با وعده یا تهدید آرامش را برقرار می‌ساخت.

در بیستم سپتامبر با مشاهده دسته‌ای پرنده که از شرق می‌آمدند این امید در ایشان قوت گرفت که خشکی در آن حوالی است. بالاخره در یازده اکتبر دیده‌بانان وجود یک خشکی را در روبه‌رو اعلام کردند؛ فردای آن روز، ۱۲ اکتبر ۱۴۹۲ میلادی، کلمب و یارانش پس از ۳۵ روز سفر سخت، پا بر جزیره‌ای زیبا و سرسبز از مجمع‌الجزایر باهاما (آمریکای مرکزی) گذاشتند.

كلمب برخلاف بسياری از مردم زمان خود معتقد بود كه زمين گرد است و اطمينان داشت كه با سفر دريايى به سوی غرب می‌‏تواند راهی تازه را برای تجارت سودآور اروپاييان به خاور دور پيدا كند. اين نقشه خوبی بود ولی دو نقطه ضعف داشت. اول اينكه او تصور نمی‌‏كرد كه دنيا به آن بزرگی باشد كه ما امروزه آن را می‌‏شناسيم؛ دوم آنكه نمی‌‏دانست و نمی‌‏توانست هم بداند كه دو قاره بزرگ آمريكای شمالی و جنوبی در سر راه او قرار گرفته‌‏اند. لذا هنگامی كه در دوازدهم اكتبر ۱۴۹۲ میلادی پس از هفتاد روز دريانوردی، از دور خشکی‌های مربوط به قاره آمريكا را ديد، تصور كرد كه به خاک آسيا نزدیک شده است و لذا جزايری را كه كشف كرده بود، هند غربی نام نهاد.

او سه سفر ديگر هم به هند غربی انجام داد و هنوز هم می‌پنداشت كه اين جزاير، قسمتی از خاک آسيا هستند. اين سفر و شناسایی باعث شد كه در سال‌های بعد، نيروهای استعمارگر اسپانيایی به اين سرزمين رفته و قرن‏‌ها به استثمار و چپاول اين منطقه بزرگ بپردازند.

کریستف کلمب وصیت کرده بود که در آمریکا دفن شود، ولی در آن زمان در سال ۱۵۰۶ کلیسای مناسبی در آمریکا برای این کار یافت نشد. ازاین‌رو وی را در شهر والادولید اسپانیا دفن کردند و سپس به صومعه‌ای در سویل منتقل شد. با این حال جسد او را در سال ۱۵۴۲ از خاک خارج و به هیسپانیولا منتقل کرده و در سانتو دومینگو دفن کردند.

در پایان قرن هفدهم، اسپانیا قسمت غربی هیسپانیولا را به فرانسه واگذار کرد و جسد کلمب به کوبا منتقل شد. بعدها هنگامی که کوبا به استقلال دست یافت، در سال ۱۸۹۸، جسد برای آخرین بار از اقیانوس اطلس گذشت و در کلیسای جامع سبیا اسپانیا دفن شد. با این حال در بنای یادبود کلمب در پایتخت جمهوری دومینیکن، جعبه‌ای حاوی استخوان‌هایی وجود دارد که روی آن نوشته شده «کریستف کلمب». محققینی که از جسد موجود در این تابوت نمونه‌برداری دی‌ان‌ای کرده‌اند می‌گویند که نتیجه با دی‌ان‌ای برادرش دیگو، که او هم در نزدیکی سویل دفن شده هم‌خوان است.

در همین روز:

• درگذشت شاعر بزرگ دوره قاجار استاد «محمدتقی شوريده شيرازی» (۱۳۰۵ شمسی)
• تصويب لايحه كاپيتولاسيون توسط مجلس شورای ملی (۱۳۴۳ شمسی)
• درگذشت استاد «حسين بهزاد» مشهورترين نگارگر معاصر ايران (۱۳۴۷ شمسی)
• عاشورای حسينی (۶۱ قمری)
• افتادن بابل به دست ایرانیان در سپاه کوروش بزرگ (۵۳۹ پیش از میلاد)
• روز ملی و استقلال كشور آفريقایی «گينه استوایی» از استعمار اسپانيا (۱۹۶۸ میلادی)
• روز ملی «اسپانيا»
• روز جهانی زبان اسپانیولی