آشنایی با شماری از گونه‌های متفاوت گربه‌های وحشی
گربه‌سانان، خانواده‌ای متشکل از زیباترین گونه‌های جانوری این کره‌ی خاکی. موجوداتی درنده‌خو اما بازیگوش، با جذبه‌ای مثال زدنی.
کمابیش همه‌ی ما با اعضای ارشد این خانواده آشنایی داریم. شیر، ببر، پلنگ، شیر کوهی، یوزپلنگ، جگوار و دیگر اعضای کوچک و بزرگ این خانواده را یا در قالب عکس و فیلم‌های مستند و یا در باغ وحش‌ها از نزدیک مشاهده کرده‌ایم.
گربه‌های بازیگوش و پشمالوی خانگی نیز به عنوان رام‌ترین عضو این خانواده، مدت‌های مدیدی است که در کنار ما انسان‌ها زندگی می‌کنند. موجوداتی دوست‌داشتنی که درکنار آرامش و شیطنت‌های کوچک و بزرگ خود، گهگاهی نیز به ما چنگ و دندان نشان می‌دهند.
اما در کنار این گونه‌های شناخته شده، تنوع نژادی قابل توجه و البته کمیابی نیز وجود دارد. گربه‌های وحشی که شاید به اندازه‌ی دیگر اعضای فامیل خود، شانس معرفی شدن به انسان را پیدا نکرده‌اند. البته این امر شاید آن قدرها نیز ناخوشایند نباشد. معمولا شناخت ما انسان‌ها از یک گونه‌ی جانوری در نهایت به نابودی و انقراض جانور بخت‌برگشته می‌انجامد. کافی است به موارد متعدد شکار غیر قانونی و حتی قانونی حیوانات در اقصی نقاط جهان توجه کرد، امری که درستی این مدعا را به اثبات می‌رساند.
اما به هر حال، شناختن این موجودات زیبا و باشکوه در جای خود کاری ارزشمند است. تماشای مخلوقات زیبای خداوند که در شکل، اندازه و ظاهری متفاوت و در عین حال شبیه به هم، جادوی آفرینش را دیگر بار به ما یادآوری می‌کنند.
تخمین زده می‌شود که خانواده‌ی گربه سانان (Felide)، در حدود ۲۵ میلیون سال قبل پا به عرصه‌ی وجود نهاده است. از آن زمان تا کنون این خانواده در اقصی نقاط جهان پخش شده و خود را با شرایط مختلف اقلیمی و آب و هوایی وفق داده است. اما البته همه‌ی آنها به اندازه‌ی گربه‌های خانگی، شیرین و دوست‌داشتنی نیستند. گاهی نیز زهری از ترس و دلهره به دل انداخته و خلق و خوی وحشی و رام نشده آنها، شما را مضطرب و پریشان می‌کند. آنها ذاتاً شکارچی هستند، جانورانی گوشتخوار که تغییر ذائقه‌شان به سادگی امکان‌پذیر نیست. بوی خون آنها را به دنبال خود می‌کشد و در زمان شکار، آنها به جز هدف خود برای کشتن طعمه، روی چیز دیگری تمرکز نمی‌کنند.
به جز شیرها، گونه‌های محدودی از گربه‌سانان، رفتارهای اجتماعی و روابط قوی و مستحکم خانوادگی را به نمایش می‌گذارند. البته معدودی از آنها به صورت گروهی شکار کرده و در پاره‌ای موارد نیز شاهد تشکیل کلونی‌هایی هستیم که روابط چندان محکمی بین اعضای آن شکل نگرفته و اغلب بسیار سست‌بنیان هستند.
به همین دلیل جای هیچ‌گونه تعجب نیست که بچه گربه‌های خانگی نیز گاهی رفتاری متفاوت از خود بروز می‌دهند. روحیه مستقل و سرشار از غرور که از روح آزاد و بی‌پروای نهفته در اعماق این گلوله‌های پشمی نشأت می‌گیرد.
در ادامه از شما دعوت می‌کنیم به تماشای شماری از گونه‌های متفاوت و در عین حال جالب توجه گربه‌های وحشی بنشینید. گونه‌هایی که شاید تا کنون از وجود آنها اطلاع نداشتید.
لینکس کانادایی (Lynx canadensis)
گربه‌ای وحشی از خانواده‌ی گربه‌سانان که ساکن نیمکره‌ی شمالی است. لینکس در واقع در کشورهای کانادا، آلاسکا و بخش‌هایی در شمال ایالات متحده زندگی می‌کند. جثه‌ی این گربه تقریبا دو برابر گربه‌های خانگی بوده و با توجه به اقلیم زیستگاهش، بدنش را پوششی ضخیم از خز در برگرفته است. در فصل تابستان رنگ این خز بیشتر متمایل به قهوه‌ای است، ولی با فرارسیدن فصل زمستان، رنگ این خز نیز رفته رفته روشن‌تر شده و می‌توان رگه‌هایی از رنگ نقره‌ای را نیز در میان آن مشاهده کرد.
گربه‌ی شنی (Felis Margarita)
گربه‌ی شنی همانگونه که از نامش پیداست، ساکن شبه جزیره‌ی عربستان، آفریقا و غرب آسیا است. به دلیل زندگی در مناطق کویری، این گربه نیز خود را به بهترین شکل ممکن با شرایط محیطی تطبیق داده است. به طوری که حتی زیر پنجه و در میان انگشتانش نیز پوشیده از خزی است که آنها را از داغی شن و ماسه‌ی بیابان محفوظ نگاه می‌دارد.
گربه‌ی پالاس (Pallas)
این توپ پشمالوی بانمک، از نظر اندازه شبیه به گربه‌های خانگی معمولی است، منتها با خزی بلند و پرپشت‌تر. تفاوت دیگر آنها شکل مردمک چشمان‌شان است که به جای شکل شکاف‌مانند معمول، کروی است. این گونه از گربه‌های وحشی را می‌توان در اروپای شرقی مشاهده کرد. باور بر این است که گربه‌ی پالاس، قدیمی‌ترین گونه‌ی گربه‌ها است که حدود ۱۲ میلیون سال پیش پا به عرصه‌ی حیات گذاردند.
بلک فوت (Black-footed Cats)
این گونه‌ی کوچولو با ظاهری دوست‌داشتنی که به نام "گربه‌ی خال‌خالی" (small-spotted) نیز شناخته می‌شوند، عنوان کوچک‌ترین گونه‌ی گربه‌های وحشی جهان را از آن خود کرده است. گربه‌ی نر بالغ در حدود ۴ پاوند وزن دارد، این در حالی است که گربه‌ی ماده، ریز جثه‌تر بوده و از وزن کمتر از ۳ پاوند برخوردار است. باغ وحش فیلادلفیا میزبان تعدادی محدود از این گونه‌ی گربه است . موجوداتی دوست داشتنی که نمی‌توان به راحتی از آنها دل کند.
کاراکال (Caracal)
نام این جانور خوش‌قیافه و ملوس در واقع از لغت "karakulak" گرفته شده است که در زبان ترکی به معنی "گوش‌سیاه" است. این جانور اغلب شب‌ها به شکار می‌رود و نکته‌ی جالب اینکه کاراکال شکارچی نترسی است، چرا که بیشتر مواقع به جانورانی حمله می‌کند که دو تا سه برابر خودش اندازه دارند، حیواناتی مثل بزکوهی.
یوزپلنگ ابری (Neofelis Nebulosa)
این گونه از گربه‌های وحشی ساکن دامنه‌ی کوه‌های هیمالیا، جنوب شرقی آسیا و چین است. جمعیت این گربه‌ها همواره روندی رو به کاهش نشان می‌دهد. یوزپلنگ ابری از نظر تکاملی، حلقه‌ی رابط بین گربه‌های بزرگ (شیر، ببر، یوزپلنگ، جگوار) و کوچک (شیر کوهی، چیتا) است. از نظر اندازه، کوچک‌ترین گربه‌ی بزرگ به حساب آمده و برخلاف نامش، رابطه‌ی چندانی با یوزپلنگ ندارد.
گربه‌ی پامپاس (Leopardus Pajeros)
این گربه نسبتا کوچک ساکن آرژانتین، پرو، شیلی، اکوادور، بولیوی و به صورت محدود نواحی جنوب غربی کلمبیا است. نام این گربه برگرفته از زیستگاه اصلی آن یعنی علفزارها و مراتع آمریکای جنوبی (Pampas) است. هر چند این گربه را می‌توان در خلنگ‌زار، بوته‌زار، جنگل‌های بارانی و حتی ارتفاعات بیش از ۵ هزار متر نیزمشاهده کرد.
جاگوارِندی (Jaguarundi)
این گربه‌ی نسبتا کوچک بیشتر اوقات خود را روی شاخه‌ی درختان سپری می‌کند، ولی هنگام شکار، ترجیح می‌دهد روی سطح زمین جست و خیز کند. جاگوارندی، بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است، اما نشانه‌های دال بر حضور آن در فلوریدا و سواحل آلاباما نیز دیده شده است.
گربه‌ی یوزپلنگی (Prionailurus Bengalensis)
این گربه، بومی جنوب و شرق آسیا است. متأسفانه به دلیل از بین رفتن زیستگاه و در پاره‌ای موارد شکار بی‌رویه، نسل این گربه نیز در معرض خطر قرار گرفته است. گربه‌ی یوزپلنگی هم اندازه‌ی گربه‌های خانگی بوده و در عین حال از اندامی باریک‌تر برخوردار است.
گربه‌ی ماهیگیر (Fishing Cat)
این گونه از گربه‌های وحشی، بومی جنوب و جنوب شرقی آسیا است و اغلب ترجیح می‌دهد در کنار آب زندگی کند. در میان اعضای خانواده‌ی گربه سانان، این گونه شناگری قابل و ماهر است، هر چند نزدیکی با انسان و زندگی کردن با او، خلق و خو و عادات این گونه را نیز دستخوش تغییر کرده است.
سِرِوال (Leptailurus Serval)
گربه‌ی وحشی و میانه‌جثه‌ای که بومی صحراهای آفریقا است. این گربه نیز در فهرست حیوانات در معرض خطر انقراض قرار گرفته است. بررسی‌های ژنتیکی و DNA این جانور نشان داد که رابطه‌ای نزدیک بین سرول با گربه‌ی طلایی آفریقایی و کاراکال وجود دارد.
گربه‌ی خلیج برنئی (Bornean Bay Cat)
این گربه یکی از نژادهای در معرض خطر گربه‌های وحشی بوده و بومی جزیره‌ی برنئو است. اطلاعات کمی در مورد این گونه در اختیار ما قرار دارد، چرا که گونه‌ای بسیار نادر و کمیاب است. این حیوان بسیار محتاط بوده و در عین حال جانوری است شب رو، به همین دلیل علی رغم تلاش دانشمندان در فاصله سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ و با وجود دوربین‌های متعدد، تنها یک عکس از این گربه به دست آمد.
و البته این پایان فهرست ما نیست...
کادکِد (Kodkod) -(Leopardus Guigna)
آسِلوت (Ocelot)- (Leopardus Pardalis)
گربه‌ی وحشی (Felis Silvestris)
گربه‌ی طلایی آسیایی (Catopuma Temminckii)
گربه‌ی کوهستانی چینی (Felis Bieti)
گربه‌ی وحشی (Leopardus Wiedii)
گربه‌ی سر تخت (Felis Planiceps)
گونه‌های مختلفی از گربه‌سانان در گوشه و کنار جهان زندگی می‌کنند، تنوعی قابل توجه که شاید مجال کافی برای معرفی تمامی آنها در اختیارمان نباشد. اما باید پذیرفت که این خانواده تضادی قابل توجه را به نمایش می‌گذارد. در یک سو گربه‌های بزرگی که یک اشاره‌شان کافی است تا قلب‌مان از شدت ترس و هیجان از تپش باز بماند و در سوی دیگر موجوداتی ملوس و کوچک که نوازش کردن‌شان کاری است خوشایند و با شیطنت‌های گاه و بیگاه، زندگی‌مان را لبریز از لحظات شاد و سرگرم کننده کرده‌اند.
امیدوارم از مطالعه‌ی این مطلب و همراهی با کجارو لذت برده باشید.
دیدگاه