گزارش کجارو از نوآوری‌های دیجیتالی خطوط هوایی فنلاند

علی زمانی
علی زمانی یکشنبه، ۱ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۱۳:۰۰
گزارش کجارو از نوآوری‌های دیجیتالی خطوط هوایی فنلاند

در دنیایی که به‌قول آلوین تافلر، آینده پژوه آمریکایی، موج دوم (انقلاب صنعتی) را سپری کرده و وارد موج سوم (انقلاب ارتباطات) گشته، دنیای مک لوهانی دهکده جهانی  (Global village)، حرف اول و آخر را می‌زند. همه چیز دیجیتالی شده و این دنیای دیجیتالی هزاره سوم، سبک زندگی ساکنان کره زمین را نیز با تغییراتی شگرف همراه کرده است. فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) امروزه در بالاترین سطح خود در دنیای صنعت محصولات و صنعت خدمات،‌نقش‌آفرینی می‌کند و این نقش‌آفرینی، زمینه فرصت آفرینی‌های گوناگونی را برای کسب و کارهای خلاق ایجاد کرده است. یکی از مهم‌ترین صنایعی که توانسته از طریق فناوری اطلاعات و دنیای دیجیتالی قرن بیست و یکم،‌ شیوه‌های جدیدی را در ارائه خدمات به جامعه گسترده مخاطبان و مشتریان فراهم کند، صنعت هوایی به شمار می‌آید. صنعت هوایی،‌یکی از ارکان مهم در توسعه صنعت گردشگری محسوب می‌شود و وقتی صنعت میان رشته‌ای (interdisciplinary)  گردشگری،‌ با ابزارها و فناوری‌های پیشرفته صنعت هوایی و فناوری اطلاعات همراه می‌شود، ماحصل کار ترغیب گردشگران به استفاده بیشتر از خدمات گوناگون است. با کجارو همراه باشید.

یکی از خطوط هوایی خلاق و نوآور که در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای ارائه جلوه‌های نوین و خلاقانه در ارائه خدمات به مشتریان انجام داده است، خطوط هوایی فنلاند موسوم به FinnAir است که این گزارش نگاهی مصور به جدیدترین فناوری‌ها و خدمات نوآورانه این شرکت در عرصه هوایی دارد. هواپیمایی فین ایر، با طراحی جذاب و کاربرپسند خلاقانه در کابین هواپیما، انقلابی از رنگ و نور را در محیطی تمام دیجیتالی در اختیار مسافران اوکونومی‌ و بیزینس کلاس قرار داده است تا تجربه پرواز با نسل‌های آینده هواپیما‌ها را در سال ۲۰۱۵ تجربه کنند. ایرباس A۳۵۰ که در تولوز فرانسه برای این شرکت در حال ساخت است، از هفته آینده عملیاتی می‌شود. گزارش اختصاصی کجارو درباره جدیدترین فناوری‌ها و طراحی‌های خلاقانه در عرصه صنعت هوایی فنلاند را با ما بخوانید. 1

(تصویر خدمات خلاقانه و دیجیتالی هوایی شرکت فین ایر فنلاند)

بر اساس گزارش‌های Airlines Trends، شرکت هوایی فین ایر، اولین ایرلاین اروپا است که از ایرباس‌های A۳۵۰-۹۰۰ فرانسوی استفاده می‌کند. پیش از این، هوایی قطر ایرلاین و ویتنام ایرلاین، از این هواپیماها برای حمل و نقل مسافران بهره می‌بردند. این هواپیما، ۲۹۷ صندلی دارد که شامل ۲۰۸ صندلی برای بخش economy، ۴۳ صندلی برای بخش اکونومی‌ راحت (comfort) و همچنین ۴۶ صندلی در بخش business است. هفته آینده نخستین پرواز طولانی این ایرلاین بین هلسینگی و شانگهای چین برقرار می‌شود و این شرکت امیدوار است بر اساس خدمات خلاق و دیجیتالی جذابی که در این هواپیماها ارائه می‌کند، بتواند مشتریان زیادی در اروپا و آسیا برای خود دست و پا کند. شرکت dSign Vertti Kivi & Co به‌عنوان موسسه طراحی و دکوراسیون داخلی شرکت هوایی فین ایر، تلاش بسیاری کرده است تا تجربه یک مسافرت لذت‌بخش رنگارنگ را برای مسافران این هواپیما بر اساس فناوری‌هایی که در این غول هوایی تدارک دیده، ارائه کند. اسکرین موسوم به Galley screen که در داخل کابین این هواپیما نصب شده است، تلاش کرده تا طبیعت سبز و جنگل‌های آرام و زیبای فنلاند را روی این اسکرین بزرگ کابین، روبه‌روی دیدگاه مسافران ورودی به کابین قرار دهد. 2

(اسکرین بزرگ داخل کابین هواپیمایی فین ایر فنلاند)

فناوری Panasonic IFE در کنار سیستم اینترنتی WIFI در طول پرواز سبب می‌شود تا مسافران، تجربه خوبی از خدمات دیجیتالی را در مسافرت‌های هوایی به‌خصوص در مسیرهای طولانی، در اختیار داشته باشند. سیستم روشنایی و رنگ‌پردازی LED تمام دیجیتالی که در داخل کابین هواپیما تعبیه شده است، در طول پرواز حس خوبی را به مسافر القا می‌کند. مثلا اگر آسمان بیرون تاریک باشد، به مقتضای آن، به‌طور اتوماتیک نورپردازی داخل کابین نیز تغییر می‌کند تا مسافران، از یکنواختی نور که معمولا در سایر هواپیما‌ها مشاهده می‌شود، خسته نشوند. تنوع رنگ‌پردازی روشنایی در کابین و بخش‌های مختلف این غول آهنی، آرامش بهتری را به مسافر القا می‌کند. سیستم نورپردازی دیجیتالی تعبیه شده در داخل کابین، هنگامی‌ که مسافران در حال سوار شدن به هواپیما هستند، نقشی از ابر و آسمان آبی خاص فنلاند را با طراحی نور، در کل هواپیما خلق می‌کند تا با این روش، به مسافران خوش‌آمد گویی کند. مفهوم فضای زنده (Space Alive) در طراحی رنگ‌پردازی داخل کابین رعایت می‌شود. موضوعی که Juha Järvinen, مدیر امور بازرگانی (COO) شرکت به آن اشاره دارد. هوشمندی در طراحی دیجیتالی کابین هواپیما، تنها به مسئله روشنایی ختم نمی‌شود. بلکه به مقتضای موقعیت مکانی و زمانی هواپیما در طول پرواز، اسکرین‌هایی که رو‌به‌روی صندلی هر مسافر قرار دارد، تغییر رنگ خودکار پیدا می‌کنند. یعنی اگر بیرون هواپیما، هوا تاریک باشد یا گرگ و میش بشود اصطلاحا، اسکرین‌ها به این تغییر آب و هوا واکنش نشان داده و مسافر متوجه می‌شود که هوای بیرون اکنون روشن،تاریک یا گرگ و میش است. بنابراین برای مسافرانی که قصد استراحت دارند، این اسکرین‌ها دائما روشن نمی‌ماند. یکی از مسائل جالبی که یوها یارونین درباره ویژگی‌های جدید هواپیمایی فین ایر فنلاند به آن اشاره می‌کند،‌موضوع استفاده از فرصت‌های تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی هواپیما و نوع طراحی آن برای تمامی مسافران از کشورهای مختلف جهان است. وی می‌گوید، به‌دلیل آن که بسیاری از مسافران این هواپیما، از کشورهای آسیایی و آمریکای شمالی هستند و گاه اطلاعاتی درباره فنلاند و طبیعت آن ندارند، ما تلاش کردیم تا با نوآوری در طراحی و استفاده از فرهنگ طراحی فنلاندی، به آن‌ها نشان بدهیم که طراحی خوب، سبب زندگی بهتر می‌شود. آن‌ها با نوآورهای دیجیتالی و طراحی منحصربه‌فرد ما در کابین، با فنلاند آشنا می‌شوند. کلیه بالش‌ها، روکش صندلی‌ها، طراحی دکوراسیون داخلی کابین و مسائلی از این دست توسط خانه طراحی Marimekko  فنلاند طراحی شده است. 3

(دکوراسیون برای صندلی بخش بیزینس در هواپیمایی فین ایر فنلاند)

4

(فضای اضافی ۱ در ۲ متر برای دراز کردن پای هر مسافر رو‌به‌روی هر صندلی)

5

(جای دست سه‌بعدی که قابلیت قرار دادن هدفون و وسایل اضافی را هم دارد)

6

(۲  دوربین روی دم هواپیما و زیر بدنه نصب شده است تا بتوان مسیر پرواز را مشاهده کرد)

از طریق اسکرین‌هایی که رو‌به‌روی صندلی هر مسافر قرار گرفته است، مسافران می‌توانند زمان سرو شدن صبحانه،‌ ناهار، شام، درخواست فراخوان مهمانداران و همچنین امکان خرید محصولاتی که در کابین با تخفیف و بدون مالیات به فروش می‌رسند را در کنار قابلیت‌های دیگر (مشاهده زمان سفر،‌ سرعت هواپیما و امثالهم) مشاهده کنند. 7

(تصویر اسکرین‌های رو‌به‌روی صندلی هر مسافر برای ارتباط با مهمانداران و اطلاع از وضعیت سفر)

8

(سرویس بهداشتی مخصوص مسافران خانم در هواپیمایی جدید فین ایر فنلاند)

اکنون با این توضیحات مختصر،‌ نگاهی خواهیم داشت به فناوری جدید و خلاقانه فین ایر در A۳۵۰. اما اول کمی‌ درباره اهمیت مدیریت نوآوری در شمال اروپا بدانیم.

نوآوری در خدمت مردمان اسکاندیناوی

زندگی در میان یخ و سرما و تلاش برای بقا و حفظ محیط زیست و ایجاد بهره‌وری پایدار و صلح طلبی، چهار خصیصه مهم مردمان سرزمین‌های شمالی اروپا است که ما از آن‌ها با عنوان اسکاندویناوی یاد می‌کنیم. 9 فنلاند، نروژ، سوئد و دانمارک، چهار کشور سرد سرزمین‌های اسکاندیناوی هستند که امروزه،‌ در زمره مدرن‌ترین و ثروتمندترین کشورهای قاره سبز و حتی جهان به شمار می‌روند. واحد پول همه این کشورها، کرون هست که البته کرون مخصوص به خود را دارند. سرزمین‌های سرسبز اما یخبندان و طبیعتی بکر، زندگی در سرزمین‌های شمالی را با دیگر بخش‌های اروپا، متفاوت کرده است. در واقع سبک زندگی مردمان اسکاندیناوی، تا حدودی با دیگر بخش‌های قاره اروپا فرق دارد. اگر به این مناطق سفر کرده باشید، در خواهید یافت که آرامش در برخورد با مسائل، زندگی دوستدار محیط زیست (eco friendly) و همچنین نگاه توسعه پایدار محور به زندگی، از جمله خصوصیات مردمان خطه‌های شمالی است. اگرچه بر اساس آمارها،‌میزان خودکشی و مصرف قرص‌های ضد افسردگی در میان مردمان اسکاندیناوی در سال‌های اخیر افزایش یافته است، اما هم چنان، طول عمر، امید به زندگی و توزیع ثروت ملی در این ۴ کشور،‌ رقم قابل‌ملاحظه‌ای است که در دیگر بخش‌های اروپا کمتر دیده می‌شود. 10 یکی از دلایل موفقیت زندگی و کسب و کار مردمان این خطه را می‌توان در سخت کوشی، روحیه کار تیمی‌ و از همه مهم‌تر، حضور خلاقیت و برنامه‌ریزی در فرایند‌های کاری و زندگی دانست. زندگی در چنین جاهایی که آب و هوای سرد قطبی دارد، نیاز به زندگی با برنامه مبتنی بر نوآوری دارد. این نوآوری را در سبک خانه‌سازی،‌ توسعه حمل و نقل عمومی‌ و همچنین فرایند‌های کاری مردمان اسکاندیناوی در مقایسه با دیگر شهروندان اتحادیه اروپا می‌توان مشاهده کرد. 11 در حوزه مدیریت نوآوری (Innovation management) و همچنین کسب و کار خلاق (creative business)، کشورهای اسکاندیناوی سرآمد هستند و این موضوع در عرصه‌های کسب و کار سبز (Green Business) و توسعه پایدار (Sustainable development) بیش از سایر بخش‌ها به چشم می‌آید. طراحی و راه‌اندازی کسب و کارهای آی تی محور (ICT enabled businesses) و کارآفرینی‌های الکترونیکی (Digital entrepreneurship) سبب شده است تا امروزه دنیا، با شرکت‌های موفقی از دنیای اسکاندیناوی روبه‌رو شود که Nokia فنلاند، IKEA و Spotify‌ و Skype سوئد مشتی نمونه از خروار شرکت‌های خلاق این خطه باشد. بهترین و معتبرترین مجلات مدیریت نوآوری و خلاقیت که در فهرست ISI قرار دارد، امروزه توسط مراکز علمی‌ اسکاندیناوی منتشر می‌شوند و یکی از منابع معتبر در این عرصه تجاری به شمار می‌روند. 12

(درباره نوآوری در فنلاند به finland.fi مراجعه کنید)

در بخش مدیریت نوآوری در صنعت خدمات (Innovative service industry)، شرکت‌های فعال در خطه اسکاندیناوی، تولیدکننده روش‌های نابی در این عرصه بودند و این اصل، به صنعت کالا نیز بسط داده شده است. شرکت‌های فنلاندی، سوئدی و حتی نروژی در زمره برترین شرکت‌های جهان در انتشار گزارش سالانه مسئولیت اجتماعی ( Corporate Social Responsibility report) هستند که تعهدی به توسعه پایدار و نگاه کسب و کار سبز است. برترین موسسات مدیریت نوآوری در خدمات مانند Karlstad Research Center که عالی‌ترین مرکز طراحی صنعت خدمات در اروپا است، در سوئد قرار دارد و برخی از فعالیت‌های مشترک با فنلاندی‌ها در زمینه Bio Fuel در دستور کار دارد. 13

(برای آگاهی از رویکرد CSR در فنلاند،‌به TEM.fi مراجعه کنید)

بنابراین، خیلی جای تعجب ندارد اگر ببینیم شرکت هوایی در فنلاند، از خلاقانه‌ترین روش‌ها در توسعه کسب و کار خود بهره می‌گیرد و این روش‌ها را با استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات بسط و توسعه می‌دهد. امری که می‌تواند در کسب مشتری و افزایش توان رقابتی و خلق ارزش افزوده در دنیای رقابتی امروز صنعت هوایی جهان، نقش‌آفرینی کند. در اروپا، خطوط هوایی بسیاری فعال است و هر یک،‌ تلاش دارد با استفاده از ابزارهای دیجیتالی خلاقانه، مشتری بیشتری کسب کرده و هزینه تمام شده بلیط را برای مسافران کاهش دهد. قبلا در پرتال کجارو، درباره شیوه‌های خلاقانه در کسب و کار شرکت هوایی ریان ایر (RyanAir) مطالبی ارائه کردیم. 14

(یکی از شرکت‌های خلاق در خدمات هوایی کم هزینه در اروپا)

گفتیم که این شرکت هوایی،‌ هیچ دفتر فیزیکی فروش بلیط ندارد. غذایی در داخل کابین برای مسافرن سرو نمی‌کند. کارت پرواز و صدور بلیط و فروش آن کاملا به‌صورت اینترنتی صورت می‌گیرد. پرتال اینترنتی آن، علاوه بر فروش بلیط به ده‌ها مقصد اروپا، ده‌ها خدمت دیگر از پیدا کردن مکان اقامت تا اجاره خودرو و تخفیف در تورهای شهری و امثالهم را در اختیار مسافر قرار می‌دهد. همه این مسائل سبب می‌شود تا رایان ایر، هزینه تمام شده بلیط را برای مسافران economic  کاهش داده تا بتوانند با هزینه به مراتب کمتری از شرکت‌های هوایی رقیب، مسیری را طی کنند. 15

(تصویر ایندکس پرتال خدمات هوایی و مسافرتی ریان ایر)

اکنون، برای کسانی که دوست دارند تا تجربه هوایی خیلی لوکس و حرفه‌ای و تمام دیجیتال را احساس کنند، شرکت هوایی فنلاند، تجربه‌های جالب و خلاقانه ای که مبتنی بر کسب و کار نوآورانه شرکت‌های فنلاندی است، به ارمغان می‌آورد. ایرباس ۳۵۰ (A۳۵۰) فنلاند، امروزه میزبان تجربه‌های نوآورانه جذاب برای مسافرانی است که از این ایرلاین برای سفرهای طولانی مدت استفاده می‌کنند. 27

(تصویری از قابلیت‌های نوآورانه دیجیتالی در خطوط هوایی فنلاند)

این شرکت در خدمات هوایی خود، ویژگی‌های جدیدی را به ایرباس ۳۵۰ افزوده است که دنیایی جذاب از رنگ و نور را به دیدگان مسافران می‌آورد. اسکرین‌های دیجیتالی که قابلیت سفارش کالا و خدمات را به مسافر می‌دهد در کنار تیون‌های تنظیم رنگ نور و صوت و همچنین قابلیت‌های خاص دیجیتالی برای تنظیم صندلی و گوش دادن به موسیقی و اتصال به اینترنت، بخشی از نوآوری‌های جذاب خطوط هوایی فین ایر است که به ان خواهیم پرداخت.

فین ایر: قدیمی‌ترین و امن‌ترین شرکت هوایی جهان

شرکت خطوط هوایی فنلاند با نام FINNAIR، در نوامبر ۱۹۲۳ میلادی تاسیس شد و اکنون با ۷۲ هواپیما، به ۸۸ مقصد دنیا پرواز دارد. شعار این ایرلاین خلاق، طراحی شده برای تو یا DESIGNED FOR YOU‌ هست که توسط FinnAir Group‌ مدیریت می‌شود. دفتر مرکزی شرکت در Vantaa فنلاند قرار دارد که با هلسینکی، پایتخت این کشور فاصله چندانی ندارد. آقای پکا وورامو (Peka Vauramo)، به‌عنوان مدیر عامل شرکت فعالیت دارد که در سال‌های اخیر،‌نقش زیادی در توسعه فرصت‌های کسب و کار خلاق این شرکت هوایی فنلاندی ایفا کرده است. بیش از ۵۵۰۰ نفر برای این شرکت مشغول به کار هستند. در فنلاند، شرکت‌های هوایی دیگری هم فعالیت دارند،‌ اما بزرگ‌ترین آن‌ها، شرکت فین ایر است. ۵۵ درصد سهام این شرکت هوایی،‌متعلق به دولت و ملت فنلاند است. این شرکت، عضو ائتلاف هوایی موسوم به Oneworld airline alliance نیز به شمار می‌رود. در سال ۲۰۱۳ میلادی، بیش از ۹ میلیون مسافر را در ۶۰ کشور مقصد اروپایی و ۱۳ مقصد آسیایی جابه‌جا کرده است. شرکت فین ایر، قدیمی‌ترین شرکت هوایی جهان نیز به شمار می‌آید که بیش از ۹ دهه در زمینه صنعت هوایی جهان تجربه دارد. در طی ۹ دهه فعالیت این شرکت، حتی ۱ مورد صدمه به هواپیما، نقص فنی یا سقوط،‌ در کارنامه این شرکت دیده نشده است. بر اساس آمارها، شرکت FinnAir، در فهرست ایمن‌ترین خطوط هوایی جهان (Safest Airline) قرار دارد که خود، اعتبار بالایی برای کسب و کار یک شرکت هوایی در عرصه گردشگری و حمل و نقل است. گردش مالی شرکت در سال ۲۰۱۴ میلادی، بیش از ۲.۳ میلیارد یورو برآورد شد. پرتال اینترنتی شرکت فین ایر در نشانی finnair.com در دسترس است که به بیش از ۳۰ زبان، فرصت‌های کسب و کار این شرکت هوایی معتبر فنلاند را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. 17

(تصویر ایندکس پرتال خطوط هوایی فین ایر فنلاند)

از فنلاند تا استرالیا و از مالزی تا ایالات متحده، شرکت هوایی فنلاند به جابه‌جایی مسافر اشتغال دارد و پرتال را به‌گونه‌ای طراحی کرده است که مخاطبان بتوانند به‌راحتی از خدماتش استفاده کنند. طراحی مخاطب مدار (user friendly)‌ و همچنین ارائه اطلاعات به ده‌ها زبان زنده دنیا در پرتال شرکت خطوط هوایی فین ایر فنلاند،‌ یکی از قابلیت‌های ارزنده این مجموعه است که می‌تواند به‌عنوان الگوی خوبی برای وب مسترهای شرکت‌های هوایی ایرانی نیز در نظر گرفته شود. در این پرتال، خدمات متنوعی که مسافران هنگام رزرو و خرید بلیط به مقاصد خود در اختیار دارند، ارائه می‌شود که البته به‌عنوان روندی متداول در اکثر خطوط هوایی پیشرفته دنیا قابل‌مشاهده است. 18

(تصویر امکان استفاده از امکانات تکمیلی در هنگام پرواز با فین ایر)

پس زمینه سفید پرتال خطوط هوایی فین ایر فنلاند در کنار تنوع خدمات و قابلیت‌های پرتال، فضایی آرام و جذاب را برای مشتریان و مخاطبان این شرکت هوایی فراهم می‌کند تا در مجموعه‎ای دیجیتالی از ظرفیت‌های مختلف‌، بهترین و مناسب‌ترین بسته پروازی را برای سفر به مقاصد موردنظر خود انتخاب کنند. این انتظاری است که مسافران امروز که کاربران آنلاین دهکده جهانی وب هستند، از پرتال‌های شرکت‌های هوایی و فعالان عرصه گردشگری دارند و باید به آن توجه کرد. بنر زیر،‌ امروزه به‌عنوان تبلیغ خدمات خلاقانه دیجیتالی شرکت فنلاند، در پرتال به چشم می‌خورد. 19

(تجربه‌ای از آرامش،‌ نور، هوای تمیز و نوآوری‌های دیجیتالی در هواپیمای A۳۵۰)

شرکت فین ایر فنلاند، نخستین ایرلاین قاره سبز هست که هواپیماهای A۳۵۰ را در اختیار دارد. این هواپیماها، بدنه بزرگ‌تر و همچنین قابلیت حمل بار بیشتر مسافران و ارائه قابلیت‌های ارائه عملکرد در محیطی اثربخش دارند. به همین خاطر، پرتال این شرکت هوایی، صفحه خاصی به این نوع هواپیماها اختصاص داده است که در نشانی اینترنتی به آدرس www.finnair.com/gb/gb/A۳۵۰ در دسترس است. قابلیت‌های فناورانه و خلاقانه‌ای که این نوع هواپیماها در قیاس با نسل‌های قبلی دارند، به موضوع طراحی و ویژگی‌های زیست‌محیطی آن‌ها باز می‌گردد. این نوع هواپیما، ۲۵ درصد سوخت کمتری در قیاس با نسل‌های قبلی مصرف می‌کند و به‌نوعی طراحی eco-smart دارد و بازدهی سوخت (fuel efficiency) آن زیاد است. سیستم فیلتراسیون هوایی که در آن به کار رفته است، سبب می‌شود تا هر ۲ دقیقه یک بار، کل هوای کابین را تعویض کند و به همین خاطر، یکی از بهترین هواپیماهای دنیا در زمینه تهویه مطبوع کابین به شمار می‌آید. در کابین،‌ بر اساس کلاس‌های بیزینس، اقتصادی و عادی، قابلیت‌های مختلفی در اختیار مسافران قرار گرفته است. مثلا در بخش  LUXURIOUS A۳۵۰ XWB BUSINESS CLASS، صندلی مسافر کاملا قابلیت تبدیل شدن به یک تختخواب را دارد. همچنین، اینترنت wifi برای دستگاه‌های الکترونیک مسافر در اختیار است. همچنین در اختیار داشتن نوشیدنی‌ها و غذاهای فنلاندی، از دیگر امکاناتی است که برای این کلاس در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، سرویس بهداشتی کاملا مخصوصی برای مسافران خانم در نظر گرفته شده که امکان انجام امور آرایشی و بهداشتی را با سرویسی که مخصوص این کلاس است، در اختیار داشته باشند. 20

(تصویر سرویس ارائه شده به کلاس بیزینس خطوط هوایی فین ایر فنلاند)

نوع طراحی و چیدمان صندلی و نورپرداری خاصی که برای راهرو کابین در نظر گرفته شده است، این هواپیما را به نسبت دیگر هواپیماها، منحصربه‌فرد کرده و تجربه‌های دیجیتالی خلاقانه‌ای را به مسافران ارائه می‌کند. 21

(تصویر نوع چیدمان خلاقانه مبتنی بر ظرفیت‌های دیجیتالی صوتی، نورپرداری و کترینگ صندلی‌های A۳۵۰)

همان طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، نوع طراحی و چیدمان صندلی‌های مسافران به‌گونه‌ای است که آن‌ها می‌توانند به‌راحتی نسبت به خم کردن صندلی و زاویه آن اقدام کنند و به‌قول این شرکت،‌ تجربه Nordic Sky backseat داشته باشند. موضوعی که در پرواز‌های طولانی، اهمیت زیادی دارد. محیط دلپذیر و شیک و طراحی خلاقانه، زمینه عدم خستگی مسافر را در طول پرواز سبب می‌شود که در بحث روان‌شناسی پروازهای هوایی به آن توجه می‌کنند. امکان تنظیم سیستم روشنایی، نورپردازی و همچنین قابلیت‌های صوتی و تصویری که از طریق اسکرین اختصاصی هر صندلی در اختیار مسافر قرار می‌گیرد، به جذابیت این سفر هوایی می‌افزاید. البته این‌ها برای بخش business class است. اما بخش عادی نیز، ظرفیت‌های خوبی دارد. 22

(تصویر سیستم دیجیتالی نورپردازی رنگارنگ در راهروهای هواپیمایی فین ایر فنلاند)

در بخش اقتصادی یا  SUMPTUOUS ECONOMY CLASS WITH ECONOMY COMFORT، قابلیت‌هایی همچون اسکرین ۱۱ اینچی روبه‌روی صندلی هر مسافر و همچنین، امکان دسترسی به اینترنت و تغییر دیجیتالی زاویه صندلی و امکان سفارش و انتخاب محصولات و خدمات در طی پرواز برای مسافران پرواز در کلاس اکونومی‌ فراهم شده است که البته ما تا حدودی در قطر ایرلاین و ترکیش ایرلاین نیز بخشی از این خدمات را مشاهده می‌کنیم. 23

(تصویر صندلی‌های کلاس اوکونومی‌ و اسکرین‌های ۱۱ اینچی)

اگر می‌خواهید پشت صندلی‌های بالا را ملاحظه کنید، توصیه می‌کنیم عکس زیر را ببینید. قرار دادن اسکرین رو‌به‌روی هر مسافر، فرصت تعامل بهتری بین مسافر با خدمه پرواز (CABIN CREW) ایجاد می‌کند که در ارائه بهتر و دقیق خدمات و محصولات نیز تاثیرگذار است. 24

(تصویر اسکرین‌های TOUCHABLED رو‌به‌روی صندلی مسافران هواپیما)

وقتی مسافر بتواند از طریق اسکرین اختصاصی خود، خدمات و حتی محصولاتی که توسط سیستم DUTY FREE هواپیما به ایشان قابل عرضه است، مشاهده و انتخاب کند، حس بهتری از تجربه پرواز با یک هواپیمای نوآور و دیجیتالی را خواهد داشت که در موضوع مشتری مداری در کسب و کار و ارائه فرصت‌های خرید به مسافر، قابل بررسی است. 25

(تصویر اسکرین‌های ۱۱ اینچی رو‌به‌روی صندلی هر مسافر در پرواز‌های فین ایر فنلاند)

قرار است در هفته‌های آتی،‌ نخستین پرواز و تجربه تمام دیجیتالی و خلاقانه در هواپیمایی A۳۵۰ از مبدا فنلاند به مقصد شانگهای، پکن، بانکوک، سنگاپور و هنگ کنگ انجام شود تا یکی از شلوغ‌ترین مسیر‌های هوایی در آسیا، تجربه پرواز رویایی در رنگ و نور‌های دیجیتالی را داشته باشد. هواپیمایی فین ایر فنلاند، مجله‌ای تحت عنوان Blue Wing دارد که هر سال ۱۰ بار منتشر و در میان مسافران توزیع می‌شود. نوآوری‌های دیجیتالی جدید این شرکت در عرصه سفرهای لذت‌بخش هوایی را می‌توان در نسخه جدید این مجله مشاهده کرد.

۱۸ درس از شرکت هوایی فین ایر فنلاند

آنچه در این گزارش بدان اشاره شد، بخش‌هایی از ظرفیت‌های خدمات خلاقانه و دیجیتالی خطوط هوایی فین ایر به جامعه مسافران خود در سراسر جهان بود. اهمیت طراحی دکوراسیون جذاب و ارزش چند بعدی ارائه خدمات مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مسیرهای هوایی، موضوعی است که فین ایر فنلاند به فعالان صنعت هوایی و گردشگری می‌آموزد. اما آنچه می‌توان از خدمات نوآورانه این شرکت فراگرفت، در هجده محور زیر ارائه می‌کنیم تا مورد استفاده شرکت‌های هوایی کشورمان قرار بگیرد. ۱- پرتال اینترنتی شرکت هوایی فین ایر، ظرفیت‌های متنوعی برای اطلاع‌رسانی و همچنین خدمات‌رسانی به مسافران بر اساس نیازهای مختلف آن‌ها،‌ ارائه کرده است که فرصت آفرین هستند. همچون پرتال ریان ایر ایرلند، پرتال فین ایر، تنها یک پرتال رزرو بلیط یک شرکت هوایی نیست و به کارآفرینی دیجیتالی توجه دارد. ۲- پرتال اینترنتی فین ایر، به ده‌ها زبان ارائه خدمات و اطلاعات می‌کند چراکه جامعه مخاطبان و مشتریانش از ده‌ها کشور جهان با زبان‌های مختلف هستند. این قضیه را باید کلیه خطوط هوای داخل کشورمان توجه کنند و حتی المقدور سایت‌های آنان به زبان‌های عربی،‌انگلیسی و فرانسوی بارگذاری شود تا مورد استفاده بهتر طیف گسترده مخاطبان قرار بگیرد. ۳-خبرنامه اینترنتی برای تعامل بهتر و گسترده با مشتریان قبلی و مخاطبانی که هنوز از سرویس‌های خطوط هوای استفاده نکرده و مایل به این کار هستند، در سایت‌های هوایی باید ارائه شود. ارسال خبرنامه به پست الکترونیک مشتریان قبلی و جدید، فرصتی برای بازاریابی خدمات و دریافت نظرات مشتریان درباره سرویس‌هایی است که قبلا یا در آینده با تخفیفاتی ارائه می‌شود. ۴-پرتال فین ایر، به‌خوبی در موتورهای جست وجو معرفی شده است. پرتال‌های خطوط هوایی کشورمان باید به این ظرفیت‌آفرینی در فضای مجازی توجه کنند. ۵- معرفی فین ایر در شبکه‌های اجتماعی مانند فیس بوک و اینستاگرام به‌خوبی صورت گرفته است. معرفی یک شرکت هوایی و قابلیت‌های متنوعش در شبکه‌های اجتماعی با صدها میلیون کاربر آنلاین، فرصت ممتازی برای توسعه برنامه‌های تبلیغاتی،‌ بازاریابی و تعامل مستقیم با مشتریان بالقوه است. ۶- فایل‌های ویدئویی بسیاری درباره خدمات و قابلیت‌های عملیاتی،‌ تبلیغاتی و فناورانه شرکت هوایی فین ایر فنلاند در پرتال‌های به اشتراک‌گذاری فایل‌های ویدئویی مانند یوتیوب بارگذاری شده بود. این فایل‌ها، فرصت خوبی برای آشنایی بهتر و سریعتر مخاطبان و مشتریان در استفاده از خدمات این شرکت است. شرکت‌های داخلی باید خدمات گوناگون خود را در عرصه صنعت هوایی و گردشگری، به‌صورت فایل‌های ویدئوی در شبکه‌های اینترنتی منتشر کنند تا به‌صورت رایگان، به تبلیغ ظرفیت‌های خود بپردازند. ۷- همان طور که در گزارش خواندیم، مسئولان فین ایر به موضوع تبلیغ فرهنگ و نوع طراحی و طبیعیت فنلاند در داخل کابین هواپیما به‌عنوان روشی برای معرفی ظرفیت‌های طبیعی و اقلیمی‌ فنلاند اشاره می‌کردند. این مهم نشان می‌دهد که حتی کابین هواپیمای یک کشور نیز می‌تواند سمبلی از قدرت طراحی،‌ فرهنگ نوآوری و تعامل مردمان با دنیای پیرامون باشد. پس کابین هواپیماهای ایرانی نیز می‌تواند فرصتی برای معرفی مالتی مدیا و مکتوب بخش‌هایی از ظرفیت ناب گردشگری کشورمان باشد. نمایش تاریخ و هنر این سرزمین در اسکرین‌ها و تلویزیون‌های بالای صندلی‌های وسط در ایرباس‌های ایرانی به‌صورت پخش فیلم یا عکس یا سمبل‌های صنایع دستی، فرصتی است که باید از آن استفاده کرد. ۸- استفاده از سیستم‌های دیجیتالی برای نورپردازی، مدیریت رنگ و صوت و همچنین ارائه خدمات اینترنت به مسافران، موضوعی است که در مفهوم مدیریت خدمات خلاقانه در صنعت هوایی و تبلیغات و حتی سفر، جای تامل دارد. مدیران شرکت‌های هوایی کشورمان باید نسبت به الگوبرداری آگاهانه از این سبک ارائه خدمات شرکت‌های هوایی مانند فین ایر فنلاند‌، اقدام کنند. برخی از روش‌ها، هزینه بالایی برای پیاده شدن ندارند. اما از همه مهم‌تر، عزم جهادی و تفکری خلاق را در عرصه درآمدزایی و جذب مخاطب طلب می‌کنند. ۹- مجلات مکتوب در سفرهای هوایی، فرصتی برای تبلیغات، بازاریابی و معرفی خدمات و محصولات یک کشور به جامعه مخاطبان و مسافران است. این موضوع را شرکت‌های هوایی باید در پروازهای بین‌المللی در دستور کار قرار دهند. حتی عرضه رایگان آن به مسافران خارجی، روش خوبی برای تبلیغ و درآمدزایی برای آگهی‌دهنده و شرکت‌های هوایی به شمار می‌رود. ۱۰- شرکت‌های هوایی ایران به موضوع نصب اسکرین دیجیتالی روی صندلی‌های مسافران و فواید اقتصادی و تبلیغاتی که برای آن‌ها دارد توجه کنند. اکنون می‌توان از طریق این اسکرین‌های دیجیتالی که در خیلی از شرکت‌های هوایی دنیا مد و متداول شده است، تبلیغات کرد، با مسافر توسط مهماندار هواپیما در تعامل دیجیتالی بود، فیلم پخش کرد، آگهی پخش کرد، ارائه خدمات پرواز را دیجیتالی کرد و به فروش و عرضه محصولات و خدمات شرکتهای مختلف اقدام کرد. شرکت قطر ایرلاین در اسکرین‌های خود، صدها برنامه صوتی و تصویری را در کنار عرضه تبلیغات برای برندهای مختلف ارائه می‌کند که با استقبال مسافران همراه است. خوب است شرکت‌های داخلی نیز از تجربه فین ایر و قطر ایرلاین استفاده کنند. ۱۱- فین ایر به ما یاد می‌دهد که اگر بخواهیم فضای سرویس بهداشتی را زیباتر و مکانی را برای بانوان مسافر اختصاص بدهیم، هزینه زیادی نیاز نیست و باید تنها طراحی زیبا و جذابی را انجام داد. ۱۲- نصب دوربین روی بدنه بالایی و پایینی هواپیما برای مسافران که این امکان را به آن‌ها بدهد فضای بالا و پایین بدنه هواپیما را مشاهده کنند، یکی از کارهای خلاقانه ای است که به نظر نمی‌رسد مشکل زیادی برای پیاده کردن آن توسط شرکت‌های هوایی کشور داشته باشند. ۱۳- فین ایر طراحی دکوراسیون حرفه‌ای را برای چیدمان صندلی‌ها در نظر گرفته تا فضایی راحت‌تر و دلپذیر را برای مسافرانش به ارمغان آورد. چنین روشی را در برخی از هواپیماهای برون مرزی کشور نیز می‌توان در دستور کار قرار داد. ۱۴- سیستم‌های صوتی و روشنایی خلاقانه دیجیتالی که در فین ایر فنلاند به کار گرفته شده است، از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، قابلیت اجرا در خطوط هوایی داخلی برای جذب بیش تر مسافر را در اختیار دارد. بهتر است مدیریت نوآوری در شرکت‌های هوایی ایرانی نیز برای توسعه کسب و کار آن‌ها در دستور کار قرار بگیرد تا شرکت‌های هوایی فقط ابزارهای حمل و نقل هوایی نباشند. ۱۵-برخی از خدمات نوآورنه ای که فین ایر فنلاند در این گزارش ارائه کرده بود، محصول کار تیمی‌ با شرکت‌های مختلف بود. این روش را باید شرکت‌های هوایی ایران نیز در دستور کار داشته باشند و با مراکز علمی‌ به‌خصوص مراکز دانشگاهی کشور برای توسعه ظرفیت‌های خدماتی و عملیاتی ناوگان خود استفاده کنند. همکاری دانشگاه برای تقویت ظرفیت‌های خدماتی و عملیاتی در کسب و کار شرکت‌های هوایی کشورمان الزامی‌ است که باید به آن توجه شایان داشت. 26

(گزارش خبرگزاری مهر از حضور دانشگاهیان در توسعه صنعت هوایی کشور)

۱۶- خلاقیت در ارائه خدمات و نوآوری در اجرای خدمات،‌ اصل غیرقابل‌انکار در صنعت هوایی و گردشگری جهان است که شرکت‌های فعال داخلی نیز باید به اهمیت آن توجه داشته باشند و سازمان خود را بر اساس المان‌های یک سازمان یادگیرنده خلاق (learning organization) طراحی کنند. ۱۷-فروش محصولات آرایشی، بهداشتی، محصولات صوتی و تصویری کوچک،‌ صنایع دستی ایران، خشکبار ایران و حتی فرش‌های دستبافت کوچک، کتابهای انگلیسی زبان درباره ایران‌زمین و خیلی موارد دیگر، می‌تواند از طریق تبلیغات مکتوب و دیجیتالی معرفی و به فروش برسد. عرضه چنین محصولاتی در داخل کابین هواپیما توسط یکی از مهمانداران مطلع، می‌تواند هم در معرفی ظرفیت‌های میراث فرهنگی و گردشگری کشور به مسافران خارجی و گردشگران قابل‌توجه به نظر برسد، هم درامدزایی ثانویه شرکت‌های هوایی و تولید کنندگان کالا و خدمات ایرانی را به‌دنبال داشته باشد. چنین رویه‌ای اکنون در حال تبدیل شدن به یک اصل متداول در کسب و کار شرکت‌های هوایی در عرصه گردشگری و تجارت محسوب می‌شود. ۱۸-خیلی از شرکت‌های تولید کننده کالا و خدمات حاضرند برای کسب بازارهای بین‌المللی،‌ اشانتیونی از کالاها و خدمات خود را در فضاهای بین‌المللی همچون کابین هواپیما در پرواز‌های خارجی که مانند یک نمایشگاه بین‌المللی می‌تواند عمل کند، به اشتراک بگذارند. چنین ظرفیت‌سازی را معاونت‌های فروش و بازاریابی شرکت‌های هوایی برای فرصت آفرینی‌های چند منظوره،‌ باید در دستور کار قرار دهند. سرویس مقالات اختصاصی پرتال تخصصی کجارو هم چنان می‌کوشد با انتشار مقالات و گزارشاتی درباره روندهای جدید و خلاقانه در صنعت هوایی و گردشگری جهان، نمونه‌های موفق این حوزه را به فعالان ایرانی این عرصه‌ها معرفی کند تا شاهد رشد روزافزون ظرفیت‌های صنعت هوایی و گردشگری ایران باشیم. نظرات و پیشنهادها خود را همواره درباره مطالب پرتال تخصصی کجارو در اختیار کارشناسان ما قرار بدهید. دنیای گردشگری ایران و جهان را با پرتال کجارو دنبال کنید.

مطالب مرتبط:

دیدگاه