بیماری حرکت و راه های مقابله با آن

 بیماری حرکت در تمام سنین شایع و اختلال گوش داخلی  است. به طور کلی ۲۳ درصد افراد مستعد این بیماری هستند. حرکت مداوم و پی در پی کشتی روی آب، هواپیما در هوا، ماشین در جاده و قطار روی ریل تعادل گوش داخلی را دچار اختلال کرده و به فرد احساس سرگیجه و تهوع دست می‌دهد.

شاید برایتان سوال پیش آید که انسان‌ها مدام در حال حرکت‌ هستند، پس چرا در حالت‌هایی مانند دویدن این اختلال بروز نمی‌کند. جواب سوال شما اینجا است:

وقتی شما  با آگاهی راه می‌روید، می‌دوید‌یا شنا می‌کنید، مغز این اطلاعات ورودی را از طریق چشم، گیرنده‌های پوستی و عضلانی شما به طور هماهنگ دریافت می‌کند. اما وقتی حرکت غیر ارادی و ناگهانی است، مغز شما با اطلاعاتی که دریافت می‌کند، ناهماهنگ است. تضاد بین آنچه که می‌بینید و آنچه که حس می‌کنید، باعث می‌شود پیام انتقال‌دهنده به عنوان سیگنال(توهم)، پیام مسمومیت باشد. پس احساس سرگیجه و تهوع برای رهایی از مسمومیت منطقی است. به طور مثال وقتی شما در هواپیما و ماشین نشسته‌اید، گوش داخلی حرکت‌ هوا را دریافت و به مغز مخابره می‌کند، در حالی که عضلات شما پیام سکون را به مغز می‌فرستند و به دلیل این ناهماهنگی در پیام‌های ارسال شده، مغز سردرگم شده و این عدم تعادل سرگیجه و تهوع را پدید می‌آورد.

هر چند که این بیماری کاملا ناگهانی است اما گاهی با رعایت چند نکته ساده می‌توان احتمال بروز آن‌ را کاهش داد:

• در طول مسافرت مطالعه نکنید. (گوش پیام حرکت و چشم پیام خواندن را به مغز صادر می‌کند)
• از خوردن غذاهای پر ادویه، چرب و مخصوصا بودار قبل و درحین سفر اجتناب کنید.
• سعی کنید جایی بنشینید که چشم هایتان همان حرکتی را که عضلات  گوش دریافت می‌کنند، به مغز منتقل کند. در قطار و ماشین کنار پنجره بنشینید و به نقاط دور نگاه کنید. گاهی شیشه را باز کنید و از هوای تازه لذت ببرید.

  

• حرکت روی صندلی‌های روی بال در هواپیما به حداقل می‌رسد پس سعی کنید روی این صندلی‌ها و کنار پنجره بنشینید.
• در کشتی به ‌آسمان بنگرید. در مرکز کشتی نوسان‌ها  کمتر است، سعی کنید روی عرشه در این مکان بنشینید. به هیچ عنوان به موج‌ها نگاه نکنید.
• اگر در مکانی قرار دارید که پنجره ندارد، سعی کنید بخوابید یا چشم‌هایتان را ببندید.
• بیسکویت یا کلوچه زنجبیلی همراه داشته باشید. زنجبیل به عنوان یک ماده ضد تهوع حتما به شما کمک خواهد کرد.
• اگر مسافرت شما طولانی‌ است یک فلاسک چای نعناع یا چای زجبیلی گزینه خوبی است.
• به بیماری فکر نکنید.گوش دادن به موزیک ذهن شما ر ا از بیماری دور می‌کند.

  

• سیگار نکشید. از کسانی که سیگار می‌کشند، خواهش کنید که سیگارشان را خاموش کنند و حتی‌الامکان از آن‌ها دور بنشینید.
• از عطر و ادکلن استفاده نکنید.
• در مورد بیماریتان با کسی صحبت نکنید و اگر کسی به این حالت دچار شد، به فرد نگاه نکنید.
• طب فشاری را امتحان کنید. وقتی احساس می‌کنید به این بیماری دچار شدید روی ساعد خود فشار ملایمی وارد کنید. این کار می‌تواند حالت تهوع شما را موقتا کاهش دهد یا متوقف کند.

با کودکتان سفر می‌کنید و او دچار بیماری حرکت است

اگر  کودکی در سفر دارید که با مشکل بیماری حرکت مواجه است، نکات زیر را رعایت کنید:

• اجازه ندهید در طول مسیر فیلم ببیند. او را تشویق کنید که مناظر بیرون را تماشا کند.
• کودکتان را سرگرم و حواسش را پرت کنید.
• تهویه ماشین را روشن کنید.
• اجازه ندهید کودکتان روي صندلی به سمت پشت بنشیند.
• قبل از سفر معده کودکتان را پر نکنید. سعی کنید در حین مسافرت برایش وعده‌هایی کم حجم با کالری مناسب مانند آبمیوه فراهم کنید.

کودک را سرزنش نکنید

اگر فرزندتان دچار چنین حالتی شد او را سرزنش نکنید.رفتاری نداشته باشید که باعث شوید ترس از سفر سال‌ها در فرزندتان پدیدار شود. فراموش نکنید که او بیشتر از شما از اتفاق پیش آمده و این بیماری ناراحت است. این را بدانید که او کودک است و شما را مسبب اتفاق پیش  آمده می‌داند.اگر استفراغ کودکتان ماشین شما را کثیف کرد، اندکی جوش شیرین روی آن بریزید تا بوی نامطبوع از بین برود  تا در فرصتی مناسب آن را تمیز کنید.

از دارو هم برای درمان و پیشگیری بیماری حرکت می‌توان استفاده نمود. اغلب این داروها را در دارو خانه بدون نسخه در اختیار ما می‌گذارند. دیمن هیدرات دارویی است که در اشکال خفیف این بیماری می توان از آن بهره برد. این دارو که به قرص سفر معروف است، بهتر است چند ساعت قبل از سفر استفاده شود. استفاده از آنتی هیستامین‌ها در کاهش تحریک گوش داخلی و بهبود علائم استفراغ و سرگیجه می‌توانند کمک‌کننده باشند. حدود ۴ ساعت قبل از سفر استفاده از چسب‌های پوستی اسکوپولین باعث ایجاد تعادل در گوش داخلی می‌شود. این چسب را قبل از آغاز سفر به پشت گوش بچسبانید و بلا فاصله بعد از اتمام سفر آن را بردارید. استفاده بلند مدت از این چسب توصیه نمی‌شود. 

هشدار

اگر سابقه‌ی این بیماری را دارید و بيماری شما سيستميک است ، حتما قبل از مصرف آنها با پزشک و یا دکتر داروساز مشورت کنيد.

با تمام نکاتی که گفته شد ممکن است این اتفاق برای خود یا کودکتان پیش آید، پس اگر سابقه‌ی این بیماری را دارید حتما پاکتی با خود به‌ همراه داشته باشید تا در مواقع احتیاج دست پاچه نشوید.

تهیه شده در کجارو