آشنایی با مردم و فرهنگ کشور اسکاتلند

آیا می‌دانستید؟

یک درخت سرخ دار پیچ‌خورده در اسکاتلند قدیمی‌ترین درخت پابرجا در این کشور است که عمر آن به ۳۰۰۰ سال می‌رسد.

اسکاتلند در قسمت شمال جزیره بریتانیا واقع‌شده است. این کشور به‌وسیله بسیاری از جزایر دیگر احاطه‌شده و قلمرو سرزمینی آن، در بخشی از جزیره بریتانیای کبیر قرار دارد. نخستین ساکنان جزیره اسکاتلند پیکت‌ها بوده‌اند که شاخه‌ای از قوم سلت به شمار می‌رفتند.

کشور اسکاتلند بیش از ۳۰۰ قلعه تاریخی را در خود جای‌داده است. اگر به هر نقطه و مکانی از این سرزمین چشم بدوزیم می‌بینیم که در ورای خود تاریخچه‌ای نهفته دارد و به خاطر زیبایی بی‌همتایش شهرت یافته است. تعداد زیادی از منظره‌های تاریخی جالب و مهیج مثل حفره‌های خاک‌سپاری در عهد باستان، تخت سنگ‌های ایستاده، مجسمه‌ها و قلعه‌های پرشماری که از عصر حجر، عصر برنز و عصر آهن باقی‌مانده‌اند به‌عنوان آثار باستانی ارزشمند در این کشور جلب‌توجه می‌کنند. برای مثال، قلعه‌های زیبایی که در روستای Bothwell در توابع شهر Glasgow بناشده‌اند، یا روستای نام‌آشنای Crathes در منطقه Aberdeenshire و قصر سلطنتی Holyroodhouse در شهر ادینبورگ (اقامتگاه رسمی پادشاه بریتانیا در اسکاتلند) برخی از نمونه‌های میراث غنی سرزمین اسکاتلند به شمار می‌روند.

اسکاتلند دارای چندین دریاچه آب شیرین به وسعت حدود ۹۶۵ کیلومترمربع است. دریاچه Loch Ness بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین این کشور (به لحاظ حجم آب) و پر بازدیدترین مکان گردشگری در این دیار قلمداد می‌شود. گردشگرانی که برای سیاحت به کنار این دریاچه می‌آیند بسیار مشتاق‌اند که زیبایی‌های طبیعی این منطقه و حیات‌وحش جذاب آن را کشف کنند و جالب‌تر از همه این‌که، به امید دیدن Nessie هیولای پر شهرت دریاچه Loch Ness چشم به گستره دریاچه بدوزند. اقلیم این کشور به‌ندرت پیش می‌آید که گرم و سوزان باشد و در فصول مختلف معمولا آب‌وهوای این کشور بارانی یا سرد است.

اسکاتلند حاکمیت حدود ۷۹۰ جزیره دور از ساحل سرزمینی‌اش را در اختیار دارد و چندین رشته جزایر گروهی مانند Orkney ،Shetland و Hebrides هم در قلمرو آن گنجانده‌شده‌اند. Glasgow دومین شهر بزرگ کشور و یکی از بزرگ‌ترین شهرهای صنعتی جهان محسوب می‌شود. اقتصاد این کشور هم غالبا تحت تاثیر صنایع سنگین همچون فولادسازی، کشتی‌سازی و استخراج معدن زغال‌سنگ قرار دارد.

اما زمانی که از مردم اسکاتلند سخن به میان می‌آید نمی‌توانیم این مردم را جدا از فرهنگشان بشناسیم؛ فرهنگی که به‌خوبی از گذر صنایع‌دستی، پوشاک، موسیقی و ورزش‌های متنوع رایج در این دیار به نمایش درمی‌آید. با نگاهی به گذشته و فرهنگ منحصربه‌فرد مردمان این سرزمین به‌راحتی می‌توان پی برد که این میراث غنی حتی در عصر حاضر هم در سبک زندگی‌شان محسوس و قابل‌لمس است.

اسکاتلندی‌ها از اقوام بومی ساکن سرزمین اسکاتلند هستند. گفتنی است که مردم پرطراوت و چالاک این دیار حتی در عصر حاضر هم باافتخار بر سنت‌های محکم و راسخ خود پایبند هستند. کشاورزان و خرده‌مالک‌های اسکاتلندی در تپه زارها و جزایر این کشور که عمدتا در نواحی پرفرازونشیب شمال غرب اسکاتلند واقع‌شده است زندگی می‌کنند. اهالی این سرزمین بسیار خونگرم هستند و به داشتن حس شوخ‌طبعی زیاد مشهورند.

پوشاک مردم اسکاتلند اساسا از دو پارچه تارتان (پارچه پیچازی اسکاتلندی) و کیلت تهیه می‌شود. دامن کیلت نوعی لباس سنتی است که از الگو پارچه تارتان بافته و تهیه می‌شود. این دامن نوعی لباس رسمی است که هم زنان و هم مردان اسکاتلندی در موقعیت‌های خاصی مثل بازی‌های کوهستانی و مراسم‌های دیگر به تن می‌کنند.

از نگاه تاریخی، مردم اسکاتلند با زبان‌های بسیار گوناگونی ازجمله زبان پیکت، اسکاندیناوی کهن، نورمانی-فرانسوی و زبان برایتونیک (شاخه جنوبی زبان سلتی) پیوند دارند؛ البته هیچ‌یک از این زبان‌ها در حال حاضر در بین مردم این کشور تکلم نمی‌شود. امروزه اهالی اسکاتلند عموما به لهجه انگلیسی اسکاتلندی که گویشی از زبان انگلیسی است صحبت می‌کنند.

در دوره قرون‌ وسطا دین یهود مذهب اکثریت جمعیت این کشور بود. در دوران حاضر بیشتر اسکاتلندی‌ها پیرو آیین مسیح هستند؛ اما چندی است که برخی از مذاهب دیگر هم مانند اسلام، بوداییسم، آیین سیک و آیین هندو در این کشور تااندازه‌ای رواج یافته که عمدتا پیدایش آنان برآمده از مهاجرت است.

جو، جوی دوسر و فرآورده‌های لبنی ارکان اصلی رژیم غذایی روستانشینان و شهرنشینان اسکاتلندی را تشکیل می‌دهد. مردم این کشور به غذاهای لذیذ علاقه‌مندند. بیشتر اسکاتلندی‌ها معمولا در مزارع یا باغچه‌های خود سبزی‌کاری می‌کنند و سوپ و خوراک‌های متنوعی هم طبخ می‌کنند. حلیم خوراک اصلی وعده‌ی صبحانه این مردم است. اسکاتلندی‌ها به نوشیدن چای علاقه بسیار زیادی دارند و زنان این سرزمین به سبب مهارت‌های آشپزی و پخت‌وپزشان نام‌آور هستند.

چند نمونه از غذاهای سنتی اسکاتلندی عبارت‌اند از: کماج Black Bun (کیک سنتی اسکاتلندی که در سال نو طبخ می‌شود)، پای اسکاتلندی (کلوچه حاوی گوشت همراه با نان اضافه)، کلوچه ترد Oatcakes و ماهی‌دودی از نوع سالمون. خوراک Haggis نیز (خوراکی شبیه چغور بغور) که از دل و جگر گوسفند تهیه می‌شود یکی دیگر از غذاهای سنتی خوشمزه اسکاتلندی است.

گفتنی است کشور اسکاتلند در چهارگوشه جهان برای پنیر معروفی که دارد، به انضمام سخت‌پوستان خوراکی (خرچنگ دریایی و صدف)، فرآورده‌های لبنی، آبردین آنگوس که گونه‌ای گاو بی شاخ و پرواری است و گوشت لذیذی دارد شناخته شده است.

این کشور ازنظر هنر سلتی‌اش که در قالب ساخت جواهرات بی‌مانند، آثار هنری و نقره جات ظهور یافته‌اند آوازه دارد. در اوایل قرن بیستم میلادی که عصر طلایی هنر سلتی در اسکاتلند نامیده می‌شود صلیب‌ها و بناهای سنگی و حکاکی بی‌نظیری در جزیره یونا (ساحل غربی اسکاتلند) به دست اسکاتلندی‌ها آفریده شد.

موزه ملی اسکاتلند در شهر ادینبورگ که به لحاظ بهره‌مندی از کلکسیون‌های هنری شگفت‌آور بر سر زبان‌هاست آثار بی‌نظیری را در خود جای‌داده است. ازجمله می‌توان به آثاری همچون گوی‌های سنگی حکاکی شده با قدمت چهارهزارساله، آثار حکاکی، ابزارهای ابتدايی ساخت بشر، وسايل آرايشی ساخته‌شده از طلا، آثار حکاکی مذهبی و نسخه‌های خطی تذهيبی متعلق به قرون‌وسطا اشاره کرد.

اما از آثار هنری مربوط به گذشته‌های دور که بگذریم، کشور اسکاتلند به لحاظ آثار هنری معاصر و صنایع‌دستی و مجسمه‌سازی، نقاشی و مناظر دلنوازش در عصر حاضر نیز شهرت دارد. نمایشگاه ملی هنر مدرن در ادینبورگ کلکسیونی فوق‌العاده زیبا از نقاشی‌ها، مجسمه‌ها، آثار چاپی و جدیدترین آثار هنرمندان کشور را در معرض نمایش گذارده است. به‌علاوه نمایشگاه هنری Red Rag هم که از مراکز پیشتاز هنری در کل جزیره بریتانیا برشمرده می‌شود، همواره از برترین کلکسیون‌های هنرمندان اسکاتلندی رونمایی کرده و از آن‌ها حمایت می‌کند.

ازجمله تفریح‌های مسرت‌بخش در گردهمایی‌های مردم اسکاتلند گوش فرادادن به نوای نی انبان و تماشای رقص‌های محلی ساکنان این دیار است.

رقص‌های خاص مناطق کوهستانی معمولا سخت‌ترند و هنرمندانی که به اجرای آن می‌پردازند بایستی بنیه جسمانی قوی و مهارت بیشتری داشته باشند. بیشتر رقص‌های سنتی ریشه در آداب‌ورسوم قومی و باستانی مردم مناطق مختلف اسکاتلند دارد و در آغاز فقط مردها بوده‌اند که به اجرای این‌گونه رقص‌ها می‌پرداختند؛ البته در دوران حاضر زنان هم در اجرای آن شرکت می‌کنند. رقص شمشیر و هایلند فلینگ به‌عنوان دو نمونه از قدیمی‌ترین رقص‌های نواحی کوهستانی در اسکاتلند شناخته‌شده‌اند. در دوره‌های گذشته، جنگجویانی که پیروز از میدان نبرد به دیارشان بازمی‌گشتند در جشن پیروزی خود این رقص‌ها را اجرا می‌کردند. هم‌اکنون همین رقص‌ها در رویدادهای ملی و مسابقات هنری به اجرا درمی‌آیند. چنانچه خوانندگان کجارو مایل‌اند شناخت بیشتری نسبت به فرهنگ و مراسم‌های سنتی مردم اسکاتلند کسب کنند می‌توانند جشنواره ملی Scottish Highland Games را که همه‌ساله در اسکاتلند برگزار می‌شود رصد نمایند.

کشور اسکاتلند همچنین ازنظر موسیقی محلی و سنتی در جهان سرشناس است و نوای این سرزمین بر موسیقی دیگر نقاط جهان هم تاثیر گذاشته است. موسیقی این کشور از آوای خوش نی انبان تا موسیقی محلی معاصر به حقیقت شگفت‌انگیز بوده و به‌رغم سنتی بودن همچنان برای مردم سرگرم کننده است. اسکاتلند سهم بسزایی ‌در سیر تکاملی موسیقی جهان دارد. MacUmba که یک گروه موسیقی برخاسته از اسکاتلند است آوای سنتی نی انبان معروف را با ریتم موسیقی کشور برزیل تلفیق کرده است. این گروه در جشنواره‌ها و رویدادهای گوناگون در اقصی نقاط دنیا به نواختن موسیقی می‌پردازند و موجبات شادی و تفریح را برای مخاطبان فرامرزی فراهم می‌سازند. برخی از گروه‌های نوازندگان راک اسکاتلندی مانند Runrig و Wolfstone به سبب درهم آمیختن آوای محلی سلتی با ریتم آهنگ راک در بین گروه‌های موسیقی پرشمار در سراسر جهان اسم‌ورسمی کسب کرده‌اند.

اسکاتلند همه‌ساله میزبان جشنواره بین‌المللی نمایشنامه و موسیقی در شهر ادینبورگ است. این جشنواره از زمان آغاز اولین دوره‌اش در سال ۱۹۴۷تاکنون شاهد رویدادهای هنری متعددی بوده و رفته‌رفته محبوبیت زیادی کسب کرده است؛ به‌طوری‌که امروزه یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای فرهنگی در جهان محسوب می‌شود. اسکاتلندی‌ها همچنین در روز بیست و پنجم ژانویه هرسال جشنواره‌ای به نام Burns an' a' that را برای گرامیداشت سالروز تولد Sir Robert Burns شاعر ملی اسکاتلند برگزار می‌کنند.

در هنگام برگزاری این جشنواره غذاهای بسیار عالی سرو می‌شود و رویدادهای فرهنگی و هنری و ادبی متنوعی مثل مسابقه شعر، نواختن موسیقی سنتی و اجرای رقص‌های محلی در آن جریان دارد. اپرا و رقص باله اسکاتلندی دو هنری هستند که رسوم فرهنگی این کشور را هم در داخل مرزهای آن و هم در دیگر نقاط جهان به‌خوبی به نمایش درمی‌آورند.

اسکاتلندی‌ها به ورزش علاقه وافری دارند و یکی از مهم‌ترین ارکان فرهنگ آن‌ها محسوب می‌شود.

اهالی این دیار به ورزش‌های گوناگونی گرایش دارند و ازاین‌رو، تسهیلات ورزشی فراوانی در سراسر کشور فراهم آمده است. اگرچه اسکاتلند به‌عنوان مهد ورزش گلف در جهان شناخته می‌شود اما مردم آن به فوتبال هم به‌شدت علاقه‌مندند و انگلستان رقیب فوتبالی دلخواهشان است. اسکاتلندی‌ها همچنین به ورزش‌های محلی مانند پرتاب چکش، پرتاب نیزه، ورزش‌های پهلوانی سبک و سنگین و کشتی اسکاتلندی که در گردهمایی‌های قومی برگزار می‌شود علاقه دارند.

چندی پیش اندی موری تنیسور معروف اسکاتلندی با ایستادن در جایگاه اول تنیس قهرمانی جهان موجبات سرافرازی هم وطنانش را فراهم آورد.

پرسش نظرسنجی: به نظرشما کدام یک از جشن ها و رویدادهای فرهنگی اسکاتلند بیش از همه جالب توجه است؟ نظرات خود را در کجارو به اشتراک بگذارید.

منبع: Buzzle