حره خیبر عربستان؛ دشتی با آتشفشان‌های سفید

از میلیون‌ها زائری که هر سال برای زیارت مسجد پیامبر به شهر مقدس مدینه در عربستان سعودی می‌روند، تنها تعداد کمی از وجود حره خیبر (Harrat Khaybar) آگاه هستند. این شهر روی جریان‌های بازالت یا سنگ‌های سخت آتشفشانی ساخته شده است و یک آتشفشان خاموش در نزدیکی آن قرار دارد. کجارو در ادامه شما را یک دشت آتشفشانی با قدمت بیش از پنج‌ میلیون سال، آشنا خواهد کرد.

حره خیبر، یک دشت آتشفشانی شناخته‌شده و خانه برخی از نادرترین نمونه‌های آتشفشان‌های سفید است. این آتشفشان‌ها، سنگ‌هایی به رنگ روشن دارند که رنگ خود را از نوعی سنگ قلیایی و غنی از سیلیکون به نام کامندایت (comendite) گرفته‌اند.

_{تصویری از جبل بایدا، یک آتشفشان سفید که از گدازه‌های غنی از سیلیکون (کامندایت) در حره خیبر، شکل گرفته است}

اولین بار، این نوع غیر رایج گدازه (لاوا) در کوئینزلند استرالیا در کوه‌های گلس هاوس (Glass House) کشف شد؛ اگرچه تاکنون در ساردینیا، کورسیکا، اتیوپی، سومالی، جزیره اسنشن (Ascension Island) در اقیانوس اطلس و بین آمریکای جنوبی و آفریقا و چند منطقه دیگر در آفریقای شرقی نیز پدیدار شده است.

آتشفشان حره خیبر، یکی از بزرگ‌ترین دشت‌های آتشفشانی عربستان سعودی به شمار می‌آید که مساحتی حدود ۱۴,۰۰۰ کیلومتر مربع را پوشش می‌دهد. این دشت آتشفشانی در اثر فوران‌هایی در امتداد سیستم شمالی و جنوبی به بزرگی ۱۰۰ کیلومتر، طی حدود پنج‌ میلیون سال، شکل گرفته‌اند. آخرین فوران آتشفشانی ثبت‌شده، حدود سال‌های ۷۰۰-۶۰۰ پس از میلاد رخ داده است.

_{حره خیبر، شامل گستره‌ای وسیع از انواع سنگ‌های آتشفشانی و اشکال خارق‌العاده زمین می‌شود} 

ساختارهای متقارن این منطقه، مخروط‌های آتشفشانی هستند که در اثر فوران گدازه‌ها در حضور آب، شکل گرفته‌اند. این ترکیب، یک رسوب خیس، چسبناک و پیروکلاستیک (آذرآواری) را تولید می‌کند که می‌تواند یک ساختار مخروطی تیز را بسازد؛ به‌خصوص اگر این رسوب‌ها به‌سرعت جامد شوند.

وجود مخروط‌های آتشفشانی نشان می‌دهند که اقلیم این منطقه در زمان فعالیت‌های آتشفشانی، بسیار مرطوب‌تر بوده است. امروزه، این منطقه با بارش تقریبا صفر میلی‌متر در سال، به حدی خشک است که هیچ گیاهی در آن نمی‌روید.