یون لی و جان چن، از زوج‌های عاشق تایوانی هستند که همیشه دست‌شان در دست یکدیگر گره خورده است و از ستایش هم دست برنمی‌دارند. با این حال گفتن عبارت «دوستت دارم» نه تنها برای لی، حتی برای چن هم دشوار است. نامزدش از فکر کردن راجع به این عبارت، چهره‌اش از خجالت سرخ می‌شود و با گفتن «buhaoyisi» عذرخواهی می‌کند. لی می‌گوید که اکثر مردم تایوان، در چنین شرایطی همین احساس را دارند.
مردم تایوان برای عذرخواهی از کلمه «buhaoyisi» استفاده می‌کنند. این کلمه از چهار کاراکتر تشکیل شده که معنای لغوی آن، «معنی بد» یا «احساس بد» است که می‌توان در هر نوع شرایطی استفاده کرد، از صدا زدن پیش‌خدمت گرفته تا یک عذرخواهی مفصل و تمام عیار به رئیس و حتی زمانی که می‌خواهید عشق‌تان را ابراز کنید و در جای خود میخکوب شده‌اید. پروفسور چیا جون چانگ، استاد چینی در کالج بروکلین دانشگاه شهری نیویورک می‌گوید:
کلمه Buhaoyisi همیشه وِرد زبان تایوانی‌ها است. ما در هر شرایطی از آن استفاده می‌کنیم چراکه با فرهنگ ادب تایوان عجین شده است. به همین دلیل وقتی صحبت کسی را قطع می‌کنیم یا تقاضایی داریم، عذرخواهی می‌کنیم. این کلمه حتی برای شروع یک گفتگو نیز به‌کار می‌رود.
مردم اغلب با چنان سرعتی این کلمه را بیان می‌کنند که برای غریبه‌ها مثل یک کلمه‌ی بی‌معنی به نظر می‌رسد. کلمه «Entschuldigung» در زبان آلمانی یا «excuse me» در زبان انگلیسی معنای مشخصی دارد؛ اما این کلمه تایوانی را نمی‌توان به‌راحتی ترجمه کرد. مفهوم غربی کلمه «متاسفم» بیش از حد محدود است و نمی‌تواند همه نوع رفتار و ادب اجتماعی را منتقل کند؛ اما Buhaoyisi می‌تواند یک احساس، یک درک، یک قاعده‌ی رفتاری و یک سیستم فکری کلی باشد که فرهنگ تایوانی را نشان می‌دهد.
اگر سوار متروی تایپه شوید، این کلمه را زمانی که مسافران قصد عبور دارند بارها و بارها می‌شنوید. وقتی وارد یک کلاس درس می‌شوید، می‌بینید که دانش‌آموزان در ابتدا و انتهای همه سوالات خود این کلمه را به‌کار می‌برند. حتی در اولین خط ایمیل‌تان باز به این کلمه برخورد می‌کنید که از اینکه به شما زحمت داده‌اند یا برای یک تقاضای خیلی کوچک، عذرخواهی کرده است. اگر اعضای خانواده به هم هدیه بدهند، به‌جای تشکر کردن، از کلمه Buhaoyisi استفاده می‌کنند؛ زیرا بابت خرید هدیه به زحمت افتاده‌اند.
برای غریبه‌ها شاید تایوان، کشوری با بیشترین میزان عذرخواهی باشد که مردم دائما در حال گفتن «متاسفم» هستند؛ اما در واقع فرهنگ استفاده از Buhaoyisi، حقایق زیادی درباره لایه‌های پنهان فروتنی و خجالت مردم را نشان می‌دهد. استاد برجسته زبان‌شناسی اجتماعی در دانشگاه ملی تایوان می‌گوید:
چندین دهه تحت استعمار ژاپنی‌ها بودن و همچنین آموزه‌های اخلاقی کنفوسیوس، نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری فرهنگ افراطی عذرخواهی مردم تایوان داشته و نتیجه‌اش همان است که می‌بینید و می‌شنوید.
با اینکه ریشه دقیق کلمه Buhaoyisi نامشخص است؛ اما زبان‌شناسان معتقدند که این کلمه در اثر باور هماهنگی کنفوسیوس (که حفظ رابطه‌ی بین شخصی را بر روابط فردی ترجیح می‌دهد) به وجود آمده است. حفظ همبستگی اجتماعی همچنان جزء لاینفک اخلاق اجتماعی مردم تایوان به‌شمار می‌رود و به همین دلیل نیاز جامعه را پیش از نیاز خودشان قرار می‌دهند.
علاوه‌بر‌این، بخشی از فرهنگ عذرخواهی (Buhaoyisi) تایوان به شدت تحت تاثیر فرهنگ عذرخواهی (sumimasen) ژاپن بوده است که هر دو تاریخ و پیشینه‌ای غنی دارند. در هر صورت، استفاده از این کلمه اغلب مانع از افزایش تنش در گفتگوها می‌شود. فرهنگ سنتی تایوانی خیلی احساسی است و بیشتر به دیگران فکر می‌کند و سعی دارد رابطه‌ای مودبانه با دیگران داشته باشد.
کلمه‌ی Buhaoyisi نه تنها فروتنی و رفتار مناسب را نشان می‌دهد، بلکه به ادب مثال‌زدنی آن‌ها نیز اشاره دارد. به همین دلیل، وقتی مسافران به زبان چینی عذرخواهی می‌کنند، عذرخواهی آن‌ها در یک گستره‌ی زبانی بزرگ قرار می‌گیرد و معانی مختلفی پیدا می‌کند. هرگاه در مورد موضوعی شک داشتید، بهترین راه گفتن کلمه‌ی buhaoyisi است، که احتمالا طرف مقابل نیز به شما همین کلمه را می‌گوید. این یک قانون نانوشته در تایوان است. این استاد زبان‌شناسی ادامه می‌دهد:
فرهنگ گفتن buhaoyisi مختص تایوان است و کاملا با چینی زبان‌ها فرق دارد؛ با اینکه این کلمه را بارها و بارها در خیابان‌های تایوان به گوش‌تان خواهد خورد؛ اما به ندرت در چین یا مالزی به‌کار می‌رود.
در نظرسنجی اکسپت اینسایدر ایندکس سایت اینترنیشنز، تایوان همواره جزو دوستانه‌ترین و خوش‌مشرب‌ترین کشورهای دنیا بوده است. حدود ۹۰ درصد از افرادی که به‌عنوان مهاجر برای مدتی در تایوان زندگی کرده‌اند، به مهمان‌نوازی مردم نمره بالایی می‌دهند، درحالی‌که در سایر کشورهای مورد بررسی، میانگین کلی ۶۵ درصد بوده است. طبق نظرسنجی ۱۲,۵۰۰ پاسخ‌دهنده، بیش از یک سوم از مهاجران به فکر اقامت همیشگی در این جزیره‌ی کوچک هستند. البته جزایر گرمسیری و سرسبز تایوان را نیز نمی‌توان دست کم گرفت، هر چند که باید رفتار خوبی داشته باشید. با این حال به نظر جیرو یو، داروساز ۲۵ ساله‌ی تایوانی که در شهر بندری کائوسیونگ زندگی می‌کند، داستان رفتار دوستانه‌ی مردم تایوان و پیشگام بودن آن‌ها در جهان احتمالا دروغی بیش نیست یا حداقل همه ماجرا نیست.
تحقیر کردن خود و بابت هر مسئله‌ی کوچکی حتی گاهی اوقات به خاطر حضورتان در یک مکان، عذرخواهی کردن، ضررش بیشتر از منفعتش است. متاسفانه اجازه گرفتن برای صحبت کردن، کاری را انجام دادن، آمد و رفت می‌تواند بی هیچ ضرورتی باعث ضربه به خودتان شود. جیرو یو می‌گوید:
مردم تایوان وقتی درخواستی از کسی دارند، اغلب از کلمه buhaoyisi برای بیان درخواست خود در نهایت فروتنی استفاده می‌کنند.
البته او به‌خاطر این مصاحبه شرمنده بود و کمی احساس عذرخواهی داشت. مفهوم «حفظ ظاهر» اهمیت زیادی برای مردم تایوان دارد. تبادلات اجتماعی مثل یک صفحه شطرنج است که رفتار هر شخص بر دیگری اثر می‌گذارد. در چنین شرایطی، حفظ ظاهر به‌عنوان یک رفتار اجتماعی تلقی می‌شود که به شما امکان دوست‌یابی می‌دهد، باعث بهبود روابط شغلی و در نتیجه موقعیت شغلی بهتر می‌شود، حتی در سرمایه‌گذاری یا معرفی به همسر آینده نیز به‌چشم می‌خورد. پس با رفتار محبت‌آمیز متقابل می‌توانند ظاهر و اعتبار خود را حفظ کنند.
به همین دلیل است که تایوانی‌ها اصلا به بحث و جدل نمی‌پردازند؛ در این کشور مردم به‌شدت از درگیری اجتناب می‌کنند و به هر قیمتی به دنبال حفظ هماهنگی هستند؛ اما اگر با این همه افراط در ادب و نزاکت، رفتار اشتباهی از کسی سر بزند، چه اتفاقی می‌افتد؟ احتمالا باید مثل خود تایوانی‌ها دائما عذرخواهی کند.
افرادی که از اعتبار و جایگاه اجتماعی خوبی برخوردار نیستند، سعی می‌کنند اصلا درخواستی از کسی نکنند چون ممکن است طرف مقابل به زحمت بیفتد و دوست ندارند که آبروی آن‌ها در ملاء عام ریخته شود.
یانگ احساس می‌کند که در استخری از عذرخواهی‌های فراوان درحال غرق شدن است و معتقد است، مردم بیشتر از آنکه واقعا منظورشان عذرخواهی باشد، از روی عادت از آن استفاده می‌کنند و در نتیجه فاصله‌ی زیادی با عذرخواهی و پشیمانی دارد. باتوجه به انزوای رو‌به‌رشد جهانی این جزیره و اختلال اقتصادی، مردم تایوان با مشکل «جزیره ارواح» مواجه هستند. ونهو چین، استاد پردازش اطلاعات دانشگاه مینگ چوآن که در مورد پدیده‌ی جزیره‌ی ارواح مطالعه می‌کند، گفته است:
طرز فکر دیگران راجع به هویت مردم تایوان اغلب اشتباه است. این جزیره را نقطه‌ای بین چین و آمریکا می‌دانند که بدون تشریفات دیپلماتیک آن‌چنانی برای کشوری که به رسمیت شناخته شده است، به حیات خود ادامه می‌دهد. فرهنگ تواضع و عذرخواهی مردم تایوان شاید نتیجه‌ی خوبی به‌همراه نداشته باشد و حتی می‌تواند به اضمحلال جامعه ختم شود.
البته همه چنین پایان ناخوشایندی را برای تایوان متصور نیستند. به اعتقاد لی، جامعه‌شناس، فرهنگ عذرخواهی مردم در تایوان باعث حفظ صلح در این کشور می‌شود و اگر این فرهنگ از بین برود، یک سنت باستانی نابود خواهد شد. لی می‌گوید:
اگر مردم این مفاهیم را حفظ کرده و هر روز از آن استفاده کنند، جامعه مودبانه‌تر، اخلاق مدارانه‌تر و محافظه‌کارتر می‌شود. در غیر این‌صورت، جامعه‌ای عاری از ادب، بی‌اخلاق و به‌شدت خشونت‌بار به‌وجود می‌آید. در واقع این فرنگ باعث حفظ اخلاقیات و هماهنگی در جامعه شده است.
دیدگاه