معابد یونان باستان که عمدا بر روی خطوط گسل ساخته شدند

ساخت بسیاری از معابد یونان در مناطق زلزله‌خیز باعث تعجب و شگفتی بسیاری از دانشمندان شده است. آن‌ها به دنبال کشف چرایی آن رفته‌اند و متوجه شدند که جملاتی را که پیشگوهای آن معابد درباره‌ی دنیای ماورایی و الهی در بخارهای رمز‌آلودی می‌گفتند، به دلیل استنشاق گازهای توهم‌آور در چشمه‌های آب گرم زیر این خطوط گسل بوده و این باعث شده این مناطق مقدس پنداشته شده  و  این تفکر در مردم ایجاد شود که خطوط زلزله و چشمه‌های آب گرم زیر آن، راهی برای ارتباط برقرار کردن با دنیای معنوی و ماورایی است.

زمین‌لرزه پدیده‌ای رایج در یونان باستان بود، بسیار وحشت‌انگیز و مخرب. بنابراین زندگی کردن در بعضی مناطق مشخص، خطرات زیادی را در پی داشت. به همین دلیل است که ساخته شدن بعضی معابد یونانی روی خطوط گسل بسیار تعجب برانگیز است. احتمالا بتوانید آن داستان را حدس بزنید. معابد ساخته می‌شدند، زلزله می‌آمد، معابد خراب می‌شدند و مجددا در همان مناطق ساخته می‌شدند. آیا این از شانس بد یونانی‌ها بوده است که ارزشمندترین ساختمان‌هایشان را دقیقا بر روی خطوط گسل طبیعی و مخرب زمین ساخته‌اند؟ یا این دقیقا همان چیزی است که از ابتدا برنامه‌ریزی شده بود؟

به وجد آوردن بقیه

یونان با این خطوط گسل شناخته شده است. از طرفی پذیرش این که آن‌ها معابد خود را دقیقا در مناطق زلزله‌‌خیز ساخته‌اند، سخت است و از طرف دیگر پروفسور علم زمین‌شناسی «یان استوآرت» (Iain Stewart)به این نکته‌ی عجیب اشاره می‌کند که: 

آن‌ها بدون توجه به میزان تخریب معابدشان توسط زلزله، آن‌ها را مجددا بر همان خطوط گسل تخریب‌کننده می‌ساختند.

او ابتدا به «لایو ساینس» (Live Science) گفت که:

 شاید تصور کنید که این از شانس بد آن‌ها است. ولی این اتفاق، مجددا شما را به فکر فرو می‌برد، این افراد آنقدر احمق نبودند که معابدشان را دوباره در همان مناطق بسازند. تصور می‌کنیم که احتمالا آن‌ها این کار را از روی عمد می‌کردند.

یک مثال مشهور از این معابد شناخته‌شده، معبدی است که بر روی خط گسل در شهر «دلفی» (Delphi) ساخته شده است، جایی که پیشگوی محبوب یونانی‌ها در آن ساکن بود. این پیشگو در یک پیشگویی مشهورش در دلفی به امپراطور عصبانی رومی «نرو» (Nero) گفت که از شماره‌ی ۷۳ پرهیز کند. اما برخلاف پیشگویی آن پیشگو و برداشت نرو از آن پیشگویی که تا ۷۳ سالگی زندگی خواهد کرد، در یک شورش توسط «گالبا»ی ۷۳ ساله کشته شد. رودخانه‌های آب گرمی که در زیر این معبد قرار دارند، قسمت اعظم افسانه‌ها و روایات مربوط به این معبد در دلفی را تشکیل می‌دهند و دلیل اصلی قرار داشتن این معابد بر خطوط گسل است. به این ترتیب در سال ۳۷۵ قبل از میلاد زلزله‌ای باعث تخریب آن معبد شد.

پروفسور استوآرت معتقد است که چند معبد دیگر هم به همین ترتیب خراب شدند. به نظر می‌رسد که در شهرها و مناطق مذهبی چون Mycenae، «افسوس» (Ephesus، (Cnidus و «هیراپولیس» (Hierapolis) یک سری فعالیت‌های زمین‌لرزه‌ای وجود داشته‌ است. شاید دلیل آن در یک درک اساسی‌تر از زمین‌لرزه‌ها نهفته باشد. به این صورت که مردم یک ناراحتی کم که گاهی به یک فاجعه‌ی بزرگ تبدیل می‌شد را ترجیح می دادند. در واقع یونانیان باستان، زمین لرزان و پر سر و صدا  را به عنوان یک نیروی مولد می‌دیدند. آن‌ها مناطق زلزله‌خیز را به عنوان کانال ارتباطی با یک نیروی الهی و شاید راهی برای برقراری ارتباط با دنیای دیگر می‌پنداشتند. 

پیشگویی‌های درست یا تصورات اشتباه

یک چیز دیگر درباره‌ی این پیشگوی دلفی وجود دارد که شاید نشان دهد که چرا چنین پیشگویی‌های مبهمی را داشته است. با توجه به گفته‌های «پلوتارک» (Plutarch) (تاریخ‌نگار و زندگی‌نامه‌نویس یونانی)، «پایتیا» (Pythia ) (گروهی از زنان که به روش سنتی نقش پیشگو را بازی می‌کردند) پیش‌بینی‌های خود را در بخارهای رمز‌آلودی که از چشمه‌هایی از زمین برخواسته می‌شدند، می‌دیدند. در سال ۲۰۰۱ محققان شواهدی را برای آن بخارها یافتند، آن‌ها به خاصیت توهم‌زایی آن بخارها پی بردند. در بین آن گازها، اتیلن وجود داشته است که یک حس تجزیه‌ای را القا می‌کند، یک حس سرخوشی را می‌دهد و یک حالت از خود بی‌خودی را در پی دارد و این پیشگویی‌ها صرفا به دلیل استنشاق آن بخارهای توهم‌زا بوده است. 

اگر معابد دیگر نیز این مشکل بخارهای توهم‌زا را داشته باشند، نظر شما درباره‌ی این پیشگویی‌ها چه خواهد بود؟ شاید حتی آن‌ها چنین ادعایی نداشتند که نسل‌های متوالی پیش‌گوهای عجیب و غریبی داشتند. اما در معابد کنار دلفی، آن پیشگوها قادر به استفاده از چشمه‌های آب داغ در شکاف‌های زیرزمینی از یک خطوط گسل نزدیک آن محیط بوده‌اند و این جملات و پیشگویی‌ها برای هر بازدیدکننده‌ی وفاداری می‌تواند به عنوان جملات ماورایی و معنوی و راهی به سوی دنیای معنوی پنداشته شود.