قرطبه شهری اسپانیایی غرق در گل

شهر قرطبه در منطقه اندلس، مرکز استان کوردوبا و فاصله ۴۵ دقیقه به‌وسیله قطار از شهر سوییل اسپانیا واقع است. پشت پل‌های تاریخی، باغ‌های پر از گل اسرارآمیزی در داخل شهر قرطبه وجود دارد. قسمتی از این باغ‌ها در مسجد-کلیسای جامع قرطبه (Mezquita) قرار دارد. مسجدی که در گذر زمان و حوادثی که پیش آمده، تبدیل به کلیسا شده، ولی دارای معماری اسلامی است. سرستون‌هایی از جنس مرمر، سنگ سماق، یشم و قوس‌های نعل اسبی از بارزترین نشانه‌های معماری اسلامی در این مکان هستند. داخل محراب‌ها که محل عبادت مسلمانان بود، با خط طلایی آیه‌هایی از قران نوشته شده است.

در ماه می و در طول برگزاری جشن سالانه گل و گیاه، حیاط این کلیسا مسجد پذیرای جمعیت زیادی می‌شود. برای دو هفته ساکنان این کلیسا، حیاط‌خلوت خودشان را به روی دیدار عموم باز می‌کنند تا همه بتوانند از زیبایی درختان میوه معطر، دریایی از گل‌های رنگارنگ و جلوه معماری قدیمی استفاده کنند.

زمانی که قدم به یک‌چهارم یهودی این کلیسا می‌گذارید، جایی که مایومینیس فیلسوف متولد شد، بوی باغ‌های داخل کلیسا را قبل از دیدن‌شان حس خواهید کرد. بوی شدید گل‌های یاسمن، شکوفه‌های نارنجی درختان از پشت دیوارهای سفید و بلند کلیسا در طرف خیابان‌های اطراف هم قابل تشخیص است.

اگر اتفاقی به کوچه‌های کناری این کلیسا بروید، با گذرگاه‌های باریکی مواجه خواهید شد که از پنجره‌های آهنی کنار آن، گل‌های اسطوخودوس سر به بیرون کشیده‌اند و شما را در میان بوی ناب خودشان غرق خواهند کرد. در بهار کوچه‌های اطراف این کلیسا بویی همانند لیمو به خود می‌گیرد. مسجد کلیسای قرطبه یا مزکیتا، در طول دو قرن و نیم ساخته و به اتمام رسید. نام قدیم مسجد «جامع حضرت» بوده است. در طول تاریخ این بنا ابتدا به‌عنوان مسجد توسط مسلمانان احداث شد، اما بعد از تصرف شهر به دست اسپانیایی‌ها به کلیسا تبدیل شد.

در داخل حیاطی به قدمت قرن شانزدهم، مهای از بوی گل‌های کاغذی وجود دارد. به‌صورت ماهرانه‌ای گل‌های اطلسی طبق الگوهای خود کلیسا، از دیوارهای کنار پله‌ای گذرگاه‌ها آویزان شده‌اند. در پاگرد گلدان‌های از گل‌های اطلسی به دور پای شما پیچ خواهند خورد. اگر این محیط شما را خسته کرده است، به همسایگی همین جا بروید، سن باسیلو یکی از زیباترین گلخانه موجود در قرطبه است. در این گلخانه خانوادگی، بیش از شصت نوع گل نایاب می‌توانید پیدا کنید از جمله: گل کیسه‌چوپان ارغوانی، ادریسی کرمی و نیلوفرهای نعنایی؛ همچنین بیش از پانصد گلدان شامل گل‌های بگونیا قرمز و گل گوشواره‌ای از دیوارهای اطراف آویزان شده‌اند. این خانه به ما یادآوری می‌کند که اجدادمان در چه محیطی زندگی می‌کردند و اکنون، شهرنشینی چه بلایی سر، آن زندگی زیبا آورده است.

اولین جشنواره گل و گیاه شهر قرطبه در سال ۱۹۱۸ برگزار شد. در پوستر نمایش دو زن با لباس‌های سیاه و سفید و گل‌هایی به دست از مردم اسپانیا دعوت می‌کنند تا در این نمایشگاه حضور داشته باشند؛ اما در حیاط می‌توان نشانه‌هایی از آل آندولسرا پیدا کرد. در سال‌های ۷۱۱ تا ۱۲۳۶، قرطبه توسط مسلمانان اداره می‌شد. بر اساس گفته‌های کتاب سوییل، قرطبه و گرانادا، این شهر در آن زمان زیبا، پر از زرق‌و‌برق و فرهنگی بود. در همان زمان سیستم آبیاری پیشرفته برای توزیع آب میان مصارف کشاورزی و مصارف روزانه ایجاد شد. محل قرارگیری گل‌ها در ساختمان به شکلی است که با آفتاب سوزان کویر، گل‌ها پژمرده نمی‌شوند و هیچ آفتاب مستقیمی به روی آن‌ها نمی‌تابد. ساموئل پارسونز پژوهشگر آمریکایی در سال ۱۹۰۴ در کتاب تاریخ حکومت مورو در اروپا نوشته است:

موروها (مراکشی‌ها) هیچ چیز در مورد باغداری نمی‌دانستند و با خواندن کتیبه‌ها و استفاده از زمین حاصل‌خیز این باغ‌ها را ساختند. آن‌ها برای آویزان کردن و قرار دادن گل‌ها، دست ‌به‌ کار شدند و غار، آویز، پله درست کردند.

در مورد موروها باید افزود که از ساکنان مراکش کنونی بودند. تا قبل از حمله پادشاه کاتولیک‌ها در سال ۱۴۹۲، آن‌ها ساکنان اصلی بخش‌های اندلسی اسپانیا بودند. از جمله سرزمین‌هایی که توسط آن‌ها اداره می‌شد، شهر قرطبه بوده است. آن‌ها مسلمان بودند و باعث رشد اسپانیا از نظر فرهنگی، هنری شدند. ابداعات‌شان تأثیر فراوانی روی پیشرفت غرب اروپا داشته است. در قسمت مدرن قرطبه، خانه‌ها هم به نسبت خودشان سرسبز هستند. اگر قدم به سطح شهر بگذارید، خانه‌هایی خواهید یافت که دیوارهایشان یا گل‌های آویزان کاشی‌کاری شده است. یا میدانی با مجسمه‌ای غرق در گل‌های پیچک که از سر و روی مجسمه بالا رفته‌اند، مشاهده خواهید کرد. کوچه‌هایی باریک که در کنج دیوارهای بمبی از گل‌های مختلف باز شده و همه جای کوچه، زمین تا روی دیوارها گل‌باران شده‌اند. اگر حساسیت فصلی دارید، کل بهار از ورود به این شهر باید اجتناب کنید. جایی در شهر وجود ندارد که بدون گل مانده باشد.

در کنار مجسمه اصلی میدان شهر، گل‌های عجیب‌تری خواهید دید. هیچ دسته‌بندی برای گل‌های موجود در شهر وجود ندارد و می‌توانید در کار قارچ‌های خوراکی، گیاهان گوشت‌خوار ببینید. اگر دوست دارید که در مورد تاریخ این منطقه اطلاعات بیشتری داشته باشید، به کلاس‌های مخصوص دروان آندولس بروید. بعد از کلاس برای رفع خستگی خودتان، رستوران‌های غرق در گل را پیشنهاد می‌کنیم. در همین حوالی رستورانی وجود دارد که سرآشپز آن از مواد غذایی که در قرن دهم میلادی وجود داشتند برای تهیه غذاهایش استفاده می‌کند. برای پختن غذا از زغال، برای گرم نگه‌داشتن از شمع و ادویه‌های مخصوصی از گل‌های حیاط پشتی رستوران همانند رزماری، دارچین استفاده می‌کند. طعم غذاهای تازه به‌همراه لیمو از درخت کناردستی خودتان اولین بار در این شهر می‌تواند برای شما رقم بخورد. سرآشپز می‌گوید:

دوست داشتم همه غذاهایم، برگرفته از غذاهای آندولس باشد، زیرا بخشی از فرهنگ و تاریخ ما هستند و نباید فراموش شوند.

هتل‌هایی که در آن اقامت خواهید داشت، پر از بوی گل و گیاهانی است که در شهر قرار دارند، روزها بوی بهار می‌آید و شب‌ها کل فضای شهر از بوی شب‌بوها آکنده می‌شود. سعی نکنید در این شهر عطر زیادی استفاده کنید، بوی عطر شما در میان گل‌ها محو خواهد شد. شاید قرطبه جایی باشد که به آنجا بروید و دوست نداشته باشید از آن خارج شوید.