گردشگری وحشت چیست؟

مریم اصلانی | یکشنبه, ۱۷ مرداد ۹۵ ساعت ۲۳:۳۰

گردشگری وحشت (Haunted Tourism)، شاخه‌ای متفاوت از دنیای گردشگری است، شاخه‌ای که کالایی عجیب و چه بسا ترسناک برای عرضه دارد. مشتریان این حوزه نیز متفاوتند، آنها بی‌پروا به جستجوی ترس می‌روند. اینجا دیگر خبری از مسافرت در میان بهشتی زمینی یا بازدید از آثار معماری آن چنانی نیست، اینجا دلهره است که سایه می‌اندازد بر مسیر پیش روی‌تان. اما شاید لازم است قبل از سفر به دنیای وحشت، کمی بیشتر با مفهوم این بخش از گردشگری آشنا شویم.

در خلال بخشی جدید در کجارو، به معرفی شماری از مقاصد گردشگری پرطرفدار دنیای وحشت پرداختیم. مسلما حضور ارواح یا پدیده‌ی تسخیر شدن، چیزی نیست که بتوان با زبان علم و به قطعیت توضیحی در مورد آن ارائه داد. این گونه مسائل بیشتر به باور افراد بازمی‌گردد، اینکه آیا ما دوست داریم چیزی را باور کنیم یا خیر؟ و اینکه اصولا یک مسئله تا چه حد باورپذیر است؟

گردشگری وحشت چیست

حضور روح و باور به وجود آن امری است که بسیاری به حقانیت آن ایمان دارند، اما اینکه ارواح به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در زندگی انسان دخیل شده، حضور یافته یا نقش‌آفرینی کنند، محل تردید بسیاری است. اشباح و اجنه نیز از دیگر مخلوقات دنیای فعالیت‌های ماورایی‌اند که باز هم موجودیت آنها درگیر همین شک و تردید است. با وجود آنکه حتی در کتاب آسمانی ما، قرآن هم به حضور جن اشاره شده است، اما بسیاری باز هم در این مورد دچار دوگانگی شده‌اند. 

عکاسی از ارواح

گردشگری وحشت هم درست انگشت بر این نقطه‌ی حساس گذاشته است. این شاخه از دنیای وسیع و پر طرفدار صنعت توریسم، بازدیدکنندگان را به تماشای جاذبه‌های متفاوتی دعوت می‌کند، جاذبه‌هایی که شاید برای همه مقبول و پسندیده نباشند. در طول دهه‌های گذشته، به‌تدریج بر تعداد علاقمندان این حوزه افزوده شد. علاقمندانی که عطشی سیری‌ناپذیر برای تجربه چیزی متفاوت دارند، دنیایی که با قوانین حاکم بر دنیای گردشگری به شکل معمول تفاوت داشته و بازدیدکننده را در حال و هوایی کاملا مجزا قرار می‌دهد.

گردشگری وحشت

این عطش درست شبیه به همان چیزی است که شاهد مقبولیت آن در دنیای فیلم و سینما هستیم. بسیاری از بینندگان شاید فی نفسه به حضور موجودات و پدیده‌های ماورایی باور نداشته باشند، اما هیجانی که در دل ترس و تجربه‌ی تماشای آن بر پرده‌ی نقره‌ای سینما نهفته است، مقاومت‌ناپذیر بوده و لاجرم این ژانر را در شمار محبوب‌ترین‌های عالم هنر هفتم قرار داده است. 

سینمای ژانر وحشت

در جهان ما، زندگی درست در کنار مرگ جریان دارد و مرگ، آن چیزی است که فرا سوی دانش و معلومات ما جا خوش کرده است. کسی به درستی چیزی در مورد آن نمی‌داند، کسی از عالم دیگر بازنگشته و تجربیات خود را با ما در میان نگذاشته است. این هاله‌ی ابهام پر رمز و راز، خود همچون آهن‌ربایی قدرتمند انسان را مجذوب خود می‌کند. ما داستانی نداریم، پس شروع به داستان‌سرایی می‌کنیم و از آن جایی که لذت تجربه‌‌ی ترس، جایی در گوشه و کنار ذهن ما خانه کرده است، وحشت را نیز با این داستان‌ها در هم آمیخته و اضطراب می‌آفرینیم. اضطرابی که تجربه‌ی آن، چه بسا برای بسیاری لذت‌بخش است.

مرگ

این اتفاق اما در دنیای گردشگری به شکلی دیگر رخ داده است. مکان‌های زیادی در گوشه و کنار جهان شاهد مرگ، کشتار و انواع فجایع انسانی یا طبیعی ناخوشایند بوده‌اند. همین امر سبب ایجاد پیشینه و دورنمایی ترسناک شده است، چرا که به باور بسیاری این لحظات تلخ در حافظه‌ی این مکان‌ها ثبت شده و چه بسا تکرار می‌شود. کافی است کسی هنگام گشت و گذار در این مکان‌ها، درست یا نادرست دستخوش احساس ترس شده، چیزی ببیند یا صدایی بشنود. اکنون او داستانی در چنته دارد که می‌تواند با آب و تاب برای دیگران توصیفش کند. داستان‌ها دهان به دهان می‌چرخند و در نهایت تاریخی نو می‌نویسند، تاریخی که این بار با هراس و وحشت آمیخته شده و عاشقان این دنیا را مجذوب خود می‌کند. هر چند در شماری از این مقاصد، دست کم به نقل از متخصصان و افراد خبره‌ی این حوزه، خبرهایی هست، اما شاید بسیاری دیگر تنها نمایشی پر زرق و برق از ترس واقعی ارائه کرده و تنها به لطف داستان‌ها و چه بسی خرافات، مجذوب‌کننده و پرطرفدار شده‌اند.

مقاصد گردشگری ترسناک

تا اینجا پیش در آمدی از دلایل پیدایش این شکل از گردشگری را برای شما عزیزان بازگو کردیم. اما بهتر است کمی بیشتر با نحوه‌ی لذت بردن از این گردشگری نیز آشنا شویم. گردشگری وحشت به شکلی در تعامل با «گردشگری ارواح» (Ghost Tourism) است. در واقع این دو در نهایت به یک حضور ماورایی ختم می‌شوند: روح.

این روح است که گاهی آزادانه در مکانی پرسه می‌زند یا چیزی را در تملک و تسخیر خود نگه می‌دارد. البته اجنه و شیاطین نیز می‌توانند رفتاری مشابه از خود نشان دهند، دست کم این همان چیزی است که گروهی باور دارند. اما در این عرصه بیش از هر چیز دیگر، حضور تورهای ارواح نمود پیدا کرده است.

تورهای گردشگری با محوریت ارواح

تورهای بسیاری با موضوع ارواح وجود دارند که در یک چیز با هم مشترک هستند و آن هم داستانی ترسناک است که حول حضور یک یا چندین روح شکل گرفته است. گاهی راهنما شما را به پیاده‌روی مهیج در مکان‌های تاریخی و البته تسخیر شده می‌برد و گاهی نیز به بازدید از جایی می‌روید که به نحوی با ارواح رابطه دارد. معمولا هنگام حضور در این گونه تورها، شنونده‌ی داستان‌هایی در مورد ارواح، افسانه‌ها و رویدادهای تاریخی مرتبط هستید. بسیاری از این تورها پای پیاده برگزار شده و در قالب آن بازدیدکننده توسط راهنمای تور از یک مکان به مکان بعدی هدایت می‌شود. گاهی راهنمای تور برای جذابیت بیشتر، خود به لباس مردمان قدیم ملبس شده و گاهی هم گریم ترسناکی بر چهره دارد. البته گروهی ترجیح می‌دهند یونیفورم معقول‌تری انتخاب کرده و در عوض بار معنایی بیشتری به داستان‌های ارواح خود ببخشند.

گردش با ارواح

تورهای ارواح در طول سال‌های اخیر بیش از پیش در مرکز توجه قرار گرفته‌اند، اما از اواسط دهه‌ی جاری، علاقه‌ی بیشتری معطوف این گونه از گردشگری شده است. بخشی از موفقیت و البته محبوبیت این تورها، به علاقه‌ی روز افزون مردم به موضوعات و تحقیقات ماورالطبیعه باز می‌گردد، موضوعاتی همچون شکار ارواح یا مسائل ماورایی.

در این میان حضور مجموعه‌های تلویزیونی و کانال‌های همچون «Most Haunted» و «Ghost Adventure» نیز بی‌تأثیر نبوده‌اند. به علاوه اگر شما به دنیای سریال‌های مرتبط با مسائل عجیب و ماورالطبیعه علاقمند باشید، قطعا می‌دانید که شماری از سریال‌های محبوب و پر طرفدار این روزها، با نگاهی به این گونه مسائل ساخته شده‌اند. نگاهی اجمالی به فصل‌های متوالی این گونه سریال‌ها، خود به خوبی گواه بازخورد قابل توجه و رضایت‌بخش این گونه مسائل در میان عموم مردم است. سریال‌هایی همچون «SuperNatural» در این گروه جای می‌گیرد. سریالی که روایت‌گر زندگی دو برادر به نام «سم (Sam) و دین (Dean) وینچستر» است که بخش اعظم اوقات خود را در جدال، مبارزه و پیگیری چنین پرونده‌هایی می‌گذرانند.

سریال ماورالطبیعه- سوپرنچورال- دین و سم وینچستر

شاید به دلیل همین محبوبیت است که ارواح، این روزها جذابیت دیگری پیدا کرده‌اند. این مسئله از سوی دیگر، باعث همه گیرتر شدن این مبحث شده است و افرادی که شاید ۲۰ یا ۳۰ سال قبل از گفتن تجربیات خود در این زمینه واهمه داشتند، اکنون با جسارت بیشتری ماجراهای عجیب و ماورایی خود را برای دیگران شرح می‌دهند، چرا که اکنون دیگر نگران این مسئله نیستند که به‌عنوان افرادی دیوانه یا مطرود معرفی شوند.

ترس از روح

به صورت طبیعی، برنامه‌های وابسته به روح به ویژه «نمایش شکار ارواح» مردم را تشنه دانستن ماجراهای بهتر و البته مهیج‌تری در این زمینه کرده است. اکنون علاقمندان حتی خودشان دست به کار شده و به دنبال شکار چنین لحظاتی هستند، لحظه‌ای که با چیزی عجیب، فرامادی و البته ترسناک مواجه می‌شوند. برای صنعت تورهای گردشگری با محوریت ارواح و مکان‌های تسخیر شده، این مسئله یک خوش شانسی بی‌نظیر است، چرا که اکنون آنها در حوزه‌ی کاری خود با جمعیت مشتاق بیشتری مواجه شده ‌اند که به کالای عرضه شده‌ی آنها علاقه‌ای تام دارد. این مردم ترجیح می‌دهند به جای خواندن در مورد ارواح، قدم در مسیر گذاشته و خود از نزدیک مکان‌هایی با سابقه‌ی ترسناک را مورد بازدید قرار دهند. آنها دوربین به دست  این سو و آن سو رفته و سعی دارند روحی سرگردان را در قاب تصویر به دام بیندازند. این همان تجربه‌ی شگفت‌انگیزی است که ترس را چاشنی هیجان کرده و نام‌نویسی در این گونه تورها را وسوسه‌انگیزتر کرده است.

عکاسی از ارواح

چنین تورهایی به شکلی گسترده در گوشه و کنار جهان برگزار می‌شوند که با کمی گشت و گذار در دنیای وب، بیشتر با آنها آشنا خواهید شد. از دوبلین گرفته تا «کی‌وست» (Key West) و از پراگ تا هاوایی، مردم مشتاق شنیدن داستان‌های ارواح هستند و البته صنعت گردشگری هم راهی برای ابراز وجود در این عرصه پیدا کرده و ظاهرا به بهترین شکل ممکن از آن استفاده می‌کند. برای باورپذیرتر کردن این قبیل سفرهای گردشگری، برگزارکنندگان اغلب از مستندات و تحقیقات انجام شده حول محور داستان‌های ارواح نیز بهره جسته و به نوعی بار علمی کار را بالاتر می‌برند. در کنار این گزارش‌ها، آنها از  افسانه‌های محلی و تاریخی نیز برای پیشبرد مقاصد خود سود می‌جویند.

تور گردشگری ارواح و مکان‌های تسخیر شده

با این حساب صحبت از گردشگری وحشت آن قدرها هم عجیب، خرافی و غیرمنتظره نیست. به‌عنوان بخشی از صنعت توریسم و گردشگری، این دنیا نیز بازدیدکنندگان خاص خود را دارد که دوست دارند بیشتر با چنین مکان‌هایی آشنا شده و داستان‌های‌شان را مرور کنند. ترس، انتخاب آنها است و برگزارکنندگان و مجریان این صنعت نیز به این انتخاب احترام گذاشته و شرایط لازم را برای برآوردن این نیاز فراهم کرده‌اند.

ما در مجموعه مطالب گردشگری وحشت، به معرفی محبوب‌ترین‎های این حوزه می‌پردازیم، فارغ از اینکه داستان‌هایشان تا چه حد واقع‌گرایانه یا تخیلی است. ما مقاصدی را به شما معرفی می‌کنیم که صرف‌نظر از صحت و سقم پیشینه‌شان، ترسناک و البته محبوب گردشگران هستند. این دیگر با خود مخاطب است که داستانی را بپذیرد یا آن را نفی کند. اما در نهایت چه بخواهیم و چه نه، این بخشی از صنعت گردشگری جهان است که اتفاقا به یمن بازدیدکنندگان مشتاق، درآمد خوبی هم دارد. از آن جایی که ما در کجارو، تمرکز خود را بر اتفاقات دنیای توریسم و گردشگری گذاشته‌ایم، این هم بخشی از چیزی است که نیاز به معرفی دارد.

مکان های ترسناک

در نهایت سخنی با خوانندگان عزیز، شما در پذیرش درست یا نادرست بودن این داستان‌ها کاملاً مختارید، اما بهتر است نظرات خود را با توجه به یک واقعیت مطرح کنید، اینکه ما تنها راوی داستان‌هایی هستیم که دیگران گفته‌اند، جایی این مطالب را مورد تأیید قرار نداده و نظری در تصدیق یا تکذیب آن نگفتیم. آنچه می‌خوانید برگرفته از مدارک و مستنداتی است که حتی گاهی در مجامع قضائی نیز ارائه شده‌اند. از طرف دیگر، ما به همه‌ی خوانندگان خود فارغ از سلیقه و نظرات‌ شخصی‌شان احترام می‌گذاریم، پس بهتر است بدانید آن چیزی که مطلب مورد پسند شما نیست، بی‌شک طرفدار و خواننده‌ی خاص خود را هم دارد و این وظیفه‌ی ماست که به خواست همه‌ی مخاطبان خود توجه کنیم. به جای تحمیل نظرات خود به دیگران، شاید بهتر است فرهنگ تعامل و همراهی با یکدیگر را نیز آموخته و به خواست دیگران احترام بگذاریم. در خاتمه از همراهی شما با سایت خودتان تشکر کرده و باز هم تأکید می‌کنیم که ما همچنان پذیرای نظرات، پیشنهادات و انتقادات سازنده‌ی شما عزیزان هستیم.

مطالب مرتبط:

دیدگاه