گردشگری حلال؛ صنعتی رو به پیشرفت در جهان
گردش، یکی از هیجانانگیزترین رفتاری است که انسانها با هر آیینی سعی میکنند آن را تجربه کنند. در این میان علاوه بر مقصد، نوع و کیفیت تسهیلات دریافت شده برای ادیان مختلف بویژه مسلمانان، از حساسیت بیشتری برخوردار است. اهمیتی که خود تبدیل به صنعتی بزرگ و جهانی شده و از آن به گردشگری حلال یاد میشود. برای آشنایی بیشتر با کجارو همراه باشید.
گردشگری را میتوان یکی از اصلیترین و مهمترین بخشهای ارتباط بین کشورها معرفی کرد. امری که قطعا در زمینهی گسترش ارتباطات فرهنگی بین ملل مختلف، از تاثیرگذارترین روشهای ممکن به شمار میرود. همچنین امروزه این پدیدهی جالب و هیجانانگیز، یکی از مهمترین و اصولیترین روشهای کسب درآمد در صنعت اقتصاد کشورها است؛ که دستآوردهای ارزشمندی را در حوزههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی برای مجریان آن به همراه خواهد داشت.
هر چند نباید در کنار فواید بسیار آن، مضرات یا اثرات منفی آن را نیز فراموش کرد؛ چرا که از شاخصههای مهم گردشگری، نزدیک کردن فرهنگها، نگرشها و رفتار اجتماعی افراد با یکدیگر است. مسئلهای که ممکن است با ملاحظات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورها تداخل داشته باشد. اثرات منفی نه تنها در بخشهای بیان شده ایجاد میشود، بلکه امکان آسیب در محیط زیست و بروز تغییرات منفی در منطقهای که به عنوان مقصد گردشگری انتخاب شده است نیز دور از تصور نخواهد بود. بنابراین اگر این مسئله با مدیریتی غلط و بدون برنامهریزی اصولی صورت گرفته و گسترش یابد، میتوان شاهد آسیبهای فرهنگی و اجتماعی فراوانی بود.
گردشگری حلال چیست؟
میدانیم که تعداد بیشماری از مردم مسلمان جهان همانند دیگر همنوعان خود، به سفر کردن در سرزمینهایی خارج از محل سکونت خود علاقهمند هستند. بدیهی است که از اولویتهای مقصد ایشان، سفر به مناطقی است که به فرهنگ و ارزشهای اسلامی اهمیت داده و قوانین و آداب آن، اجرا شود؛ در این زمان است که گردشگری حلال مطرح شده و میتوان آن را به عنوان راهکاری مناسب در نظر گرفت.
کارشناسان صنعت توریسم، گردشگری حلال را محصول جدیدی از صنعت گردشگری معرفی کرده که برنامههای مخصوصی را برای مسافران مسلمان در نظر میگیرد و بستری را فراهم میکند که آنها طی سفر، بتوانند به آسانی به امور مذهبی خود پرداخته، از خوراک و غذاهای حلال استفاده کرده و تمام نکاتی را که در زمینهی دینی و مذهبی به انجام آن ملزم هستند، بدون دغدغه انجام دهند. به همین دلیل، میتوان این نوع گردشگری را در گروه گردشگری مذهبی قرار داد. به بیانی سادهتر گردشگری حلال، نوع خاصی از گردشگری مذهبی است که تمام فعالیتهای آن طبق قوانین اسلامی انجام میشود.
گردشگری حلال در ایران
کشور ایران به دلیل داشتن پتانسیلهای مناسب در زمینهی گردشگری حلال، میتواند یکی از بهترین مقاصد مسافرت، برای مسلمانان جهان محسوب شود. منطقهای که قانون اجرا شده در آن بر مبنای اسلام بوده و اصول حلال در زمینههای مختلف در آن به خوبی رعایت میشود. به عنوان مثال، نمیتوان در هیچ رستوران، هتل و مکانهای اقامتی، غذاها و نوشیدنیهایی را یافت که با گوشت یا مواد حرام تهیه شده باشد. بنابراین میتوان ادعا کرد که گردشگری حلال، صنعتی است ارزشمند که به دلیل اهمیت آن در سطح جهانی، به پیشرفتی قابل توجه دست یافته است. پیشرفتی که میتواند زمینهی حضور هر چه بیشتر مسافران و گردشگران مسلمان خارجی را در کشور فراهم کند و درآمدی مناسب را برای صنعت گردشگری به ارمغان آورد.
مقاله مرتبط:
دستاندرکاران صنعت گردشگری کشور، در تلاشند تا گردشگری حلال را در ایران گسترش داده و زمینهی افزایش آن را فراهم سازند. ایشان معتقدند که با شناسایی و راهاندازی مسیر درست گردشگری حلال، کمک قابل توجهی به جذب توریسم از کشورهای مسلمان به ایران میشود. اما در این میان، برخی از کارشناسان این حوزه، بر این باورند که ایران کشوری است اسلامی و به دلیل اسلامی بودن تمامی قوانین حاکم بر کشور، نیازی به راهاندازی و اجرای طرح گردشگری حلال نخواهد بود و این عمل به نوعی کپیبرداری از متولیان این صنعت در جهان است. آنها معتقدند که قوانین ایران با قوانین کشورهایی مانند مالزی، ترکیه و تایلند که به عنوان میزبان بیشترین توریسم و گردشگر مسلمان در بین سایر کشورها، شناخته میشوند، کاملا متفاوت است و همین امر از اصلیترین دلایل ادعای ایشان بر عدم نیاز ایران به اجرای تبلیغات و هزینه در اجرای این طرح است.
گردشگری حلال در جهان
طبق بررسیهای انجام شده توسط کارشناسان صنعت گردشگری، ارزش مالی این صنعت نوین در سال ۲۰۱۳ میلادی، ۱۴۰ میلیارد دلار بوده و به صورت چشمگیری در حال رشد است. به گونهای که فعالان این صنعت، ارزش مالی آن را در سال ۲۰۲۰ میلادی حدود ۱۹۰ میلیارد دلار تخمین زدهاند. همچنین محققان اعلام کردند، مبلغی که هر مسلمان هنگام مسافرت هزینه میکند، تقریبا سه برابر هزینهای است که غیر مسلمانان برای گردش در نظر میگیرند.
در تحقیقات دیگری که یک موسسهی پژوهشی صورت داده، اعلام شده است که توریستهای مسلمان، معمولا با خانواده سفر کرده و درآمدزایی هر گردشگر مسلمان، حدود ۱۰ الی ۵۰ درصد از یک گردشگر غیر مسلمان، بیشتر است. بنابراین با توجه به تعداد مسلمانان جهان که بر اساس آمار ارائه شده حدود ۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون نفر در سال ۲۰۱۳ میلادی است، و نیز رشد قابل توجه جمعیت آنها، بازار مناسبی را میتوان برای مسافرت مسلمانان در نظر گرفت. در این خصوص کشورهایی مانند مالزی، ترکیه و اندونزی از جمله کشورهایی هستند که در زمینهی گردشگری حلال نسبت به دیگران، اقدامات ارزندهای انجام داده و به پیشرفت چشمگیری دست یافتهاند. البته نباید استرالیا، آرژانتین، هنگکنگ، ژاپن، چین و نیوزلند را از قلم انداخت. این کشورها نیز تدابیر اقتصادی مهمی را جهت راهاندازی، گسترش و پیشرفت هر چه بیشتر صنعت توریسم حلال اندیشیدهاند.
اکنون این سوال پیش میآید که با توجه به اسلامی بودن قوانین حاکم بر ایران و وجود پتانسیلهای مناسب گردشگری در کشور که میتوان حضور آثار باستانی و منحصربهفردی که در جایجای این سرزمین برجای مانده است را از مهمترین آنها بیان کرد، آیا کشور ایران نیز میتواند افق روشنی را در گردشگری حلال در مقابل خود مشاهده کند به گونهای که نام خود را به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری حلال، در جهان به ثبت برساند؟
دیدگاه