کرمانشاه در یک نگاه
کرمانشاه یکی از زیباترین کلان‌شهرهای ایران است که در سال‌های اخیر پیشرفت فراوانی داشته است و امروز به‌عنوان یکی از پرجمعیت‌ترین شهرهای ایران به شمار می‌رود.
مقاله‌های مرتبط:
همه ما این روزها با شنیدن نام کرمانشاه، به یاد مردم صبور و داغ‌دیده می‌افتیم. قلب تمام ایرانیان از زلزله بزرگ کرمانشاه در ۲۱ آبان ۹۶ لرزید. خسارات وارده از این زمین‌لرزه مهیب بسیار گسترده بود و برخی روستاها از جمله ثلاث باباجانی، ازگله و قصر شیرین بیش از ۹۰ درصد تخریب شد.
کرمانشاه یکی از زیباترین شهرهای کردنشین ایران است و آب و هوای خوب این منطقه در ایام عید، این محدوده را به محلی مناسب برای گذراندن ایام تعطیلات تبدیل کرده است.برای بازدید از تمام جاذبه های کرمانشاه، سفر با تور گردشگری انتخاب مناسبی است.
جغرافیا
کرمانشاه زیبا از شمال به کوه فرخشاد و از شمال غربی به کوه طاق‌بستان و از جنوب به سفیدکوه منتهی می‌شود. ارتفاع کرمانشاه ۱۲۰۰ متر بالاتر از سطح دریا است و مساحتی برابر با ۹۷٫۹۵ کیلومتر مربع دارد. کرمانشاه یکی از مسیرهای اصلی عبور زائران به‌سمت عتبات عالیات است و این موقعیت در طول تاریخ باعث شده تا کرمانشاه همیشه در مرکز توجه قرار داشته باشد.
فاصله کرمانشاه تا بغداد ۳۹۰ کیلومتر است و این شهر زیبا تا تهران ۵۹۰ کیلومتر فاصله دارد. کرمانشاه آب و هوایی معتدل کوهستانی دارد. در سده چهارم میلادی شهر کرمانشاه به‌عنوان دومین اقامتگاه پادشاهی ساسانیان انتخاب شد.
کرمانشاه به‌عنوان نهمین شهر پرجمعیت ایران شناخته شده و مساحتی برابر با ۷۸۴۶۰۲ نفر است. کرمانشاه یکی از شهرهای زلزله‌خیز فلات ایران است و در ۲۱ آبان ماه سال ۱۳۹۶ زلزله‌ای به بزرگی ۷٫۳ دهم ریشتر در این منطقه رخداد. این زمین‌لرزه پس‌لرزه‌ای بسیار گسترده‌ای داشت و به‌نوعی رکورد را با بیش از ۱۰۰۰ پس‌لرزه شکست.
تاریخچه
قدمت کرمانشاه چیزی حدود ۸ تا ۱۲ هزار سال تخمین زده شده و در دوره‌های مختلف، محل سکونت بسیاری از اقوام بوده است. کرمانشاه در عصر ساسانی و اشکانی یکی از مهم‌ترین شهرهای ایران بود. بناهای زیادی در دوران حکومت خسروپرویز در کرمانشاه ساخته شد. کرمانشاه در حمله اعراب به ایران در امان نماد و این شهر بدون هیچ نبردی فتح شد. اعراب ویرانی‌های زیادی در کرمانشاه به بارآورند، ولی این شهر در عصر عباسیان و سلجوقیان دوباره اهمیت پیدا کرد.
در حمله مغول به ایران، کرمانشاه بار دیگر ویران شد و هلاکوخان در راه فتح بغداد این شهر زیبا را با خاک یکسان کرد. در عصر صفوی به‌دلیل جنگ و درگیری عثمانی‌ها و حکومت صفویه، کرمانشاه در کشمکش‌های زیادی بود و در هر برهه‌ای از زمان در دست یکی از این دولت‌ها قرار می‌گرفت.
فرهنگ و مردم‌شناسی
زبان
زبان مردم خون‌گرم کرمانشاه، کردی و لهجه آن‌ها فارسی کرمانشاهی است. برخی از ساکنان کرمانشاه به زبان کردی با گویش کلهری صحبت می‌کنند. از دیگر گویش‌های کرمانشاه می‌توانیم به کردی کرمانشاهی، سنجابی، زنگنه و سورانی اشاره کرد. در برخی مناطق کرمانشاه گویش لکی هم رواج دارد.
پوشش
لباس‌های محلی کرمانشاه قدمتی چندین هزارساله دارد و یکی از زیباترین لباس های محلی ایران است. رنگ لباس‌های کردی از طبیعت الهام گرفته است. پوشش مردان کردی عبارت است از عرقچین، سربند، کرواسی فقيانه، سخمه، قبا، شال، سلته، جافی، پاپوش، جوراب و پوشش زنان شامل سربند، زیرپوش، پیراهن، کلنجه، یل، قبا، روپوش، جافی می‌شود.
شلوار کردی به دوره اشکانی برمی‌گردد و در آن دوران لباس پادشاه بوده است.
زنان کرد همراه با لباس محلی خود زیورآلات هم استفاده می‌کنند. جنس زیورآلات معمولا از آلیاژهای برنج و ورشو است، گاهی بعضی قطعات زیورآلات از مس ساخته می‌شود.
مشاهیر
کرمانشاه بزرگان زیادی در زمینه فرهنگ و هنر به جامعه ایران تحویل داده است. بزرگانی نظیر محمدرضا کلهر (نستعلیق نویس)، علی‌اشرف درویشیان (نویسنده)، ابوالقاسم لاهوتی (شاعر و فعال سیاسی) کیهان کلهر (نوازنده شهیر کمانچه)، شهرام ناظری (خواننده محبوب)، رشید یاسمی (نویسنده و مورخ)، پوران درخشنده (کارگردان) از جمله بزرگان این آب و خاک هستند.
آداب و رسوم
مراسم ازدواج زوج کرمانشاهی بعد از زلزله سال ۹۶
عید نوروز در باور اهالی کرمانشاه مقدس بوده، چون معتقد هستند که حضرت علی (ع) در چنین روزی به امامت رسید. در روز نوروز مراسمی با نام «نوعید» در کرمانشاه برگزار می‌شود که در این روز اقوام و دوستان برای ادای احترام به خانه صاحبان عزا می‌روند و برای تازه درگذشته فاتحه می‌خوانند.
در بعضی مناطق روستایی کرمانشاه، مردم در روزهای نوروز در پشت‌بام‌های خود به احترام زرتشت و آیین ایران باستان آتش روشن می‌کنند و اعتقاد دارند آتش مایه پاکی و برکت و نور خداوند است. در شب‌های نوروز شال‌اندازی تا نیمه‌های شب ادامه دارد و افراد خانواده در شب اول سال پلو می‌خورند و برای روزهای دیگر هم نگه می‌دارند، این کار برای پربرکت بودن سال جدید است. بعد از تحویل سال مردم برای دید و بازدید به خانه یکدیگر می‌روند و خانه سیدها در اولویت است؛ در شب اول بازدید پولی به نام «ته کیسه» به‌عنوان برکت از بزرگان می‌گیرند.
گروهی از مردم، دو روز بعد از نوروز به منطقه بابایادگار در ۴۸ کیلومتری شمال شرقی کرند غرب می‌روند. مراسمی سنتی و باستانی را در بابایادگار اجرا می‌کنند که با نواختن تنبور، ساز باستانی ایران همراه است.
صنایع دستی
کرمانشاه شهری است با هنرهای فراوان، از جمله صنایع دستی آن می‌توانیم به گلیم‌بافی، موج بافی، نمدمالی، چپغ بافی، گیوه‌کشی، قلم‌زنی، پرده بافی، جاجیم‌بافی و قالی‌بافی اشاره کنیم.
غذاهای محلی
کرمانشاه به نان‌های خوشمزه‌اش محبوب است، نان برنجی و کاک، تنها سوغاتی‌های خوراکی کرمانشاه نیستند، از دیگر سوغاتی‌های خوراکی خوشمزه این شهر می‌توانیم به بژی، نان‌روغنی، نان شکری، روغن کرمانشاهی، نان خرمایی اشاره کنیم.
غذاهای محلی و خوشمزه کرمانشاه کم نیست، از جمله لذیذترین غذاهای کرمانشاه می‌توانیم به خورشت خلال، هلوکباب کرمانشاهی (کوفته مخصوص کرمانشاه)، کوفته نخود کرمانشاه (کوفته‌ریزه)، دست‌پیچ کرمانشاه، سیب پلو، کوفته شیرین، سوپ ترخینه، چلو گوشت، دوینه (ترخینه‌ی کرمانشاهی)، چنگال کرمانشاهی، دنده کباب کرمانشاه، ونوشک پلو، آش دوغ، آش عباسعلی، خورشت کنگر، آش سورانه، کوکوی پاغازه، آش کشک و بادمجان، شلمین و والک پلو اشاره کنیم.
گردشگری
جاذبه‌های تاریخی
جاذبه‌های تاریخی کرمانشاه کم نیست و به‌دلیل مهم بودن کرمانشاه در عصر ساسانی و اشکانی، آثار مهم زیادی از این دوره در این منطقه به‌جای مانده است. از جمله آثار و بناهای تاریخی کرمانشاه می‌توانیم به معبد آناهیتا، طاق‌بستان، سنگ‌نوشته بیستون، تکیه معاون الملک، مسجد عمادالدوله، مسجد جامع شافعی، تکیه بیگلربیگی و مسجد دولتشاه اشاره‌کنیم.
طاق‌بستان از جمله مهم‌ترین آثار تاریخی کرمانشاه است، این اثر تاریخی در واقع سنگ‌نوشته‌هایی باقی‌مانده از عصر ساسانی نیست که اطلاعات زیادی در رابطه بافرهنگ آن دوران در اختیار ما قرار می‌دهد. اثر محبوب دیگر، سنگ‌نوشته بیستون است، این سنگ‌نوشته در دامنه کوه بیستون قرار دارد و از آثار عصر هخامنشیان است.
کرمانشاه موزه‌های زیادی دارد، اگر به تاریخ و فرهنگ علاقه دارید، بازدید از موزه‌های کرمانشاه به‌خصوص موزه پارینه‌سنگی زاگرس را فراموش نکنید. از جمله موزه‌های کرمانشاه می‌توانیم موزه سنگ، موزه تاریخ طبیعی کرمانشاه، موزه مردم‌شناسی، موزه پوشاک و زیورآلات، موزه خط و کتابت کرمانشاه و موزه تمبر را نام ببریم.
جاذبه‌های طبیعی
پارک جنگلی طاق‌بستان، غار پروآ، کوه طاق‌بستان، کوه فرخشاد، سراب نیلوفر و سراب قنبر از جاذبه‌های طبیعی کرمانشاه است.
سوغات
همان طور که در بخش غذاهای محلی هم اشاره کردیم، کرمانشاه شهر شیرینی‌های خوشمزه است و تمام شیرینی‌های این شهر سوغات محبوبی است. شناخته‌شده‌ترین شیرینی‌های کرمانشاه، کاک و نان برنجی است. از جمله صنایع دستی کرمانشاه می‌توانیم به گلیم و جاجیم و گیوه اشاره کنیم.
دیدگاه