کشف فلز افسانه ای آتلانتیس در لاشه یک کشتی

شاید چیزی که می‌خواهیم بگوییم شما را حیرت‌زده کند: آتلانتیس واقعی نیست. بله درست است، حق با شما است. قبول کردن این حرف کار سختی است. اما چه آتلانتیس واقعی باشد و چه نباشد، قطعا نقش مهمی در تاریخ فرهنگی غرب داشته است، حتی در برخی از گفتگوهای افلاطون هم به چشم می‌خورد. اما الان اتفاق عجیبی افتاده است: افلاطون هم به اوریکالکوم (orichalcum) اشاره می‌کند که فلزی است که در آتلانتیس استخراج می‌شده است، اما در زمان وی تنها اسمی از آن به جا مانده بود. اما از سال ۲۰۱۵، باستان‌شناس سیسیلی به نام سباستینو توسا (Sebastiano Tusa)، موفق شده است که بیش از ۸۰ شمش فلزی از یک لاشه‌ی کشتی خیلی قدیمی در عمق اقیانوس بیرون بکشد. خوب، چگونه یک مکان غیرواقعی می‌تواند یک فلز واقعی تولید کند؟

فلز افسانه‌ای از کجا می‌آید؟

رازهای زیادی وجود دارند که باید در اینجا به آن‌ها پرداخت. بله، هنوز هم می‌گوییم که آتلانتیس وجود خارجی ندارد. موضوع از این قرار است که علی‌رغم فرهنگ‌ساز بودن افلاطون، او فیلسوفی مبالغه‌گو هم بوده است. اوریکالکوم در حقیقت یک افسانه نیست، اما واقعیت آن تا اندازه‌ای محل بحث است. اکثر محققان بر این باور هستند که اوریکالکوم، یک آلیاژ مسی خاص با ظاهری براق بوده است؛ احتمالا ترکیبی از مس و قلع است (که آن را تبدیل به‌نوعی از برنز می‌کند) یا شاید هم ترکیبی از مس و روی باشد (که در این صورت، برنج خواهد بود). بعضی‌ها معتقد هستند که اوریکالکوم صرفا یک کلمه یونانی بود که برای همه‌ی انواع مس استفاده می‌شد. عده‌ای هم فکر می‌کنند که این فلز شبه افسانه‌ای ناشی از ناآگاهی ما است؛ اگر یونانی‌ها نمی‌دانستند چگونه این مواد را تولید کنند، خیلی زودتر از این ریشه‌های خود را به‌همراه قاره‌ی افسانه‌ای به اعماق دریاها سپرده بودند.

بنابراین، اکنون که به‌طور کامل از راز اوریکالکوم و شاید، چند تا از رویاهای دوران کودکی خود، پرده برداشتیم بیایید درباره چیزهای واقعی صحبت کنیم که به‌تازگی از اقیانوس خارج شده‌اند. تست‌های فلورسانس اشعه‌ی ایکس (شناسایی فلزات به روش تاباندن اشعه‌های ایکس) نشان می‌دهد که این ۸۶ قطعه سنگ فلزی، آلیاژی از مس و روی به‌همراه مقدار کمی از نیکل، سرب و آهن هستند. این ویژگی باعث می‌شود که آن‌ها را نوعی برنج بدانیم؛ این موضوع قطعا در آن زمان اتفاق نادری بود، اما ارزش آن‌ها به‌اندازه‌ای که افلاطون معتقد بود، نیست. شاید کشتی حامل آن‌ها راهی شهر جیلا (Gela) بود که آن زمان به‌خاطر صنایع دستی بسیار و کارگاه‌های هنری بی‌شماری که داشت، زبانزد بود. شاید کارگاه‌های آن شهر از شمش‌های اریکالکوم برای ساختن جواهرات و وسایل تزئینی زیبا و چشم‌نواز استفاده می‌کرده است.

شمش‌‌های فلزی در نزدیکی این لاشه‌ی کشتی پیدا شده‌اند

گنج واقعی یعنی دوستی و ... البته، اشیاء تاریخی

ما نمی‌توانیم به جهان اعلام کنیم که آتلانتیس شهری واقعی بوده است و احتمالا بیگانگان آن را ساخته‌اند. اما از نظر کسی که این شمش را پیدا کرده، این رویداد خیلی بیشتر از چیزی است که او انتظار داشته است. سباستینو توسا، خودش فرزند یک باستان‌شناس معروف و یک فرد فداکار سیسلی است که لقب نه چندان خوشایند «سرپرست دریا» را به وی داده‌اند.

وقتی که او اوریکالکوم را در کشتی یافت، می‌دانست که این موضوع کشف بزرگی برای علم و تاریخ خواهد بود و می‌گوید:

تابه‌حال کشفی به این صورت انجام نشده است. اوریکالکوم را از متون باستانی و چند شی زینتی می‌شناسیم.

او، به‌محض اینکه چشمش به گنج ارزشمندی می‌افتد، آن را می‌شناسد. در سال ۲۰۱۲، او از لاشه‌ی یک کشتی متعلق به قرن سوم میلادی عکاسی کرد که احتمالا در حال قاچاق سفال‌های لوله ای شکلی بودند که با قیمت ارزان در آفریقا تولید می‌شدند و در سال ۲۰۱۰، بقایای یک کشتی جنگی غرق شده را کشف کرد که در یکی از جنگ‌های بین رم (Rome) و کارتاژ (Carthage) منهدم شده بود. اما با وجود همه‌ی داده های تاریخی که توسا توانسته از کف اقیانوس به دست آورد، او هنوز هیچ مدرکی دال بر وجود شهری در اعماق آب‌ها پیدا نکرده است. که خب البته، هنوز راز هیولای دریاچه ی نس (Loch Ness Monster) هم برملا نشده است.

دانلود ویدیو