سوادکوه، شهرستان زیبای استان مازندران،در ناحیه البرز مرکزی قرار دارد و مساحت آن برابر با ۲۰۷۸ کیلومتر مربع است. سوادکوه به دریا نزدیک نیست و برای رسیدن به دریا از سوادکوه باید از قائمشهر و جویبار گذشت.
درباره سوادکوه بیشتر بدانید:
درباره سوادکوه
سوادکوه در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و بر اساس آخرین سرشماری جمعیتی برابر ۷۰ هزار نفر دارد. سوادکوه از شمال به شهرستان قائمشهر، از جنوب به فیروزکوه، تهران و شهرستان مهدیشهر، از غرب به شهرستان بابل و از شرق به ساری و ارتفاعات دودانگه می‌رسد.
مرزهای سوادکوه در دوره‌های مختلف تاریخی بارها تغییر کرده است و دلیل این تغییرات هم عوامل سیاسی، اقتصادی و طبیعی بوده است. با بررسی داده‌های تاریخی و باستان‌شناسی قدمت منطقه سوادکوه را می‌توان به دوران اساطیری نسبت داد. سوادکوه در تعیین تاریخ طبرستان نقش بسیار مهمی داشته است و بسیاری از دولت‌ها سوادکوه را منطقه‌ای استراتژی خوانده‌اند.
لباس محلی مردم سوادکوه، لباس محلی معروف مازندران است و این منطقه پوشش خاصی ندارد. تن‌پوش زنان مازنی شامل شلیته یا چرخی شلوار، تمبان یا تنگه تمبان، نیم ساق، جومه، نیم‌تنه، کلیجه می‌شود. از دیگر لباس‌های زنانه می‌توان به چادر شو، چارقد، مندل، سراقوچ، گیس بند، جوراب، کوش، گالش، چاروق، پاتوئه، گلوبند اشاره کرد. پوشش مردان شامل جرب، کوش، شیخی کوش، جوموشک، چاروق می‌شود.
اهالی بومی سوادکوه هم مثل نقاط دیگر مازندران گویش و زبان طبری یا همان زبان مازندرانی را با لهجه خاصی صحبت می‌کنند.
تاریخچه سوادکوه
بر اساس نوشته‌های «ابن اسفندیار» سوادکوه درگذشته جزئی از ایالت فرشوادگر بوده که از شرق تا رجان و از غرب تا آذربایجان، از جنوب تا ری و دامغان ادامه داشته است. در کتاب مورخانی از جمله ابن اسفندیار، استرابون، میر ظهیرالدین مرعشی فراشوادگر، ترکیبی از واژه‌های تبری و پهلوی است.«فرش» به‌معنای دشت و جلگه، «واد» به‌معنای کوه و «گر» به‌معنای دریا است. در بعضی دیگر از کتب تاریخی از سوادکوه با نام «پتشخواگر» یادشده است و بسیاری از وقایع اساطیری از جمله ورود فریدون، جنگ رستم با دیوهای مازندران در این خاک روی داده است.
سوادکوه در جریان حمله اعراب بسیار مقاومت کرد و تا سال‌ها فرهنگ عرب را به خود راه نداد. برخی بر این باور هستند که عرب‌ها از سوادکوه بسیار وحشت داشتند و به‌دلیل وجود کوه‌های بزرگ در اطراف آن، به این منطقه سیاه کوه یا سوادکوه می‌گفتند.
بر اساس شاهنامه فردوسی و اوستا، می‌توان گفت که سوادکوه، محل زندگی پیروان دیوسنائی بوده است و نشانه‌هایی از آیین مهر در این شهرستان دیده‌شده است. پس ازآن از حکومت ساسانیان در این خاک مدارکی به دست آمده است. در زمان «یزدگرد سوم» حکومت سوادکوه به «ولاش» واگذار شد و لقب فرشواد جرشاه به او داده شد.
پس از حمله اعراب، سوادکوهی‌ها تا مدت‌ها زیر بار فرهنگ جدید نمی‌رفتند و تا مدت‌ها با زبان پهلوی سخن می‌گفتند و زبان و خط عربی را به رسمیت نمی‌شناختند. پس از مدتی ساکنان فرهنگ جدید را پذیرفتند و به اسلام روی آوردند.
آداب و رسوم سوادکوه
یکی از جالب‌ترین مراسم‌هایی که هنوز هم در این شهرستان گرامی داشته می‌شود، آیین سنتی ۲۶ عید ماه است که هرسال در پایان تیرماه برگزار می‌شود. در این روز افراد برای نیاکان ازدست‌رفته‌شان مرثیه می‌خوانند و نذری می‌دهند و ورزش‌های سنتی انجام می‌دهند.
سوغات و صنایع دستی سوادکوه
از سوغاتی‌های سوادکوه می‌توانیم به انواع گیاهان دارویی از جمله، گل‌گاوزبان، لاری، تشی گزه و سبزی‌های محلی و پشت زیک، آغوزنون، رشته‌به‌رشته و قماق اشاره‌کنیم.
صنایع دستی سوادکوه عبارت‌اند از صنایع چوبی، دست بافته‌های ابریشمی، پارچه‌های دلیجی، نمدمالی، گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی.
غذای محلی سوادکوه
از غذاهای سنتی و شیرینی‌های محلی سوادکوه می‌توانیم به تیرنگ بشتی، ارسیولی، کماج و حلوای مخصوص یاد کنیم.
جاهای دیدنی سوادکوه
برج لاجیم یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی سوادکوه است که به قرن ۴ هجری قمری تعلق دارد. از دیگر بناهای تاریخی سوادکوه پل ورسک، برج باوند، کاروانسرای گدوک، قلعه کنگ لو، قلعه اولاد، پل شاپور، کلیسای سرخ‌آباد، قلعه حسن بور سرخکلا و پل سفید است.
از جمله جاذبه‌های طبیعی سوادکوه عبارت‌اند از آبشار گزو، دریاچه شورمست، آبشار ورسک، سد لفور، غار زنگیان، منطقه جنگلی اوریم، غار کیجاک چال، جنگل هلی دار، ارفه کوه، غار زنگیان و آبشار شش رودبار.
