مینودشت یکی از شهرهای استان گلستان در شمال شرق ایران و مرکز شهرستان مینودشت است که طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیتی بالغ بر ۳۰,۰۰۰ نفر در آن ساکن هستند و اکثریت آنان به زبان فارسی و تركی صحبت می‌کنند. ساکنین اولیه و اهالی اصلی مينودشت، از قوم قزلباش بوده و به همین دلیل بیشتر مردم این شهر ترک هستند. همسایه‌های اين شهر از جنوب استان سمنان و خراسان، از شرق شهر گالیكش، از غرب شهرستان آزادشهر و از شمال شهرستان گنبد كاووس است. مینودشت در حدود ۱۰۰ کیلومتری گرگان و در مجاورت جاده تهران-مشهد قرار دارد.
شهر مینودشت در دوره‌های مختلف نام‌های گوناگونی داشته است که از جمله‌ی آنها می‌توان به کبودجامه، حاجیلر، سنگرلر و سنگر حاجیلر و دشت مینو اشاره کرد؛ هرچند سرانجام به‌خاطر طبیعت بکر و چشم‌انداز زیبایش، مینودشت نام گرفت. شهری که در دامان البرز شرقی جای گرفته است و ارتفاعاتش پس از گذر از پارک ملی گلستان، به ارتفاعات خراسان شمالی می‌پیوندد.
مینودشت قدمت بسیار زیادی دارد؛ به طوری که در کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه‌های تاریخی بازگیر، قدمت این منطقه به هزاره پنجم پیش از میلاد می‌رسد. همین قدمت نشان می‌دهد که مینودشت یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های بشر در استان گلستان بوده است.
مینودشت را بیشتر بشناسید:
آب و هوای مینودشت
عکس از گوگل‌مپ (عکاس: حسین استاد)
مینودشت، شهری با دو اقلیم متفاوت است که یک طرفش را کوه‌های مرتفع احاطه کرده‌اند و سوی دیگر آن را جلگه‌های حاصلخیز در بر گرفته‌اند. آب‌وهوای مینودشت در بخش کوهستانی معتدل و سرد با زمستان‌های طولانی بوده و در بخش جلگه‌ای دارای آب‌وهوایی معتدل و کمی متمایل به گرمسیری است. با وجود اینکه مینودشت در هر چهار فصل سال زیبا و دیدنی است؛ اما شاید بتوان بهترین زمان سفر به مینودشت را فصل بهار و پاییز دانست.
بیشترین و کمترین دمای این شهر به‌ترتیب ۴۳ درجه و ۵ درجه سانتی‌گراد و میانگین درجه حرارت سالانه حدود ۱۸ درجه سانتی‌گراد است. بادهای گرم پاییزی، زمستان‌های سرد، تابستان‌های گرم و مرطوب و هوای دلپذیر و مطبوع بهار از ویژگی‌های آب و‌هوایی مینودشت هستند.
جاهای دیدنی مینودشت
عکس از گوگل‌مپ (عکاس: احمد بیات)
انبوه جنگل‌های هیرکانی، مراتع و چمنزارها، آبشارهای متعدد، چشمه‌سارها، غارهای بی‌بدیل و رودخانه‌های خروشان تنها بخشی از جاهای دیدنی مینودشت هستند و از همین رو به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری استان گلستان، سالانه پذیرای جمعیت زیادی از گردشگران است.
جاذبه های تاریخی و فرهنگی مینودشت
تاکنون حدود ۳۰۰ محوطه، تپه، غار و بنای تاریخی- فرهنگی در این شهرستان شناسایی شده که از این تعداد، ۱۱۲ اثر در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌اند. از تپه‌های باستانی مینودشت می‌توان به تپه بازگیر که در روستای بازگیر قرار دارد و تپه پل مینودشت اشاره کرد.
قلعه سلیمان بوقه، حمام کهنه يا حمام خوردیماق، روستای قلعه قافه و موزه مینودشت گردشگران را با تاریخ و پیشینه‌ی این شهر زیبا آشنا می‌کنند. شهر تاریخی دشت حلقه نیز از مهمترین و ارزشمندترین آثار تاریخی-فرهنگی این منطقه محسوب می‌شود که در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و قدمتش به دوره اشکانیان برمی‌گردد.
از دیگر جاذبه‌های مینودشت برای دوستداران پرواز، سایت‌های پاراگلایدر سواری استان گلستان است که از مهمترین آنها می‌توان به سایت‌های پروازی زنگلاب در نزدیکی مینودشت اشاره کرد.
جاذبه های طبیعی مینودشت
منطقه جنگلی باقرآباد، چراغ تپه و آق‌چشمه از محبوب‌ترین تفرجگاه‌های مینودشت به شمار می‌آیند. آبشار لولوم، آبشار حسینا و تنگه چهل چای نیز از زیباترین دیدنی های طبیعی مینودشت هستند که طبیعت‌دوستان زیبادی را به تماشای خود دعوت می‌کنند و می‌توانند بخش اصلی برنامه‌ی سفر گردشگران به این منطقه را در بر بگیرند.
سوغات مینودشت
عکس از وب‌سایت pinorest.com (عکاس: نامشخص)
نوغانداری و ابریشم‌بافی، محصولات نمدی، سوزن‌دوزی، حصیربافی، گلیم‌بافی، قالی و قالیچه جزو صنایع‌دستی استان گلستان به شمار می‌روند که انواع آن در مینودشت نیز رایج است و می‌توانند در سبد خرید گردشگران قرار بگیرند. علاوه بر این، حلوای آماج، سرغربیلی، نان پادرازی و جزحلوا نیز از خوراکی‌های محلی و خوشمزه مینودشت هستند که جزو سوغاتی‌های پرطرفدار این شهر محسوب می‌شوند.
غذاهای محلی مینودشت
عکس از وب‌سایت tabnak.ir (عکاس: نامشخص)
خورشت جرجرم یکی از غذاهای محلی این شهر است که بهتر است در طول سفرتان طعم لذیذ آن را امتحان کنید. بولامه که شبیه حلیم است، باسترما پلو، نخود پلو با کشمش، آش ترشی، خورشت برنج، خورشت ماش، خورشت گزنه، آش ماست و انواع نان‌های محلی همچون نان تاتاری، از دیگر غذاهای محلی مینودشت هستند که لذت چشیدن آنها را به هیچ عنوان نباید از دست بدهید.
اقامت در مینودشت
عکس از گوگل‌مپ (عکاس: سعید نجفیان)
در صورتی که به‌دنبال محل مناسبی برای اقامت هستید، می‌توانید علاوه بر اجاره‌ی سوئیت و ویلا، شبی به‌یادماندنی را در هتل های مینودشت همچون قصر مینودشت، هتل دو ستاره استقلال یا مهمانپذیر مینو سپری کنید. ضمن اینکه امکان اقامت در اقامتگاه‌های بومگردی نظیر اقامتگاه بومگردی ساسنگ، اقامتگاه بومگردی شاریسه، اقامتگاه بومگردی عمو قدرت، اقامتگاه بومگردی حاج بابا و... نیز می‌تواند تجربه‌ی متفاوت و منحصربه فردی را برایتان رقم بزند.
رستوران های مینودشت
از رستوران های مینودشت می‌توان به کبابی و دیزی سرای حاجیلر، اکبرجوجه مینودشت، فست‌فود حامد، پیتزا ساندویچی نیلز، کافه رستوران چینو و پیتزا و ساندویچ پسر خوب اشاره کرد که گزینه‌های خوبی برای صرف یک وعده غذای لذیذ در این شهر به شمار می‌روند. البته اگر تمایل به صرف غذاهای محلی دارید، بهتر است رستوران‌های داخل شهر را فراموش کنید و بعد از هماهنگی با یکی از اقامتگاه‌های بومگردی، از طعم لذیذ غذاهای محلی با دستچخت خانگی لذت ببرید.
آداب و رسوم مردم مینودشت
عکس از وب‌سایت iranhotelonline.com (عکاس: نامشخص)
از جمله شهرهایی که مردم آن آداب‌ورسوم نوروزی خاصی دارند، شهرستان مینودشت است که اقوام محلی همچون قزلباش، تات و مهاجران قدیمی از جمله آذری، سیستانی، خراسانی و شاهرودی در آن زندگی می‌کنند. یکی از این رسم‌ها، سفره آچما نام دارد؛ آیینی برای نوعروسانی که هنوز به خانه خود نرفته‌اند و خانواده داماد، لباس و سفره‌ای از جنس پارچه را به‌همراه سینی‌هایی از حلوا برنجی در کنار نان‌های محلی چون کاک و دیگر شیرینی‌ها به‌عنوان هدیه به خانه نوعروس می‌برند. در عید نوروز در دورهمی‌ها، بازی‌های محلی نظیر توپ آغاجو و کشتی محلی نیز در بین جوان‌تر‌ها انجام می‌شود.
لباس مردم این منطقه به‌دلیل وجود اقوام قزلباش از دون (ردای بلند)، چاکمن (بالاپوش)، ایچمک یا پوستین، کونیک (نوعی پیراهن)، بالاق (نوعی شلوار) و کلاه پوشش مردان ترکمن تشکیل می‌شود. قیرمیز کونیک (نوعی پیراهن ابریشمی)، چابیت (بالاپوش) و شلوار نیز جزو پوشش زنان ترکمن به حساب می‌آید. دختران ترکمن از بوریک یا عرق‌چین استفاده می‌کنند که با زینت‌آلات نقره آراسته می‌شود.
راهنمای سفر به مینودشت
عکس از گوگل‌مپ (عکاس: مسعود ناصری)
برای سفر به مینودشت می‌توانید از خودروی شخصی یا اتوبوس استفاده کنید؛ به‌خصوص که مینودشت در مجاورت جاده‌ی تهران-مشهد قرار دارد و گردشگرانی که عازم مشهر هستند نیز می‌توانند در طول سفرشان، بازدید و استراحتی در این شهر داشته باشند. برای اطلاع از چگونگی سفر هوایی و ریلی به مینودشت با ما همراه باشید.
سفر هوایی به مینودشت
اگر سفر هوایی جزو اولویت‌های سفرتان است و آن را به سایر روش‌های سفر ترجیح می‌دهید، باید بدانید که مینودشت فاقد فرودگاه است؛ پس می‌توانید به فرودگاه گرگان پرواز کنید و از آنجا با اتوبوس یا تاکسی راهی مقصد شوید. فاصله‌ی گرگان تا مینودشت حدود ۱۱۰ کیلومتر است.
سفر زمینی به مینودشت
مینودشت ایستگاه قطار ندارد و در صورتی که مایل به سفر ریلی به شمال کشور هستید، می‌توانید تا گرگان را با قطار طی کنید و مابقی مسیر را تا مینودشت به وسیله اتوبوس یا سواری ادامه دهید. ایستگاه راه‌آهن گرگان جزئی از راه‌آهن سراسری ایران محسوب می‌شود و گردشگران می‌توانند با خرید بلیط قطار به گرگان به‌راحتی در کوپه بنشینند، ساعت‌ها از مسیر لذت ببرند و محو تماشای محیط اطراف شوند.
برای اینکه با اتوبوس به مینودشت سفر کنید، باید ضمن تماس با پایانه‌ی مسافربری محل سکونت خود، از وجود اتوبوس به مقصد مینودشت اطلاع کسب کنید و در صورتی که اتوبوسی وجود نداشت، تا گرگان را با اتوبوس بروید و برای باقی مسیر از اتوبوس های محلی یا تاکسی استفاده کنید.
اگر ساکن تهران هستید و می‌خواهید با خودروی شخصی‌تان به مینودشت سفر کنید، از تهران راهی دماوند، فیروزکوه، قائم‌شهر، ساری، بهشهر، گرگان و آزادشهر شوید که به مینودشت منتهی می‌شود یا اینکه مسیر ورامین، گرمسار، سمنان، دامغان و شاهرود را انتخاب کنید تا پس از عبور از آزادشهر، به مینودشت برسید. فاصله تهران تا مینودشت از جاده فیروزکوه حدود ۵۲۰ کیلومتر و از اتوبان سمنان حدود 560 کیلومتر است.
در صورتی که ساکن غرب کشور و شهری مثل سنندج هستید، می‌توانید از سنندج به‌سمت بیجار، ابهر، قزوین و تهران حرکت کنید و طبق آنچه که برای سفر تهران-مینودشت گفتیم، به مسیر خود ادامه دهید.
ساکنان جنوب کشور و شهر بندرعباس می‌توانند مسیر بندرعباس-سیرجان را در پیش بگیرند و سپس با عبور از جاده‌ی میبد-احمدآباد یزد، وارد جاده اردکان-چوپانان شده و به‌سوی جاده انارک-خور در استان اصفهان بروند و در ادامه به‌طرف سمنان و شاهرود و در نهایت آزادشهر و مینودشت حرکت کنند. در صورتی هم که در شرق کشور و شهری مثل بیرجند زندگی می‌کنید، پس از عبور از شهرهای سرایان، فردوس، کندر، بردسکن و سبزوار، جغتای، گرمه و گالیکش، در نهایت به مینودشت خواهید رسید.
عکس‌های گالری از گوگل مپ؛ عکاسان: mahmood ghezelsoflo، علی اباذری
