گلپایگان

گلپایگان شهری باستانی از استان اصفهان است که در فاصله ۱۶۵ کیلومتری استان اصفهان قرار دارد. شهر گلپایگان در بین شهرهای خوانسار و خمین قرار گرفته است.

گلپایگان از طرف شمال به خمین، از طرف مغرب به کوههای بختیاری و الیگودرز، از طرف جنوب به خوانسار و کوههای بختیاری و از طرف مشرق به میمه و کوه شیخ احمد و از جنوب شرق به نجف‌آباد ختم می‌شود. ارتفاع گلپایگان از سطح دریا ۱۸۱۸متر است. گلپایگان بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ دارای جمعیتی در حدود ۸۶۶۰۱ نفر بود. آب و هوای گلپایگان دارای زمستانهای سرد و تابستانهای گرم و خشک است. پوشش گیاهی این منطقه از گون و کتیرا تشکیل شده است.

پیشینه تاریخی و سابقه شهر گلپایگان را به دوره کیانیان رسانده‌اند. باستان‌شناسان معتقدند که سابقه این شهر به دوران پارینه‌سنگی می‌رسد و اشیای یافته شده از این شهر و قدمت آنها را نشانی بر اثبات این نظریه می‌دانند. طبق گفته‌های برخی منابع تاریخی شهر گلپایگان را همای دختر بهمن کیانی ساخت و آن را در ابتدا سمره گذاشت. این شهر در طول دورانهای تاریخی نام‌های متفاوتی داشته است. در دوره ساسانی شهر را گردپادگان می‌نامیدند. نام‌های ورتپاتکان و گلپادگان نیز در برخی منابع تاریخی دیده می‌شود. بیشتر آثار تاریخی به جا مانده از گلپایگان مربوط به دوره سلجوقی است. می‌توان گفت این شهر در عهد سلجوقی دارای اهمیت ویژه‌ای بوده است. با حمله مغول این شهر از رونق افتاد و در دوره صفویه دوباره رونق گرفت.

مردم گلپایگان مسلمان و پیرو مذهب تشیع هستند. در گلپایگان زبانهای متعددی  زبان آنها بسیار شبیه زبان پهلوی است. اما این زبان خالص پهلوی نیست و واژگان بسیاری از فارسی،لری و ترکی وارد آن شده است. در برخی از روستاهای گلپایگان زبان ترکی آذری نیز دیده می‌شود که به نظر می‌رسد در دوره صفویه به این منطقه کوچانده شده‌اند. در برخی روستاها نیز زبان لری تکلم می‌شود.

شغل بیشتر مردم شهر گلپایگان کشاورزی و دامداری است و در واقع گلپایگان یکی از قطب‌های اصلی کشاورزی و دامپروری کشور محسوب می‌شود.

از محصولات مهم این منطقه، کشت انگور و تولید لبنیات است.

صنایع دستی گلپایگان منبت‌کاری، معرق‌کاری قالی‌بافی، گلیم و گیوه‌بافی است.

سوغات گلپایگان ماست چکیده، کشک و پنیرهای پرورده، عسل مرغوب گلپایگان است.

جاذبه های تاریخی و گردشگری گلپایگان روستای گردشگری کوچری از مناطق معروف گردشگری در گلپایگان، پارک ساحلی گلپایگان، سد خاکی گلپایگان، پارک جنگلی، هتل ارگ گوگد ، مناره سلجوقی این مناره روبروی بازار سنتی گلپایگان قرار گرفته است. بازار سنتی گلپایگان خود از جاذبه‌های مهم شهر محسوب می‌شود. مسجد جامع گلپایگان،  بقعه امامزاده هفده‌تن اشاره کرد، «تنگ غرقاب» را می‌توان نام برد که دارای سنگ‌نگاره‌هایی باستانی است که نقوش شکار را در خود دارند است.