گالیکش (Galikesh)، شهری در بخش مرکزی شهرستان گالیکش واقع در استان گلستان است که طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیتی در حدود ۲۴,۰۰۰ نفر در آن زندگی میکنند. اسم این شهر برگرفته از نوعی گیاه به نام گالی است که در کنار رودخانهها میروید و برای پوشش خانهها در قدیم استفاده میشد و کش به معنای کاشتن است؛ البته وجه تسمیه دیگر آن این است که وزش بادهای شدید و متناوب در تمام فصول باعث میشد، مردم پشتبامهای خود را با گیاه گالی بپوشانند.
در اواخر حکومت احمد شاه قاجار، چند خانوار از مردم روستای تاریخی فارسیان به محل فعلی گالیکش کوچ کرده و قریه کوچک گالیکش (گالیکش) را تاسیس کردند. بهدلیل اقلیم مناسب، مهاجرت به این منطقه بسیار بوده است و در نتیجه اکنون اقوام مختلفی مانند فارس، سیستانی، بلوچ، خراسانی، شاهرودی و سمنانی، قزلباش و ترک و ترکمن در کنار هم زندگی میکنند.
گالیکش تا اوایل دوران پهلوی در حد و اندازه یک روستا باقی مانده بود؛ اما افزایش ساختوسازها و مهاجرت از سایر شهرها و روستاها سبب گسترش آن بهصورت یک شهر شد. گالیکش که در میان مینودشت و کلاله جای گرفته است، سرانجام در اواخر دهه هشتاد شمسی به شهرستانی مستقل تبدیل شد.
درباره گالیکش بیشتر بدانید:
آب و هوای گالیکش
عکس از گوگلمپ (عکاس: مهران قهرمانی)
گالیکش جواهری سرسبز و جذاب است که آبوهوای معتدل و نیمه مرطوب، بر طراوت و زیباییاش افزوده است. بیشک بهترین زمان سفر به گالیکش را میتوان بهار و تابستان دانست که طبیعت، شکوه و جلال خود را به رخ میکشد. پاییز هم با طبیعت هزار رنگ و آب و هوای متغیرش، بر زیباییهای گالیکش میافزاید.
جاهای دیدنی گالیکش
عکس از گوگلمپ (عکاس: کوروش نوزاد تهرانی)
گالیکش در طبیعت جادویی خود جاذبههای دیدنی بسیاری را جای داده است که حتما نظر هر مسافری را جلب خواهد کرد. جاهای دیدنی گالیکش، از مکانهای تاریخی و فرهنگی تا جاذبههای طبیعی بیشمار، همگی دیدنیهایی هستند که به هیچ عنوان نباید بازدید از آنها را از دست بدهید.
جاذبه های تاریخی و فرهنگی گالیکش
عکس از گوگلمپ (عکاس: حسین یزدانی)
بر اساس پژوهشهای باستانشناسان، غار کیارام به عنوان یکی از قدیمیترین سکونتگاههای بشر در استان گلستان شناخته میشود که قدمت حضور بشر در این منطقه را به بیش از ۱۰۰ هزار سال میرساند؛ اما در خصوص چگونگی پیدایش شهر گالیکش چنین گفتهاند که در حدود ۳۰۰ سال پیش، اولین ساکنین آن به دلایلی از شیراز مهاجرت کردند و در روستای فعلی فارسیان و فرنگ ساکن شدند و محلی برای قشلاق کشاورزان و دامداران در دوران گذشته بوده است.
از دیگر جاذبههای تاریخی و فرهنگی گالیکش میتوان به موزه میرزا بایلو، قلعه بیبی حلیمه، تپه قلعه تخت سلیمان و... اشاره کرد که بازدید از آنها باعث آشنایی هرچه بیشتر با تاریخ و فرهنگ این مرزوبوم میشود. جالب است بدانید تا کنون حدود ۹۵ اثر در شهرستان گالیکش شناسایی شده که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاند.
جاذبه های طبیعی گالیکش
علاوه بر ارتفاعات البرز و کوهپایههای کمارتفاع، جنگلهای سرسبز و جلگههای حاصلخیز نیز در دل طبیعت گالیکش به وفور به چشم میخورند. آبشار پیر غار فارسیان، لته نوروزعلی، آبشار لوه و چشمه لال جز منابع طبیعی و توریستی گالیکش هستند که بازدید از آنها میتواند در برنامهی هر گردشگری گنجانده شود. گالیکش، همچنین غارهای بسیاری در شهرستان گالیکش وحود دارد که باعث شده گالیکش در میان برخی مردم به شهرغارها معروف شود. از آن جمله میتوان غارهای «سم» و «گرو» را نام برد.
جاذبههای گالیکش فقط به غارها و چشمهها و جنگلها خلاصه نمیشود؛ بلکه همجواری با قدیمیترین پارک ملی کشور یعنی پارک گلستان، از دیگر جاذبههای آن به شمار میرود. نیلکوه نیز سمبل گالیکش است و مسافرانی که از مسیر گرگان و شهر گالیکش به مشهد سفر میکنند، این کوه زیبا را خواهند دید.
دشت شقایقهای وحشی دهکده پادلدل یکی از زیباترین دشتهای شقایق در شمال کشور است که سالانه در فصل بهار، بهویژه اردیبهشت ماه، بهشتی رویایی خلق میکند و اگر در فصل بهار مسافر گلستان هستید، بهتر است از آن غافل نشوید!
عکسهای گالری از گوگلمپ (عکاسان: وحید گودرزی، مهدی پیاده کوهسار، رضا کرمی و مرتضی شریعتی)
سوغات گالیکش
پس از گشتوگذار در شهر دیدنی و جذاب گالیکش، نوبت به خرید سوغاتی از این دیار هزار رنگ میرسد؛ شهری با اقوام مختلف و هنرهای سنتی متنوع که هرکدام قصهای چندین ساله دارند. از جمله صنایع دستی گالیکش میتوان به ابریشمبافی، نمد مالی و سوزندوزی قوم بلوچ و ترکمن، چرمدوزی و صنایع چوبی اشاره کرد.
عکس از وبسایت mhoshyar.ir (عکاس: نامشخص)
غذای محلی گالیکش
بیشک چشیدن طعم لذیذ غذاهای محلی هر شهر و منطقهای، بخش مهمی از سفر را تشکیل میدهد؛ پس شما نیز برای اینکه تجربهی سفرتان به گالیکش را تکمیل کنید، میتوانید غذا و خوراکیهایی همچون ماش پلو، آش خمیر، نان پیاز جنگلی، بولامه، بوروک، چکدرمه، ماش پتی خارش (خورشت ماش)، آش ماست و... را در طول سفرتان به گالیکش میل کنید.
عکس از وبسایت otaghak.com (عکاس: نامشخص)
اقامت در گالیکش
اگر در سفر به گالیکش دوست دارید، برای مدت کوتاهی یک زندگی روستایی را تجربه کنید، بهسراغ اقامتگاههای بومگردی نظیر اقامتگاه بومگردی آلینه، اقامتگاه بومگردی آبشاران لوه، اقامتگاه بومگردی مرکزی روستای پنو و اقامتگاه بوم گردی ننه بی بی بروید و اقامتی بهیادماندنی را سپری کنید. اقامت در هتل های گالیکش و اجارهی سوئیت و ویلا نیز از دیگر گزینههای پیش روی گردشگران است.
عکس از گوگلمپ (عکاس: f mohseni)
رستوران های گالیکش
برای اینکه خستگی یک روز گشتوگذار در شهر را از تن بیرون کنید، میتوانید در رستورانهای گالیکش نظیر رستوران میزبان، رستوران حاج حمیدیا فستفود فامیلا خود را به یک وعده غذای دلچسب مهمان کنید. هر چند که برای چشیدن طعم غذاهای محلی، بهتر است پس از هماهنگی با اقامتگاه های بومگردی و پیمودن مسافتی خارج از شهر، لذت یک وعده غذای خوشمزه با دستپخت ناب خانگی را تجربه کنید.
راهنمای سفر به گالیکش
عکس از گوگلمپ (عکاس: سعید خاکی)
گردشگرانی که به فکر سفر به گالیکش هستند، میتوانند از طریق زمینی و هوایی خود را به این خطهی حیرتانگیز و سرسبز ایران برسانند و خاطراتی فراموشنشدنی را برای خود به ثبت برسانند. از آنجا که در شهر کوچک گالیکش فرودگاهی وجود ندارد، علاقهمندان به سفر هوایی میتوانند به فرودگاه گرگان پرواز کنند و سپس بهصورت زمینی راهی گالیکش شوند. فاصلهی گرگان تا گالیکش، ۱۱۰ کیلومتر است و اتوبوس، مینیبوس و سواری های بین شهری از پایانه مسافربری گرگان به طرف گالیکش و بالعکس در تردد هستند.
اگر به فکر سفر با اتوبوس هستید، میتوانید بسته به شهر محل سکونت خود تا گالیکش یا گرگان بروید. از برخی شهرهای بزرگ و همچنین شهرهای کوچکتر نزدیک به گالیکش، اتوبوس های بین شهری وجود دارد. در غیر این صورت نیاز است از پایانه مسافربری شهر خود به گرگان رفته و سپس باقی مسیر را با اتوبوس یا سواری طی کنید. شهروندان تهرانی هم میتوانند از طریق پایانهی شرق بهراحتی عازم گالیکش شوند و از زیباییهای طول مسیر نهایت لذت را ببرند.
در صورتی که سفر ریلی را برای مسافرت به گالیکش انتخاب کردهاید هم میتوانید تا گرگان را با قطار طی کرده و برای ادامهی مسیر از تاکسی یا اتوبوس استفاده کنید.
عکس از گوگلمپ (عکاس: Ehsan Eternal)
کوتاهترین فاصله تهران تا گالیکش از جاده فیروزکوه و حدود ۵۳۰ کیلومتر است. اگر سفر با خودروی شخصی را به هر روش دیگری ترجیح میدهید، میتوانند از مسیر مسیر گرمسار، سمنان، دامغان، شاهرود و آزادشهر، مسافت ۵۷۰ کیلومتری را بپیمایید تا در نهایت به گالیکش برسید یا مسیر جاده فیروزگوه را در ویش بگیرید و با گذر از شهرهای فیروزکوه، قائمشهر، ساری، بهشهر، گرگان، آزادشهر و مینودشت به گالیکش برسید.
کسانی که قصد سفر از غرب کشور و شهری مثل سنندج را دارند، میتوانند از سنندج بهسمت همدان و سپس ساوه و تهران حرکت کنند و طبق آنچه که برای سفر تهران-گالیکش گفتیم، به مسیر خود ادامه دهند.
ساکنان جنوب کشور و شهر بندرعباس میتوانند مسیر بندرعباس-سیرجان را در پیش بگیرند و سپس با عبور از جادهی میبد-احمدآباد یزد، وارد جاده اردکان - چوپانان شده و بهسوی جاده انارک - خور در استان اصفهان بروند و در ادامه بهطرف سمنان و شاهرود، آزادشهر و گالیکش حرکت کنند. آن دسته از گردشگرانی هم که در شرق کشور و شهری مثل بیرجند زندگی میکنند، پس از عبور از شهرهای سرایان، فردوس، کندر، بردسکن، سبزوار و میامی، در نهایت به گالیکش خواهند رسید.
عکسهای گالری از ویکیمدیا، حسینی رنت و گوگل مپ؛ عکاسان: نامشخص، بهنوش اخلاصی، Arashk rp2