دیدنی های شهمیرزاد

در سفر به شهمیرزاد از کجا دیدن کنیم؟

شهمیرزاد در شمال استان سمنان و در دامنه‌های جنوبی کوه‌های البرز، در ارتفاع ۱,۹۳۵ متری از سطح دریا قرار دارد و از نظر گردشگری، تاریخی و کشاورزی، شهری حائز اهمیت است. این شهر با قدمتی از ۳,۰۰۰ قبل به بهشت کویر شهرت دارد و با وجود باغ‌های سرسبز، چشمه‌سارهای متعدد و آب‌و‌هوای مطبوع و دلپذیر، گردشگران بسیاری را به‌خصوص در روزهای گرم سال به سوی خود جلب می‌کند.

جالب است بدانید بزرگ‌ترین باغ گردوی جهان با مساحت ۷۵۰ هکتار در شهمیرزاد قرار دارد و این شهر به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی گردو منطقه شناخته می‌شود. درختان گردوی این منطقه در گذشته میخ طلا نام داشتند. از دیگر محصولات کشاورزی این شهر می‌توان به سیب و آلو اشاره کرد. فاصله شهمیرزاد از تهران، ۲۴۲ کیلومتر (سه ساعت) است. در ادامه با همراه باشید تا شما را با جاهای دیدنی شهمیرزاد آشنا کنیم.

_{منبع عکس: mihmansho.com. عکاس: ناشناس}

پیست اسکی شهمیرزاد

پیست اسکی شهمیرزاد در شمال شهر از جاذبه‌های زمستانی این شهر به شمار می‌رود؛ پیستی که افراد بسیاری را از شهرهای اطراف برای تجربه اسکی در برف به‌سمت خود می‌کشاند. پیست اسکی شهمیرزاد پیست حرفه‌ای و مدرنی نیست و امکاناتی چون تله‌سیژ و تله‌اسکی در آن وجود ندارد؛ با این وجود، بازدید از آن در زمستان، تجربه‌ای مفرح برای شما رقم خواهد زد. همان طور که می‌دانید شهمیرزاد منطقه‌ای شیب‌دار است و پیست اسکی آن در یکی از این شیب‌های تند، بالاتر از میدان امام قرار دارد. در نظر داشته باشید که در این پیست سنتی نمی‌توان با تخته و چوب اسکی کرد.

_{منبع عکس: وب‌سایت رهبال آسمان. عکاس: ناشناس}

شهربازی و پارک کوهستان

پارک و شهربازی کوهستان از پرطرفدارترین جاذبه‌های گرشگری شهمیرزاد است؛ مکانی که می‌توان در آن هم از فضای سبز و طبیعی لذت برد و هم از امکانات شهربازی استفاده کرد. تله‌سیژ پارک کوهستان شهمیرزاد از بهترین تفریحاتی است که می‌توانید در این پارک از آن استفاده کنید. این تله‌سیژ ساخت شرکت «دوبل مایر اتریش» (از بزرگ‌ترین سازندگان دستگاه‌های بالابر) با قدرت موتور ۱۷۵ اسب بخار، سرعت ۲٫۵ متر بر ثانیه دارد. قدرت گیربکس این دستگاه ۹۵۰ کیلو نیوتن بر متر با قدرت پوشش ۵۰۰ کد اختلاف ارتفاع است. تله سیژ پارک کوهستان ۴۷ عدد صندلی دو نفره دارد.

_{منبع عکس: hamandishi.ir. عکاس: ناشناس}

غار دربند شهمیرزاد

غار دربند چهار کیلومتری شهمیرزاد غاری بسیار زیبا است که آن را با غار علیصدر مقایسه می‌کنند. این غار آهکی و بیضوی شکل با قدمتی از حدود ۱۲۰ میلیون سال قبل (دوره کرتاسه از دوره سوم زمین‌شناسی) یکی از برترین جاذبه‌های طبیعی شهمیرزاد به شمار می‌آید. برای دسترسی به غار دربند شهمیرزاد، تنها یک راه وجود دارد؛ شما باید از مهدی‌شهر حدود دو کیلومتر رانندگی کنید تا در سمت چپ جاده‌ای که به‌سمت شمال می‌رود با کوهی روبه‌رو شوید که در ابتدای آن تابلوی «غار تاریخی دربند» دیده می‌شود.

_{منبع عکس: خبرگزاری مهر. عکاس: ناشناس}

هفت چشمه و سرچشمه

هفت چشمه و سرچشمه دو چشمه مشهور شهمیرزاد هستند که در فاصله اندکی از هم قرار گرفته‌اند. سرچشمه یا «شیخ چشمه سردر» در پای کوه شیر قلعه واقع شده است و آب از دل کوه بیرون می‌آید؛ در حالی که آب هفت چشمه از دل زمین می‌جوشد. پیوستن این دو چشمه به هم رودخانه‌ای را ایجاد کرده است که تا مرکز شهر ادامه دارد؛ فضایی طبیعی و سرسبز که مناسب برای پیک‌نیک و استراحت گردشگران و اهالی شهر است. پیاده‌روی زیر درختان بلند گردو و دوچرخه‌سواری در مسیر رودخانه تا مرکز شهر (میدان اصلی شهر و پارک کوهستان) از دیگر تفریحاتی هستند که می‌توانید در اطراف این جاذبه‌های طبیعی به آن‌ها بپردازید. سکوهایی جهت استراحت گردشگران و یک قهوه‌خانه سنتی از امکانات اطراف هفت چشمه به شمار می‌آیند.

_{منبع عکس: سیری در ایران. عکاس: ناشناس}

منطقه حفاظت‌ شده پرور

منطقه حفاظت‌شده پرور در جاده ساری از سمت شهمیرزاد و در میان دو اکوسیستم مناطق بیابانی جنوب استان سمنان و مناطق جنگلی استان مازندران قرار دارد؛ به همین دلیل، چشم‌اندازهای بسیار زیبایی در آن به چشم می‌خورند که هر بیننده‌ای را میخکوب خواهند کرد. این منطقه با مساحت ۶۶,۶۲۶ هکتار، زیستگاه مناسبی برای انواع گونه‌های گیاهی و جانوری است. برای دسترسی به منطقه حفاظت‌شده پرور باید در جاده مهدی‌شهر ـ شهمیرزاد ـ ساری در کیلومتر ۴۰ وارد جاده اختصاصی این منطقه شوید؛ جاده‌ای که در مسیر آن، جاذبه‌های متعددی چون تنگه شیطان، جنگل‌های پهن برگ، آثار باستانی، روستاهای زیبا و رودهای پر آب وجود دارند.

_{منبع عکس: سیری در ایران. عکاس: ناشناس}

پوشش گیاهی منطقه حفاظت‌شده پرور شامل بلوط، افرا، راش، ولیک، اورس، گلابی وحشی، درمنه، آویشن، انواع گون، انواع گرامینه، ممرز، زرشک، باریجه، آنقوزه، بنه (پسته وحشی) و گل گاوزبان می‌شود. از جمله جانداران این منطقه نیز می‌توان به پستاندارانی چون مارال، کل و بز، قوچ و میش، شوکا، آهو، خرس قهوه‌ای، پلنگ، گراز، یوزپلنگ، شغال، خوک، سمور، روباه و انواع گربه وحشی و پرندگانی نظیر کبک، تیهو، کبک دری،قرقاول، هوبره و غیره اشاره کرد.

جنگل فینسک

جنگل فینسک در ۵۴ کیلومتری شمال شرقی شهمیرزاد و در دامنه‌های جنوبی رشته کوه‌های البرز قرار دارد و در واقع بخشی از منطقه حفاظت‌شده پرور است. این جنگل به‌دلیل موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود، دارای چشم‌اندازهای بی‌بدیل و زیبایی است که هر بیننده‌ای را تحت‌تاثیر قرار خواهند داد. حیواناتی چون خفاش، کبک، روباه، گراز، خرس، راسو، پلنگ، گربه و خوک وحشی و جانداران نادری مانند شاه‌بوف (بزرگ‌ترین گونه جغد ایران و از گونه‌های در حال انقراض) در فیسنک زندگی می‌کنند. انواع گرامینه، گون وارس در نواحی تنک وزرشک وحشی، راش، ممرز، ولیک، ازگیل و… نیز پوشش گیاهی منطقه را تشکیل می‌دهند.

_{منبع عکس: سیری در ایران. عکاس: ناشناس}

آب و هوای منطقه جنگل فینسک معتدل و مدیترانه‌ای است؛ بنابراین به شما پیشنهاد می‌کنیم که اواسط بهار و اوایل پاییز به آن سفر کنید. مسیر جنگل از شهمیرزاد یک جاده آسفالته است؛ این جاده در فصل زمستان به‌دلیل یخبندان مسدود می‌شود و در اوایل بهار نیز به‌دلیل بارش‌های فراوان، لغزنده است. در اطراف جنگل فیسنک، روستاهایی چون رودبارک، فیسنک، تلاجم و تم به چشم می‌خورند که دارای چندین اقامتگاه بومگردی هستند.

جنگل رودبارک شهمیرزاد

جنگل رودبارک یا «لعلوم» با وسعت بیش از ۸,۰۰۰ هکتار در ۶۸ کیلومتری شمال شرق شهمیرزاد و در دامنه رشته کوه‌های البرز قرار دارد. این منطقه جنگلی با درختان پهن برگ، پوشش گیاهی و جانوری، وجود چشمه‌های فراوان، رودهای کوچک و بزرگ و آب و هوایی خنک در فصل تابستان، طبیعت‌گردان بسیاری را به‌سمت خود جلب می‌کند. جالب است بدانید که تفاوت دمای هوا در جنگل رودبارک با شهرهای اطراف گاهی تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد نیز می‌رسد.

_{منبع عکس: سیری در ایران. عکاس: ناشناس}

در جنگل روبارک شهمیرزاد، غاری با اتاق‌های گچ‌بری شده به نام میترائیسم وجود دارد که در قرن اخیر محل سکونت «مشدی پروری» بوده است. بهتر است بدانید که برای ورود به جنگل و رسیدن به غار هیچ راه پاکوبی وجود ندارد و برای دسترسی به آن، باید از راهنماهای محلی کمک بگیرید. جنگل رودبارک شهمیرزاد دارای ۳,۰۰۰ هکتار مراتع و بیش از ۱۵۰۰ هکتار مزرعه کشاورزی و باغداری است. از جمله آثار تاریخی و طبیعی این منطقه جنگلی می‌توان به قلعه پلی، دیوخانه لعلوم، تنگه‌های روشن و تاریک، گوغلتل، غارهای دوگانه (دولیله)، سید چال، پلنگ آب، یخچال طبیعی، دیوخانه پدیم، قلعه گردن، گندی او (آب گندین)، غار سنگی کلاج پور با وسعت ۴,۰۰۰ متر مربع و غیره اشاره کرد.

قله ارم

قله اُرُم (از قلل رشته کوه البرز ) در شمال غرب شهمیرزاد و جنوب غرب روستای چاشم قرار دارد. این قله از شمال به تنگ روزیه، از شرق به روستای چاشم و از جنوب به گداربن و ملا محمد محدود می‌شود. قدمت قله ارم به دوره کرتاسه بازمی‌گردد و از آهک توده‌ای و در دامنه‌های جنوبی از آهک و مارن خارپوست تشکیل می‌شود.

جبهه شمالی قله ارم با دیواره‌های بلندی احاطه شده است؛ در حالی که در جناح جنوبی آن با دره‌ها روبه‌رو خواهید شد. پوشش گیاهی منطقه شامل انواع گون، انواع گرامینه، ارس، لاله وحشی، انواع کنگر و گل قاصدک می‌شود و از جانداران این منطقه نیز می‌توان لنگ، موش صحرایی، کبک، مار، خوک، گرگ و گربه وحشی را نام برد. برای صعود به قله ارم دو مسیر عمومی جنوبی و جنوب غربی وجود دارد. مسیر جنوبی طولانی‌تر است؛ اما به‌دلیل شیب کم و عدم درگیری با سنگ، برای صعود توصیه می‌شود.

دهستان چاشم

دهستان چاشم از توابع شهمیرزاد در فاصله ۳۸ کیلومتری شمال شهر مهدیشهر و ۵۴ کیلومتری شمال شهر سمنان واقع شده است؛ منطقه‌ای که با مناظر زیبا، مزارع، باغ‌ها، چشمه‌ها و مراتع خود نفس شما را بند خواهد آورد. قله نیزوا بلندترین قله شهر با ارتفاع ۳,۸۱۰ متر در این دهستان قرار دارد. وزش دائمی بادهای شدید در منطقه دلیل نامگذاری این قله است. یک دریاچه فصلی زیبا نیز در کنار این قله قرار دارد که تماشای آن شما را شگفت‌زده خواهد کرد. توجه داشته باشید که صعود به قله نیزوا نیازمند آمادگی جسمانی بالا است.

_{تنگ روزبه. منبع عکس: سیری در ایران. عکاس: ناشناس}

تنگ روزبه در دهستان چاشم از دامنه شمالی کوه ارم آغاز می‌شود. پیمایش این دره (از مسیر شمال غرب به‌سمت جنوب) تنها به افرادی توصیه می‌شود که سنگ‌نوردان حرفه‌ای هستند؛ اما بازدید از دهانه شمال غربی تنگ روزبه برای همگان امکان‌پذیر است. در داخل تنگ روزبه آبشارهای متعددی به چشم می‌خورند که بلندترین آن‌ها ۲۰ متر ارتفاع دارد و در میان دو کوه بلند فضایی سرسبز و باطراوت ایجاد کرده است. طول تنگ روزبه یک کیلومتر است.

چشمه تنگه روزیه از دیگر جاذبه‌های روستای چاشم است که در شمالی‌‌ترین نقطه شهرستان سمنان، بین استان سمنان و مازندران قرار دارد. میزان آبدهی این چشمه در حدود ۷۰۰ لیتر در ثانیه است. این آب پس از گذشتن از تنگه روزیه به‌صورت رودخانه جاری می‌شود و پس از عبور از منطقه خطیرکوه به استان مازندران می‌ریزد.

برج چاشم و چنار دوقلوی قدیمی نیز از بناهای تاریخی روستا هستند که هر دو در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند. 

کمان رستم

کمان رستم نام درخت گردوی کهنسالی در شهمیرزاد است که قدمت آن به بیش از ۱۳ قرن قبل بازمی‌گردد. این درخت با حدود ۱۵ متر ارتفاع به‌عنوان میراث طبیعی شهمیرزاد ثبت شده است. این درخت گردو به دو شاخه اصلی به مانند کمان تقسیم شده است؛ به همین دلیل نام آن را کمان رستم گذاشته‌اند. درخت کمان رستم برای اهالی منطقه ارزش معنوی بسیاری دارد و از آن به‌خوبی مراقبت می‌شود.

بلبل دره

بلبل دره منطقه‌ای با طبیعت زیبا و سرسبز و انواع درختان سرسبز و قدیمی در شهمیرزاد است. این منطقه پر از بلبلانی است که صدای آواز آن‌ها در میان شاخ و برگ درختان، مکانی جادویی با آرامشی بی‌نظیر خلق کرده است.

شیر قلعه

_{منبع عکس: سیری در ایران. عکاس: ناشناس}

شیر قلعه یا قلعه شیخ چشمه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی شهمیرزاد است که بر فراز کوهی در ارتفاع ۲۵۰‌ متری از سطح زمین و در پنج کیلومتری شمال شرقی شهر قرار دارد. قدمت این قلعه به دوره اشکانیان بازمی‌گردد؛ آن‌ها شیر قلعه را برای حفاظت از جاده ابریشم ساخته بودند. این قلعه در قرن پنجم و ششم توسط پیروان مذهب اسماعیلیه و همچنین به‌عنوان یکی از پناهگاه‌های مستحکم اسپهبدان طبرستان مورد استفاده قرار می‌گرفت و از آن‌ها در برابر دشمنان محفاظت می‌کرد. گفته می‌شود که تونلی زیرزمینی از قلعه تا شیخ چشمه (یکی از چشمه‌های متعدد منطقه) حفر شده بود تا افراد داخل قلعه بتوانند در امنیت و بدون ترس از دشمنان از آب چشمه استفاده کنند.

از جمله مصالح به کار رفته در ساخت شیر قلعه می‌توان به سنگ و ساروج اشاره کرد. این قلعه دارای هفت برج دفاعی و تقویتی است که ابعاد منظمی ندارند و ارتفاع آن‌ها نیز به‌دلیل ناهمواری از سطح کوه یکی نیست. شیر قلعه در گذشته یک دروازه داشته که در ضلع جنوبی آن بوده است. به نظر می‌رسد که این قلعه در دوران اسلامی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. فضاهای داخلی شیر قلعه شهمیرزاد در زیر خاک مدفون شده‌اند؛ اما دیوارها و برج و باروهای آن نسبتا سالم هستند. این قلعه در حال حاضر دارای آبشاری مصنوعی است که از بالای آن تا دامنه کوه امتداد دارد؛ به‌علاوه، وجود شیخ چشمه و یک قهوه‌خانه روباز در پایین آن، این جاذبه را بین گردشگران بسیار محبوب کرده است.

قلعه شیخی

قلعه شیخی از دیگر بناهای تاریخی شهمیرزاد است که به گفته پروفسور کلایس در قرن ۱۰ و ۱۱ توسط طرفداران حسن صباح ساخته شده است. امروزه از این قلعه جیزی جز سنگچین‌ها باقی نمانده است؛ قلعه‌ای که در دوره صفوی نیز برای دفاع در برابر حمله ترکمن‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت.

دژ وهل

دژ وهل، یکی دیگر از قلعه‌های سنگی مشهور شهمیرزاد است که در شمال غربی شهر قرار دارد. در این بخش از شهمیرزاد رشته کوهی با شیب کم به چشم می‌خورد که بخش کوچکی از باغ‌های شهمیرزاد روی آن واقع شده‌اند. دژ وهل یا قلعه سنگی شهمیرزاد در بالای این کوه و در کنار باغ‌های میوه و گردو قرار دارد. جالب است بدانید که تمام مصالح به کار رفته در ساخت این قلعه از همان کوه تامین شده است. قدمت دژ وهل به دوران قبل از اسلام بازمی‌گردد و امروزه بخش زیادی از آن تخریب شده است.

خانه تاریخی

خانه تاریخی، نام خانه‌ای قدیمی در منطقه محرم دشت شهمیرزاد است که طبق نظر مورخان در سال ۱۳۱۳ هجری شمسی و توسط میرزا غلام رضا به‌منظور استفاده شخصی ساخته شد. این خانه تاریخی در میان باغی سرسبز و درختانی بلند و زیبا قرار دارد که جلوه‌ زیبایی به بنا داده‌اند.

امامزاده قاسم

امامزاده قاسم در نزدیکی شهمیرزاد تنها بنای مذهبی مشهور این منطقه با قدمتی از دوره صفوی (قرن چهارم هجری قمری) است. بنای بقعه شامل چند اتاق و دالان تودرتو، گنبد، ایوان، صحن و یک درب چوبی کنده‌کاری‌ شده بسیار ارزشمند می‌شود که جمله‌ای به خط ثلث برجسته روی آن نوشته شده است. مردم شهر بر این باورند که این بقعه متعلق به فرزند امام موسی کاظم (ع)، برادر امام رضا (ع) است.

_{نویسنده: نگین توکلی}