- chevron_right کجارو
- chevron_right مجله گردشگری
- chevron_right اخبار
- chevron_right جاذبهها
- chevron_right راهنمای سفر
- افزودن مکان
کلیسای ننهمریم که با نام کلیسای حضرت مریم، سنت ماری و شرق آشور نیز شناخته میشود، یکی از جاهای دیدنی ارومیه است. این کلیسا پس از کلیسای بیت لحم در فلسطین، دومین کلیسای قدیمی جهان به حساب میآید. ساختمان کلیسا هیچگونه شباهتی به سایر کلیساها ندارد و بسیار ساده است و شاید همین سادگی باعث میشود تا معنویت در این کلیسا بیشتر حس شود. ضمن اینکه بهجز چند تابلوی نقاشی و کوبلندوزی از حضرت عیسی (ع)، حضرت مریم (ع) و حواریون، تزیینات دیگری در کلیسا وجود ندارد. کلیسای ننه مریم یکی از آثار تاریخی آشوریان ارومیه است که در ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
کلیسای ننه مریم یکی از متفاوتترین کلیساهای ایران است که در خیابان خیام جنوبی شهر ارومیه قرار دارد.
منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Kingsuk Sarkar)
منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Rezgar)
قدمت کلیسای ننه مریم به سالهای ابتدایی پس از میلاد میرسد که در آن زمان ساسانیان در ایران حکمرانی میکردند. طبق روایات و کتب تاریخی، سه تن از موبدان زرتشتی که تولد حضرت عیسی (ع) را پیشبینی کرده بودند، پس از سفر به اورشلیم، از صحت پیشبینی خود آگاه میشوند. داستان از آن قرار بود که این سه نفر در یکی از شبها در معبد خود مشغول به ستایش بودند و ناگهان ستارهای درخشان را میبینند که بهسمت شرق در حرکت بود. آنها این ستاره را نشانه تولد مسیح (ع) میدانند و بلافاصله بهطرف ستاره حرکت میکنند تا به اورشلیم میرسند.
آنها پس از سفر خود به ارومیه برگشتند و معبد زرتشت را به کلیسا تبدیل کردند. نام دو تن از این افراد، ملکوم و بخت نصر بود؛ اما از نفر سوم هیچ اطلاعی در دسترس نیست. سنگ قبر این سه نفر نیز تا سال ۱۹۱۵ میلادی در ورودی کلیسا قرار داشت تا اینکه در این سال توسط روسهای ارتدوکس به یکی از موزههای کیف منتقل شد.
روایت دیگری نیز وجود دارد که این مکان مذهبی را نخستین کلیسای مشرقزمین معرفی میکند. نویسندگان آشوری و مسیحی معتقدند که این کلیسا در بدو ساخت بهعنوان آتشکده استفاده میشد و روزگاری از معروفترین زیارتگاههای زرتشتیان بوده است؛ اما زمانی که آنها دین مسیح را پذیرفتند، این بنا را به کلیسا تبدیل کردند.
از جمله افراد مشهوری که از این کلیسا دیدن کرده، مارکوپولو جهانگرد معروف است که در سفرنامههای خود از آن نام برده است. کلیسای ننه مریم یکی از آثار تاریخی آشوریان ارومیه است که در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت.
منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: میثم باج)
کلیسای ننه مریم یکی از جذابترین جاهای دیدنی استان آذربایجان غربی است که با نام «شرق آشور» شناخته میشود و در گذشته از آن به نامهای دیگری همچون «کلیسای حضرت مریم» و «کلیسای مارت مریم» نیز یاد میشد.
در معماری بنای کلیسای ننه مریم میتوان سبک معماری دوره ساسانیان را بهخوبی مشاهده کرد. قرینهسازیهای رایج در بنای آتشکدههای ساسانی، در بنای کلیسا نیز وجود دارد. سازندگان کلیسا در داخل بنا معماری ساسانی و پارتی را تلفیق کردهاند. در این کلیسا تزیینات چشمگیر و زیباسازی معماری دیده نمیشود؛ زیرا آشوریان از آراستن و تزیین کلیساها پرهیز میکردند.
منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: محمد محمدی)
کلیسای ننه مریم از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول شامل ورودی، سالن نیایش، محراب و اتاقهای پیرامون آن میشود. بخش دوم نیز سالن دیگری با یک سری اتاقک است که به موازات سالن نخست قرار دارد.
منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: علی حیدری)
در دو قسمت چپ و راست دالان ورودی کلیسا، دو دهلیز با سنگ قبرهایی مشاهده میشود که به نظر میرسد در گذشته محل دفن روحانیهای مسیحی بوده است؛ در حالی که سنگ قبری که اکنون در این محل وجود دارد، مدفن سه نفر از رهبران کلیسا و نیز مبلغان کلیسای ارتدوکس روسیه است. سازندگان این بنا، در بخش راست محراب، دالانی تنگ و کوتاه ایجاد کردند که در دیوار سمت راست آن، اجاق دیواری قرار داشت و از آن در طبخ نان مقدس استفاده میشد.
صحن کلیسا تقریبا وسیع و بزرگ ساخته شده است و حیاط آن نیز از طریق دو در ورودی به خیابان قدس و کوچه ضلع غربی منتهی میشود. وجود قالیهای دستبافت در داخل کلیسا، خود از دیگر جاذبههای این اثر تاریخی هستند.
یکی دیگر از بخشهای جالب این کلیسا، تابلویی است که جمله زیر روی آن دیده میشود:
نعلینت را از پاهایت بیرون کن؛ زیرا مکانی که در آن ایستادهای، زمین مقدس است.
منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: علی حیدری)
کلیسای ننه مریم در طول تاریخ بارها مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است. نخستین تعمیر در قرن ششم پس از میلاد در سال ۶۴۲ میلادی انجام شد که به اعتقاد مورخان به دستور یکی از شاهزادههای چین صورت گرفت. این شاهزاده خانم برای ملاقات با اسقف اعظم نینوا به بینالنهرین رفته بود که در راه بازگشت به ارومیه میرود و پس از بازدید از کلیسای ننه مریم ارومیه و اقامت در آن تصمیم به مرمت آن میگیرد.
همچنین در سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ هجری شمسی علاوه بر مرمت بنای کلیسا، برجی جدید به آن افزوده شد. جالب اینکه تا اواخر قرن ۱۹ میلادی نمای ظاهری کلیسا بسیار ساده بود؛ ولی پس از ورود زرتشتیان روسیه، تغییراتی اساسی در آن انجام شد و ساختمان پس از تعمیر و بازسازی، به سبک گنبدهای روسی ساخته شد. بیشتر ساختمانهای کلیسای ننه مریم و همچنین قسمت قدیمی این بنای مذهبی، در بخش شمالی صحن قرار گرفتهاند.
پشتبام کلیسا نیز دستخوش تغییراتی شده و امروزه بهصورت شیروانی است که قطعا با معماری اصلی ساختمان تناسب ندارد.
منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: MySarnevesht)
منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: Rezgar)
نویسنده: محبوبه حسنی/ بازنویسی: صدیقه شجاعی