مدرسه جلالیه اصفهان

اصفهان دیدنی‌هایی بسیار را در خود جای داده است، از نقش جهان گرفته تا باغ پرندگان. در میان انبوهی از بناهای تاریخی، نام مدرسه جلالیه کمتر به گوش کسی خورده است. با قدمتی که به دوره صفوی بازمی‌گردد، این مدرسه اکنون محل استقرار طلاب است. با کجارو همراه باشید.

در دوره صفویه بناهای تاریخی بسیاری به‌خصوص در اصفهان ساخته شدند؛ بناهایی که امروزه به‌عنوان جاهای دیدنی اصفهان مورد توجه گردشگران قرار گرفته‌اند. از جمله بناهای تاریخی صفوی، مدارس هستند؛ مدارس بسیاری که در شهرهای مختلف ایران، به‌ویژه در اصفهان ساخته شدند. یکی از این مدارس، مدرسه جلالیه اصفهان است. مدرسه جلالیه در اواخر عصر صفویه، در زمان شاه سلطان حسین صفوی، آخرین پادشاه صفویان و در سال ۱۱۱۴ هجری قمری بنا شد. این مدرسه را جلال‌الدین محمد حکیم، طبیب مخصوص شاه سلطان حسین، تاسیس کرد و کارکرد آن بیشتر در زمینه آموزش طلاب دینی عصر صفویه بوده است.

این بنای تاریخی در تاریخ ۱۸ مهر ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۷۵۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. امروزه بخشی از مدرسه جلالیه، توسط دفتر فنی مرکز مدیریت حوزه علمیه اصفهان مرمت شده و در حال حاضر محل استقرار طلاب حوزه علمیه است. به‌طور خلاصه می‌توان گفت مدرسه جلالیه به کارکرد سابق خود بازگشته است.

مدرسه جلالیه در محله احمدآباد، رو‌به‌روی خیابان گلزار قرار دارد. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به این مکان، ایستگاه میدان امام حسین است. از این ایستگاه تا مدرسه را باید با تاکسی طی کنید. همچنین ایستگاه اتوبوس تندرو (BRT) میدان احمدآباد تا مدرسه حدود یک کیلومتر فاصله دارد. (مشاهده روی نقشه)

کتیبه سردر مدرسه جلالیه تاریخ ۱۱۱۴ هجری قمری را نشان می‌دهد، رقمی که به نظر می‌رسد تاریخ بنای مدرسه باشد. برخی از محققان نیز سال اتمام بنا را ۱۱۱۵ هجری قمری ذکر کرد‌ه‌اند.

مدرسه‌های ساخته شده در عصر صفوی به تناسب بانی و واقف آن‌ها و قدرت مالی شخص سازنده، بزرگ و کوچک بودند و هر مدرسه حجره‌هایی برای سکونت طلاب داشت. مدارس کوچک‌تر و حتی برخی مدارس، فاقد حجره بودند و فقط روزها فعالیت آموزشی داشتند و به اصطلاح طلاب خارجی در آن درس می‌خواندند. مدرسه جلالیه نیز در دسته مدارس طلبه‌نشین محسوب می‌شد و از نظر کارکرد شباهت بسیاری به حوزه‌های علمیه امروزی داشته است.

مدرسه جلالیه دو ایوان در شمال و جنوب بنا دارد. همچنین حجره‌هایی در جناح‌های ساختمان برای اقامت طلاب ساخته شده است. کتیبه‌های مدرسه جلالیه با خط ثلث و کوفی نوشته شده‌‌اند. به کار بردن تزیینات کاشی‌کاری، معقلی، مقرنس‌کاری و گچ‌بری در معماری مدرسه، آن را در زمره بناهای جالب توجه اواخر دوره صفویه قرار می‌دهد. بانی مدرسه (جلال الدین حکیم)، در یکی از حجره‌های ایوان شمالی مدرسه جلالیه دفن شده است.

برای بازدید از مدرسه جلالیه نیازمند مجوز از مرکز مدیریت حوزه علمیه استان اصفهان هستید. برای این منظور باید اول با مرکز تماس برقرار کنید تا از مدارک لازم جهت مجوز مطلع شوید؛ سپس با همراه داشتن مدارک، برای دریافت مجوز اقدام کنید. زمان بازدید از جانب مدیریت حوزه علمیه برای شما مشخص خواهد شد.

نویسنده: زهرا آذرنیوش