دنیزلی کجاست؟

معصومه صادقپور چهار شنبه، ۱۹ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۱۲:۰۴

دنیزلی از شهرهای قدیم در منطقه اژه ترکیه است که با زیبایی‌های طبیعی خود از جاهای دیدنی‌ این کشور به شمار می‌رود.

ترکیه یکی از مقاصد گردشگری در جهان است که بیشتر با شهرهای استانبول، آنکارا و آنتالیا شناخته می‌شود؛ اما جاذبه‌های گردشگری ترکیه در این شهرها خلاصه نمی‌شود. «دنیزلی» نام یکی از شهرهای قدیمی ترکیه و مرکز استانی به همین نام است که در منطقه اژه قرار دارد. این شهر که در طول تاریخ از دوران یونان و روم باستان، میزبان تمدن‌های بسیاری بوده است.

دنیزلی از نظر صنعت، تجارت، صادرات و گردشگری از شهرهای پیشرفته ترکیه به شمار می‌رود و در زمینه‎‌های صنعت نساجی، فلزات و محصولات غذایی شهرت دارد. جاذبه‌های تاریخی و طبیعی این شهر هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. چشمه‌های آب‌گرم پاموکاله و شهر باستانی هیراپولیس از جاهای دیدنی دنیزلی است که هرساله هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به‌سمت خود می‌کشاند.

دنیزلی کجاست؟

_{منبع عکس: brgoldenkey.com، عکاس: ناشناس}

دنیزلی یکی از استان‌های نسبتا بزرگ در جنوب غربی ترکیه است که با زیبایی‌های طبیعی و جاذبه‌های تاریخی خود یکی از جاهای دیدنی این کشور به شمار می‌رود. بخش عمده استان دنیزلی در شرق منطقه دریای اژه و در جنوب شرقی شبه‌جزیره آناتولی در جنوب ترکیه واقع شده است و بخشی از استان در محدوده منطقه مدیترانه قرار دارد. این استان در نزدیکی شاخه‌ای از رودخانه مندرس (Menderes River) و در باغ‌های دامنه کوه گوکبل (Mount Gokbel) قرار گرفته است.

دنیزلی در مرز غربی با آیدین (Aydin)، از شرق با بوردور (Burdur) و بخشی از آفیون، از جنوب با موغلا (Mugla) و از شمال با اوشاک (Usak) همسایه است. این استان ۴۲۸ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و دارای ۱۹ شهر است. برای دسترسی به دنیزلی از شهرهای مختلف ترکیه می‌توان از خودروی شخصی، هواپیما، اتوبوس و قطار استفاده کرد.

مسیر دسترسی به دنیزلی

خودروی شخصی: شهر دنیزلی از طریق جاده به بسیاری از شهرهای ترکیه اتصال دارد و به آسانی قابل دسترسی است. این شهر از استانبول حدود ۵۸۰ کیلومتر فاصله دارد و در فاصله ۴۷۷ کیلومتری آنکارا و ۲۳۴ کیلومتری ازمیر واقع شده است. همچنین با آنتالیا ۲۲۹ کیلومتر، با کوش‌آداسی ۱۹۲ کیلومتر و با بدروم ۲۵۹ کیلومتر فاصله دارد.
هواپیما: فرودگاه چارداک دنیزلی (Cardak Airport) در فاصله تقریبی ۶۵ کیلومتری از مرکز شهر دنیزلی قرار دارد. این فرودگاه بین‌المللی نیست و فقط پروازهای داخلی از شهرهای استانبول، آنتالیا، آدانا، آنکارا، ازمیر، بدروم و... در آن انجام می‌شود؛ هرچند از چند شرکت‌ هواپیمایی ایران پرواز به مقصد دنیزلی وجود دارد. همچنین مقصد پرواز برخی از تورهای آنتالیا، فرودگاه چارداک دنیزلی است؛ از این فرودگاه گردشگران به‌وسیله اتوبوس به هتل‌های آنتالیا منتقل می‌شوند. در فرودگاه چارداک دنیزلی برای دسترسی به برخی از مناطق شهر می‌توان از سرویس‌های ویژه فرودگاه استفاده کرد. این سرویس‌ها با زمان پروازها تنظیم شده است. امکان کرایه ماشین و استفاده از اتوبوس و تاکسی نیز وجود دارد
اتوبوس: از بسیاری از شهرهای بزرگ نظیر استانبول، ازمیر، آنتالیا و موغلا می‌توان با اتوبوس به دنیزلی سفر کرد. پایانه اتوبوسرانی دنیزلی در مرکز شهر و در بلوار ازمیر قرار دارد؛ از این پایانه با استفاده از تاکسی و مینی‌بوس می‌توان از جاهای دیدنی دنیزلی بازدید کرد.
قطار: از شهرهای ازمیر، سوکه و اسکی‌شهیر می‌توان با قطار به دنیزلی سفر کرد. ایستگاه قطار دنیزلی در مرکز شهر و در بلوار ازمیر قرار دارد.
استفاده از تورهای گردشگری: از شهرهای آنتالیا، کوش آداسی و ازمیر و همچنین بدروم، تورهای گردشگری یک‌روزه یا چندروزه بسیاری به مقصد پاموکاله، در نزدیکی دنیزلی وجود دارد.

تاریخچه دنیزلی

_{منبع عکس: denizliguncel.com، عکاس: ناشناس}

دنیزلی یکی از شهرهای بسیار قدیمی ترکیه است که عناصر مختلف فرهنگی و تاریخی را منعکس می‌کند. این شهر میزبان تمدن‌های بسیاری بوده است؛ شهر اصلی دنیزلی (شهر قدیم) برای اولین بار، در ۶ کیلومتری شمال دنیزلی کنونی و در نزدیکی روستای اسکی‌حصار (Eskihisar) و در فاصله سال‌های ۲۶۱ تا ۲۴۵ قبل از میلاد، توسط آنتیوخوس دوم (Antiochus II)، پادشاه سلسله سلوکیان احداث شد. این پادشاه که فرزند آنتیوخوس اول و استارتونیس سوری بود، شهر را به نام همسر خود، «لائودیکیا» (Laodikea) یا «لائودیسه» نام‌گذاری کرد. لائودیکیا در نتیجه تقسیم دولت روم به دو بخش جداگانه، در سال ۳۹۵ پس از میلاد تحت حاکمیت روم شرقی (بیزانس) درآمد و در این دوران اهمیت خود را از دست داد.

ترک‌ها برای اولین بار در سال ۱۰۷۰ میلادی، به منطقه لائودیکیا آمدند؛ در سال ۱۰۷۷ میلادی شهر را فتح کردند و آن را لادیک نامیدند. در سال ۱۰۹۷ میلادی، دنیزلی دوباره به تصرف امپراتوری بیزانس درآمد و تا پایان قرن دوازدهم میلادی، به‌دلیل اشغال این منطقه توسط ترک‌ها و بیزانسی‌ها مدام بین این دو دولت دست به دست می‌شد؛ دنیزلی سرانجام در سال ۱۲۰۶ تا ۱۲۰۷ میلادی، توسط شاه سلجوقی غیاث‌الدین کیخسرو، به‌طور کامل در اختیار ترک‌ها قرار گرفت.

به گفته پروفسور دکتر جلال شیمشک؛ رئیس گروه دانشکده باستان‌شناسی پاموکاله، اسامی منسوب به دنیزلی مانند دوموزلو (Domuzlu)، تنجیزلی (Tengizli) و تنجوزلو (Tonguzlu) کاملا ساختگی است و نام دنیزلی (به معنی «محل دارای دریا» در زبان ترکی) از وجود دریاچه‌ای در میان دشت لائودیکیا نشئت می‌گیرد. این دریاچه حدود یک‌سوم دشت را در بر داشته است و ترک‌ها در گذشته به آن، دریا می‌گفتند؛ از این‌رو این منطقه، دنیزلی نامیده شده است.

در اوایل قرن سیزدهم میلادی ترکمن‌ها در جنوب غربی دنیزلی سکونت گزیدند. این منطقه از شهر، بیشترین جمعیت ترکمن را دارد. اولین حکومت شاهزاده‌ای در دنیزلی، در سال ۱۲۶۰ میلادی آغاز شد و این شهر در تصرف حکومت‌های آتا اوغلو، گرمیان اوغلو و اینانچ اوغلو درآمد. دنیزلی در سال ۱۳۹۱ میلادی به اراضی عثمانی پیوست؛ در سال ۱۴۰۲ میلادی، در نتیجه پیروزی تیمور از امپراتوری عثمانی در نبرد آنکارا، تیمور، دنیزلی را به گرمیان اوغلو واگذار کرد و در نهایت در سال ۱۴۲۹ میلادی، دنیزلی به‌همراه تمام زمین‌های گرمیان اوغلو به عثمانی‌ها واگذار شد. در دوره تسلط عثمانی‌ها، اکثریت مردم محلی در حومه شهر و بیشتر جمعیت روستاها به‌صورت قبایل کوچ‌نشین زندگی می‌کردند. از نظر اجتماعی، دنیزلی در قرن ۱۴ و ۱۵ میلادی اوج خود را داشت.

_{منبع عکس: sefadalbudak.com، عکاس: ناشناس}

در دولت عثمانی کشور از نظر اداری به زیرمجموعه‌های استان‌، شهرستان، شهر و ناحیه تقسیم می‌شد. در این دوران دنیزلی با توجه به وضعیت جغرافیایی خود، به سه شهر تقسیم شد و در سه شهرستان مختلف قرار گرفت. این ساختار تا قرن هفدهم میلادی با تغییرات جزیی به همین شکل بود؛ در این قرن اراضی دنیزلی در استان آیدین قرار گرفت و دچار تغییراتی شد.

در سال ۱۸۷۶ میلادی اولین شهرداری (بلدیه) دنیزلی تاسیس شد. دنیزلی در سال ۱۸۸۳ میلادی، با اتصال شهرهای سارای‌کوی، بولدان و تاواس به شهرستان تبدیل شد و با اتصال شهر چال در سال ۱۸۸۴ میلادی و شهر آجی‌پیام در سال ۱۸۸۸ میلادی، تحت فرمانداری استان آیدین درآمد؛ سرانجام با تاسیس جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳ میلادی در لیست استان‌‌های کشور ترکیه قرار گرفت.

دنیزلی از شهرهای نسبتا بزرگ ترکیه است و از نظر صنعت، تجارت، صادرات و گردشگری از پیشرفته‌ترین شهرهای این کشور به شمار می‌رود. این شهر با صنعت نساجی، فلز، محصولات غذایی همچون نخود و خروس دنیزلی شهرت دارد. خروس دنیزلی از نژاد خروس‌های محلی است که صدایی هماهنگ و طولانی دارد؛ مجسمه این خروس، در مرکز شهر دنیزلی ساخته و به نماد این شهر تبدیل شده است. دنیزلی جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری دارد که سالانه میزبان میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی است.

دیدنی‌های دنیزلی

تراورتن‌های پاموکاله (Travertines of Pamukkale)

آدرس: جاده پاموکاله، بلوار محمت آکیف ارسوی (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: tripadvisor.com ، عکاس: ناشناس}

پاموکاله در فاصله تقریبی ۱۸ کیلومتری از مرکز شهر دنیزلی، در منطقه دریای اژه و بر دره رودخانه مندرس قرار گرفته است و از مشهورترین جاهای دیدنی دنیزلی به شمار می‌رود. این منطقه، ۱۷ چشمه آب‌گرم مواد معدنی دارد که دمای آن‌ها از ۳۵ درجه تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد متغیر است.

وقتی آب چشمه‌های آب‌گرم منطقه پاموکاله از درون به سطح زمین می‌رسد، برخی از موادهای معدنی آن در تماس با اکسیژن بخار می‌شود و تنها کربنات کلسیم باقی می‌ماند. کانی‌های کربناتی به‌صورت ایوان‌های طبقه‌ای رسوب می‌کند؛ این رسوب‌ها در ابتدا به‌صورت ژل نرم است و به مرور زمان سخت و سفید رنگ می‌شود و سنگ‌های آهکی تراورتن‌ها را تشکیل می‌دهد. این منطقه به‌دلیل تراورتن‌ها به پنبه‌های سفید شباهت دارد و «پاموک کاله» یا «پاموک قلعه» (به معنی قلعه پنبه‌ای در زبان ترکی) نامیده شده است.

ظاهر منحصربه‌فرد سنگ تراورتن‌های پاموکاله، آبشارها و حوضچه‌های طبیعی، زیبایی حیرت‌انگیزی به‌وجود آورده است. این منطقه، بزرگ‌ترین نمونه در نوع خود در جهان به شمار می‌رود و از قرن دوم قبل از میلاد به‌عنوان اسپا استفاده می‌شده است. امروزه نیز بسیاری از افراد درون حوضچه‌های آهکی پاموکاله آبتنی می‌کنند. این حوضچه‌ها در درمان بسیاری از بیماری‌های مزمن نظیر بیماری‌های قلبی، فشارخون، مشکلات مربوط به دستگاه گردش خون، بیماری‌های گوارشی، ناراحتی اعصاب و... سودمند است. برای بالارفتن از پاموکاله باید با پای پیاده بود و کفش‌ها را درآورد؛ چراکه باعث آلودگی سنگ‌های تراورتن می‌شود.

سنگ‌تراورتن‌ها و چشمه‌های آب‌گرم پاموکاله، یکی از شگفتی‌های بی‌نظیر طبیعت است که سالانه صدها هزار نفر از آن بازدید می‌کنند. ورودی این منطقه از تاریخ یکم ژوئیه ۲۰۲۲، برابر ۲۰۰ لیر ترکیه است؛ دانش‌آموزان زیر ۱۸ سال و معلمان می‌توانند به‌صورت رایگان از این جاذبه دیدن کنند. همچنین با خرید کارت «موزه کارت پلاس» به قیمت ۶۰ لیر، می‌توان به‌مدت از پاموکاله و بسیاری از موزه‌ها بازدید کرد.

با استفاده از بالن هوای گرم نیز می‌توان این شگفتی را از بالا و از دید یک پرنده نظاره کرد. هزینه بالن در سال ۲۰۲۳ میلادی، به‌ازای هر نفر بین ۱,۸۰۰ تا ۲,۰۰۰ لیر ترکیه متغیر است و زمان پرواز بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. با پرداخت هزینه بالن‌سواری، حمل‌ونقل رایگان از هتل نیز صورت می‌گیرد. غروب آفتاب پاموکاله یکی از بهترین سوژه‌های عکاسی است. پاموکاله در سال ۱۹۸۸ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

استخر آنتیک پاموکاله (Antique Pool)

آدرس: پاموکاله (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: travel-tramp.com، عکاس: ناشناس}

«استخر آنتیک پاموکاله» یکی از بقایای شهر باستانی هیراپولیس به شمار می‌رود که در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این استخر در نزدیکی تراس‌های تراورتن‌های پاموکاله قرار دارد و دارای چشمه‌ آب‌گرم معدنی است. طراحی سنگی استخر، زیبایی منحصربه‌فردی به این استخر داده است. به‌گفته برخی تاریخ‌دانان، استخر آنتیک پاموکاله هدیه‌ای ساخت دست بشر از سوی مارک آنتونی به کلئوپارا است و استخر کلئوپارا نیز نامیده می‌شود.

در گذشته معبدی پرآذین در پاموکاله وجود داشت که به افتخار آپولو و با ستون‌های بلند مرمرین ساخته شده بود. بیشتر ستون‌های معبد آپولو در اثر زلزله‌ای فرو ریخت؛ این ستون‌ها امروزه در کف استخر آنتیک پاموکاله مشاهده می‌شود. کف این استخر از سنگ‌ریزه پوشیده شده است و کسانی که پاهای حساس دارند باید از کفش‌های مخصوص استفاده کنند. این استخر عمق مناسبی برای کودکان دارد و اطراف استخر نیز از درختان نخل و کاج پوشیده شده است.

ورود به مجموعه استخر آنتیک رایگان است؛ اما برای ورود به استخر باید هزینه پرداخت کنید. این هزینه در سال ۲۰۲۳ میلادی، برای شناگران ۱۳ سال و بالاتر برابر ۱۰۰ لیر ترکیه است. برای کرایه کمد، پنج لیر اضافی باید پرداخت شود. میز و صندلی‌های زیادی در اطراف استخر وجود دارد که گردشگران در صورت تمایل می‌توانند به‌طور رایگان بر آن‌ها بنشینند. فروشگاهی نیز برای تهیه تنقلات و نوشیدنی وجود دارد.

شهر باستانی هیراپولیس (Hierapolis Ancient City)

آدرس: جاده پاموکاله، بلوار محمت آکیف ارسوی (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: irdenizli.ir، عکاس: ناشناس}

«هیراپولیس» نام شهری باستانی در جنوب غربی آناتولی است که در نزدیکی دنیزلی و شمال پاموکاله قرار دارد. با توجه به اطلاعات محدود در مورد تاسیس این شهر، هیراپولیس در اوایل سده دوم قبل از میلاد مسیح توسط ایمنس دوم (Immens II)، از پادشاهان برگاما تاسیس شد و به نام هیرا همسر تلفوس، بنیان‌گذار برگاما نام‌گذاری شد. این شهر از دوره هلنیستی تاکنون همواره در عرصه هنری و جهانگردی مورد توجه بوده است.

هیراپولیس به‌معنای شهر مقدس است و برخی از تاریخ‌دانان بر این باورند که توسط آپولو (از خدایان یونان و فرزند زئوس) تاسیس شده است. شهرت شهر نیز به وجود چشمه‌های آب گرم مقدسی باز می‌گردد که بخارات آن به پلوتو (Pluto) خدای دنیای مردگان مربوط بوده است. اعتقاد بر این بود که آب این چشمه‌ها دارای قدرت شفابخشی است؛ ازاین‌رو افراد بسیاری برای درمان به هیراپولیس سرازیر و پس از مرگ در گورستان شهر دفن شدند. این گورستان با مساحت دو کیلومتر مربع، بیش از ۱,۲۰۰ مقبره دارد و یکی از گورستان‌های تابوت‌ سنگی به‌خوبی حفظ شده در ترکیه است.

هیراپولیس یا همان شهر امروزی پاموکاله در کمربند زلزله‌خیز واقع شده است و در زمان سلطنت نرون، امپراتور روم از زلزله آسیب زیادی دید؛ بعدها به‌طور کامل بازسازی شد و ظاهر یک شهر معمولی رومی را به خود گرفت. این شهر در دوره بیزانس به مرکز مسیحیت تبدیل شد و در اواخر قرن دوازدهم میلادی در قلمرو ترک‌ها قرار گرفت.

شهر باستانی هیراپولیس بالای پاموکاله قرار دارد و با طی مسیر پیاده‌روی از طبقات ترورتن‌ها به ورودی شهر می‌رسید. ورود به شهر هیراپولیس هزینه جداگانه‌ای ندارد؛ چراکه برای ورود به پاموکاله هزینه‌ای معادل ۲۰۰ لیر ترکیه دریافت می‌شود. از دیدنی‌های این شهر می‌توان به معبد آپولو، غار هیراپولیس، گورستان هیراپولیس، موزه باستان‌شناسی و تئاتر هیراپولیس اشاره کرد.

تئاتر باستانی هیراپولیس (Pamukkale Theatre)

آدرس: جاده پاموکاله، بلوار محمت آکیف ارسوی (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: kulturportali.gov.tr، عکاس: ناشناس}

«تئاتر باستانی هیراپولیس» بنایی با معماری رومی است که ۱۹ متر ارتفاع دارد و توسط هادریان ساخته شده است. ساخت بنا در سال ۶۲ پس از میلاد آغاز شد و در ۲۰۶ میلادی به پایان رسید. این آمفی‌تئاتر با ظرفیت ۱۵,۰۰۰ نفر، دارای ۵۰ ردیف نشیمن‌گاه سنگی است که دورتادور فضایی حفره‌مانند روی سطح شیب‌دار چیده و با هشت سری پلکان به ۹ قسمت تقسیم شده است. آمفی‌تئاتر، صحنه نمایش بزرگی به‌طول ۹۲ متر دارد؛ وجود سدی بین صحنه نمایش و محل تماشاگران نشان می‌دهد که در این آمفی‌تئاتر مبارزه گلادیاتورها نیز صورت می‌گرفته است. این تئاتر در زلزله قرن هفتم میلادی دچار آسیب شد و در فاصله سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳ میلادی، تحت مرمت و بازسازی اساسی قرار گرفت.

موزه باستان‌شناسی هیراپولیس

آدرس: جاده پاموکاله، بلوار محمت آکیف ارسوی، محله سومر (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: geziyourum.com، عکاس: ناشناس}

حمام رومی، یکی از بزرگ‌ترین بناهای شهر باستانی هیراپولیس است که در دهه ۱۹۷۰ میلادی مورد بازسازی قرار گرفت و در سال ۱۹۸۴ میلادی، به‌عنوان «موزه باستان‌شناسی هیراپولیس» برای بازدید عموم افتتاح شد. در این موزه آثار به‌دست‌آمده از حفاری‌های ویرانه‌های لائودیکیا، تریپولیس و... نگهداری می‌شود. در اثر تخریب موزه، مرمت دوباره آن در سال ۱۹۹۹ آغاز و با چیدمان آثار و تکمیل فضاهای باز نمایش، موزه در ۲۴ آوریل سال ۲۰۰۰ میلادی بازگشایی شد.

موزه باستان‌شناسی هیراپولیس در زمینی به مساحت ۱۴,۰۰۰ متر مربع تاسیس شده است. این مجموعه شامل تالارهای آثار نمایش، سالن بدن‌سازی و کتاب‌خانه می‌شود. آثار موجود در موزه در سه تالار مجزا به نمایش گذاشته شده است؛ این تالارها سازه‌های طاق‌دار حمام رومی هستند که از سنگ‌های تراورتن ساخته شده‌اند.

گالری مجسمه‌های سنگی و سنگ قبرها: این تالار شامل آثار باستانی حفاری‌های لائودیکیا، تریپولیس، هیراپولیس و مکان‌های مشابه می‌شود و در آن زیباترین مجسمه‌های سنگی و مرمری مربوط به دوره روم به نمایش گذاشته شده است.
گالری آثار کوچک: در این تالار مصنوعات کوچکی از تمدن‌های قرن چهارم قبل از میلاد به‌ترتیب زمانی به نمایش گذاشته شده است. در حال حاضر آثاری چون ظروف سفالی، بت‌ها و مصنوعات سنگی، چراغ‌های نفتی سفالی، مصنوعات شیشه‌ای، گردن‌بندها و اکسسوری‌های فلزی مربوط به دوره‌های هلنیستی، رومی و بیزانس در تالار مشاهده می‌شود؛ این آثار در خلال کاوش‌های موسسه باستان‌شناسی انگلستان بین سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۹ میلادی در نزدیکی شهر چیوریل کشف شده است. همچنین می‌توان اولین سکه‌های ضرب‌شده طلا، نقره و برنز متعلق به دوره‌های هلنیستی، رومی، بیزانسی، سلجوقی و عثمانی را به‌ترتیب زمانی در این موزه مشاهده کرد.
گالری ویرانه‌های تئاتر هیراپولیس: در این تالار نقش‌برجسته‌های تزیین‌کننده صحنه تئاتر هیراپولیس به نمایش گذاشته شده است که از میان آن‌ها می‌توان از مراسم تاج‌گذاری هیراپولیس، افسانه نیوبه، تاج‌گذاری امپراتور روم سپتیموس سوروس، افسانه ماریسیاس، کشتی هراکلس با آنتئوس و تولد آپولون نام برد.

برای بلیط موزه باستان‌شناسی هیراپولیس می‌توانید از «موزه کارت» استفاده کنید. قیمت خرید این کارت در سال ۲۰۲۲ میلادی برابر ۶۰ لیر است. با موزه کارت، می‌توان دو بار در سال از موزه هیراپولیس بازدید کرد.

چشمه آب‌‌گرم کاراهاییت (Karahayit hot spring)

آدرس: دنیزلی، محله کاراهاییت (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: tripadvisor.com.tr، عکاس: osmsn ünlü}

«چشمه آب‌گرم کاراهیت» یا «چشمه آب قرمز کاراهاییت» در روستای کاراهاییت قرار دارد و از چشمه‌های آب‌گرم پاموکاله سرچشمه می‌گیرد. این آب حرارتی و گل حرارتی به‌رنگ قرمز است و دمایی حدود ۶۰ درجه سانتی‌گراد دارد. تراورتن‌های تشکیل‌شده در اطراف آب حرارتی، به‌دلیل وجود اکسیدهای معدنی موجود در این آب، به‌صورت طبقات تراورتن قرمز، سبز و سفید است. این چشمه حدود ۵۰۰ متر مربع مساحت دارد.

بر اساس گزارش دانشگاه اگه (Ege) مواد معدنی موجود در آب چشمه کاراهاییت خواص درمانی دارد. حمام آب‌گرم چشمه در درمان بیماری‌هایی همچون روماتیسم، سیاتیک، سنگ کلیه، بیماری‌های سیستم گردش خون، بیماری‌های استرس، پوست، مو، ناخن، نقرس، آرتروز و غیره موثر است؛ حمام گل این چشمه نیز دارای خاصیت نرم‌کنندگی پوست، بازکردن منافذ، بهبود سلولیت و ترک پوست، رفع آکنه و جوش، اثر ضدعفونی‌کننده، رفع چین و چروک و بهبود زگیل است. این منطقه با امکانات رفاهی و اقامتی بسیاری مانند هتل، هتل آپارتمان و پانسیون به‌ یک مجموعه تفریحی تبدیل شده است.

غار کاکلیک (Kaklik Cave)

آدرس: دنیزلی، هوناز، جاده حیدر بابا، کاکلیک (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: kulturportali.gov.tr، عکاس: ناشناس}

«غار کاکلیک» در جاده دنیزلی - آنکارا و در فاصله تقریبی ۳۵ کیلومتری مرکز شهر دنیزلی، در ناحیه هوناز و در محله کاکلیک واقع شده است. درون این غار، چشمه‌های آب‌گرم فراوانی وجود دارد که زلال، بی‌رنگ و دارای بوی گوگرد است. این آب در درمان برخی از بیماری‌های پوستی مفید است. غار فعال کاکلیک، از سنگ‌های آهک مزوزوئیک، رس، ماسه‌سنگ، کنگلومرا، مارن ائوسن، ماسه، سنگ‌های آهکی، تراورتن و آبرفت‌های کوارترنر تشکیل شده است.

در بخشی از غار کاکلیک، دیواره‌های غار در معرض مستقیم نور خورشید قرار دارد و آب به‌طور مدام در حال چکه یا جاری‌شدن است؛ در این بخش پوششی از خزه متراکم و گیاهانی از نوع پیچک رشد کرده است. این گیاهان بسته به نور موجود در طول روز، رنگ‌های سبز متفاوتی را به خود می‌گیرند و زیبایی متفاوتی را به غار می‌بخشند. در نزدیکی این غار از سال ۲۰۰۲ میلادی، امکاناتی نظیر استخر شنا، آمفی‌تئاتر کوچک، آلاچیق و کافه‌ تریا برای استفاده بازدیدکنندگان تاسیس شده است.

کاروان‌سرای آخان (Akhan Caravanserai)

آدرس: پاموکاله، محله آخان (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: google map، عکاس: Murat Abalı}

«کاروان‌سرای آخان» از آخرین کاروان‌سراهای سلجوقیان آناتولی در غرب است که در فاصله تقریبی هشت کیلومتری مرکز شهر دنیزلی قرار دارد. این کاروان‌سرای نسبتا کوچک در قرن سیزدهم میلادی و توسط فرماندار سیف‌الدین کاراسنگور بن عبدالله ساخته شد. کاروان‌سرا پلان متقارنی ندارد؛ دارای دو کتیبه و دو بخش سرپوشیده و باز است و درمجموع مساحتی حدود ۱,۱۰۰ متر مربع دارد. فضای سرپوشیده، یک تالار عمیق مستطیل‌شکل است که به سه شبستان تقسیم می‌شود. درب ورودی کم‌ارتفاعی دارد و بر سردر آن کتیبه‌ای قرار گرفته است.

کاروان‌سرای آخان دارای نمایی سنگ مرمر است و با وجود آرایش متقارن فضای داخلی، فضای بیرونی پلانی نامتقارن دارد. در سمت راست ورودی حیاط فضاهای دو طبقه، یک ایوان و دو بخش سرپوشیده واقع شده است و در سمت دیگر حیاط، رواق‌ها و دو فضای طاق‌دار در مجاورت فضای داخلی به چشم می‌خورد. این بنای قدیمی در حال حاضر به‌عنوان رستوران فعالیت دارد.

آبشار گونی (Guney Falls)

آدرس: منطقه گونی، محله جین‌دره (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: kulturportali.gov.tr، عکاس: ناشناس}

آبشار گونی در محدوده محله جین‌دره (Cindere) در منطقه گونی و در فاصله حدود ۶۰ کیلومتری شهر دنیزلی واقع شده است. این بهشت پنهان، در حاشیه رودخانه مندرس و در یک منطقه حفاظت‌شده طبیعی قرار دارد و با زیبایی طبیعی خود گردشگران بسیاری را جذب می‌کند. آبشار گونی از منابع آبی دامنه کوه جین‌دره تغذیه می‌کند و آب این آبشار از ارتفاع حدود ۲۰ متری، آرام‌آرام به‌سوی رودخانه مندرس بزرگ سرازیر می‌شود. به‌دلیل آهکی‌بودن آب آبشار، پله‌های آهکی در بستر آبشار ایجاد شده است.

پارک ملی کوه هوناز (Honaz National Park)

آدرس: جاده دنیزلی - آنکارا، هوناز (مشاهده روی نقشه)

_{منبع عکس: kampyerleri.org، عکاس: ناشناس}

کوه هوناز با ارتفاع ۲,۵۷۱ متر، مرتفع‌ترین نقطه در منطقه دریای اژه است. «پارک ملی کوه هوناز» با مساحت ۹,۴۲۹ هکتار در محدوده مناطق هوناز، پاموکاله و سرین‌حصار قرار دارد و در سال ۱۹۹۵ میلادی به‌‌عنوان منطقه حفاظت‌شده هوناز به‌ ثبت رسید. شمال این پارک از جنگل‌های انبوه پوشیده شده است؛ سمت دیگر پارک در زمستان از یخ و برف پوشیده می‌شود و مکانی مناسب برای ورزش‌های زمستانی ایجاد می‌کند.

پارک ملی کوه هوناز که آب‌وهوای مدیترانه‌ای بر آن حاکم است، پوشش گیاهی و جانوری غنی و متنوعی دارد. این پارک میزبان گونه‌های گیاهی بومی کمیاب، درختان عرعر، کاج قرمز و کاج اروپایی و حیواناتی نظیر بز وحشی، گراز وحشی، گورکن، روباه، جوجه‌تیغی و خرگوش و همچنین چهار نوع خزنده و ۶۴ گونه پرنده است. از زیبایی‌های طبیعی پارک هوناز می‌توان از دره‌ها، شیب‌های تند صخره‌ای، آبشارها و چشمه نام برد. این پارک دارای فضاهای مناسبی برای پیاده‌روی، پیک‌نیک و چادر زدن است و امکاناتی نظیر آلاچیق، نیمکت، بوفه، نمازخانه، سرویس بهداشتی و پارکینگ نیز وجود دارد.

جاذبه‌های دیگر دنیزلی

_{منبع عکس: klosdag.org، عکاس: ناشناس}

در استان دنیزلی علاوه بر کوه هوناز، دشت، کوه‌ و فلات‌های دیگری نیز وجود دارد که از مقاصد گردشگری کوهنوردان و طبیعت‌گردان این شهر است که در میان آن‌ها می‌توان از موارد زیر نام برد:

کوه‌ها

کوه کارجی (Karcı) با ارتفاع ۲,۳۰۸ متر
کوه سازاک (Sazak) با ارتفاع ۱,۱۴۳ متر
کوه بش‌پارماک با ارتفاع ۱,۳۰۷ متر
کوه مایمون (Maymun) با ارتفاع ۱,۷۳۳ متر
کوه الما (Elma)با ارتفاع ۱,۸۰۵ متر
کوه کیزیل‌حصار (Kızılhisar) با ارتفاع ۲,۲۴۲ متر
کوه بورگاز یا بولکاز (Burgaz/Bulkaz) با ارتفاع ۱,۹۹۰ متر

دشت‌‌ها و فلات‌‎‌ها

دشت‌های چوکورسو و دنیزلی با مساحت ۱۵۰ کیلومتر مربع
دشت‌های بویوک مندرس و سارای‌کوی با مساحت ۲۰۰ کیلومتر مربع
دشت تاواس با مساحت ۳۰۰ کیلومتر مربع
دشت کاکلیک
دشت آجی‌پیام
فلات لالا باغلار
فلات سلیمانلی
فلات تاش‌دلن
فلات توپوکلو

دریاچه‌‌ها و رودخانه‌ها

دریاچه سلیمانلی
دریاچه آجی گول
دریاچه کاراگول
دریاچه بیلرلی
رودخانه بویوک مندرس (مندرس بزرگ)
رودخانه باناز چایی
رودخانه چوکورسو
رودخانه آک‌چای
رودخانه حامام چایی

آبشارها

آبشار گونی (guney)
آبشار ساکیزجیلار آسماآلتی
آبشار هما

غارها

غار کاکلیک
غار کل‌اوغلان
غار چاکیرلار کویو

آب و هوای دنیزلی

_{منبع عکس: trip.com، عکاس: ناشناس}

در دنیزلی و نواحی اطراف آن، آب‌وهوای گرم و معتدل حاکم است و ویژگی‌های آب‌وهوای قاره‌ای و آب‌وهوای مدیترانه‌ای با هم دیده می‌شود. تابستان‌ها هوا صاف، گرم و خشک و زمستان‌ها هوا نیمه‌ابری، سرد و بارانی است. دمای هوا در سال معمولا بین یک تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد تغییر می‌کند و به‌ندرت به دمای کمتر از منفی چهار درجه و بیشتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. میانگین بارش سالانه ۴۷۴ میلی‌متر است. دره لئونا، کالیفرنیا و آمریکا از دورترین مکان‌هایی است که آب‌وهوایی شبیه به دنیزلی دارد.

فصل گرما در دنیزلی حدود ۳٫۱ ماه طول می‌کشد؛ از ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) آغاز می‌شود و تا ۱۸ سپتامبر (۲۷ شهریور) ادامه می‌یابد. میانگین دمای روزانه، بالای ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. گرم‌ترین ماه در دنیزلی، ماه ژوئیه (۱۰ تیر تا ۹ مرداد) است که در این ماه، به‌طور میانگین دمای هوا از ۱۹ درجه تا ۳۴ درجه سانتی‌گراد تغییر می‌کند.

فصل سرما در دنیزلی حدود ۳٫۷ ماه طول می‌کشد؛ از ۲۶ نوامبر (پنج آذر) آغاز می‌شود و تا ۱۶ مارس (۲۵ اسفند) ادامه می‌یابد. میانگین دمای روزانه، کمتر از ۱۵ درجه سانتی‌گراد است. سردترین ماه در دنیزلی، ماه ژانویه (۱۱ دی تا ۱۱ بهمن) است که در این ماه، به‌طور میانگین دمای هوا از دو درجه تا ۱۱ درجه سانتی‌گراد تغییر می‌کند.

فصل خشک در دنیزلی از ۱۸ ماه مه تا سوم نوامبر (از ۲۸ اردیبهشت تا ۱۰ آبان) به‌مدت ۵٫۵ ماه ادامه دارد. کمترین میزان بارندگی در ماه اوت (۱۰ مرداد تا ۹ شهریور)، با میانگین ۱٫۲ روز است.

فصل بارانی در دنیزلی از سوم نوامبر تا ۱۸ ماه مه (۱۰ آبان تا ۲۸ اردیبهشت) به‌مدت ۶٫۵ ماه ادامه می‌یابد و بیش از ۱۸ درصد احتمال بارانی بودن هر روز وجود دارد. بیشترین میزان بارندگی در ماه دسامبر (۱۰ آذر تا ۱۰ دی) با میانگین ۹٫۲ روز است.

حمل و نقل در دنیزلی

_{منبع عکس: denizliulasim.com.tr، عکاس: ناشناس}

در استان دنیزلی در حمل‌ونقل شهری، معمولا از اتوبوس‌های عمومی، مینی‌بوس و تاکسی استفاده می‌شود. شهروندان ساکن دنیزلی از اتوبوس‌های عمومی استفاده می‌کنند. این اتوبوس‌ها، در طول روز در فواصل منظم آماده خدمت‌رسانی به شهروندان است؛ از مرکز شهر به‌سمت منطقه‌ها و محله‌های مختلف شهر حرکت می‌کند و دوباره به مرکز شهر بازمی‌گردد. برای استفاده از اتوبوس‌های داخل شهر باید کارت اعتباری «دنیزلی کارت» تهیه کنید. از تاکسی‌ها نیز می‌توان برای حمل‌ونقل داخل شهری استفاده کرد؛ هزینه آن‌ها گران‌تر از اتوبوس است و چندان به‌صرفه نیست.

با استفاده از مینی‌بوس‌ها می‌توان از مرکز شهر به مناطق اطراف دنیزلی دسترسی پیدا کرد. این مینی‌بوس‌ها اکثر مناطق اطراف شهر را پوشش می‌دهند، ایستگاه مشخصی برای توقف ندارند و پیاده و سوارشدن با درخواست مسافران صورت می‌گیرد. هزینه این مینی‌بوس‌ها به‌صورت نقدی است.

از پاموکاله می‌توان با استفاده از اتوبوس‌های عمومی به‌راحتی و در مدت‌زمان کوتاهی در طول روز به دنیزلی رسید. همچنین دسترسی به دنیزلی با خطوط مختلف اتوبوس و مینی‌بوس از شهر مرکز افندی امکان‌پذیر است. از مرکز شهر دنیزلی، امکان دسترسی آسان به پاموکاله، مرکز افندی، هوناز، چال و... با استفاده از خودروی شخصی و اتوبوس وجود دارد.

بهترین زمان سفر به دنیزلی

_{منبع عکس: kulturportali.gov.tr، عکاس: ناشناس}

بهترین زمان سفر به دنیزلی ماه‌های ژوئن، ژوئیه، اوت و سپتامبر (اوایل خرداد تا اوایل مهر) است؛ از نظر فعالیت‌های مورد نظر گردشگران، این بازه را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد.

اگر قصد انجام فعالیت‌های تابستانی نظیر تفریحات ساحلی، استخر و تفریحات آبی را دارید، بهترین زمان سفر به دنیزلی از اواسط ژوئن تا اواسط سپتامبر (اواخر خرداد تا اواخر شهریور) است. در این ایام، هوا صاف و بدون باران و دمای هوا بین ۲۴ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد است.

اگر می‌خواهید از جاهای دیدنی دنیزلی بازدید کنید، بهترین زمان سفر از اواسط ماه مه تا اواخر ژوئن (اواخر اردیبهشت تا اوایل تیر) و از اواخر ماه اوت تا اواسط اکتبر (اواسط شهریور تا اواخر مهر) است. در این بازه زمانی، هوا صاف و بدون باران و دمای هوا بین ۱۸ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد است.

شرایط زندگی در دنیزلی

_{منبع عکس: mtcco.net، عکاس: ناشناس}

زندگی در دنیزلی به‌اندازه دیگر شهرهای پرجمعیت و مشهور ترکیه پرهزینه نیست؛ از این‌رو گزینه مناسبی برای اقامت و مهاجرت به شمار می‌رود. استان دنیزلی، حدود ۱۲,۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و با توجه به آمار سرشماری در اواخر سال ۲۰۲۱ میلادی، جمعیت این استان برابر ۱,۰۵۱,۰۵۶ نفر است. دنیزلی شهری صنعتی و تجاری است، کارخانه‌های متعددی دارد و در نتیجه مشاغل صنعتی بسیاری در آن به‌ وجود آمده است. این شهر در زمینه تولید و صادرات پارچه و حوله، سنگ مرمر، سیم مسی و مواد غذایی فعالیت دارد و صنعت نساجی حدود ۲۵ درصد مشاغل دنیزلی را تشکیل می‌دهد؛ یعنی از هر چهار نفر کارمند این شهر، یک نفر در بخش نساجی مشغول به کار است. دنیزلی از نظر استخدام بانوان، مقام دوم کشور را دارد و نیمی از کارمندان صنعت نساجی را بانوان تشکیل می‌دهند.

دنیزلی پیشرفت‌های چشمگیری از نظر کشاورزی نیز داشته است و محصولات آن شامل گندم، جو، ذرت، نخود، تنباکو، چغندر، بادام، پسته، انگور، هندوانه، سیب، گلابی، گیلاس، هلو و انار می‌شود. هزینه مسکن (اجاره و خرید خانه) و دیگر هزینه‌های زندگی در دنیزلی به مراتب از دیگر شهرهای بزرگ ترکیه مناسب‌تر و ارزان‌تر است. در شهر زیبای دنیزلی با درآمد متوسط، می‌توانید زندگی آرامی را در کنار مردمان خون‌گرم شهر سپری کنید.

_{منبع عکس: expedia.co.jp، عکاس: ناشناس}

اگر تجربه بازدید از دنیزلی و جاذبه‌های زیبای آن را دارید، نظر خود را در بخش دیدگاه‌های مقاله با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

پرسش‌های متداول

دنیزلی کجاست؟

«دنیزلی» نام یکی از شهرهای قدیمی ترکیه و مرکز استانی به همین نام است که در منطقه اژه قرار دارد.

معروف‌ترین جاهای دیدنی‌ دنیزلی کدامند؟

تراورتن‌های پاموکاله، استخر آنتیک پاموکاله، شهرباستانی هیراپولیس، تئاتر باستانی هیراپولیس، موزه باستان‌شناسی هیراپولیس، چشمه آب‌گرم کاراهاییت، پارک ملی کوه هوناز و غار هاکلیک