سرپرست اداره میراث فرهنگی دزفول در گفتگو با کجارو مطرح کرد: آرامگاه یعقوب لیث نیازمند بهسازی است

دزفول یکی از شهرهای شمال استان خوزستان است که به سبب برخورداری از آثار و جاذبه‌های تاریخی فراوان همواره طرف توجه دوستداران میراث فرهنگی بوده است. یکی از جاذبه‌های تاریخی که در نزدیکی این شهر واقع شده آرامگاهی است که به یعقوب لیث صفاری منتسب می‌شود.

آرامگاه یعقوب لیث صفاری که بسیاری از او به‌عنوان نجات‌دهنده زبان فارسی یاد می‌کنند، با مخاطراتی روبه‌رو شده و نیازمند تخصیص بودجه برای بهسازی و ارائه مطلوب‌تر خدمات به بازدیدکنندگان است. این آرامگاه تاریخی در حال حاضر به سبب کمبود امکانات  وضعیت مطلوبی ندارد و نیازمند تخصیص بودجه برای بهسازی و ارائه خدمات مناسب به گردشگران است.

اهمیت آرامگاه یعقوب لیث صفاری

قدمت بنای مخروطی شکل آرامگاه با ظاهر دندانه‌دار آن به دوره سلجوقی می‌رسد ودر دوره‌های مختلف نیز مرمت‌هایی روی آن صورت گرفته است. بسیاری از ایرانیان یعقوب لیث صفاری را به سبب نقشی که در احیای زبان فارسی داشته است، می‌ستایند و هم‌پای فردوسی او را یکی از حافظان زبان فارسی می‌دانند. همین موضوع سبب شده که هر ساله بازدیدکنندگان زیادی به آرامگاه منتسب به یعقوب لیث صفاری سر زده و از آن بازدید کنند.

افزون بر جایگاه شاخص یعقوب لیث صفاری، سازه ساخته شده نیز به‌لحاظ معماری اثری شاخص به شمار می‌آید و یکی از بهترین نمونه‌های گنبدهای مخروطی در خوزستان است. سازه اصلی بنا از خشت خام ساخته شده وبا نقوش برجسته‌ای آذین شده است.

دو روایت در خصوص این آرامگاه بیان شده یکی آنکه مربوط به یعقوب لیث صفاری است و دیگری آنکه آرامگاه مربوط به شاه ابوالقاسم است؛ با این وجود، شواهد در تایید روایت اول پررنگ‌تر هستند.

آنطور که برخی از مردم محلی می‌گویند، در دهه‌های قبل  پیش روی دیوار گنبد کتیبه‌ای با خط عربی قدیم وجود داشت و روی آن اسم یعقوب لیث، سردار بزرگ به‌وضوح نوشته شده بود. گفته می‌شود بعدها این کتیبه توسط عده‌ای با اسپری مشکی پوشیده شد. اگر این موضوع صحت داشته باشد، می‌تواند در حکم تاییدی بر تعلق این آرامگاه تاریخی به یعقوب لیث صفاری باشد.

از این حواشی که بگذریم، فارغ از اینکه آرامگاه متعلق به چه کسی بوده است در قدمت آن و مربوط بودن به دوره سلجوقی شکی وجود ندارد. آرامگاه یعقوب لیث صفاری با توجه به ارزش تاریخی و فرهنگی، با شماره ۲۵۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

باوجود این اهمیت تاریخی، آرامگاه یعقوب لیث صفاری در طول سال‌های گذشته وضعیت نامناسبی داشته است. نبود نگهبان و امکانات رفاهی و طولانی شدن فرایند مرمت و اخباری که از آسیب به بنای آن منتشر شده همواره دوستداران میراث فرهنگی ایران زمین را نگران کرده است.

آرامگاه یعقوب‌ لیث، نیازمند بهسازی

اگرچه در یکی دو سال اخیر اقداماتی جهت بهبود وضعیت آرامگاه یعقوب لیث صفاری صورت گرفته است، وضعیت آن همچنان نیاز به رسیدگی و بهسازی بیشتر دارد.

عباس چرا‌غ‌چشم، سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول، در خصوص وضعیت آرامگاه یعقوب لیث صفاری که در حواشی دزفول واقع شده به خبرنگار کجارو گفت:

آرامگاه یعقوب لیث صفاری به بهسازی نیاز دارد؛ یعنی باید سرویس‌های بهداشتی در اطراف آن ایجاد شود و موقعیت امنیتی، طاق‌های پیرامونی آن مد نظر قرار گیرد. همچنین استحکام‌بخشی بخش‌های بیرونی آرامگاه شاه ابوالقاسم یا یعقوب لیث صفاری که به هر دو منسوب است باید طرف توجه قرار گیرد.

وی تاکید کرد:

باید بگویم آرامگاه یعقوب لیث صفاری نیازمند بهسازی است و اعتباراتی برای بهسازی آن باید مد نظر قرار گیرد. در حال حاضر نیز اقداماتی جهت بهسازی آرامگاه صورت می‌گیرد و خیرین میراث فرهنگی نیز آنجا ورود کرده و کمک‌هایی را داشته‌اند.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد:

بحث روشنایی و تامین آب آشامیدنی مورد نیاز بازدیدکنندگان در آرامگاه یعقوب لیث صفاری در حال حاضر وجود دارد؛ اما (آنچه که ارائه می‌شود) کیفیت مطلوبی ندارند؛ بنابراین آرامگاه یعقوب لیث نیازمند این است که امکانات و تجهیزات آنجا ترمیم، تعمیم و گسترش پیدا کند تا گردشگری که برای بازدید مراجعه می‌کند، بتواند امکانات اولیه در بحث گردشگری را دریافت کند.

چراغ‌چشم ادامه داد:

حتی می‌توان ایستگاه‌هایی برای  توقف کوتاه مدت گردشگران در نظر گرفت و استراحتگاهی برای توقف یک یا دو ساعته گردشگران ایجاد کرد؛ یعنی نیازی به ساخت بنا نیز وجود ندارد و می‌توان برای این منظور سازه‌های آلاچیق مانند تعبیه شود تا امکان توقف کوتاه گردشگرانی که از خارج کشور یا از دیگر استان‌ها به خوزستان می‌آیند فراهم شده و امکانات اولیه رفاهی به آن‌ها ارائه شود.

با توجه به جایگاه شاخص یعقوب لیث صفاری در بین اذهان ایرانیان و نیز با نظر به اهمیت بنای آرامگاه که قدمت آن به دوره سلجوقی می‌رسد، انتظار می‌رود وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با تامین اعتبار لازم امکان بهسازی و ارائه خدمات گردشگری در این جاذبه تاریخی استان خوزستان را فراهم آورد. 

نظر شما در خصوص وضعیت ارائه خدمات گردشگری و کم و کیف نگهداری و حفاظت آثار تاریخی چیست؟ فکر می‌کنید برای بهبود ارائه خدمات در کنار جاذبه‌های تاریخی چه اقداماتی باید صورت گیرد؟