برنامه‌ریزی دولت برای تغییر شیوه گردشگری پس از شیوع ویروس کرونا

علی‌‌اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ضمن یادآوری این موضوع که برنامه‌های دولت برای رونق صنعت گردشگری و میزبانی از گردشگران کشور‌های همسایه تحت تاثیر ویروس کرونا قرار گرفته است، از تدابیری اتخاذ شده برای جبران صدمه‌های وارد شده به این صنعت خبر داد. وی در این رابطه تشریح کرد:

دولت همواره با درنظر گرفتن بسته‌های حمایتی و نیز تسهیلات ۱۲ درصدی اعطایی وام ۱۶ میلیون تومانی به هر نیروی شاغل، تلاش کرده تا بخشی از خسارت‌های وارده به کسب‌وکارها را مرتفع و از تعدیل نیروی کار جلوگیری کند. در این میان، دستگا‌ه‌ها با تدابیری سعی در جبران خسارت‌های وارده به فعالان و بخش‌های خصوصی تحت پوشش کرده‌اند. همچنین وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با مکاتبات متعدد خواستار استمهال و بخشودگی برخی از مطالبات که به‌صورت مالیات و حامل‌های انرژی بوده، شده است. علاوه بر این، با ارائه لیست کلیه فعالان و بخش‌های تحت پوشش به‌صورت بیمه‌ای، غیربیمه‌ای و خویش‌فرما، تلاش کرده تا همگان از حداکثر تسهیلات برخوردار شوند. در این راستا، با ارائه پیشنهاد به دستگاه‌ها خواستار تنفس یک ساله در بازپرداخت کلیه مطالبات برای بخش‌های گردشگری منتفع از تسهیلات اعطایی شده است.

مونسان با تاکید بر اینکه صنعت گردشگری، می‌تواند اصلی‌ترین جایگزین برای اقتصاد متکی بر نفت باشد، اذعان داشت:

صنعت گردشگری مجموعه‌ای پیچیده از خدمات گوناگون است که سر منشأ بسیاری از آ‌نها در رشد و توسعه زیربنایی و روبنایی اقتصاد ملی است. مجموعه این صنعت پیچیده، فرصت‌های اشتغال گوناگونی را در بخش‌های مختلف ایجاد می‌کند و به‌طور مستقیم می‌تواند در تولید و تجارت دیگر خدمات نظیر حمل‌ونقل، هتلداری و... تأثیر بگذارد. در صورتی که توجه به صنعت گردشگری افزایش پیدا کند و این صنعت توسعه یابد، بسیاری از بخش‌های مختلف کشور با رشد و رونق مواجه می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به رشد مسکن، کشاورزی، حمل‌ونقل و اشتغال‌زایی‌های مستقیم و غیرمستقیم اشاره کرد.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در خصوص اتخاذ تدابیری چون رونق گردشگری مجازی و برگزاری تورهای آشناسازی، چنین گفت:

نخستین راهکار موجود توسعه «گردشگری مجازی» است. ظرفیتی که در جهان جدی گرفته شده و رو به توسعه است. توسعه گردشگری مجازی می‌تواند بازدهی بسیار بالایی داشته باشد؛ چرا‌که غیر از اینترنت و تهیه یک محتوای سه‌بعدی، به هیچ زیرساخت دیگری نیاز ندارد. وقتی کاربر با استفاده از این محتواها با اماکن تاریخی و گردشگری ما آشنا شد، حاضر است برای حضور و استفاده از این مراکز به ایران سفر کرده و با جزئیات بیشتری از این بناها آشنا شود. تورهای مجازی صرفاً به اماکن گردشگری و میراث‌فرهنگی محدود نشده و قابلیت استفاده در نمایشگاه‌ها را دارد. 

وی افزود:

 برگزاری تورهای آشناسازی، همسو با توصیه‌های سازمان جهانی جهانگردی و به منظور اعتماد‌سازی پیرامون رعایت مسائل بهداشتی زنجیره تأمین خدمات، آموزش و فرهنگ‌سازی سفر هوشمند و حمایت از کسب و کارهای گردشگری در شرایط همزیستی با کرونا بوده است. این تورها در چارچوب استانداردهای مشخص و مدون از منظر تعداد شرکت‌کنندگان، مسیر بازدید‌ها و الزامات بهداشتی به‌عنوان مکمل عینی و الگوی نمادین اجرای پروتکل‌های سفر هوشمند، برگزار می‌شود. 

مونسان انجام سفرهای داخلی را پس از برداشتن محدودیت‌ها، اندک و کنترل‌شده توصیف کرد و تصریح کرد:

تقریباً از عید فطر به بعد با کم رنگ شدن محدودیت‌های کرونایی بسیاری از هموطنان به استان‌های شمالی اعم از مازندران، گیلان، گلستان و عده‌ای دیگر از مردم به استان خراسان رضوی و سایر استان‌های جنوبی سفر کردند؛ اما این سفرها عمدتاً با وسیله شخصی بوده و بیشتر از خانه مسافرها و واحدهای ارزان قیمت استفاده و برخی دیگر نیز در خانه اقوام و خویشاوندان بیتوته کردند.

علی‌اصغر مونسان همچنین با توصیف شرایط جدیدی برای سفر در دوران پساکرونا، این‌ امر را نیازمند برنامه‌ریزی استراژیک دانست و افزود:

کارشناسان، درباره سفرهای بعد از کرونا، پیش‌بینی می‌کنند، مردم خیلی به ‌مکان‌های دور از خانه سفر نکنند. اقامت‌های کوتاه و سفر با ماشین شخصی، از هواپیما و وسایل عمومی جذابیت بیشتری خواهد داشت. مدت زمان سفرها خیلی کوتاه و سریع خواهد بود. به‌دلیل ملاحظات از کرونا و همچنین اقتصاد ضعیف‌تر مردم، سفرهای بلند‌مدت جای خود را به سفرهای کوتاه‌مدت خواهند داد. مردم طبعا بعد از ویروس کرونا سفر خواهند کرد؛ اما به‌دنبال قیمت خوب خواهند بود. آنها تمامی تمرکزشان روی خدمات است. برای خرید، به ‌ارزش کلی که در خرید وجود دارد دقت می‌کنند و نه فقط قیمت. مشتریان به‌دنبال این هستند که ببینند این خرید چه امکاناتی را در اختیارشان قرار خواهد داد. از این‌رو، برای اینکه بتوانیم قیمت برخی خدمات سفر را کاهش دهیم، باید با برنامه‌ریزی و هماهنگی سایر دستگاه‌های اجرایی و مرتبط، برخی از حامل‌های انرژی و ارزش افزوده و مالیات بر درآمد و سایر موارد را کاهش داد تا با کاهش این موارد، کاهش خدمات قابل ارائه از سوی تأسیسات را برای سفر برنامه‌ریزی کرد.