زباله های پلاستیکی؛ قاتل گوزن های مقدس ژاپن
آیا می‌دانستید پلاستیک چگونه در حال کشتن تدریجی و دردناک گوزن‌های مقدس ژاپن است؟ این داستان غم‌انگیز شما را به یاد بامبی نمی‌اندازد؟
مقاله‌های مرتبط:
هر سال میلیون‌ها گردشگر به نارا، پایتخت سابق سلطنتی ژاپن سفر می‌کنند تا گوزن‌های مقدسی را ببینند که در پارک پهناور آن آزادانه برای خود می‌چرخند. تراژدی مرگ مادر بامبی ممکن است به نظر شبیه به فانتزی‌های دوران کودکی ما باشد؛ اما متاسفانه همین پایان غم‌انگیز در انتظار برخی از این گوزن‌ها است، البته به‌شکلی آرام‌تر و بسیار دردناک‌تر.
مرگ آن‌ها این بار با خشم یک مرد اسلحه به دست رقم نمی‌خورد؛ بلکه جویدن پلاستیک‌های به‌جامانده از گردشگران عامل مرگ گوزن‌ها است.
در سال ۲۰۱۹، ۶ گوزن نارا طی سه ماه به‌خاطر خوردن پلاستیک مرده‌اند؛ اتفاقی که ناشی از گیرکردن یک نی پلاستیکی در گلوی آن‌ها و خفه‌شدن‌شان نبوده است. یک کالبدشکافی نشان داد که ۴٫۳ کیلوگرم پلاستیک سفت‌شده در شکم یک گوزن وجود داشت؛ اما این تنها خطر تهدیدکننده بشر برای گوزن‌های نارا نیست؛ ۲۹ راس گوزن در سال ۲۰۱۸ به‌علت تصادف‌های جاده‌ای کشته شدند.
برای درک وضعیت زباله‌های پلاستیکی در پارک نارا و مرگ گوزن‌ها در جاده‌ها با کجارو همراه شوید. در ادامه تجربه گرگ دیکنسون (Greg Dickinson) از تیم مجله تلگراف را در سفر به پارک نارای ژاپن خواهید خواند. آیا گردشگران با دورشدن از این پارک در حق گوزن‌ها لطف خواهند کرد؟
گوزن نارا در زمان غذاخوردن، بیش از حد سمج است
تاکسی من در یک خیابان دوبانده شلوغ متوقف شد و به‌محض بیرون‌آمدن از آن، چیزی که توجه من را به‌سمت خود جلب کرد، تابلوهای کنار جاده‌ای بود که به راننده‌ها هشدار می‌داد مراقب گوزن‌ها باشند. ورودی پارک در آن سمت جاده قرار داشت؛ جایی که چندین راس از این موجودات خجالتی و جنگلی آزادانه برای خود می‌چرخیدند.
با ردشدن از خیابان، برای من روشن شد که چرا تعداد زیادی از گوزن‌ها در تصادف‌های جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهند. گردشگران در اینجا با پرداخت ۱۵۰ ین (حدود ۱٫۱ دلار)، یک بسته تنقلات سنبی (senbei) درست‌شده از سبوس برنج می‌خرند تا بتوانند به این حیوان‌ها غذا بدهند، دستی به سر آن‌ها بکشند و عکس اینستاگرامی خود را بگیرند؛ اما بدبختانه بسیاری از این غرفه‌ها در جلوی ورودی پارک قرار گرفته‌اند و این مسئله یعنی بیشترین اجتماع گوزن‌ها درست در کنار جاده‌ای پر سرعت!
گردشگران هم به این ماجرا کمک خاصی نمی‌کنند. مردی را دیدم که یک بسته کراکر سنبی را روی سرش گذاشته بود و با وسوسه‌کردن این موجودات دوست‌داشتنی، یک گروه از گوزن‌ها را به چند سانتی‌متری جاده کشاند و منتظر بود تا تعظیم کنند و او به آن‌ها جایزه‌شان را بدهد. ماجرای تعظیم‌کردن، حقه‌ای است که گوزن‌ها در طول سال‌ها یاد گرفته‌اند و بیشتر گردشگران قبل از دادن غذا به آن‌ها، منتظر این حرکت هستند. در حالی که پای عقبی یکی از گوزن‌ها در جاده بود، خودرویی با سرعت بالا از کنار آن عبور کرد. یکی دیگر از آن‌ها هم در آن سمت جاده، خرامان‌خرامان وارد خیابان شد که خوشبختانه این بار یک اتوبوس، صبورانه منتظر ماند تا او عبور کند.
اتفاق‌ها همیشه این‌گونه پیش نمی‌روند. با اینکه که گوزن‌ها عادت کرده‌اند که در تماس با انسان‌ها باشند؛ ولی یک صدای بلند یا حرکت ناگهانی می‌تواند موجب رم‌کردن آن‌ها شود. یک بار، با افتادن چمدان یک زن از دست‌هایش، گروهی از گوزن‌های وحشت‌زده به‌سرعت به اطراف فرار کردند.
۲۰ گوزن نارا در سال ۲۰۱۸ در تصادف‌های رانندگی، جان خود را از دست داده‌اند
پارک نارا با ۱,۲۴۰ هکتار مساحت در سال ۱۸۸۰ تاسیس شد. این پارک زیبا خانه بیش از ۱۲۰۰ گوزن سیکای وحشی است. طبق افسانه‌ها، خدای طوفان‌ها موسوم به «تاکمیکازوچی نو میکوتو» (Takemikazuchi-no-mikoto)، سوار بر یک گوزن سفید در کوه واکاکوسا در نزدیکی پارک نارا ظاهر شده بود. از آن پس، گوزن‌ها در فرهنگ ژاپن مقدس شناخته می‌شدند و کشتن یکی از آن‌ها تا سال ۱۶۳۷، جرمی بود که شکارچی‌ها با مرگ، جزایش را می‌پرداختند. حتی همین امروز، از آن‌ها به‌عنوان گنج ملی در ژاپن محافظت می‌شود. در سال ۲۰۱۰، مردی برای کشتن یک گوزن با کمان صلیبی به ۶ ماه حبس محکوم شد.
بیش از دو میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۸ از پارک نارا دیدن کردند؛ تقریبا به همان تعداد گردشگری که امسال به ایسلند رفته بودند. این واقعیت که گوزن‌ها چه حجم از شادی و خوشحالی را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورند، به‌هیچ‌وجه نمی‌توان انکار کرد. من خوشی و نشاط را در صورت خانواده‌ها، کودکان و زوج‌ها دیده‌ام؛ زمانی که این گوزن باشکوه به دست آن‌ها ضربه می‌زد تا خوراکی خود را بگیرد. درست است که این تجربه واقعا لذت‌بخش به نظر می‌آید؛ هرچند ترویج و تشویق چنین رفتارهایی، کمی ناراحت‌کننده است.
در جایی از پارک، یک گوزن به بهانه غذا به‌سمت من آمد و بینی خود را به دست من فشار داد. من غذا نداشتم، برای همین او شروع به بوکشیدن روی زمین کرد و من منتظر بودم تا ببینم توجهش به چه چیزی جلب شده است، بله، درست حدس زدید، یک در قوطی پلاستیکی. خوشبختانه گوزن آن را نخورد و از آنجا دور شد؛ اما وقتی دقیق‌تر نگاه کردم، متوجه شدم که زمین پر از زباله‌های کوچک پلاستیکی جویدنی است چون نی‌ها، همزن یک‌بارمصرف، پوسته شیرینی، یک تکه لاستیکی نیم‌دایره که به نظر از دوچرخه یا کالسکه بچه افتاده بود. جیب پشتی من ظرف چند دقیقه پر از چنین زباله‌هایی شد.
گوزن‌ها در کنار گردشگران کاملا راحت هستند
در پارک نارا، جان انسان‌ها هم در خطر است. با افزایش مداوم تعداد گردشگران، مسئول‌های پارک علائمی به زبان‌های انگلیسی، چینی و ژاپنی نصب کرده‌اند که شامل توصیه‌هایی برای حفظ امنیت در حین غذادادن به گوزن‌ها می‌شود. صدمه‌های ناشی از حمله گوزن‌ها از ۵۰ مورد در سال ۲۰۱۳، به ۲۰۰ مورد در سال ۲۰۱۸ رسیده است که رشدی چهار برابری را نشان می‌دهد. ۸۰ درصد افراد مصدوم، ژاپنی نبودند.
پس از حدود یک ساعت گردش در پارک، حس کردم که به‌اندازه کافی دیده‌ام؛ برای همین به‌سمت ایستگاه رفتم تا سوار قطاری به مقصد کیوتو در حدود نیم ساعتی شمال اینجا شوم. در همین مسیر پیاده‌روی، یک گوزن ماده تنها را دیدم که کیسه پلاستیکی سفیدی در دهانش گیر کرده بود. به آن سمت رفتم و پلاستیک را از دهانش بیرون کشیدم. البته این گوزن ماده حدود یک دقیقه تقلا کرد تا به من اجازه دهد، او را از شر کیسه پلاستیکی خلاص کنم. وقتی در حال رفتن بودم، او هنوز در حال جویدن چیز دیگری بود.
اقدام‌هایی برای حل این مشکل در نظر گرفته شده است. اتحادیه رفاه گوزن‌های نارا، پاکت‌های سازگار با محیط‌زیست و از مواد اولیه طبیعی را در اختیار غرفه‌های غذایی قرار داده است تا حداقل پاکت‌های تنقلات سنبی به مشکل زباله‌های پلاستیکی اینجا دامن نزنند؛ اما اگر کسی حتی زمان کوتاهی را در ژاپن گذرانده باشد، می‌داند که پلاستیک در همه‌جا وجود دارد.
برخی از کافی‌شاپ‌ها نه فقط نوشیدنی‌های بیرون‌بر، بلکه تمام نوشیدنی‌هایشان را در لیوان‌های یک‌بارمصرف سرو می‌کنند. تقریبا همراه تمام وعده‌های غذا در ژاپن، یک دستمال مرطوب در بسته‌بندی کوچک پلاستیکی عرضه می‌شود. در فروشگاه زنجیره‌ای «فمیلی مارت» (Family Mart) برای خرید یک بسته آدامس هم به شما کیسه پلاستیکی می‌دهند.
ژاپن مانند کشورهای بسیاری درگیر مشکل زباله‌های پلاستیکی است و با وجودی که جزو پاک‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌آید؛ اما باز هم پلاستیک راه خود را روی زمین پیدا می‌کند؛ به‌خصوص در منطقه‌ای که میزبان هزارها گردشگر خارجی در روز است. افرادی که شاید به‌اندازه ژاپنی‌ها فرهنگ آشغال نریختن روی زمین را رعایت نمی‌کنند.
بله، گوزن‌ها ممکن است بسیار بامزه باشند و عکس‌های اینستاگرامی شما، لایک زیادی بخورد؛ ولی تا زمانی که مسئول‌های پارک نارا، استراتژی‌هایی برای دور نگه‌داشتن گوزن‌ها از جاده‌ها پیدا نکرده‌اند یا حتی در پروژه‌ای بزرگ‌تر، راه مقابله با وابستگی بیش از حد به پلاستیک را نیافته باشند، گوزن‌های مقدس در پارک نارا به دست انسان‌ها خواهند مرد.
دیدگاه