بازگشت هواپیماهای مسافربری مافوق صوت نزدیک است

عصر جدید پرواز هواپیماهای مافوق صوت شاید به همین زودی اتفاق بیفتد، هرچند برای انجام پروازی که سریع‌تر از سرعت صوت باشد، باید بر سه چالش مهم غلبه کرد: مهندسی، محیط‌زیست و امور مالی.

کنکورد که یک شگفتی هوانوردی بود و آخرین پروازش را ۱۶ سال قبل انجام داد، فقط توانسته بود از پس یکی از این چالش‌ها یعنی مهندسی برآید. این باریک‌ترین هواپیمای دنیا می‌توانست در کمتر از نصف مدت‌زمان سفر در مقایسه با هواپیماهای دیگر، مسافران را روی اقیانوس اطلس جابه‌جا کند؛ اما همچنان معایب زیست‌محیطی و هزینه‌ی عملیاتی بالایی داشت. در حال حاضر که انتشار کربن و وضعیت سیاره‌ی زمین در کانون توجه هستند، آیا استفاده‌ی مجدد از هواپیماهای مافوق صوت تجاری واقعاً می‌تواند برای ایرلاین‌ها و تولیدکنندگان سودآور بوده، به نفع محیط‌زیست باشد و برای مسافران مقرون‌به‌صرفه باشد؟ در ادامه با کجارو همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در اختیارتان قرار دهیم.

اگر قصد خرید بلیط هواپیما از ایرلاین‌های داخلی یا خارجی را دارید، می‌توانید از طریق موتور جستجوی پرواز کجارو بلیط ارزان هواپیما به مقصد مورد نظر خود را یافته و از فروشنده‌های معتبر تهیه کنید. استفاده از کجارو باعث می‌شود تا نیازی نباشد برای پیدا کردن بهترین قیمت پروازهای داخلی یا خارجی، چندین سایت را بررسی کنید و آخرین قیمت‌های یک بلیط را از آژانس‌های سرشناس یک‌جا مشاهده کنید.

دو شرکت آمریکایی به‌دنبال عرضه‌ی هواپیماهای مافوق صوت تا اواسط دهه‌ی ۲۰۲۰ به بازار هستند. به‌ این ترتیب مدت‌زمان سفرها کوتاه‌تر خواهد شد، به‌طوری که سفر از نیویورک تا لندن سه ساعت و ۱۵ دقیقه طول خواهد کشید. یکی از این شرکت‌ها، روی ایرلاین‌ها و دیگری روی بازار جت‌های تجاری متمرکز شده است و هر دوی آن‌ها راهکارهای مختلفی برای مشکل زیست‌محیطی مهم در هواپیماهای مافوق صوت یعنی انفجار صوتی دارند.

تام وایس (Tom Vice)، رئیس و مدیرعامل شرکت Aerion می‌گوید:

کنکورد، ماشینی فوق‌العاده و آزمایشی باشکوه بود، اما کربن زیاد و صدای بسیار بلندی در جوامع انسانی تولید می‌کرد و هزینه‌ی عملیاتی بسیار بالایی داشت. کاری که ما قصد انجام آن را داریم، متفاوت است.

شرکت Aerion در حال توسعه‌ی هواپیمای مافوق صوت AS2 با گنجایش هشت تا ۱۲ مسافر در دفتر مرکزی خود در شهر رینو نوادا است. این هواپیما با سرعت ۱٫۴ ماخ (بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر بر ساعت) پرواز می‌کند و به این ترتیب می‌تواند مدت‌زمان سفر از نیویورک به کیپ تاون را ۳٫۵ ساعت کاهش دهد. شرکت مذکور هم‌اکنون توانسته که اولین مشتری (شرکت Flexjet) را برای این هواپیما پیدا کند که ۲۰ فروند از آن را سفارش داده است.

اولین پرواز AS2 برای سال ۲۰۲۴ تعیین شده است و شرکت Aerion قصد دارد تا این هواپیما را در سال ۲۰۲۶ وارد بازار کند. قیمت این هواپیما ۱۲۰ میلیون دلار است و برنامه‌ریزان شرکت مذکور معتقدند که مردم برای چنین سفری هزینه خواهند کرد، چراکه در وقت آن‌ها صرفه‌جویی می‌کند. با این حال جاه‌طلبی‌های Aerion شامل عملکرد پایدار این هواپیما نیز می‌شود و به‌گفته‌ی تام وایس، دنیا نمی‌تواند تا سال ۲۰۵۰ برای رسیدن به کربن صفر صبر کند و باید از امروز این کار را شروع کنیم.

کاهش مصرف سوخت

از شرکای Aerion در برنامه‌ی هواپیمای AS2 می‌توان به شرکت GE اشاره داشت که سال گذشته موتور مافوق صوت Affinity را معرفی کرد و همین طور شرکت Spirit AeroSystems که در حال ساخت بدنه برای هواپیمای AS2 است. در بخش کابین خلبان، شرکت هانی‌وِل برای طراحی پردازنده‌های مأموریت، نمایشگرها، حسگرها و سیستم‌های کنترل پرواز، از تخصص خود در جت‌های نظامی مافوق صوت استفاده کرده و در حال ایجاد تحولی عظیم در این بخش است. تام وایس در این رابطه می‌گوید:

ما باید هواپیمایی طراحی می‌کردیم که با مصرف کمترین میزان سوخت، فوق‌العاده کارآمد باشد؛ به همین دلیل ۱۰ سال مشغول بررسی سیستم‌های آیرودینامیک پیشرفته و موتورهایی با مصرف بهینه‌ی سوخت بودیم. طراحی ما به‌طور خاص پیرامون صدای مهیب و میزان انتشار کربن بوده است.

هواپیمای مذکور برخلاف کنکورد فاقد «پس‌سوز» است، سیستمی که به‌وسیله‌ی آن، سوخت به داخل اگزوز موتور اسپری می‌شد تا با سوختن آن، شتاب هواپیما هنگام برخاستن و سرعت‌گرفتن افزایش یابد. تام ویس می‌گوید:

ما این بخش را از هواپیمای خود حذف کردیم، چراکه صدای زیادی تولید می‌کند و باعث انتشار مقدار زیادی کربن در محیط‌زیست می‌شود. دومین مسئله‌ی ما، منبع انرژی بود. ما به‌دنبال هواپیمایی بودیم که به سوخت‌های فسیلی وابسته نباشد و بتواند از روز اول به‌طور کامل با سوخت‌های ترکیبی کار کند.

شرکت Aerion همچنین به اجرای برنامه‌ای اساسی برای جنگل‌کاری متعهد شده است تا به این ترتیب تعدیل کربن برای هر مسافر در هر پرواز حتماً اتفاق بیفتد.

کاهش صدای هواپیمای مافوق صوت

تام وایس، رئیس و مدیرعامل شرکت Aerion، می‌گوید که هواپیمای AS2 مطابق با «استانداردهای مرحله‌ی پنجم صدای هواپیما» طراحی شده است که سخت‌ترین مقررات صدای هواپیما هنگام برخاستن و فرود به شمار می‌رود.

او ادامه داد:

ما فکر می‌کنیم که این مشکل را حل کرده‌ایم. در واقع قرار است صدای هواپیمای ما در اطراف فرودگاه‌ها، به‌اندازه‌ی سایر هواپیماها باشد.

با این حال، شاید یکی از نوآورانه‌ترین ویژگی‌های AS2، «کروز بی‌صدا» باشد که به هواپیما اجازه می‌دهد بدون ایجاد صدای مهیب، با سرعت مافوق صوت بر فراز زمین پرواز کند. در عوض صدای هواپیما در اتمسفر شکسته می‌شود. شرکت Aerion، «کروز بی‌صدا» را ابداع کرد تا آغازی برای پروازهای مافوق صوت بی‌صداتر باشد، در واقع این هواپیما صدای بسیار کمتری نسبت به کنکورد تولید می‌کند و صدای ناشی از آن در روی زمین مشابه صدای رعدوبرق در دوردست است.

تام وایس امیدوار است که این فناوری جدید موفقیت‌آمیز باشد. به‌گفته‌ی او زمانی که ناظران ببینند می‌توانیم این کار را با اطمینان انجام دهیم، ما اولین هواپیما در تاریخ را خواهیم داشت که می‌تواند با سرعت مافوق صوت بر فراز زمین پرواز کند، بدون اینکه صدای مهیبی در روی زمین شنیده شود. او تصریح کرده است که کروز بی‌صدا در کنار عملیات‌ کربن خنثی، مزایای سودآور جذابی برای مشتریان هواپیمای AS2 به ارمغان خواهد آورد. وی گفت:

ما نحوه‌ی پرواز صاحبان مشاغل را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده‌ایم و نگاهی به شرکتی در خارج از نیویورک انداختیم که سفرهای کاری به سراسر دنیا انجام می‌داد. یک هواپیمای AS2 را در اختیار آن‌ها قرار دادیم و زمانی که هر یک از افراد شرکت هنگام برگشت از سفرشان از این هواپیما استفاده کردند، به‌طور کلی ۱۴۲ ساعت در وقت‌‌شان صرفه‌جویی شد.

علاوه بر اولین پروازهای تجاری AS2 که در سال ۲۰۲۶ انجام خواهد شد، شرکت Aerion در حال برنامه‌ریزی برای هواپیمای دیگری از این خانواده به نام هواپیمای AS3 است. در برنامه‌ی آینده‌ی این شرکت همچنین هواپیمای مافوق صوت برقی دوگانه (هیبرید-الکتریک) به چشم می‌خورد و در دوره‌ای بسیار طولانی‌تر، یک هواپیمای مافوق صوت کاملاً برقی موسوم به ASX پیش‌بینی شده است. با این حال، به‌گفته‌ی شرکت مذکور، فناوری‌های موردنیاز برای عملی‌کردن این امر ممکن است چندین دهه طول بکشد.

هزینه سفر با هواپیمای مافوق صوت

یک صندلی در کنکورد حدود چهار برابر یک صندلی بیزینس کلاس، قیمت داشت، هرچند که کنکورد یک هواپیمای تجاری نبود. مشتریان برای اینکه با یک پرواز چارتر مافوق صوت، سریع‌تر به استراتوسفر (یکی از لایه‌های اتمسفر) برسند، حاضرند چه مبلغی پرداخت کنند؟

یک کارگزار ارشد در حوزه‌ی سفرهای هوایی مبتنی بر تقاضا، بر اساس تمایل مشتریان برای انتخاب هواپیماهای سریع‌تر و گران‌تر در زمان رزرو، به رابطه‌ی دوطرفه بین سرعت بیشتر هواپیما و تمایل به پرداخت پول بیشتر پی برده است. آدام توییدل (Adam Twidell)، مدیر عامل و بنیان‌گذار PrivateFly که یک سرویس جهانی رزرو برای پروازهای خصوصی چارتر است، می‌گوید:

ما می‌دانیم که مشتریان برای اینکه در پروازی چهار ساعته، ۳۰ دقیقه زودتر به مقصد برسند، هزینه‌ی بیشتری پرداخت خواهند کرد. مشتریان جت‌های خصوصی اهمیت ویژه‌ای برای سرعت قائل هستند.

صرفه‌جویی در زمان، ماهیت وجودی شرکت PrivateFly را تشکیل می‌دهد. اخیراً یک مشتری برای پرواز از منطقه‌ی کارائیب به لندن، یک هواپیما را دربست کرایه کرد، برای بازدید از یک ملک فقط سه ساعت در لندن بود و سپس به خانه برگشت. آدام توییدل توضیح می‌دهد:

به نظرم، مشتریان جت‌های خصوصی، برای افزایش دو برابری سرعت پروازشان حاضرند دو برابر پول بیشتری بپردازند؛ اما در عین حال به‌دنبال جنبه‌ی افتخاری پرواز با هواپیمای مافوق صوت نیز هستند. این همان اتفاقی است که در زمان کنکورد هم رخ می‌داد.

تمرکز روی ایرلاین‌ها

افتخار پرواز با هواپیمای مافوق صوت فقط محدود به بازار چارتر نمی‌شود. در دنور کلرادو، هواپیمای مافوق صوت Overture با ۵۵ تا ۷۵ صندلی در حال ساخته‌شدن در آشیانه‌ی شرکت بوم سوپرسونیک است. این هواپیما برای پرواز با سرعت ۲٫۲ ماخ (۲۳۰۰ کیلومتر بر ساعت) طراحی شده است و تاکنون توانسته برای ساخت ۱۰ فروند از این هواپیما برای گروه ویرجین و ۱۹ فروند برای ایرلاین ژاپن، پیش‌سفارشی به ارزش ۶ میلیارد دلار دریافت کند. ایرلاین ژاپن همچنین در سال ۲۰۱۷، مبلغ ۱۰ میلیون دلار در شرکت بوم سوپرسونیک سرمایه‌گذاری کرد. مؤسس و مدیرعامل بوم سوپرسونیک می‌گوید:

هواپیمای Overture در مرحله‌ی طراحی است و فناوری‌ها و مشخصات اصلی آن در حال توسعه و بهسازی هستند. بسیاری از مؤلفه‌های اصلی تاکنون تحت چندین آزمایش موفق قرار گرفته‌اند، از جمله آزمایش موتورها با سوخت‌های جایگزین پایدار. آزمایش پرواز این هواپیما در اواسط دهه‌ی ۲۰۲۰ انجام خواهد شد. در حال حاضر، ما آزمایش موتورها با زیست‌سوخت خالص را با موفقیت سپری کرده‌ایم و مشغول طراحی این هواپیما هستیم تا بتواند از سوخت‌های جایگزین استفاده کند.

بوم سوپرسونیک در اوایل سال ۲۰۱۹، همکاری خود را با شرکت Prometheus Fuels آغاز کرد، شرکتی که از انرژی پاک استفاده می‌کند تا با دی‌اکسید کربنی که هم‌اکنون در اتمسفر وجود دارد، سوخت‌های بدون کربن تولید کند. مدیرعامل شرکت بوم سوپرسونیک در ارتباط با صدای مهیب هواپیما نیز گفته است:

تأثیر هواپیمای Overture در مناطق فرودگاهی، مشابه بی‌صداترین هواپیمایی خواهد بود که جایگزین آن می‌شود. علاوه بر این، پروازهای این هواپیما بر بیش از ۵۰۰ مسیر اصلی روی اقیانوس نظیر نیویورک به لندن یا سان‌فرانسیسکو به توکیو متمرکز هستند که با سرعت ۲٫۲ ماخ انجام خواهد شد.

سفرهای سریع‌تر

هواپیمای Overture قرار است، با سرعت مادون‌صوت بر فراز زمین پرواز کند، به این ترتیب هیچ صدای مهیبی در مناطق مسکونی شنیده نخواهد شد و فقط هنگام پرواز بر فراز اقیانوس، سرعت مافوق صوت خواهد داشت. شرکت بوم سوپرسونیک پیش‌بینی می‌کند که تا اواسط دهه‌ی ۲۰۲۰، تقاضای بازار در ۱۰ سال اول پس از آغاز به کار این هواپیما باید بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ فروند باشد که به این ترتیب از بازاری به ارزش ۲۶۵ میلیارد دلار حکایت دارد. مدیرعامل این شرکت می‌گوید:

با هواپیمای Overture، امکان سفرهای تجاری یک روزه بر فراز اقیانوس اطلس میسر می‌شود. تصور کنید که صبح از آمریکا به لندن پرواز کرده، در طول روز با شرکای تجاری خود ملاقات کنید و تا شب به شهر خودتان در آمریکا برگردید. ایرلاین‌های اپراتور این هواپیما می‌توانند، کرایه‌های سودآوری مشابه با بلیط پروازهای فوق طولانی بیزینس کلاس امروزی را پیشنهاد دهند. به‌عنوان مثال، برای یک سفر یک‌طرفه از نیویورک به لندن، ایرلاین‌ها می‌توانند با تعیین قیمت ۲۵۰۰ دلار برای بلیط هواپیما به سودآوری برسند. چشم‌انداز نهایی ما کاهش هزینه‌های عملیاتی است تا به این ترتیب، پرواز مافوق صوت مقرون‌به‌صرفه‌تر و دردسترس‌تر شود.

مدیر ارشد ایرلاین ژاپن که اولین مشتری هواپیمای Overture است، در همکاری تنگاتنگی با تولیدکننده‌ی این هواپیما به‌دنبال مهیاکردن تجربه‌ی داخل هواپیما و برنامه‌ریزی مسیرهای مناسب پرواز است. تاکشی موریتا (Takeshi Morita)، مدیر تولید استراتژی‌های کسب‌وکار در ایرلاین ژاپن می‌گوید:

به‌لطف تحقیقات و بازخورد مشتری، ما می‌دانیم که «وقت» واقعاً یک لاکچری جدید به حساب می‌آید. هرچه پرواز هواپیماها سریع‌تر انجام شود و به‌عنوان مثال بتوان فاصله‌ی سان فرانسیکو تا توکیو را در عرض ۵٫۵ ساعت طی کرد، انعطاف‌پذیری بیشتری برای مشتریان ما فراهم خواهد شد.

در رابطه با زمان آغاز به کار هواپیمای Overture و مسیرهای پروازی آن، ایرلاین ژاپن اعلام کرده است که در حال حاضر تمرکز آن‌ها بر ارزیابی جزییات فنی معطوف است و علت این موضوع هم تاحدودی به اجرای آتی هواپیمای آزمایشی XB-1 از شرکت بوم برمی‌گردد. موریتا دراین‌باره توضیح می‌دهد:

ما در وهله‌ی نخست باید موفقیت هواپیمای XB-1 را تأیید کنیم که هم‌اکنون در مرحله‌ی تولید شرکت بوم به سر می‌برد. سپس به‌سمت تولید برنامه‌ریزی‌شده‌ی هواپیمای واقعی آن پیش می‌رویم. در صورت موفقیت هواپیمای مذکور، به‌سراغ مناسب‌ترین مسیرهای پروازی برای شبکه‌ی بین‌المللی ایرلاین ژاپن خواهیم رفت.

همیشه می‌توانید برای خرید بلیط هواپیما با استفاده از موتور جستجوی پرواز کجارو، پایین‌ترین قیمت بلیط‌ها را از بین فروشنده‌های معتبر مشاهده کنید و بلیط سفر خود را ارزان‌تر از هر جای دیگر تهیه کنید.