نراق شهری با بافت قدیمی و زیبا است که در شهرستان دلیجان استان مرکزی قرار دارد. از دیدنیهای این شهر خانههای تاریخی آن است. فروغیها، رئوفیها و فاضلین نراقی از جملهی خانههای تاریخی و نمونههای معماری اصیل نراق هستند.
خانههای تاریخی پر از داستان هستند. اگر به دیدنشان برویم و پای درد و دلشان بنشینیم داستانهای شنیدنی زیادی از ساکنان خود و سرنوشتهای تلخ و شیرین گذشته بر آنها برایمان نقل میکنند. در شهر تاریخی نراق میتوان سراغ این خانهها در کوچه پس کوچههای گاهگلی و سنگفرش شده گرفت. کجارو این بار شما را به نراقگردی دعوت میکند.
نراق
نراق یکی از شهرهای دلیجان است که در استان مرکزی قرار دارد. این شهر رونق و آبادانی خود را در دوران صفوی بهدلیل قرارگیری در مسیر کاروانهای تجاری بهدست آورد و در دوان قاجار یکی از مراکز ارتباطی منطقه بوده است. در این شهر از این دورانها آثار متعددی باقی مانده است که عمدتاً مربوط به دورهی قاجار است. در بافت قدیمی نراق، آثاری چون آبانبارها، بازار، کاروانسراها و خانههای تاریخی قرار دارند.
خانههای تاریخی نراق
خانههای تاریخی نراق قدمتی ۲۰۰ ساله دارند و مربوط به دورهی قاجار هستند. خانههای فاضلین نراقی، فروغیها، رئوفیها و یوسفیها از جمله منازل دیدنی این شهر هستند. تعدادی از این بناها به همت مالکان آنها و شهرداری این شهر مرمت و بازسازی شده است. برخی از این خانهها نیز مانند خانه نخجیر و شمس به اقامتگاههای بومگردی جهت اقامت گردشگران و مسافران تبدیل شدهاند.
خانه فاضلین نراقی
منبع عکس: citynaragh.blogsky.com
این خانه خشتی و گلی، قدیمیترین خانهی شهر نراق است که قدمت آن به اواخر صفوی و اوایل زرندیه میرسد و در سال ۱۱۳۹ هجری قمری خانه ساخته شد. خانه فاضلین متعلق به اباذر نراقی، پدر ملا مهدی نراقی، از علمای مشهور نراق است و در زمان ملا مهدی در برخی ایام سال مکانی برای آموزش طلاب بوده است. اندرونی، بیرونی، مطبخ، بالاخانه، طاقدیس و اصطبل بخشهای مختلف این خانه را تشکیل میدهند. خانه فاضلین که در خیابان شهید بهشتی نراق قرار دارد، در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است.
خانه فروغیها
عکاس: معصومه پاشازاده
در نراق میتوانید یاد و خاطرهای از فریدون فروغی ر ا در یکی از خانههای تاریخی این شهر ببینید. این خانه ۲۰۰ ساله برای ملا علی فروغی از بزرگان نراق و جد فروغی شاعر و خوانندهی معاصر است. هشتی، بیرونی، اندرونی، مهمانخانه، حاکمنشین، محل زندگی خدمه، مطبخ، محل نگهداری چهارپایان، از بخشهایی هستند که این خانه را تشکیل میدهند. خانهی فروغی در بالا محله نراق، در جنوب شرقی این شهر، محله ملاکوهی، کوچه برج حاج رئیس و نزدیک خانه نخجیر قرار دارد.
خانه تقی خان رئوفی
عکاس: معصومه پاشازاده
خانه رئوفیها یکی دیگر از خانههای دیدنی نراق است. این بنا دو بخش اندرونی و بیرونی دارد که متأسفانه اندرونی آن تخریب شده و ساختمانی جدید جای آن را گرفته است. ضلع جنوبی بنا نیز از بین رفته است. این بنا که همزمان با بنا شدن کاروانسرای شمس السطلنه ساخته شده، یک پایاب زیبا دارد که هشت متر از کف حیاط خانه پایینتر است.
خانه آمیرزا منصور قاسمی
خانهی آمیرزا منصور با داشتن بزرگترین بادگیر شهر نراق و زیباترین گچبریهای شهر میتواند یکی از دیدنیهای سفر شما باشد. این خانه که بخشی از آن تخریب شده است دارای تزیینات معماری زیبا و متنوع از جمله آهکبری، گچبری، ارسی گرهچینی با شیشههای رنگی، درهای گرهکاری شده و تزیینات کاهگل است.
خانه حاج محمد ابراهیم (خانه یوسفیها)
در نراق برای دیدن یکی از سبکهای معماری اصیل ایرانی باید به خانهی حاج ابراهیم سر زد. این خانهی ۲۰۰ ساله با سبک گودال باغچه ساخته شده و به خانهیوسفیها نیز معروف است. دو پایاب که به قنات شهر وصل میشود و حیاط مرکزی با ساختمانهای خشتی و گلی در چهار طرف آن از قسمتهای مختلف خانه یوسفیها است.
سایر خانهها
در شهر نراق خانههای تاریخی متعددی وجود دارد که برخی از آنها در توسعهی شهری تخریب شده و از بین رفتهاند و در برخی دیگر مرمتهای غیر اصولی انجام شده است. خانهی اردهالیها، محمد رئوفی، هاشمی، احمدی، امینیان، عباسی، غلامحسین نراقی و حاجی خان نراقی، از دیگر منازل این شهر هستند.
اقامت در نراق
منبع عکس:naraq.org
بعد از گشت و گذاری بهیادماندنی در نراق قدیم و کوچه باغهای این شهر پیشنهاد میدهیم شب را نیز در خانهای با معماری اصیل مانند خانه نخجیر اقامت داشته باشید. در این خانه میتوانید یکی از درختان کهن توت شهر را ببینید. اقامتگاه نراقیها و سرای شمس نیز از دیگر اقامتگاههای تاریخی، زیبا و کوچک نراق هستند که میتوانید در این مکانها شبی خاطرهانگیز را سپری کنید.
دیدنیهای دیگر نراق
بازار و کاروانسراهای شمس السطلنه و تاجرسرای حاج مهدی، آبانبارها و موزهی مردمشناسی از جاذبههای تاریخی نراق هستند که همگی در نزدیکی یکدیگر و در بافت قدیمی شهر قرار دارند. طبیعت زیبای نراق را در آبشار گیسو، کوه اُل و قلعهی آن و غار بینظیر چال نخجیر ببنید.
نحوهی بازدید از خانهها
در شهر نراق بازدید خانههای تاریخی، آبانبارها، موزه و سایر بناها بدون هماهنگی با راهنمایان محلی که زیر نظر شهرداری این هستند امکانپذیر نیست.
قریه
روياهای من قريهايست قديمی/ تو مشتی سايه اما صميمی
قريه من بهجای فولاد/ چشمه رو می پرستيد
قريه من خوب و صميمی/ دلچسب و زيبا شعری قديمی
اما دستی زرد آمد ز دوزخ/ آتش زد بر اين قريه من
با مشتی فولاد چشمه رو دزديد/ بردش به سايه دادش به خورشيد
قريه من رويای من بود/ اون چشمه خوب دنيای من بود
«فرهنگ قاسمی»
دیدگاه