چرا تعداد پروازهای چارتری کشور تا این حد زیاد است؟

به‌گفته‌ی رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، موضوع پروازهای چارتری سامان‌دهی شده است و پروازهای چارتر، ۲۰ درصد پروازهای کشور را تشکیل می‌دهد، این در حالی است که هم‌اکنون در برخی شرکت‌های هواپیمایی، ۷۰ درصد پروازها به‌صورت چارتری انجام می‌شود.

بلیط‌‌های چارتری، موضوعی است که شاید در بین شرکت‌های هواپیمایی داخلی، تعریف دقیقی از آن نشده است. در مفهوم چارتر، موضوع «بسته سفر» مطرح است که در این حوزه ترانسفر از منزل تا فرودگاه مبدأ و همچنین از فرودگاه مقصد تا هتل به همراه بلیط هتل و غیره را می‌توان در قالب چارتر معرفی کرد؛ هرچند که بعضی از شرکت‌های هواپیمایی داخلی، تعریف متفاوتی برای بلیط‌های چارتری قائل هستند.

از دید اغلب مسافران سفرهای هوایی، بلیط چارتر به‌معنای بلیطی با نرخ شناور در ساعات مختلف است که امکان پس‌دادن آن وجود ندارد و شامل بسته‌ی سفر هم نمی‌شود؛ در حال حاضر عودت بلیط‌‌های چارتری امکان‌پذیر نیست و اگر پرواز مسافران این بلیط‌ها به هر دلیلی باطل شود، دست مسافر برای گرفتن پول بلیط به جایی نمی‌رسد و آژانس هواپیمایی، ‌چارترکننده و ‌شرکت هواپیمایی هم پاسخگوی مسافر نخواهند بود.

مقابله با بلیط‌‌های چارتریِ غیرواقعی (بلیط‌های فاقد بسته‌ی سفر که غیرقابل لغو هستند)، هر از چند گاهی در دستور کار سازمان هواپیمایی کشوری قرار می‌گیرد؛ با این حال اراده‌ی راسخی برای مقابله با این سودجویی شرکت‌های هواپیمایی، واسطه‌گران و برخی آژانس‌های فروش بلیط هواپیما وجود ندارد.

محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، دهم بهمن‌‌ماه ۹۷ اعلام کرده بود: ‌‌

قیمت بلیط هواپیما طبق قانون، تابع عرضه و تقاضا است، هرچند تأکید داریم که فروش بلیط چارتری ممنوع است. فروش بلیط پروازهای بر‌نامه‌ای، به‌صورت چارتری تخلف محسوب می‌شود و سازمان هواپیمایی با متخلفان برخورد می‌کند. چارتر یعنی کسی که هواپیما ر‌ا چارتر کر‌د‌ه، یک بسته‌ی سفر شامل اقامت، حمل‌ونقل و خوردوخوراک داشته باشد.

پس از سخنان وزیر راه و شهرسازی، در ۱۲ بهمن ۹۷ بود که علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی، دراین‌باره توضیح داد:

در شبکه‌ی پروازی مسیرهای کیش و قشم امکان فروش چارتر وجود دارد و در مسیرهای دیگر، پروازهای چارتری در حال کاهش است؛ هم‌اکنون اغلب شرکت‌های هواپیمایی تقریباً به‌سمت پروازهای سیستمی و برنامه‌ای رفته‌اند؛ نمی‌توان‌ شبکه‌ی چارتری را به‌طور کامل قطع کرد، چراکه تعدادی از سفرها به شکل گردشگری انجام می‌شود که باید به‌صورت چارتری باقی بمانند و این در دنیا تعریف شده است؛ در تلاش هستیم تا شرکت‌های هواپیمایی که توانایی بیشتری دارند بتوانند به تقویت شرکت‌هایی با ساختار ضعیف‌تر کمک کنند و شبکه‌ی فروش خود را به‌صورت سیستمی پیش ببرند و توسعه دهند.

ایشان در ادامه خاطر نشان کردند، در حال حاضر ۲۰ درصد پروازها چارتری و ۸۰ درصد برنامه‌ای است که باید سهم پروازهای برنامه‌ای افزایش یابد، هرچند که مسیر کیش و قشم را باید از این موضوع جدا کرد، چراکه در این دو مقصد، به‌خاطر ساختار اسکان مسافر باید از قبل هتل رزرو کرد و مسئولان این دو منطقه هم خواستار این هستند که پروازهای این مسیرها چارتری باشد و مردم برنامه‌ی سفر داشته باشند. رئیس سازمان هواپیمایی تأکید کردند که‌ پرواز چارتر با بسته سفر، باید در اختیار آژانس‌ها قرار گیرد، هم‌اکنون هم آژانس‌ها فروش چارتری دارند، زیرا تأمین هتل جزو وظایف شرکت‌های هواپیمایی محسوب نمی‌شود.

با این حال، فرزانه شرفبافی، مدیرعامل شرکت هواپیمایی کیش‌ایر، در اظهارنظری گفته است:‌

چگونگی فروش بلیط، قیمت‌گذاری و تعرفه‌گذاری در کیش‌ایر مورد بازنگری قرار گرفته و قاعده‌ی ۸۰ درصد چارتری و ۲۰ درصدی مستقیم در حال تبدیل به مسیر ۵۰ - ۵۰ است. هم‌اکنون سهم فروش بلیط چارتری کیش ایر حدود ۷۰ درصد است که به‌زودی به ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت.

با وجودی که سازمان هواپیمایی کشوری در نامه‌ای به دفاتر مجاز فروش الکترونیکی بلیط هواپیما اعلام کرد که هرگونه ارائه و نمایش بلیط به‌صورت چارتری به‌غیر از مسیر‌های قشم، کیش و مناطق نفت‌خیز، در سایت‌‌های فروش بلیط تخلف محسوب می‌شود و برخورد قانونی با آن انجام خواهد شد، اما با رصد این سایت‌های مجاز هم می‌توان به‌راحتی بلیط‌های چارتر در مسیر‌هایی غیر از کیش، قشم و مناطق نفت‌خیز را مشاهده کرد.

مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، می‌گوید:

چارتر در ایران عمدتاً به شکل سلف‌کاری است، به‌عبارتی آژانس‌ها یا فردی که ‌تمکن مالی دارد‌، پروازهای یک مسیر را به‌صورت ۶ ماهه، یک ساله و غیره پیش‌خرید‌ و سپس بین آژانس‌های مختلف توزیع می‌کند و عمدتاً افرادی که چارتر می‌کنند، بلیط‌ها را به‌صورت تکی و انفرادی می‌فروشند که اغلب شامل قانون استرداد نمی‌شود. اگر بلیط چارتری تغییر کند و به‌صورت گروهی انجام شده و تور برای تعریف شود، قطعاً هم به نفع مسافر و هم تقویت گردشگری است.

سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری نیز دراین‌باره گفتند، این سازمان تلاش کرده است با محدودکردن پروازهای چارتری به‌نحوی عمل کند که ارائه بلیط‌های چارتری با بسته‌ی سفر همراه شود و در عین حال پروازهای برنامه‌ای، چارتری نشوند. علاوه بر این، پروازهای چارتر در مسیرهای نفت‌خیز، مسیرهای عسلویه، ماهشهر، آغاجاری، جم، خارک، مهرگان و سیری مجاز است.

به نظر می‌رسد، موضوع مقابله با پروازهای چارتری به‌واسطه‌ی سود کلانی که نصیب واسطه‌گر می‌شود، همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. شرکت‌های هواپیمایی هم برای کسب سود بیشتر تلاش می‌کنند، صندلی پروازهای خود را به چارترکننده بفروشند و به این ترتیب، نگران فروش صندلی پروازهای خود در آینده نباشند. این سودجویی باعث شده است که مسافران حمل‌ونقل هوایی در این گرداب سردرگم شوند؛ به همین دلیل ضرورت دارد که حاکمیت صنعت هوانوردی کشور با قاطعیت بیشتری در این حوزه ورود کند.

اگر قصد خرید بلیط هواپیما از ایرلاین‌های داخلی یا خارجی را دارید، می‌توانید از طریق موتور جستجوی پرواز کجارو بلیط ارزان هواپیما به مقصد مورد نظر خود را یافته و از فروشنده‌های معتبر تهیه کنید. استفاده از کجارو باعث می‌شود تا نیازی نباشد برای پیدا کردن بهترین قیمت پروازهای داخلی یا خارجی، چندین سایت را بررسی کنید و آخرین قیمت‌ها از آژانس‌های سرشناس را یک‌جا مشاهده کنید.