اولین سفر اکتشافی روی دیوار بزرگ چین چه زمانی اتفاق افتاد؟

در یک صبح گرم بهاری در سال ۱۹۸۴، دانگ یائوهویی (Dong Yao-hui) و دو تن از دوستانش به نام‌های وو دیو (Wu De-yu) و ژانگ یوان‌هوا (Zhang Yuan-hua)، پوتین‌ها و کوله‌پشتی‌های نظامی خود را برداشتند و راهی یک پیاده‌روی طولانی روی دیوار بزرگ چین شدند. پیاده‌روی آن‌ها از لائولانگتائو در گذرگاه شانهای آغاز شد؛ جایی که زمانی گفته می‌شد شرقی‌ترین گوشه‌ی دیوار چین است که وارد دریای بوهای شده است. از آنجا به‌سمت غرب و کوه‌های استان هبئی و سرزمین وسیع چین که در پشت آن قرار داشت، حرکت کردند.

آن‌ها تا غروب خورشید شب اول، پیشرفت خوبی داشتند و شب را در قلعه‌ای ویران اتراق کردند، قلعه‌ای که قرن‌ها قبل محل اقامت افرادی بود که روی دیوار چین نگهبانی می‌دادند و احتمالاً مراقب متجاوزان شمالی بودند. آن‌ها در طول شب به سفر پیش رویشان فکر می‌کردند که شامل یک پیاده‌روی ۱۷ ماهه و پیمودن ۸,۸۵۰ کیلومتر می‌شد، سفری که صبر و تحمل زیادی می‌طلبید؛ اما در عینِ حال آن‌ها را به‌عنوان افرادی که کل طول دیوار چین را پیموده بودند، در کتاب‌های رکورد ثبت می‌کرد. این سفر نه‌تنها زندگی این سه دوست را تغییر داد، بلکه سرنوشت دیوار بزرگ چین را نیز دستخوش تغییر کرد و باعث حفاظت از آن شد و آن را به جایگاه معروف امروزی‌اش رساند.

دانگ یائوهویی که اکنون ۶۲ سال دارد، می‌گوید:

این اولین باری بود که انسان‌ها به یک سفر اکتشافی در کل دیوار چین می‌رفتند و اولین ردپای خود را در آنجا می‌گذاشتند. این سفر مملو از سربالایی‌ها و سرپایینی‌های بی‌شمار بود. گرمای تابستان، برف زمستان و پیاده‌روی طاقت‌فرسا، همگی چالش‌برانگیز بودند، هرچند که ما بر آن‌ها غلبه کردیم. ما راه رفتیم و راه رفتیم و از مشاهدات‌مان یادداشت برداشتیم. این کار برایمان تکراری شده بود، درست مثل کشاورزی که به مزارعش سرکشی می‌کند. وقتی راهی این سفر شدیم، فکرش را هم نمی‌کردیم که در نهایت به یک پروژه‌ی مادام‌العمر تبدیل خواهد شد.

به ماه مه ۱۹۸۴ برگردیم، زمانی که خارجی‌ها دیوار بزرگ چین را به‌عنوان سازه‌ای می‌شناختند که از فضا قابل‌مشاهده است، داستانی که در افسانه‌ها نیز آمده است. کار ساخت دیوار چین بیش از ۲۵۰۰ سال قبل آغاز شد و قدمت آن به دوره‌ی بهار و پاییز چین در حوالی ۷۷۰ تا ۴۷۶ قبل از میلاد برمی‌گردد. از آنجا که پادشاهان و فرقه‌ها برای نشان‌دادن میزان قدرت‌شان با یکدیگر رقابت می‌کردند، بخش‌های مختلف در دوره‌های بعدی به آن اضافه شد. کار ساخت دیوار سرانجام در قرن ۱۷ متوقف شد.

امروزه طول این دیوار به بیش از ۲۱ هزار کیلومتر می‌رسد و در طول مسیرش از ۱۵ استان و ۹۷ شهر و ۴۰۴ شهرستان عبور می‌کند. با اینکه بخش‌های خاصی از دیوار چین از دیرباز مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است؛ اما تا دهه‌ی ۱۹۸۰، بخش‌های زیادی از آن گمنام باقی مانده بود، به تعمیرات نیاز داشت و گاهی اوقات به فراموشی سپرده شده بود، درست در برحه‌ای که این کشور با بحران قدرت کمونسیت‌ها در سال ۱۹۴۹ و انقلاب فرهنگی چین در دهه‌ی ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ مواجه بود.

در همین زمان است که دانگ یائوهویی وارد داستان می‌شود. او در سن ۲۵ سالگی به‌عنوان تکنسین کابل برق و شاعر در زادگاهش، کینگهوانگداو در نزدیکی گذرگاه شانهای فعالیت می‌کرد؛ جایی بعدها سفر ماجراجویانه‌اش را از آنجا آغاز کرد. او به یاد می‌آورد:

من به بالای دکل‌های برق می‌رفتم که اغلب در کنار دیوار بزرگ چین قرار داشتند. به‌تدریج به این دیوار علاقه‌مند شدم و می‌خواستم بدانم چه کسی آن را ساخته است؟ چه زمانی ساخته شد؟ علت ساخت آنچه بود؟ با وجود سؤالات متفاوتی که داشتم، اما نه‌تنها کتاب‌های چندانی دراین‌باره نوشته نشده بود، بلکه حتی دولت نیز چنین کتابی راجع به دیوار چین نداشت.

به همین ترتیب علاقه‌ی دانگ، باعث جرقه‌های این سفر اکتشافی شد و پس از دو سال آماده‌سازی، او و دوستانش یک سفر حماسی را آغاز کردند که باور داشتند سه سال طول خواهد کشید؛ اما در عرض ۵۰۸ روز موفق شدند آن را به پایان برسانند.

یک پروژه‌ی مادام‌العمر غیرمنتظره

دانگ، وو و ژانگ تصمیم گرفتند، تمرکزشان را روی ۸,۸۵۱ کیلومتری از دیوار بزرگ چین معطوف کنند که در طول دودمان مینگ (حدود ۶۰۰ سال قبل) بازسازی و ساخته شده بود. این بخش از دیوار به‌خوبی محافظت شده و وقتی از دیوار چین صحبت می‌کنند، بیشتر منظور همین بخش است. دانگ می‌گوید:

لباس‌های کوهنوردی ما از لباس‌های نظامی بود که توسط نیروهای مستقر در هر منطقه تأمین می‌شد. کوله‌پشتی‌ها از طرف انجمن کوهنوردی چین اهدا شدند که در زمان سفر اکتشافی‌شان به قله‌ی اورست استفاده کرده بودند. در آن روزگار تجهیزات خوبی داشتیم.

این سه نفر به‌جای اینکه از نقشه استفاده کنند، فقط روی دیوار چین پیاده‌روی کرده و مسیر و همین طور مشاهدات خود از شرایط دیوار را یادداشت می‌کردند. با فرارسیدن شب، آن‌ها معمولا در داخل دروازه‌ها و قلعه‌های دیوار می‌خوابیدند که از نظر فیزیکی از ساختار اصلی دیوار مجزا بود و آن‌ها را نیز به‌صورت مستند در آوردند. دانگ توضیح می‌دهد:

زمانی که این سفر را انجام می‌دادیم، نمی‌دانستیم که در نهایت به یک پروژه‌ی مادام‌العمر تبدیل خواهد شد.

این تیم در تکمیل سفر خود، دو سالِ پس از سفرشان را به یک‌پارچه‌ کردن و انتشار تجربیات خود در کتابی تحت‌عنوان «سفر اکتشافی در دیوار بزرگ دودمان مینگ» سپری کردند. اما آنچه که آن‌ها فکر می‌کردند پایان دغدغه‌شان نسبت به دیوار بزرگ چین باشد، تازه آغاز کارشان بود؛ چراکه عکس‌العمل‌ها به این سفر بسیار بیشتر از حد انتظارشان بود. دانگ می‌گوید:

ما در برنامه‌ی دیگری قصد داشتیم که در امتداد ۱۸ هزار کیلومتر ساحل چین پیاده‌روی کنیم؛ اما پس از آنکه کار ما با دیوار بزرگ چین شروع شد، دیگر تمام‌شدنی نبود. هرچه جلوتر می‌رفتیم، این سفر بیشتر از آنکه انجام یک پروژه‌ی شخصی باشد، به مسئولیتی در قبال جامعه تبدیل شد.

زمانی که آن‌ها داستان‌ ماجراجویی‌های خود را با یکدیگر به اشتراک گذاشتند، دریافتند که مشاهده‌ی وسعت تخریب این سازه، احساسات آن‌ها را جریحه‌دار کرده است و برای همیشه در ذهن‌شان باقی می‌ماند. همین موضوع باعث شد که وضعیت دیوار بزرگ چین را به مقامات اطلاع دهند. دانگ می‌گوید:

وقتی به مقامات خبر دادیم، آن‌ها گفتند درسته، درسته، درسته؛ اما در واقع هیچ‌کس حرف ما را جدی نگرفت و این واکنش دردآور بود. سفر روی دیوار چین بسیار خسته‌کننده بود، حالا فکرش را بکنید که ساخت این دیوار تا چه اندازه دشوار بوده است. 

دانگ در حال حاضر به‌عنوان یک پژوهشگر، به شخصیت تأثیرگذاری تبدیل شده که بیش از نیمی از عمر خود را وقف مطالعه و حفاظت از دیوار بزرگ چین کرده است؛ اما شرایط بغرنج این دیوار، همان خشم جوانی را در او زنده می‌کند و او را در جهت خواسته‌ی اصلی‌اش سوق می‌دهد. او در ادامه خاطر نشان می‌کند:

قبول دارم گاهی اوقات که راجع به این تخریب‌ها صحبت می‌کنم، بی‌ملاحظه و احساساتی می‌شوم. خیلی بهتر می‌شد اگر می‌توانستم پیامم را در حالتی منطقی‌تر و آرام‌تر به مخاطب منتقل کنم. اما دست خودم نیست و از ته قلبم ناراحت هستم.

دانلود ویدئو 360p | 720p

خشم و ناراحتی دانگ بی‌دلیل هم نیست؛ به‌خصوص که این دیوار همچنان با تهدیدهایی مواجه است. جامعه‌ی دیوار چین که توسط دانگ تاسیس شد و اکنون معاونت آن را بر عهده دارد، در سال ۲۰۱۴ گزارش داد که فقط ۸٫۲ درصد از این سازه در شرایط خوبی قرار دارد. در سال ۲۰۱۶ نیز پس از آنکه آشکار شد مردم محلی در حال مالیدن سیمان روی آجرهای باستانی هستند، بخش‌هایی از این دیوار تحت بررسی قرار گرفت. دانگ تلاش می‌کند که به چنین ماجراهایی با دید مثبت نگاه کند و می‌گوید این واقعیت که مسائلی از این دست حتی در اخبار نیز مطرح می‌شوند، نشان می‌دهد که نگرش‌ها نسبت به دیوار چین تغییر کرده است. او ادامه می‌دهد:

در این ۳۵ سال، تلاش‌ها برای حفاظت از دیوار بزرگ چین به میزان چشمگیری دستخوش تغییر شده است. پیش‌تر، همه روستاها به تخریب این دیوار مشغول بودند و اصلاً به‌عنوان یک خبر مهم تلقی نمی‌شد. اما امروزه رسانه‌ها برای انتشار چنین وقایعی با هم رقابت کرده و مردم نیز آن را محکوم می‌کنند. آگاهی عمومی در رابطه با حفاظت از دیوار چین افزایش یافته است.

از تکنسین برق تا پسر دیوار بزرگ 

این روزها دانگ را به‌عنوان «پسر دیوار بزرگ» می‌شناسند که به‌خاطر هدایت مقامات سرشناس نیز مشهور شده است. زمانی‌ که رؤسای جمهور آمریکا، جورج بوش و بیل کلینتون از این دیوار دیدن کردند، او راهنمای مخصوص آن‌ها بود.

در اوایل سال جاری نیز رسانه‌ی سی‌ان‌ان تراول برای بازدید از بخش جین‌شانلینگ دیوار چین واقع در استان هبئی که حدود دو ساعت و نیم با شمال‌شرق پکن فاصله دارد، با دانگ همراه شد و شاهد احترام مردم به او بود. او که یک لباس راه‌راه معمولی پوشیده بود، مورد استقبال مقامات و مدیران محلی قرار گرفت، سپس یک جلیقه‌ی کوهنوردی قرمزرنگ بر تن کرد تا از پله‌های دیوار بزرگ بالا برود که با چابکی و زرنگی همیشه یک قدم جلوتر از بقیه‌ بود. یکی از مدیران در حالی که وضعیت دیوار و کارهای حفاظتی‌ای که در این بخش از دیوار در حال انجام بوده است برای دانگ تشریح می‌کرد، با لبخندی ‌گفت:

آقای دانگ مدتی است که به اینجا نیامده است.

دانگ نیز به‌آرامی سرش را تکان می‌داد و گاهی اوقات سؤالات کوتاهی می‌پرسید. کار حفاظت از دیوار بزرگ به‌صورت جدی در سال ۱۹۸۷ آغاز شد، درست سه سال پس از پیاده‌روی دانگ روی دیوار چین و زمانی که یونسکو، آن را به‌عنوان میراث جهانی معرفی کرد. از آن زمان تاکنون، چین اقدامات متعددی را برای حفاظت از این جاذبه‌ی معروف جهانی انجام داده است. برای مثال در سال ۲۰۰۶، شورای ایالتی، قانون حفاظت از دیوار بزرگ را تصویب کرد تا با این کار، قوانین مربوط به حفاظت از این دیوار تقویت شده و فعالیت‌هایی که روی این سازه انجام می‌شود، سازماندهی شود.

نظارت کامل بر حفاظت از دیوار بزرگ چین، به سازمان دولتی آثار فرهنگی داده شد. علاوه بر این، اخیراً تعداد بازدیدکنندگان روزانه‌ی بخش معروف بادلینگ دیوار چین به ۶۵ هزار نفر محدود شده است تا با این کار تجربه‌ی کلی گردشگران ارتقا یابد و از وخیم‌تر شدن اوضاع جلوگیری شود. یک سیستم هشدار سه درجه‌ای نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت تا به گردشگران درباره‌ی جمعیت روی دیوار در زمان واقعی هشدار دهد. از دیگر اقدامات دولت می‌توان به برچیدن بازار تجاری در کنار بادلینگ اشاره کرد که قرار است با یک میدان فرهنگی با موضوع دیوار چین در سال ۲۰۲۲ جایگزین شود.

اولین مرکز حفاظت از دیوار بزرگ نیز در سال جاری در پکن افتتاح خواهد شد و کارهای بازسازی بسیار ظریف روی بخش جیانکو که ظاهراً به چشم نمی‌آیند را در معرض دید خواهد گذاشت. علاوه بر این، تیم جدیدی متشکل از ۴۶۳ روستایی بومی نیز اخیراً برای نگهبانی دیوار چین استخدام شده‌اند.

گردشگری دیوار بزرگ چین

دانگ می‌گوید با رشد گردشگری دیوار بزرگ، جوامع محلی نیز شاهد پیشرفت‌های قابل‌توجهی بوده‌اند. او در ادامه توضیح می‌دهد:

به موتیانیو نگاه کنید، روستایی که در پای دیوار بزرگ قرار دارد و زمانی فقیرترین روستای منطقه‌ی Huairou بود. با گذشت حدود ۳۰ سالی که از گردشگری دیوار چین در اینجا می‌گذرد، اکنون به ثروتمندترین روستای منطقه تبدیل شده است.

اما چطور فقیرترین روستا، ثروتمند شد؟ آن‌ها از راه دزدی آجرهای دیوار و فروش آن، ثروتمند نشدند؛ بلکه آنچه مردم روستا می‌فروختند، فرهنگ دیوار بزرگ بود. دانگ می‌گوید:

ما باید اقتصادهای محلی را توسعه دهیم تا کشاورزان بتوانند از مزایای حفاظت از دیوار چین منتفع شوند. به این ترتیب دیگر نیازی نیست که از آن‌ها بخواهید از آسیب‌زدن به دیوار یا دزدیدن آجرهای آن دست بردارند، چراکه این کار را نخواهند کرد.

دانگ کف دستش را روی دیوار باستانی می‌گذارد و همچنان مثل ۳۵ سال قبل که جوان‌تر بود، به این دیوار فکر می‌کند. هرچند امروز او در اندیشه‌ی مأموریتی بسیار بزرگ‌تر از سفر خودش است. او توضیح می‌دهد:

روزی روزگاری، انسان‌هایی بودند که مقداری خاک برداشتند و آن را به‌شکل آجر درآوردند. افراد دیگری آن را از مسیری طولانی به بالای کوه آوردند و یک دیوار ساختند. بعد انسان‌های زیادی برای صدها و هزاران سال از آن پاسداری کردند. دیوار بزرگ چین قطعا زنده است و صرفاً یک دیوار سنگی بی‌روح نیست. زمانی که کف دست‌تان را روی این دیوار قرار می‌دهید، شما دست در دست خیل بی‌شمار اجدادتان می‌گذارید.

اگر شما هم مشتاق سفر به چین و بازدید از دیوار بزرگ چین هستید می‌توانید به کمک کجارو قیمت تور چین آژانس‌های مسافرتی مختلف را با یکدیگر مقایسه کنید و تور موردنظرتان را با پایین‌ترین قیمت از آژانس‌های همکار کجارو بخرید.