خرابکاران فلوریدایی، گونه های مهاجم و غیر بومی (قسمت دوم)

فلوریدا در طول سال‌های اخیر به‌عنوان بهشتی برای گونه‌های غیربومی به شهرت رسیده است، شهرتی که از قضا برای ساکنان اصلی این سرزمین و مردم محلی مشکلات متعددی ایجاد کرده است.  نمونه واضح این مسئله حضور نزدیک به یک میلیون مار پیتون برمه است که تقریبا نسل پستانداران را در بخش‌هایی به مرز نابودی کامل کشانده‌اند. در واقع سایه سنگین حیوانات غیربومی بر سر این سرزمین سنگینی کرده و به‌دلیل پاره‌ای محدودیت‌ها، عملا راه کار مشخصی برای برون رفت از مشکلات ایجاد شده در دست نیست.

این در حالی است که فلوریدا به‌دلیل شرایط اقلیمی و نیز حیات وحش متنوع و جالب‌توجه خود، می‌تواند مقصدی ایدئال برای دوست‌داران حضور در کنار حیوانات و نیز عاشقان گشت‌وگذار به سبک سافاری باشد. اما علاقه‌مندان طبیعت گردی و ماجراجویی حین گشت‌وگذار در این منطقه بهتر است مراقب انواع بزمجه، تمساح و البته مارها باشند که گاهی به انسان‌ها حملات غافلگیرانه‌ای داشتند.

در ادامه با ما همراه باشید تا در ادامه مطلب پیشین، شما را با تعداد دیگری از ویران کنندگان حیات وحش این ایالت آشنا کنیم که خسارت سنگینی روی دست مسئولان گذاشته‌اند و در عین حال تعادل را در محیط زیست این منطقه بهم زده‌اند.

طوطی پاراکیت مونک (Monk Parakeet)

طوطی‌های بامزه پاراکیت مونک در خلال دهه‌های ۶۰ و ۷۰ به‌عنوان حیوان خانگی سر از فلوریدا درآوردند، اما در واقع از همان زمان پای آن‌ها به حیات وحش هم باز شد. این پرنده زیبا و خوش رنگ و لعاب به‌رغم این ظاهر بانمک مشکلات متعددی را برای ساکنان ایجاد کرده است. آن‌ها معمولا عادت دارند خانه‌های خود را برفراز تیرهای چراغ برق بسازند و با این کار در زمینه انتقال نیرو اختلال ایجاد کرده و گاهی حتی باعث آسیب رساندن به تجیهزات الکتریکی شده‌اند. در حقیقت این پرندگان کوچک برای ساکنان هزینه‌های بسیاری برای نگهداری و تعمیر می‌تراشند که گاهی غیرقابل تحمل می‌شود.

از سوی دیگر این طوطی بسیار پرسروصدا بوده و صدای بلندی دارند به‌طوری که حتی از مسافت‌های دور نیز به گوش رسیده و آرامش کسانی که در سواحل فلوریدا به‌دنبال آرامش و گذراندن تعطیلات دلپذیر هستند را آزار می‌دهد. شایع شده که اگر در ساحل یک صدف بردارید و آن را به گوش خود بچسبانید، حتما سروصدای پاراکیت‌ها را می‌شنوید که در اعماق طبیعت شرجی این منطقه گردهمایی برپا کرده و در حال فریاد زدن هستند. 

میمون وروت (Vervet Monkey)

از سال ۱۹۵۰ تاکنون میمون‌های وروت آزادانه در فلوریدا پرسه می‌زنند. بسیاری بر این باور هستند که این میمون‌ها توسط یک نمایش یا مکان سرگرم‌کننده محلی در محیط زیست رها شدند. اما به‌تدریج و به‌ویژه در سال‌های اخیر زاد و ولد این‌گونه میمون بسیار زیاد شده و به‌صورت گسترده‌ای در این منطقه پخش شده‌اند. 

اما نکته ناخوشایند داستان دست داشتن میمون‌های وروت در خرابکاری و از بین بردن محصولات کشاورزی است. این مسئله شاید باعث ایجاد مشکلات بزرگی در فلوریدا نشده، اما داستان حضور آن‌ها در جزایر کارائیب متفاوت است. افزایش جمعیت آن‌ها تأمین غذا برای آن‌ها را با مشکل مواجه کرده است. از سوی دیگر این نوع میمون همیشه به خاطر بدجنسی و مردم آزاری‌هایش شناخته می‌شود که اغلب گریبان گردشگران بی‌خبر از همه‌جا را می‌گیرد. آن‌ها با پرت کردن حواس گردشگران، خوراکی، نوشیدنی‌های گرمسیری و دیگر چیزهای کوچک و رنگارنگ را از آن‌ها می‌دزدند. 

قورباغه درختی کوبایی (Cuban Tree Frogs)

متأسفانه باید اشاره کنیم که هر جانوری که بومی این منطقه نیست، به سهم خود در فلوریدا خرابی به بار آورده است. این داستان در مورد قورباغه درختی کوبایی هم صدق می‌کند که به‌رغم ظاهر بامزه‌اش در این زمینه با دیگر خرابکاران رقابتی تنگاتنگ دارد.

این مخلوقات کوچک با اینکه حتی بومی آمریکای شمالی نیستند اما تقریبا در همه جای فلوریدا قابل‌مشاهده هستند، به‌طوری که از «اورلندو» گرفته تا دیگر نواحی از حضور مخرب آن‌ها بی‌نصیب نمانده‌اند. جالب اینکه این قورباغه برای دیگر قورباغه‌های بومی ساکن فلوریدا خطری بزرگ است. چراکه در اصل این موجود همه چیز خوار است و علاوه بر شکار عنکبوت و حشرات کوچک، از وزغ، قورباغه و حتی مارمولک هم چشم پوشی نمی‌کند. در واقع باید اذعان کرد که رشد این‌گونه، تنوع زیستی فلوریدا را با خطراتی جدی مواجه کرده است.

پشه

پشه‌ها از جمله معضلاتی هستند که ظاهرا نمی‌توان به‌راحتی از دست‌شان خلاص شد، به‌ویژه اگر محیط زیست مناسب در اختیارشان قرار داشته باشد. با این حساب فلوریدا به‌اندازه کافی منابع آبی دارد تا میزبان خوبی برای این حشره خونخوار و مزاحم باشد. از آنجایی که مانداب‌ها بخش گسترده‌ای از فلوریدا را به خود اختصاص داده‌اند، جای تعجب نیست که شاهد حضور گسترده و پرتعداد پشه‌ها در این منطقه هستیم. نیش این حشره و خارش‌های بعدی آن دلیل اصلی است که بسیاری از مردم از آن‌ها متنفر هستد، اما در سال‌های اخیر حضور آن‌ها به یک خطر واقعی و معضل جدی تبدیل شده است.

در آگوست سال ۲۰۱۶ این حشرات باعث انتشار بیماری «زیکا» (Zika) شدند که ۱۵ نفر را مبتلا کرد. این نوع پشه علاوه بر حمل ویروس زیکا، بیماری‌های دیگری همچون «تب دنگی» (Dengue fever) و «چیکن گونیا» (chikungunya) را نیز منتقل می‌کند. مقامات مسئول در فلوریدا در تلاش هستند که به هر شکل ممکن راهی برای غلبه بر معضل حضور پشه‌ها پیدا کنند. سم پاشی هوایی یکی از این راهکارها است، اما وقتی حتی فضایی به کوچکی در بطری آب برای زاد و ولد این حشره کافی  است، چطور می‌توان تنها با سم پاشی به نتیجه مطلوب دست یافت؟ از سوی دیگر این کار حتی گاهی قادر به کشتن لارو پشه هم نیست. 

صدف خوراکی آسیایی (Asiatic Clams)

شاید کمتر کسی تصور می‌کرد که صدف‌های خوراکی روزی به یکی از معضلات جدی فلوریدا تبدیل شوند. این‌گونه مهاجم اکوسیستم آب‌های شیرین این منطقه و به‌ویژه دریاچه واقع در بخش جنوبی فلوریدا را با مشکلاتی عدیده مواجه کرده است.

از آنجایی که این‌گونه از نرخ تکثیر و تولید مثل بالایی برخورار است، به سرعت بستر رودخانه و دریاچه‌ها را به اشغال خود در میآورند و از این راه تغییر شکل خیره‌کننده‌ای را در منطقه سکونت خود ایجاد می‌کنند. به همین خاطر حضور آن‌ها جمعیت صدف‌های بومی را به‌شدت کاهش داده است. از سوی دیگر آن‌ها پس از مرگ صدف نه چندان زیبایی از خود برجای می‌گذارند که رفته رفته یک گورستان از پوسته‌های صخیم را شکل می‌دهد. آن‌ها در اطراف لوله، کانال و فیلترهای آب جمع شده و خسارات فراوانی به بار می‌آورند که میلیاردها دلار هزینه مرمت و بازسازی آن‌ها است. تنها حسن حضور آن‌ها زندگی در آب و فیلتر کردن آلودگی‌های آب است.

گراز وحشی (Wild Boar)

باور کنید بعد از عبور از همه انواع خزندگانی همچون بزمجه، مار و تمساح‌ها، بزرگترین تهدید حال حاضر فلوریدا یک پستاندار است. بله، گراز وحشی یک از گونه‌های مهاجم و خطرناکی است که به‌جز تهدید سلامت انسان‌ و دیگر حیوانات، حتی اکوسیستم این ناحیه را نیز به مرز نابودی کشانده است. برطبق مدارک ارائه شده از سوی «کمیسیون حفظ حیات وحش و ماهیان فلوریدا» (Florida Fish and Wildlife Conservation Commission)، گرازهای وحشی اغلب به‌عنوان یکی از مشکل‌سازترین حیوانات وحشی فلوریدا شناخته می‌شوند. در واقع پای این موجود به هر جا باز شده، با خود دردسر آورده است.

در کنار این حقیقت که گرازهای وحشت خرابکاران بزرگی برای زیستگاه‌های طبیعی هستند، آن‌ها همچنین خسارات گسترده‌ای به مزارع و زمین‌های کشاروزی وارد می‌کنند. از سوی دیگر آن‌ها در تمام طول سال در حال جفتگیری و تولید مثل هستند و جمعیت‌شان به سرعت رو به افزایش گذاشته است، این امر باعث شده که آن‌ها بیش از پیش در حیات وحش پخش شوند و خسارات بیشتر به بار بیاورند. 

در کنار این مسئله بهتر است بدانید گرازهای وحشی طیف گسترده‌ای از عوامل بیماریزا و انگل‌ها را با خود حمل می‌کنند که ممکن است به‌سادگی با فضولات آن‌ها به سبزیجات منتقل و افراد را بیمار کند. آن‌ها عامل اصلی انتشار بیماری‌های همچون «وبا» (cholera)، «هاری کاذب» (pseudorabies)، «تب مالت» (brucellosis)، «سل»، «سالمونلا»، «سیاه زخم» (anthrax) و حامل کنه، لیسه و گونه‌های مختلف کرم‌های انگلی و قلاب‌دار هستند. اگرچه تصور می‌شود که آن‌ها به‌ندرت به انسان حمله می‌کنند، اما اگر به‌صورت اتفاقی در مسیرشان قرار گرفتید فکر نکنید کار با چند کبودی و زخم سطحی به پایان می‌رسد! گرازها عادت عجیبی دارند و آن‌قدر به حمله ادامه می‌دهند تا قربانی دیگر تکان نخورد، پس مراقب خود باشید.

تِیگو (Tegu)

تیگو یک بزمجه قوی و بومی آمریکای جنوبی است که بیش از یک متر طول دارد. آن‌ها به خاطر اشتها زیاد خود به شهرت رسیده‌اند. در برزیل از آن‌ها برای کنترل جمعیت موش‌های صحرایی استفاده می‌شود.

در سال‌های اخیر میل وافر تگو برای خوردن تخم لاک‌پشت‌ها باعث ایجاد نگرانی‌هایی شده است، آن هم‌زمانی که این‌گونه در معرض خطر انقراض با مشکلات دیگری همچون رفت و آمد بولدوزرهای ساختمانی نیز مواجه است. متأسفانه عادت بد ساکنان فلوریدا در آزاد کردن حیوانات غیربومی خود در طبیعت، اغلب دردسرهای فراوانی ایجاد کرده و مشکلات جبران ناپذیری را برای حیات وحش این منطقه به وجود آورده‌اند.

گربه ماهی (Walking Catfish)

اگرچه بخش گسترده‌‌ای از آبزیان شنا کردن را ترجیح می‌دهند، اما ظاهرا این گربه ماهی از قدم زدن بیرون از آب لذت بیشتری می‌برد. این‌گونه ماهی بومی جنوب شرقی آسیا است اما از دهه‌ی ۱۹۷۰ تاکنون در فلوریدا هم مشاهده شده است. از آن زمان تاکنون این ماهی از طریق کانال‌ها و سیستم فاضلاب راه خود را به‌سمت شمال ادامه داده است.

شاید تماشای گربه ماهی که به آهستگی در خیابان قدم می‌زند تجربه جالبی باشد اما مسلما چندان مرسوم و متداول نیست. به‌ویژه اگر بعد از یک طوفان شبانه شاهد دسته‌های بزرگی از آن‌ها باشیم که خیابان‌ها را به اشغال خود درآورده‌اند.

وزغ کین (Cane Toad)

وزغ کین یک گونه بزرگ، زشت و البته سمی است. آن‌ها در سال ۱۹۵۵ به‌عنوان حیوان خانگی قدم به فلوریدا گذاشتند، هر چند از بد حادثه صد عدد از آن‌ها در فرودگاه رها شدند. در طول دهه‌های بعد آن‌ها به سرعت در تمام فلوریدا منتشر شده و با خصوصیات خاص خود به یکی از جانوران مخرب این منطقه تبدیل شدند. آن‌ها شکارچیانی ماهر هستند که تقریبا تمامی انواع قورباغه‌های بومی را شکار کرده و حتی به غذای حیوانات خانگی هم رحم نمی‌کنند.

از سوی دیگر سم آن‌ها قادر به کشتن حیوانات خانگی است و حتی اگر حیوان نمیرد، حتما دچار مشکلاتی همچون ترشح اشک، جیغ و داد، از دست دادن هماهنگی بدن و حتی بی‌هوشی می‌شود. یکی از بزرگترین مشکلاتی که این‌گونه با خود به خانه جدید آورده، البته در کنار اشتهای بی‌نظیرش، همین آسیب‌های گسترده و مسمومیتی است که دچار موجوداتی می‌‌کند که قصد خوردن این وزغ را دارند. به همین خاطر شکارچیان بومی فلوریدا که توان مقابله با این سم را ندارند، قادر به کشتن و در نتیجه کنترل جمعیت این وزغ‌ها نیستند.

گربه شکاری (Feral Cats)

بله، شاید باورش سخت باشد، اما گربه‌های شکاری یکی از مخرب‌ترین جانوران ساکن فلوریدا هستند. تخمین زده می‌شود که ۶۰ الی ۱۰۰ میلیون گربه خانگی در حیات وحش این منطقه زندگی می‌کنند که تأثیرات منفی گسترده‌ای روی زیست بوم این منطقه گذاشته‌اند.

از آنجایی که این حیوانات بخشی طبیعی از اکوسیستم این منطقه نیستند، به‌سادگی پرندگان را شکار می‌کنند. شاید اغراق نباشد که بگوییم هشت میلیون در یک سال! یعنی هر گربه به‌تنهایی قادر است صد پرنده در سال شکار کند که رقم قابل‌توجهی است. آن‌ها همچنین با شکارچیان بومی رقابت کرده و عامل انتقال بیماری نیز هستنند.

در حالی که شاید در نگاه اول این موجودات پشمالو و بامزه شباهتی به یک گونه مهاجم خطرناک نداشته باشند، اما باید بدانید که آن‌ها بومی این منطقه نیستند. گفته می‌شود که این گربه‌ها بومی مناطقی همچون مصر هستند و به همین خاطر با اکوسیستم فلوریدا هم‌خوانی چندانی ندارند. بهتر است بدانید این شکارچیان مادرزاد حتی وقتی کاملا سیر هستند هم دست از شکار پستانداران کوچکی همچون موش‌ها و پرندگان نمی‌کشند.

به پایان این مطلب رسیدیم. کدام خرابکار توجه شما را به خود جلب کرد؟ با توجه به این همه خطرات پنهان و آشکار، دوست دارید سری به فلوریدا زده و از حضور د ر حیات وحش این منطقه لذت ببرید؟