پیغامی از طبیعت، راهکاری برای تداوم گشت و گذار به سبک سافاری
برای درک واقعی یک سافاری لذت بخش، حضور در طبیعت و محیط زیست امری اجتناب‌ناپذیر است. اما آیا این لذتی یک جانبه است؟ آیا ما گوش شنوایی برای درک پیغام طبیعت داریم؟
در میان ساکنان کره‌ی زمین، بی‌شک انسان‌ها یکی از پر سروصدا و البته پر دردسرترین‌ها هستند. ما به خاطره بهره‌مندی از قدرت تکلم و هنر برقراری ارتباطات اجتماعی که همچون ودیعه‌ای گرانبها به نسل بشر بخشیده شده، به‌صورت کاملا کارآمد با یکدیگر در ارتباط هستیم و از همین رهگذر خود را از سایر مخلوقات این سیاره برتر می‌دانیم.
با توجه به این مسئله شاید این نکته کاملا منصفانه باشد که بگوییم ما انسان‌ها تحمل سکوت را نداریم و به هر شکل ممکن احساسات و عواطف خود را با یکدیگر در میان می‌گذاریم، رنج و نیازمان را به زبان آورده و به دیگران نشان می‌دهیم که در حال تحمل چه دردها و مصائبی هستیم. این نکته به خودی خود چیز بدی نیست و این اشتراک احساسات و عواطف حتی به درک بهتر ما از یکدیگر و گسترش مفاهیم انسانی کمکی شایان می‌کند، البته به شرط آنکه ما به جز خود، رنج‌های دیگران را نیز دیده و نسبت به آن‌ها بی‌اعتنا نباشیم.
در مقابل یکی از ارزشمندترین دلایل زیبایی این سیاره، یعنی زیستگاهی که مهربانانه ما را در پناه خود گرفته و داشته‌های کوچک و بزرگ ارزشمندش را با بشر به اشتراک گذاشته، صدایی برای بیان آلام و رنج‌هایش ندارد. بله، بی‌شک طبیعت امروز به خاطر این فقدان، رنج عظیمی را متحمل شده است. مادر طبیعت شاید زبانی برای بیان درخواست‌هایش نداشته باشد، اما نشانه‌ها را به خوبی می‌شناسد و بارها به اشکال مختلف آن‌ها را سر راه ما گذاشته تا شاید توجه بشر سربه‌هوا و خودخواه را به سمت خود جلب کند. اما باز هم این ما بودیم که بی‌تفاوت از کنار آن گذشته و باز دغدغه‌ها، منافع و نیازهای خود را در اولویت قرار دادیم.
در طی سالیان بارها و بارها طبیعت به اشکال مختلف اشاراتی کرد و انسان به آن‌ها وقعی ننهاد، چرا که آن نشانه‌ها شاید در آن زمان جایی در گستره‌ی احتیاجات ریز و درشت ما نداشت. اما این بی‌توجهی‌ها در دراز مدت منشأ اتفاقاتی شد که امروزه به‌صورت کلی حیات ما روی این سیاره را دستخوش تغییر کرده و حتی ممکن است به نابودی نسل بشر منتهی شود. درنهایت انسان باید به این نکته مهم توجه داشته باشد که در وهله‌ی نخست، این خود او است که عامل اصلی ایجاد این مشکلات بوده و بهتر است ابتدا انگشت اتهام را به سمت خود گرفته و دست کم تا هنوز خیلی دیر نشده است، راهکاری برای نجات خود بیابد.
در میان شاهکارهای متعدد ما در مسیر تخریب طبیعت، استفاده از مواد پلاستیکی یکی از فجایع غیر قابل جبران است. مواد و ضایعات پلاستیکی به تدریج و آرام آرام اقیانوس‌های ما را در معرض تهدید و نابودی کامل قرار داده‌اند. به علاوه وجود این زباله‌ها زندگی موجودات آبزی را هم دستخوش تغییرات ناخوشایندی کرده و حتی گاهی مستقیما قربانی می‌گیرند.
خوشبختانه ظاهرا پیام طبیعت در این مورد خاص کم‌کم شنیده می‌شود، به طوری که جدیدا اخباری خوش از جزایر سیشل به گوش می‌رسد. خبرنامه‌ای از «نورث آیلند» (North Island) اطلاعاتی جالب در مورد راهکارهای استفاده شده در این جزیره ارائه کرده که برای توقف استفاده از مواد و بسته بندی‌های پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ظاهر هتل و دیگر اقامتگاه‌های این جزیره قصد دارند در درازمدت استفاده خود از پلاستیک را به صفر برسانند.
نورث آیلند اکنون خود را برای حفظ منابع طبیعی و نیز حفاظت از محیط زیست متعهد دانسته و در این میان نه تنها به سراغ طرح‌هایی برای اصلاح و نوسازی جنگل و حفاظت از گونه‌های در معرض خطر رفته، بلکه با انجام تحقیقات متعدد در جستجوی راه‌های جدید برای کاهش تأثیرات زیست محیطی حضور انسان در طبیعت بودند. در همین راستا مسئولان هرگونه استفاده از مواد پلاستیکی را در جزیره ممنوع کرده و در عوض مواد صد در صد زیست تجزیه‌پذیر را جایگزین بسته بندی‌های پلاستیکی کردند.
به دلیل اعمال این سیاست‌های جدید، چیزی نمانده تا این جزیره به عنوان یک مکان بدون پلاستیک معرفی شود. این راهکار تازه همچنین نقشی مؤثر در پیشرفت تلاش‌های انجام شده در راستای حفاظت از حیات آبی این جزیره داشته و از همین رهگذر حتی نشان طلای جوایز گردشگری آفریقا را نیز برای آن‌ها به ارمغان آورده است.
آن‌ها این نشان را در رشته «بهترین راهکار برای حفظ گونه‌های آبی و حفاظت از منابع طبیعی» از آن خود کردند. نورث آیلند در تلاش است تا این حرکت را مبدل به یک نمونه‌ی راهبردی برای دیگر مقاصد گردشگری کند و از این راه نه فقط زمینه‌ساز ایجاد گردشگری لوکس و پایدار در سیشل باشد، بلکه با جمع‌آوری ضایعات پلاستیکی از سطح جزیره، جلوی اثرات زیانبار چرخه‌ی تجزیه پسماندهای پلاستیکی و در ادامه جلوی تأثیرات مخرب آن روی اقیانوس را بگیرد.
شاید برای بسیاری این تنها یک قدم کوچک در واکنش به معضلی بزرگ باشد. اما فراموش نکنید که بلندترین و باشکوه‌ترین درختان بلوط هم از یک دانه‌ی کوچک سربرآورده‌اند. برای حرکت به سمت اهداف بزرگ، ما ناگزیریم از گام‌های کوچک شروع کنیم. اما همین گام‌ها در صورت تداوم، در نهایت شما را به اهداف بلندپروازانه‌تان خواهند رساند.
به هر حال اگر هنوز هم دوست داریم لذت گشت و گذار در طبیعت، مشاهده حیات وحش و دیگر جاذبه‌های گردشگری به سبک سافاری را تجربه کنیم، باید برای حفاظت از منبع تمام این جذابیت‌ها به بهترین شکل ممکن کوشا باشیم. طبیعت شاید در این واپسین نفس‌های به شماره افتاده‌اش پیغامی بسیار مهم برای ما فرستاده باشد، فقط لازم است به جای توجه به خواسته‌های خودخواهانه و منافع کوتاه مدت، به چشم‌انداز حیات‌مان روی این سیاره بیندیشیم.
نورث آیلند، جزایر سیشل
نظر شما در مورد حرکت‌هایی از این دست چیست؟ حضور پلاستیک در زندگی شما تا چه حد پر رنگ است؟ آیا تا به حال به راه‌کارهایی برای جایگزینی مواد پلاستیکی با مواد کم‌خطر اندیشیده‌اید؟ راهکارها و نظرات خود را با ما نیز در میان بگذارید.
دیدگاه