«کونا شم شم» غاری در حال نابودی

غار «کونا شم شم» یکی از این ظرفیت‌های استان کردستان است که در فاصله ۱۶۵ کیلومتری شهر سنندج و شمال شرق شهرستان مریوان نزدیک روستای تراق تپه و در منطقه کوه چهل چشمه قرار گرفته است. غار در دل سنگ‌های آهکی کوه‌های منطقه تشکیل شده و دارای سه دهانه ورودی است که یکی از آنها به دلیل ریزش مسدود شده است.

بر اساس اعلام سایت غارهای ایران، «وسعت ۴۵۵ متر و عمقی معادل صفر، غار را به محلی مناسب برای زندگی خفاش‌ها تبدیل کرده است؛ همچنین طی بررسی‌های به عمل آمده نمونه‌هایی از مواد فرهنگی از این غار کشف شد.

آقایان علی آذرشب (باستان‌شناس) و دکتر امیر ساعدموچشی در بررسی‌های خود، تاریخی بودن این غار را تأیید کردند. همچنین نقشه غار در این بررسی تهیه و گزارش سطحی از زمین‌شناسی منطقه ذکر شده است.

پیشینه غار کونا شم‌شم مشخص نیست، اما بنا به آثار بصری غاز، می توان به قدمت بالای این غار پی برد. نکته شایان توجه در خصوص این جاذبه گردشگری، بکر ماندن غار تا به امروز است.

در خصوص وجه تسمیه غار نیز می‌توان گفت:

«کونا» در مناطق بوکان، ارومیه، سنندج، شمال شرق کردستان عراق و قسمت هایی از مریوان به غار اطلاق می شود و «شم شم» به معنی خفاش است، بر این اساس «کونا شم شم» به معنی سوراخ و حفره‌ای که خفاش در آن وجود دارد، اطلاق می شود. دلیل نامگذاری غار به «کونا شم شم» به دلیل وجود و حضور گونه‌های مختلف خفاش در آن است. بنا به اعلام کارشناسان در غار کونا شم‌شم گونه‌های زیبا و بسیار کمیاب از خفاش‌های تکامل نیافته مانند دم‌موشی، نعل اسبی و قهوه‌ای زندگی می‌کنند و این غار در تمام طول تاریخ محل زندگی این گونه خفاش‌ها بوده است.

مشکلی که این روزها گریبانگیر این جاذبه گردشگری شده است، کم شدن آب چشمه موجود در این منطقه به دلیل کاهش بارندگی‌های سال‌های اخیر است، اما باید توجه داشت که به سان دیگر مناطق طبیعی که مورد بی‌توجهی و بی‌مهری انسان‌ها قرار گرفته است، متأسفانه غار کونا شم شم نیز از این نوازش‌ها محروم نمانده و به محض ورود به غار می‌توان تجمع زباله در غار، نوشته‌های یادگاری بر روی دیوار غار و همچنین کندن کف غار برای پیدا کردن اشیا قدیمی را مشاهده کرد.

نکته شایان توجه اینکه برخی از افراد بعد از دیدن کونا شم‌شم زباله‌های خود را در غار رها کرده و یا با روشن کردن آتش مشکلات جدی را برای خفاش‌ها بوجود می‌آورند امری که در کنار ایجاد سر وصدا و پرتاب سنگ یا اشیا دیگر به سمت خفاش ها، زندگی آن‌ها را مختل کرده و حتی به نابودی می کشانند.

علاوه بر آسیب‌های انسانی وارد شده به غار کونا شم‌شم، متأسفانه رخدادهای ناخوشایند طبیعی نیز حیات غار و موجودات داخل آن را به خطر انداخته است. کمبود بارندگی در سال‌های اخیر، شرایط آب و هوایی و پوشش گیاهی منطقه را تحت تأثیر قرار داده است. به همین علت، رطوبت منطقه کاهش یافته است. و به همین خاطر هر چه رطوبت کمتر باشد، سیر تکاملی تشکیل استالاگمیت و استالاکتیت در غار با سرعت کمی پیش خواهد رفت و حتی امکان توقف آن نیز وجود دارد.