حقایق جالب درباره خرمشهر؛ شهر استقامت و غیرت

فاطمه محمدی
فاطمه محمدی دوشنبه، ۳ خرداد ۱۴۰۰ ساعت ۱۲:۱۴
حقایق جالب درباره خرمشهر؛ شهر استقامت و غیرت

خرمشهر یکی از شهرهای استان خوزستان است که علاوه حماسه آزادسازی آن در دوره جنگ تحمیلی، در تاریخ جنگ جهانی دوم نیز نقش بسیار مهمی داشت. 

نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۷/۰۷/۱ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۲/۰۲/۲۱ به‌روزرسانی شده است.

خرمشهر، شهر مردم غیور و شهیدپرور، شهر استقامت، یکی از زیباترین شهرهای جنوبی و جاهای دیدنی استان خوزستان است که مساحتی برابر با ۲۳ کیلومتر مربع دارد. خرمشهر به‌دلیل قرار گرفتن در نزدیکی خلیج فارس از موقعیت سیاسی مهمی برخوردار است و در واقع انتهایی‌ترین نقطه استان خوزستان محسوب می‌شود.

همچنین، بندر خرمشهر در جنگ جهانی دوم نقش بسیار مهمی ایفا کرد و در پیروزی متفقین یکی از عوامل موثر بود. خرمشهر پس از هشت سال جنگ تحمیلی به‌شدت تخریب شد و متاسفانه هنوز هم پس از گذشت سال‌ها از پایان جنگ، هنوز هم ویرانی‌های جنگ در این شهر زیبا دیده می‌شود و سایه خرابی از سر شهر کم نشده است.

در این مطلب به سراغ حقایق جالب درباره شهر خرمشهر رفته‌ایم، با ما همراه باشید تا این شهر زیبا را بهتر بشناسید.

نورپردازی پل خرمشهر در شهر

عکس‌ از وب‌سایت آبادان نیوز

۱. تاریخ خرمشهر، به دوران پادشاهی میشان بازمی‌گردد. اسکندر مقدونی به این شهر حمله و آن را با خاک یکسان کرد. البته عده‌ای هم بر این باور هستند که این حکومت به‌مرورزمان از بین رفت.

۲. پس از ویرانی شهر قبلی، آبادی با نام «بیان»، نزدیک به خرمشهر امروزی بنا شد. نام بیان که نام بسیار قدیمی این شهر است ازر ودخانه ای به همین نام كه به آن نهر بیان می گفتند، گرفته شده است و بعد‌ها نام این شهر را به محمره تغییر دادند.

۳. محمره به معنی سرخ و علت نام‌گذاری این شهر به محمره، وجود آب رودخانه كارون است كه به‌همراه خود رسوبات رُسی آورده است؛ بنابراین به نظر می‌رسد كه آب آن سرخ است. نام محمره را تغییر یافته ماء حمره یعنی آب سرخ نیز می دانند.

۴. از سال ۱۳۱۶ نام این شهر از محمره به خرمشهر تغییر یافت. خرمشهر از دو بخش خرم و شهر تشكیل می‌شود كه حاكی از آبادی شهر و سرسبزی آن است. علت نام‌گذاری این شهر به خرمشهر (ضمن زیبایی آن) به خاطر نخلستان‌های اطراف آن است كه چهره شهر را سبز نگه داشته است و باعث تغییر نام این شهر از محمره به خرمشهر شد.

۵. این شهر در منتهی‌اليه جنوب غربی ايران و در استان خوزستان حاشيه خليج فارس بين دو رودخانه كارون و اروند رود قرار دارد. 

۶. خرمشهر اولین و بزرگ‌ترین بندر ایران و خاورمیانه قبل از وقوع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بوده و هم‌اکنون دومین بندر حمل کانتینری بعد از بندر شهید رجائی با ۱۳ اسکله حمل و تخلیه بار است.

۷. خرمشهر در دوران حکومت شیخ‌های بنی کعب، شهری مهجور بود؛ ولی در سال ۱۲۳۵ هجری برجی به دور شهر کشیدند و از این تاریخ به بعد خرمشهر پیشرفت چشمگیری کرد.

جشن مردم پس از آزادسازی خرمشهر

عکس‌ از Wikipedia

۸. در سال‌های ۱۲۳۵ هجری، خرمشهر به‌عنوان یک بندر مهم تجاری در منطقه شناخته می‌شد و در جریان حمله عثمانی، به یک بندر آزاد تبدیل شد.

۹. بندر خرمشهر موقعیت بسیار مهم و حساسی داشت و عثمانی‌ها به‌دلیل قرارگیری این بندر در کنار بندر بصره، خسارت‌های زیادی متحمل می‌شدند؛ به همین دلیل در سال ۱۲۳۵ هجری، «علی‌رضا پاشا» حاکم بغداد به خرمشهر حمله و این شهر را غارت کرد.

قایق ها کنار پل خرمشهر

عکس‌ از وب‌سایت آبادان نیوز

۱۰. راولنسون در سفرنامه‌اش به عظمت بندر خرمشهر اشاره می‌کند و در خاطره‌ای می‌گوید:

زمانی که در بندر بصره فقط ۶ کشتی وجود داشت، در بندر خرمشهر ۲۵ کشتی اقیانوس‌پیما لنگر انداخته بودند.

۱۱. دولت عثمانی ;I همواره درصدد توطئه‌چینی برای از بین بردن موقعیت خوب بندر خرمشهر بود، در سال ۱۲۵۴ دوباره به خرمشهر حمله و این بار شهر را با خاک یکسان کرد. سرانجام، «امیرکبیر» صدراعظم‌ کاردان ناصرالدین‌شاه، برای دفع حملات عثمانی، سپاه مرزبانی قدرتمندی را در خرمشهر گماشت و «محمدخان بن جابر خان» فرمانده سپاه شد.

نورپردازی شبانه پل خرمشهر

عکس‌ از وب‌سایت آبادان نیوز

۱۲. اولین اسکله خرمشهر در سال ۱۳۰۸، به بهره‌برداری رسید. در طول جنگ جهانی دوم، ۶ اسکله دیگر در بندر خرمشهر ساخته شد.

۱۳. یکی از این اسکله‌های بتنی، ۳۶۰ متر طول و ۳۲ متر عرض داشت که بعد از جنگ جهانی دوم ساخته شد.

ویرانی های جنگ در خرمشهر

عکس‌ از وب‌سایت آبادان نیوز

۱۴. همان طور که می‌دانید، خرمشهر یکی از اهداف اصلی جنگ ایران و عراق بود و این شهر بعد از ۵۷۸ روز اشغال، در سوم خرداد سال ۱۳۶۱ آزاد شد.

۱۵. در ابتدا محمد جهان آرا به فرماندهی سپاه خرمشهر منصوب شد و در این سمت، بسیاری از توطئه‌هایی را که بر ضد نظام اسلامی طراحی می شد، خنثی کرد و در این راه به شهادت رسید.

۱۶. عملیات آزادسازی خرمشهر، به فرماندهی «علی صیاد شیرازی» در ارتش و همراهی سپاه انجام شد و این آزادسازی، بازتابی جهانی داشت.

۱۷. با آزاد شدن خرمشهر، بیشتر زمین‌های اشغال‌شده از سمت عراق پس گرفته شد.

رزمنده نوجوان در جنگ خرمشهر

عکس‌ از وب‌سایت نیوزین

۱۸. در عملیات بیت‌المقدس، آزادسازی خرمشهر، ۱۶ هزار نیروی عراقی و ۳۰ نفر رزمنده ایرانی کشته و زخمی شدند و ۱۹ هزار عراقی هم به اسارت ایران درآمد.

۱۹. دیوارنگاره‌های ناصر پلنگی در دوران جنگ ایران و عراق بر دیوارهای مسجد جامع خرمشهر، نقاشی شدKN و از یادگارهای این جنگ هستند. این دیوارنگاره‌ها بعد از پایان جنگ و توسط خود این هنرمند بازسازی شدند.

نخل های سوخته در خرمشهر

عکس‌ از علیرضا فهیمی

۲۰. مسجد جامع خرمشهر یکی از تنها ساختمان‌هایی بود که بعد از فتح خرمشهر، نیمه سالم باقی‌مانده بود و اکنون نیز جزو بناهایی است که در جریان مرمت آن تمامی مکان‌هایی که توسط تیر سوراخ شده‌، به همان صورت نگه داشته شده‌اند. این مسجد در زمان مقاومت قبل از اشغال مرکز فرماندهی، تدارکات و گردهمایی رزمندگان بود و به همین دلیل لقب نماد مقاومت را به خود گرفت.

۲۲. در مقابل مسجد جامع خرمشهر، بازارچه بزرگی وجود دارد که اصناف مختلف در آن به کسب‌وکار مشغول هستند.

عکس‌ کاور از وب‌سایت خبر فوری

مطالب مرتبط:

دیدگاه