برنامه سفر ۳ روزه از میبد تا بافق
استان یزد یکی از زیباترین استان‌های ایران است که جاذبه‌های دیدنی زیادی را در دل خود جای‌داده است. شهر بافق، میبد و اردکان شهرهای زیبای استان یزد هستند که جاذبه‌های طبیعی و تاریخی زیادی را در دل خود جای‌داده‌اند.
مقاله های مرتبط:
استان یزد یکی از استان‌های تاریخی و زیبای ایران است که مساحتی برابر با ۷۴,۴۹۳ کیلومتر مربع دارد که به‌تنهایی چهار و نیم درصد از مساحت کل ایران را در برمی‌گیرد. یزد استانی تاریخی است و در بسیاری از منابع بنای اولیه این شهر را به افرادی نظیر سلیمان پیامبر، ضحاک، اسکندر و حضرت ابراهیم نسبت داده‌اند. در دره‌های تاریخی شیرکوه، نگاره‌های کوه ارنان نشانه‌هایی از تمدن‌های اولیه در این منطقه دیده می‌شود. آثار تاریخی نشان می‌دهد که مناطق بافق، فهرج، یزد، رستاق، میبد و اردکان اولین مراکز شکل‌گیری تمدن در منطقه یزد بوده است.
کلمه یزد، به‌معنای پاک و مقدس است و شهر یزد هم شهر خدا یا سرزمین مقدس نام دارد.
در این برنامه سفر به سراغ این استان زیبا و بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی رفته‌ایم. تمرکز اصلی ما در این برنامه استان گردی بازدید از جاهای خوش آب‌وهوا است که می‌توان در فصل تابستان و اواخر بهار ازآنجا دیدن کرد؛ با ما همراه باشید.
روز اول | روز دوم | روز سوم
روز اول
گردش در روز اول را در ساعت ۸ صبح، از یزد به میبد، آغاز می‌کنیم. فاصله یزد تا میبد ۵۵ کیلومتر است که ۵۵ دقیقه طول می‌کشد. زمانی که به میبد می‌رسید ساعت حدود ۹ صبح است.
بازدید در میبد را با یک اثر تاریخی زیبا، نارین قلعه آغاز می‌کنیم.
نارین قلعه
- نشانی: یزد، میبد، نارین قلعه
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید:۳۰ دقیقه
نارین قلعه یکی از بناهای مهم تاریخی شهر میبد است که قدمت آن به دوران اشکانی می‌رسد. زمین این قلعه وسعتی برابر با ۳ هکتار دارد. معماران نارین قلعه، این بنای زیبا را ۷ طبقه ساختند و معماری بنا به‌گونه‌ای است که برج و باروهای مختلفی دارد. همان‌گونه که در تمامی شهر قلعه های ایران حفر خندق بخشی از امور دفاعی شهر بوده در طراحی این شهر قلعه نیز حفر خندق را به‌دلیل انجام امور دفاعی و نظامی در مقابل تجاوز و حمله‌ی بیگانگان در نظر گرفته‌اند. معماران ایران کهن، برای نارین قلعه‌ی میبد یزد، ۴ برج گرد که از ارتفاع زیادی برخوردار است، تعبیه کرده‌اند که متأسفانه در عصر حاضر تنها بخش مرکزی آن‌ها برجای‌مانده است.
همچنین ساخت اتاق‌های فراوان در این قلعه‌ی تاریخی و ارزشمند یکی دیگر از بخش‌های معماری انجام‌شده در این دژ استوار است که تنها بخش‌هایی از این اتاق‌های کوچک که به‌صورت تودرتو و متصل به یکدیگر تعبیه‌شده‌اند، قابل‌مشاهده و دسترسی است.
برج کبوتر خانه میبد
- نشانی: یزد، جنوب شرقی باروی قدیم میبد
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی:۲ دقیقه با خودرو
برج کبوتر خانه یا کفترخانه، یکی از انواع ساختمان‌ها و معماری‌های قدیمی است که معمولا شکلی استوانه‌ای دارد. این برج به‌منظور جمع‌کردن کبوترها و دیگر پرندگان، برای مصارف کشاورزی ساخته می‌شود. از کود کبوتر درگذشته استفاده‌های زیادی می‌شده است، این ک.د حیوانی حتی مصارف صنعتی هم داشته، از جمله آن‌ها می‌توانیم به صنعت دباغی و چرم‌سازی اشاره‌کنیم. شاه‌عباس صفوی در زمان سلطنت خود به‌دلیل چنین مسائل مالی، مالیات زیادی از کبوتر خانه‌ها می‌گرفت. برج کبوتر خانه میبد در عصر قاجار ساخته‌شده است و دارای تزیینات قطار بندی آجری و گچی بسیار زیبایی است. این برج زیبا چهار هزار لانه کبوتر دارد و بازدید از داخل آن بسیار لذت‌بخش است.
یخچال خشتی میبد
- نشانی: یزد، میبد، بلوار قاضی، رو‌به‌روی کاروانسرای شاه‌عباسی و چاپارخانه
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی:۴ دقیقه با خودرو
یخچال خشتی میبد از نوع یخچال‌های دارای گنبد است و در میان این نوع از یخچال‌ها از حیث ابعاد بزرگ‌ترین محسوب می‌شود. مخزن یخ در این یخچال گودالی بزرگ است که قطر دهانه‌ی آن در حدود ۱۳ متر و قطر مقطع آن ۶.۵ متر است و عمقی در حدود ۵ متر دارد. گرداگرد این گودال سکویی برای رفت‌وآمد با عرضی نزدیک به ۱.۵ متر وجود دارد. گنبد این یخچال از نوع دورچین با خشت خام و ارتفاع آن در حدود ۱۵ متر است. ضخامت پوسته‌ی این گنبد در پایین‌ترین ارتفاع ۲۴۰ سانتی‌متر و در بالای گنبد به‌اندازه‌ی طول یک خشت (۲۰ سانتی‌متر) است. دیوارهای سایه‌انداز این یخچال دیوارهایی باضخامت دو متر و ارتفاع هشت متر هستند. طول دیوار سایه‌انداز اصلی ۴۲ متر و طول دیوارهای جانبی آن ۲۰ متر است.
آب‌انبار کلار
- نشانی: یزد، میبد، روبه روی کاروان‌سرا
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید:۳۰ دقیقه
- فاصله با جاذبه قبلی:۳ دقیقه با خودرو
آب‌انبار کلار، یکی از معماری‌های زیبای شهر میبد است که ویژگی‌های بسیار خاصی دارد. آب‌انبار کلار در موقعیت بسیار مناسبی ساخته‌شده است و افراد تنها با چند پله می‌توانند به قسمت پا شیر برسند و از آب آشامیدنی استفاده کنند، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این آب‌انبار، قابلیت استفاده از آن در حال حاضر است.
پیشنهاد ناهار
پس از بازدید جاذبه‌های یادشده، ساعت ۱۲ ظهر است، بهتر است به‌سمت کاروانسرای عباسی حرکت کرده و ناهار را در مجموعه فرهنگی این کاروان‌سرا میل کنید و از فضای زیبای آن لذت ببرید.
پس از اختصاص دادن دو ساعت به ناهار و استراحت، در ساعت ۲ ظهر به‌سمت روستای مزرعه کلانتر حرکت می‌کنیم.
روستای مزرعه کلانتر
- نشانی: یزد، میبد، ۱۱ کیلومتری جنوب شرقی میبد
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید ۴ ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی:۲۰ دقیقه با خودرو
روستای مزرعه کلانتر یکی از روستاهای خوش آب‌وهوای منطقه میبد است که در فصل بهار و پاییز هوای نسبتا خنکی دارد. در این روستا از آب‌انبارهای قدیمی و آسیاب‌های آبی قدیمی آثار زیادی برجای‌مانده است. این روستای زیبا درگذشته مسیر راه‌های تجاری و ارتباطی بود و ازنظر تاریخی و گردشگری در اهمیت بالایی قرار دارد. در بافت روستا خانه‌هایی دیده می‌شود که روی سطح شیب‌دار به‌سمت غرب احداث‌شده و نظام‌مهندسی خاصی بر این مجموعه حاکم است.
خانه‌های این بافت ازلحاظ معماری دارای سبک خاصی است. هرکدام از خانه‌ها دارای دالان‌های طولانی است و پلان‌های دوخانه چنان باهم طراحی‌شده است که از فضای پشت‌بام نمی‌توان آن‌ها را از هم تفکیک کرد. سبک معماری چهار صفه‌ای خانه‌های خشت و گلی، با بادگیرهای فراز خانه‌ها، چشم‌انداز زیبا و کم‌نظیری پدید آورده است. درختان توت، پسته و انار، در میان خانه‌ها و در اراضی اطراف، بر زیبایی روستا افزوده و جذابیت آن را دوچندان کرده است. پیرامون روستا را کشتزارهای وسیعی فراگرفته‌اند که در فصل بهار محیطی سرشار از طراوت و چشم‌اندازهای بدیع و دیدنی پدید می‌آورند. گل‌های نرگس و انار هنگام بهار جلوه می‌کنند و بینندگان را مجذوب می‌سازند. تپه‌ماهورهای بکر پیرامون روستا در بهار، با گل‌های رنگارنگ و گیاهان خودروی بیابانی جذابیت طبیعی روستا را دوچندان کرده‌اند.
روستای مزرعه کلانتر به‌دلیل داشتن زیارتگاه‌های زرتشتی، هند کوچک نامیده می‌شود.
پس از بازدید روستای زیبای مزرعه کلانتر، ساعت ۶ عصر است. پیشنهاد می‌شود تا شب را در اقامتگاه بوم گردی شیرین و فرهاد، در روستای مزرعه کلانتر سپری کنید و صبح بازدید را از سر بگیرید.
اقامتگاه بوم گردی شیرین و فرهاد با ۲۵۰ متر مربع مساحت از خشت خام و کاه‌گل به سبک معماری یزدی با حیاطی مرکزی ساخته‌شده است. این بوم گردی دو باب اتاق چهارنفره، یک اتاق هشت نفره و یک اتاق دونفره به نام حجله دارد. غذاهای محلی زرتشتی، چای آتشی و شیرینی‌های محلی از قسمت‌های خوشمزه اقامت در این اقامتگاه است که طرفداران زیادی میان میهمانان دارد.
روز دوم
در روز دوم در ساعت ۸ صبح به‌سمت روستای تاریخی فهرج حرکت می‌کنیم و پس از بازدید جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این محدوده، به‌سمت بافق می‌رویم.
فاصله میبد تا فهرج ۸۹ کیلومتر است و یک ساعت و ۱۰ دقیقه طول می‌کشد. زمانی که به فهرج می‌رسید ساعت حدود 9 صبح است.
مسجد جامع فهرج
- نشانی: یزد، یزد، روستای فهرج
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
مسجد جامع فهرج، کهن‌ترین مسجد صدر اسلام در خاک ایران است که به‌دلیل نداشتن گنبد از دور شباهتی به مسجد ندارد. مسجد فهرج نقشه بسیار ساده‌ای دارد و معماری آن به‌صورت شبستان و رواقی دارای حیاط مرکزی است. بسیاری از محققان مسجد تاریخانه دامغان را اولین مسجد صدر اسلام می‌شناسند ولی برخی هم بر این باور هستند که فهرج قدیمی‌تر از تاریخانه است. تاریخانه امروز کاربردی ندارد و ورود به آن آزاد نیست ولی فهرج هنوز هم مورداستفاده قرار می‌گیرد. احتمال می‌رود بنای اولیه مسجد روی آتشکده‌های ساسانی باشد.
قنات زارچ
- نشانی: یزد، روستای فهرج، قنات زارچ
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید:۲ ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی:۱۰ دقیقه با خودرو
قنات زارچ، طولانی‌ترین قنات ایران و جهان، یکی از شگفتی‌های فهرج است که در چهلمین اجلاس میراث جهانی یونسکو در ژوئن سال ۲۰۱۶، به‌عنوان بیستمین اثر ایران بر اساس دو معیار از ۶ معیار فرهنگی کمیته میراث جهانی ثبت شد. اما این دو معیار شامل گواهی بی‌همتا یا استثنایی است، به زبان ساده‌تر مهندسی این قنات به‌اندازه‌ای دقیق و عجیب است که نمونه آن نه‌تنها در ایران، بلکه در جهان یافت نمی‌شود.
یازده قنات تاریخی در ایران به ثبت رسیده‌اند که قنات زارچ یکی از آن‌ها است. قنات زارچ ۱۰ مالک دارد و اراضی تحت کشت این قنات برابر با ۴۰ هکتار است.
تاریخ نشان می‌دهد که قنات زارچ در حدود سال‌های ۱۳۰۰ میلادی، پس از ورود اسلام به ایران ساخته‌شده است.
قلعه فهرج
- نشانی: یزد، ۲۲ کيلومتری جنوب شرقی يزد، مسير جاده يزد-بافق، روستای فهرج
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی:۱۰ دقیقه با خودرو
بنای اولیه قلعه فهرج متعلق به صدر اسلام است ولی نمای فعلی و تزیینات به قرن یازدهم و دهم هجری بر‌می‌گردد. این بنا با توجه به ارزش تاریخی، هنوز در آثار ملی ثبت‌نشده است و هرروز رو به فرسایش است. قدمت این بنا با مسجد جامع فهرج برابری می‌کند ولی متأسفانه در رابطه با این بنا بی‌دقتی و کم‌توجهی صورت گرفته است. قلعه تاريخي و قديمي فهرج که اکنون در وسط بافت مسکوني روستای فهرج قرار دارد، داراي پلاني چهارضلعی است و داراي چهار برج مدور در چهارگوشه آن است. برج‌ها داراي دوطبقه و سوراخ‌هايي براي دیده‌بانی و نگهباني از قلعه بوده است.
کليه بناها داراي طاق‌هاي ضربي با قوس جناغي است و بر بالاي ديوارها نيز سوراخ‌هايي وجود دارد که احتمالاً براي ديده‌باني بوده است.
پس از بازدید از قلعه فهرج، ساعت ۱۲ ظهر است، بهتر است بدون فوت وقت به‌سمت بافق حرکت کنید. فاصله قلعه فهرج با بافق،۵۵ کیلومتر است که ۴۰ دقیقه طول می‌کشد. زمانی که به بافق می‌رسید ساعت یک ظهر است.
پیشنهاد ناهار
به‌دلیل طولانی بودن مسیر جاذبه‌های قبلی، وقتی به بافق می‌رسید، به‌سمت یکی از رستوران‌های خوب این شهر رفته و ناهار را میل کنید و پس از صرف ناهار بازدید از شهر را آغاز کنید.
رستوران علمدار و رستوران ولیعصر از رستوران‌های خوب بافق است. پس از اختصاص دادن دو ساعت به ناهار و استراحت بازدید را از ساعت ۳ از سر می‌گیریم.
خانه وحشی بافقی
- نشانی: یزد، بافق، خیابان مسجد جامع، میدان خان
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید:۳۰ دقیقه
خانه وحشی بافقی یکی از آثار تاریخی شهر بافق است که در جنب مسجد جامع بافق قرار دارد. زادگاه وحشی بافقی، این هنرمند پرآوازه، شهر بافق است و خانه او در این شهر هنوز حفظ‌شده است.
خصوصيات اين خانه را ايرج افشار در كتاب يادگارهاي يزد به این صورت ذكر كرده است:
خانه‌اي است مخروبه و كوچك. اين همان خانه‌ای است كه به نزد مردم به خانه وحشي بافقي شهرت دارد و به مناسبت وجود یک‌تخته سنگ‌قبر از قرن ششم كه بر ديوار خانه نصب بود، مورداحترام مردم واقع‌شده بود. شب‌ها در آنجا شمع روشن می‌کردند و به زيارت مي‌آمدند؛ اما متأسفانه بنا تخریب‌شده و از سوي ميراث فرهنگي، صنایع دستی و گردشگري استان يزد در سال ۱۳۸۳ مورد مرمت و بازسازي قرارگرفته است.
ارگ عبدالرضا خان بافقی
- نشانی: یزد، بافق
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید:۳۰ دقیقه
- فاصله با جاذبه قبلی:۵ دقیقه با خودرو
ارگ عبدالرضا خان بافقی قلعه‌ای است عظیم با سه برج به ارتفاع ۱۲ متر که از مصالح خشت و گل ساخته‌شده است و قدمت آن به ۲ قرن و نیم می‌رسد. این برج دارای سه‌طبقه و ۳۶ پله و سطح مقطع طبقه اول به‌شکل دایره و طبقه دوم به‌شکل شش‌ضلعی است. ارگ عبدالرضا خان شامل دو دروازه در سمت شرق و غرب آن بوده و به نام عبدالرضا خان فرزند محمدتقی خان بافقی حاکم ارگ است.
باغ تیتو
- نشانی: یزد، بافق، محله علیا
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی:۶ دقیقه با خودرو
باغ تیتو یکی از باغ‌های زیبا استان یزد است که قدمت آن به عصر صفوی بازمی‌گردد. این اثر تاریخی با شماره ۳۷۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. معماری بنا با مصالح خشت و گل است و نمای آن با آجرهای زیبا تزیین شده است. ایوان دارای ستون‌های استوانه‌ای شکل است که زیبایی بنا را دوچندان کرده است. از خصوصیات این باغ زیبا می‌توانیم به بادگیر اتاق‌های گچ کاری شده ایوان، حوض آب در ورودی باغ است. باغ تیتو مساحتی برابر با شش هزار متر مربع دارد و اطراف باغ را درخت‌های نخل و انار احاطه کرده‌اند.
چشمه پیروزه
- نشانی: یزد، بافق
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی:۱۲ دقیقه با خودرو
چشمه پيروزه (فيروز) در حاشيه كوه‌های بافق با دره‌های سرسبز و ييلاق سومين چشمه طبيعی استان يزد است كه ازنظر گردشگری و جذب توريست نقش عمده‌ای دارد.
پس از بازدید جاذبه‌های یادشده ساعت حدود ۶ بوده، بهتر است شب را در هتل نیکان سپری کنید و بازدید از جاذبه‌های طبیعی بافق را در روز بعد از سر بگیریم.
روز سوم
بازدید روز سوم را در ساعت ۸ صبح آغاز می‌کنیم. به‌سمت روستای گردشگری قطرم حرکت کرده، فاصله این روستا تا بافق ۴۰ کیلومتر است و ۳۸ دقیقه طول می‌کشد، زمانی که به روستا می‌رسید ساعت حدود ۸:۴۰ دقیقه صبح است.
روستای گردشگری قطرم
- نشانی: یزد - بافق ۵۰ کیلومتری شمال راه‌آهن زرند بافق
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید: سه ساعت
روستای گردشگری قطرم، ماسوله‌ای در دل کویر است که در پنجاه کیلومتری شمال راه‌آهن زرند به بافق با آب و هوایی معتدل و خشک جای گرفته است. مزرعه‌ها، خانه‌های مسکونی و باغ‌های این روستا به‌صورت پلکانی ساخته‌شده‌اند و روستا از دور نمای بسیار زیبایی دارد. بر اساس اسناد تاریخی این روستا قبل از پیدایش تمدن کاریزی در این منطقه وجود داشته است.
وستای قطرم ازنظر آب و هوایی وضعیتی بسیار عجیب و منحصربه‌فرد دارد. در این روستا محصولات گرمسیری مثل خرما، مرکبات تا محصولات سردسیری مثل گردو، بادام و … دیده می‌شود. در داخل روستای قطرم چشمه‌های آب زیادی وجود دارد و همین آب موجب آبادانی و سرسبزی این منطقه شده است.
پیشنهاد ناهار
پیشنهاد می‌شود ناهار را دریکی از رستوران‌های محلی قطرم میل کنید یا ناهار را از مرکز شهر بافق تهیه‌کرده و در طبیعت زیبای قطرم میل کنید.
پس از اختصاص دادن یک ساعت به‌صرف ناهار، بازدید را از ساعت یک از سر می‌گیریم.
کویر صادق‌آباد
- نشانی: یزد - بافق حاشیه شمالی روستای صادق‌آباد
- ساعات بازدید: در طول روز
- مدت‌زمان بازدید:۳ ساعت
- فاصله با جاذبه قبلی: یک ساعت
کویر صادق‌آباد یکی از جالب‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران در هفده کیلومتری بافق در روستایی به همین نام است که نزدیک به ۱۵۰۰ هکتار و بیش از پنجاه متر ارتفاع دارد. این کویر دارای تپه‌هایی از شن‌های روان بدون جهت است. کمپ تفریحی نیز در این کویر با تفریحاتی چون ریگ نوردی، شتر‌سواری، موتورسواری، پرواز با چتر پاراسل، حمام آفتاب و زمین بدمینتون برای گردشگران در این منطقه فراهم‌شده است.
کمپ تفریحی این کویر، یکی از بهترین کمپ‌های تفریحی این منطقه است و شما می‌توانید حتی ساعاتی از شب را هم در این کمپ تفریحی سپری کنید و از هوای شب کویر لذت ببرید. تمام امکانات رفاهی در کمپ تفریحی کویر صادق‌آباد وجود دارد.
بازدید از جاذبه‌های طبیعی استان یزد را در همین جا به پایان می‌رسانیم. کویرها و روستاهای دیدنی زیادی از جمله روستای گردشگری شادکام و کویر مغستان در این ناحیه وجود دارد و ما به‌دلیل کمبود زمان بازدید تنها برترین‌های منطقه را پوشش داده‌ایم.
دیدگاه