پایتخت، شهر اصلی و سیاسی در هر کشور است که محدوده حکومتی و تمامی وزارتخانهها و ادارات مهم در آن واقع شدهاند.
نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۸/۱۰/۳۰ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۰/۱۲/۰۷ بهروزرسانی شده است.
چندین کشور در جهان وجود دارد که بنا به دلایلی دارای دو پایتخت هستند؛ اما در آفریقای جنوبی برای هر یک از قوای قضائی، قانونگذار و اجرایی در سطح فدرال یک پایتخت مجزا تعیین شده است. شاید کمی عجیب به نظر برسد؛ اما کاملا واقعیت دارد. در این مقاله با برخی از کشورها که دارای دو یا چند پایتخت هستند، آشنا خواهیم شد.
کشورهایی که دارای چند پایتخت هستند:
- بنین (Benin)
- بولیوی (Bolivia)
- شیلی
- گرجستان
- هندوراس (Honduras)
- ساحل عاج (Ivory Coast)
- مالزی
- مونته نگرو (Montenegro)
- هلند
- آفریقای جنوبی
- کره جنوبی
- سریلانکا
- سوازیلند (Swaziland)
- تانزانیا (Tanzania)
- صحرای غربی (Western Sahara)
۱. بنین (Benin)
عکس از وبسایت worldatlas
بنین، کشوری که در غرب آفریقا واقع شده و دارای دو پایتخت با نامهای پورتو نوو (Port-Novo) و کوتونو (Cotonou) است. در بنین، پورتو نوو همیشه پایتخت اصلی و رسمی بوده است؛ حتی زمانی که این کشور مستعمره فرانسه بوده است؛ اما کوتونو همیشه پایتخت سیاسی بنین شناخته شده و در اختیار دولت بوده است. نقش این دو شهر بهعنوان پایتخت حتی بعد از به استقلال رسیدن بنین در سال ۱۹۷۰ نیز ادامه داشت.
۲. بولیوی (Bolivia)
عکس از وبسایت worldatlas
بولیوی، کشوری محصور در خشکی، در مرکز آمریکای جنوبی است. دلیل اینکه بولیوی دارای دو پایتخت است به انقلاب فدرال سال ۱۸۹۹ باز میگردد. در آن زمانها، حزب لیبرال توسط افرادی که در لاپاز (La Paz) زندگی میکردند، حمایت میشدند. در مقابل حزب محافظهکار نیز توسط افرادی که در سوکره (Sucre) زندگی میکردند، پشتیبانی میشدند. لیبرالها،محافظهکاران را شکست دادند و یکی از خواستههای آنان انتقال پایتخت به لاپاز بود. در نهایت پایتخت دولتی در شهر لاپاز مستقر شد اما همچنان سوکره بهعنوان پایتخت قانونی و رسمی شناخته شده و به کار خود ادامه میدهد.
۳. شیلی
عکس از وبسایت worldatlas
دلیل اینکه شیلی در حال حاضر دارای دو پایتخت است به سالهای اخیر باز میگردد. زمانی که حکومت دیکتاتور شیلی با کودتای آگوستو پینوشه (Augusto Pinochet) سرنگون شد، سانتیاگو پایتخت رسمی شیلی بود و همچنان هست. در پایان دوران حکومت پینوشه در سال ۱۹۹۰، برای حفظ تمرکز و دلجویی از مردم برای اینکه همچنان در راس قدرت بمانند، پایتخت دیگری نیز در شهر والپرایزو (Valparaiso) ایجاد کردند.
۴. گرجستان
عکس از وبسایت worldatlas
دلیل اینکه گرجستان دارای دو پایتخت است میتواند این باشد که عملکردهای دولت بهخوبی در دو پایتخت توزیع شود و همچنین از این دو شهر قدردانی شود. شهر تفلیس، پایتخت رسمی و اصلی این کشور است که مرکز عملکردهای اجرایی دولت است. اما از سوی دیگر شهر کوتایسی (Kutaisi) پایتخت دیگر این کشور است که مرکز قانونگذاریهای دولت است. پارلمان گرجستان نیز در شهر کوتایسی قرار دارد. شهرهای تفلیس و کوتایسی، هر دو در گذشته و در زمان پادشاهیهای مختلف بهعنوان پایتخت تعیین شده بودند اما در حال حاضر بهدلیل حفظ احترام و قدردانی از این دو شهر، هر دو را بهعنوان پایتخت معرفی کردهاند.
۵. هندوراس (Honduras)
عکس از وبسایت worldatlas
هندوراس، کشوری که در شمال آمریکای مرکزی واقع شده و از سال ۱۸۸۰ پایتخت آن تگوسیگالپا (Tegucigalpa) بوده است. دولت هندوراس در سال ۱۹۳۷ تصمیم گرفت که کشور دارای دو پایتخت باشد به همین دلیل، علاوه بر تگوسیگالپا، خواهر آن یعنی شهر کومایاگوآ (Comayagüela) نیز بهعنوان پایتخت معرفی شد. باید بدانید که هر دوی این شهرها در قسمت مرکزی واقع شدهاند.
۶. ساحل عاج (Ivory Coast)
عکس از وبسایت worldatlas
ساحل عاج، کشوری در غرب آفریقا که آبیجان (Abidjan) از سال ۱۹۳۳، زمانی که این کشور هنوز مستعمره فرانسه و تحت حکومت آنان بود بهعنوان پایتخت تعیین شد. دلیل اینکه ساحل عاج دارای دو پایتخت است به سالهای اخیر باز میگردد. فلیکس اوفویت بوانی (Félix Houphouët-Boigny) در سال ۱۹۶۰، ساحل عاج را به استقلال رسانید. او اولین رئیسجمهوری ساحل عاج بود که بعد از ۲۳ سال رهبری تصمیم گرفت پایتخت را از آبیجان به محل زادگاه خودش یعنی یاموسوکرو (Yamoussoukro) انتقال دهد. فلیکس این کار را بهمنظور تحریک و افزایش پیشرفت در مرکز کشور انجام داد. با وجود این تغییر، اکثر سفارتخانهها و نهادهای دولتی در آبیجان باقی ماندهاند.
۷. مالزی
عکس از وبسایت worldatlas
تصمیم به اینکه مالزی دو پایتخت داشته باشد، به سالهای اخیر باز میگردد. با توجه به ازدحام بیش از حد و تنگدستیهای سیاسی، دولت با مشکل مواجه شد و تصمیم گرفت اقدامی انجام دهد. دولت مالزی سریع دست به کار شد و برای طراحی یک شهر جدید برنامهریزی کرد. شهر جدید پوتراجایا (Putrajaya) بود که در سال ۱۹۹۵ تاسیس و در سال ۱۹۹۹ آماده به کار شد. در نهایت تمامی سازمانهای دولتی و وزارتخانههای این کشور به شهر پوتراجایا انتقال یافت.
۸. مونته نگرو (Montenegro)
عکس از وبسایت worldatlas
اینکه مونته نگرو دارای دو پایتخت است به این دلیل است که از تاریخ گذشتهی خود قدردانی کند. پودگوریکا (Podgorica )، پایتخت رسمی این کشور است و جایی که همه فعالیتهای دولت در آن انجام میگیرد. شهر ستیجه (Cetinje) نیز پایتخت دوم این کشور است و همچنین پایتخت تاریخی و مرکز فرهنگی آن است.
۹. هلند
عکس از وبسایت worldatlas
برخلاف بسیاری از کشورها، در فهرست هلند از همان ابتدای کار، همیشه نام دو پایتخت آورده میشد. آمستردام از سال ۱۸۱۴، زمانی که پادشاهی جدید کشور در پی آزادی از حکومت فرانسویها تشکیل شد، بهعنوان پایتخت رسمی و اصلی تعیین شد. اما بعدها بهمنظور تمرکززدایی از پایتخت ، وزارتخانهها و سفارتخانهها به شهر لاهه (Hague) انتقال یافت.
۱۰. آفریقای جنوبی
عکس از وبسایت worldatlas
دلیل اینکه آفریقای جنوبی بهعنوان تنها کشور دارای سه پایتخت رسمی در جهان شناخته شده است، به وحدت رسیدن آفریقای جنوبی در سال ۱۹۱۰ باز میگردد. شهرهای به وحدت رسیده نتوانستند بر سر تعیین مرکز قدرت و تشکیل قدرت در یکجا به توافق برسند به همین دلیل تصمیم گرفتند که هرکدام پایتخت یک فعالیت دولت شوند. مقر دولت و ریاست جمهوری در پرتوریا (Pretoria)، پارلمان آفریقای جنوبی در کیپ تاون (Cape Town) و قوه قضاییه آن در بلوم فونتین (Bloemfontein) تشکیل شد.
۱۱. کره جنوبی
عکس از وبسایت worldatlas
کره جنوبی، کشوری که بهتازگی دارای دو پایتخت شده است. سئول، پایتخت قدیمی کره جنوبی که حتی در زمانهای تاریخی نیز پایتخت بوده است اما در سال ۲۰۰۳ دولت تصمیم گرفت تراکم سیاسی در این منطقه را کم کند. در سال ۲۰۰۷ با این تصمیم موافقت شد و در نهایت در سال ۲۰۱۲، سجونگ سیتی (Sejong City) بهطور رسمی بهعنوان پایتخت اداری این کشور تعیین شد. در حال حاضر بسیاری از سازمانهای دولتی کره جنوبی در این شهر مستقر هستند.
۱۲. سریلانکا
عکس از وبسایت worldatlas
سریلانکا، جزیرهای در جنوب آسیا و اقیانوس هند است. در این جزیره، چندین دهه بعد از به دست آوردن استقلال، دولت به این نتیجه رسید که کلمبو پایتخت آن بیش از حد شلوغ و سیاسی شده است. دولت در نهایت در سال ۱۹۷۷ مجلس ملی را از کلمبو به سری جایاواردنپورا کوته (Sri Jayawardenepura Kotte) انتقال دارد و آن را بهعنوان پایتخت سیاسی تعیین کرد.
۱۳. سوازیلند (Swaziland)
عکس از وبسایت worldatlas
سوازیلند، کشوری که در جنوب آفریقا که همیشه دارای دو پایتخت بوده است. شهر لوبامبا (Lobamba) پایتخت سلطنتی این کشور است که همیشه محل زندگی پادشاهان و حکومت آنان بوده است. شهر مبابانه (Mbabne)، پایتخت اداری این کشور است که تمام وظایف دولت خارج از پارلمان، در آنجا انجام میشود.
۱۴. تانزانیا (Tanzania)
عکس از وبسایت worldatlas
پیش از سال ۱۹۷۳، دارالسلام (Dar es Salaam) پایتخت رسمی کشور تانزانیا بود. بعدها دولت تصمیم به تغییر پایتخت از شهر ساحلی و بزرگ دارالسلام به شهر دودوما (Dodoma) گرفت. با وجود این تغییر، مجلس ملی در سال ۱۹۹۶ در دودوما مستقر شد. با این حال دارالسلام هنوز پایتخت تجاری و مقر بسیاری از نهادهای حکومتی کشور است و بندری مهم برای تانزانیا و همسایگان محصور در خشکی به حساب میآید.
۱۵. صحرای غربی (Western Sahara)
عکس از وبسایت worldatlas
صحرای غربی، منطقهای است در شمال غرب آفریقا و جنوب کشور مراکش که جبهه آزادیبخش بولیساریو و پادشاهی مراکش بر سر کنترل آن اختلاف دارند. شهر Laayoune پایتخت منطقه Laâyoune-Sakia El Hamra است که توسط مراکشیها تعیین شده و تحت نظارت سازمان ملل متحد قرار دارد. تیفاریتی (Tifariti)، پایتخت جمهوری دموکراتیک عرب قبل از سال ۲۰۱۱ که پایتخت به پایتخت پیشین یعنی بیر لهلو (Bir Lehlou) انتقال پیدا کند، بوده است.
دیدگاه