رد پاهای ۸۵۰۰۰ ساله؛ شاهدی بر سرآغاز مهاجرت انسان

رد پاهای انسان‌های ماقبل تاریخ که در مرتع‌های سابقا سرسبز عربستان سعودی امروزی به دست آمده‌اند، سرنخ‌های جدیدی درباره‌ی چگونگی ترک آفریقا به کاوشگران می‌بخشند.

باستان‌شناسان قبلا یک انگشت پیدا کرده بودند و حالا، باستان‌شناسانی که در عربستان سعودی مشغول فعالیت هستند، آثار دیگری را یافته‌اند که نشان می‌دهد قدمت مهاجرت انسان‌ها به زمانی بسیار پیش از چیزی که در گذشته تصور می‌شد، برمی‌گردد.

در منطقه‌ی شمال غربی عربستان سعودی و در نزدیکی شهری به نام «تبوک»، اثری از جای پای انسان‌ها کشف شده است. با توجه به بیانیه‌ی مطبوعاتی وزارت فرهنگ و اطلاعات عربستان، این رد پاها به سمت مخالف مکانی که زمانی یک دریاچه‌ی باستانی بود، به صورت پراکنده وجود داشتند.

شاهزاده سلطان بن سلمان، رییس کمیسیون گردشگری و میراث ملی سعودی، خبر این کشف را طی سفری به موزه‌ی ملی توکیو اعلام کرد. موزه‌ی ژاپن میزبان نمایشگاهی با موضوع آثار باستانی سعودی است.

شاهزاده گفت که قدمت این رد پاها تقریبا به ۸۵٬۰۰۰ سال پیش برمی‌گردد. هیو گروکات، یکی از باستان‌شناسانی است که در این منطقه مشغول به کار است و می‌گوید که محققین هنوز هم در حال تحلیل و بررسی آثار به دست آمده هستند و به زودی، مقاله‌ای در این خصوص منتشر خواهند کرد.

این اولین بار نیست که رد پای انسان‌ها، سرنخ‌هایی را به دست باستان‌شناسان می‌بخشد. ۷۰۰ فسیل جای پای انسانی ۲۰٬۰۰۰ ساله در سال ۲۰۰۶ در استرالیا و ماه مارس، چند جای پای ۱۳٬۰۰۰ ساله در ساحل غربی کانادا کشف شد.

این محل در گذشته‌های دور، مرتع سرسبزی بود که حیوانات زیادی در آن می‌زیستند.

اگر دانشمندان اعلام کنند که قدمت این رد پاها به بیش از ۸۰٬۰۰۰ سال می‌رسد، عمر آن تقریبا برابر با همان استخوان انگشتی خواهد بود که در نزدیکی سایت باستانی دریاچه‌ی عربستان سعودی به نام «آل ووستا» کشف شده بود. پژوهش‌های انجام شده روی استخوان انگشت که ماه گذشته منتشر شد نشان می‌دهد که آن متعلق به انسانی است که ۸۸٬۰۰۰ سال پیش می‌زیسته است. آن نیز در محل یک دریاچه‌ی باستانی آب شیرین کشف شده بود.

این رد پا نیز در زمره‌ی شواهد دیگری می‌گنجد که نشان می‌دهند شاید شبه جزیره‌ی عربستان بخش مهمی از مسیر انسان‌هایی بود که برای اولین بار اقدام به ترک قاره‌ی آفریقا می‌کردند. شواهدی انسانی در شرق آفریقا یافت شده است که متعلق به ۲۰۰٬۰۰۰ سال پیش است، اما سال‌های زیادی تصور می‌شد که مهاجرت جمعی انسان‌ها از این قاره ۶۰٬۰۰۰ سال پیش انجام شده است. یافته‌های جدید – مانند استخوان آرواره‌ی انسان که در ابتدای همین سال در فلسطین اشغالی یافت شد – نشان می‌دهد که این مهاجرت باید سال‌ها قبل از آن انجام شده باشد.

تعداد انسان‌هایی که به شبه جزیره‌ی عربستان مهاجرت کرده‌اند مشخص نیست. بیشتر از ۸۰٬۰۰۰ سال پیش، این منطقه‌ی وسیع و شنی، یک چمنزار سرسبز بود. ده‌ها هزار دریاچه‌ی باستانی و استخوان‌هایی از حیواناتی مانند اسب‌های آبی و پستانداران آبزی در سرتاسر این منطقه یافت شده است.

مایکل پتراگلیا، از مؤسسه‌ی مکس پلانک، مدت‌ها پیش در مصاحبه‌ای گفته بود که باستان‌شناسان موفق شده‌اند که از ۸۰٪ از ۲۰۰ دریاچه‌ی باستانی که تا کنون بازدید کرده‌اند، یافته‌های باستان‌شناسانه به دست بیاورند که برخی از آن‌ها، تکه‌هایی از ابزارهای سنگی هستند.

باستان شناسان فکر می‌کنند که عربستان سعودی منبع مهمی برای درک مهاجرت انسان‌های باستانی است. این کشور به تازگی به دانشمندان خارجی اجازه داده است تا به کاورش در سایت‌های باستانی آن بپردازند.

پتراگلیا گفته است که باستان شناسانانی که در این منطقه کار می‌کنند تصمیم گرفته‌اند که کار خود در دریاچه‌های باستانی را ادامه بدهند و در نهایت، کار خود را به غارها تعمیم بدهند.