کره زمین عظیم وایلد؛ کره توخالی با نقشه ای درونی
کره‌ی وایلد، که سالانه بیش از ۱٫۲ میلیون بازدیدکننده داشت، به جای آنکه جغرافیای زمین را رویش داشته باشد، آن را در درون خود جا داده بود.
مقاله‌های مرتبط:
جیمز وایلد (James Wyld)، نقشه‌کش معروف بریتانیایی و عضو سابق پارلمان، برای پیشبرد کار نقشه‌کشی‌اش ایده‌ی درخشانی داشت. سال ۱۸۵۱، نمایشگاه بزرگی در پارک هاید لندن برگزار می‌شد که در آن افراد برجسته‌ی صنعتی، دانشمندان و هنرمندان از سراسر جهان به همراه اعضای خاندان سلطنتی شرکت می‌کردند. وایلد فکر کرد اگر بتواند مدل عظیمی از کره‌ی زمین با جزئیات دقیق از جغرافیای آن برای نمایشگاه بسازد، آنگاه شانسش برای معامله‌های کاری جدید و فروش بیشتر افزایش خواهد یافت.
او با این ایده سراغ شورای سازمان‌دهی نمایشگاه رفت، اما وقتی فهمید عمارتی که برای نمایشگاه بزرگ در نظر گرفته شده (کاخ کریستال) کوچک‌تر از آن است که طرح ۱۸ متری‌اش را در خود جا دهد، ناامید شد. علاوه بر آن، سازمان‌دهندگان نیز خیلی مایل نبودند تا نمایشگاه را وسیله‌ای برای ارتقا کاری وایلد قرار دهند و خلاصه پیشنهادش رد شد.
وایلد، که به این راحتی‌ها بیخیال طرحش نمی‌شد، به دنبال جای دیگری گشت و آخر میدان لستر (Leicester square) را برای عملی کردن پروژه‌اش مناسب یافت. پس از یک رشته مذاکرات پیچیده با صاحبان باغ‌ها، اجازه‌ی ساخت کره‌ی زمین و نگهداری در آنجا به مدت ۱۰ سال داده شد.
به محض امضای قرارداد، کار ساخت کره‌ی زمین آغاز شد. کار ساخت سازه تحت نظارت ادوارد ولش (Edward Welch)، طراح پروژه، و ۳۰۰ کارگر انجام شد.
کره‌ی عظیم وایلد یک کره‌ی معمولی نبود. کره توخالی بود و به جای آنکه جغرافیای زمین بر سطح بیرونی‌اش باشد، بر سطح درونی بود. سکوهایی، که در درون کره با پله به هم وصل بودند، به بازدیدکنندگان اجازه می‌دادند درون این نقشه‌ی عظیم قدم بزنند و از دیدن کوه‌ها و رودخانه‌هایی که با نقوش برجسته مشخص شده بودند، حیرت‌زده شوند. نقشه در مقیاس مشخصی ساخته شده بود، اما زاویه‌ی عمودی آن را بزرگ کرده بودند تا پدیده‌ها محسوس شوند.
زمین‌های حاصلخیز را با رنگ سبز و بیابان‌ها را با رنگ زرد شنی مشخص کردند. آتشفشان‌ها، که به طور چشمگیری در حال فوران بودند، را با پشم کتان رنگ‌شده تزئین کردند تا نشان‌دهنده‌ی مواد مذاب و دود باشد. کوه‌های برفی را نیز با کریستال‌های سفید مزین کردند که به خوبی در نور گاز می‌درخشید.
دقت کره در حد دقت نقشه‌های قرن نوزدهم بود البته با این استثنا که قطب جنوب در آن غایب بود. با وجود گزارش‌هایی از ۳۰ سال پیش از آن درباره‌ی یخ‌های قطبی، این سرزمین عظیم جنوبی در آن زمان تقریباً ناشناخته بود و وایلد نیز آن را نادیده گرفت.
کره به سرعت به چشم آمد و در حد نمایشگاه بزرگ معروف شد. وایلد این موفقیت را به تنهایی به دست آورد و نمایشگاه و دست‌اندرکاران آن هیچ نقشی در آن نداشتند. بیشتر بازدیدکنندگان نمایشگاه به دیدن کره‌ی معروف وایلد نیز رفتند. پس از پایان نمایشگاه، تعداد بازدیدکنندگان کره به طور ناگهانی سقوط کرد اما در سال ۱۸۵۳ همچنان سالانه ۱.۲ میلیون نفر بازدیدکننده داشت.
نمای برش‌خورده از کره‌ی عظیم وایلد که بین سال‌های ۱۸۵۱ تا ۱۸۶۲ در میدان لستر لندن برپا بود
در اواسط دهه‌ی ۱۸۵۰، سازه کم کم برای مردم عادی شد و از جذابیت افتاد؛ به طوری که وایلد ناچار شد برنامه‌ها و نمایش‌های متنوعی در آن برگزار کند تا مردم جذب شوند.
قرارداد وایلد برای استفاده از مکان در سال ۱۸۶۲ به پایان رسید. پس از آن، سالن نمایش برداشته شد و قطعات کره نیز به فروش رفت.
کره‌ی بزرگ وایلد اولین پروژه از این نوع نبود؛ در سال ۱۶۶۴، کره‌ی توخالی کوچکی برای فردریک سوم، دوک دانمارکی هلشتاین-گترپ (Holstein-Gottorp)، ساخته شد. همچنین کره‌ی مشابهی در دهه‌ی ۱۸۲۰ در پاریس بنا شد. اما کره‌ی وایلد بزرگ‌تر و محکم‌تر از سازه‌های کاغذی سوار بر اسکلت فلزی در پاریس بود.
تا سال ۱۹۳۵ هیچ چیزی مشابه کره‌ی وایلد ساخته نشد. سال ۱۹۳۰، انجمن علوم مسیحی در بوستون آمریکا کره‌ای شیشه‌ای با ارتفاع ۹ متر به نام ماپاریوم (Mapparium) ساختند. درون این بنا، درست شبیه کره‌ی وایلد، نقشه‌ی جهان طراحی شده و می‌توان از روی پلی که قطر کره را قطع می‌کند مشاهده کرد.
ماپاریوم در بوستون آمریکا
دیدگاه