مسیر مایا کجاست؟

تمدن مایا، یک قبیله بومی قدرتمند، در جایی سکونت گزیدند که امروزه بیشتر آمریکای مرکزی را دربرمی‌گیرد. محدوده جغرافیایی که این تمدن پیشاکلمبی در آن متمرکز بودند شامل مکزیک، گواتمالا، بلیز، هندوراس و السالوادور کنونی است. مسیر مایا که در سال ۱۹۹۳ به عنوان یک مسیر گردشگری بنا شد شامل هرم‌ها و مکان‌های تاریخی پراکنده دیگر است. برخی از ویرانه‌ها در کنار جنگل و برخی در کنار دریای کارائیب قرار دارند.

مسیر مایا

مسیر مایا از مکزیک، گوانمالا، بلیز و هندوراس عبور می‌کند و به السالوادور می‌رسد. حلقه‌ای حدود ۲۴۱۴ کیلومتر که آغاز و پایانش مشخص نیست. این مسیر شبیه به این است که از یک منطقه در مایا به منطقه‌ دیگر بپری. سخت‌ترین بخش مسیر مایا انتخاب نقطه آغاز است. به گواتمالا پرواز کنیم و از آن‌جا به غرب برویم؟ یا به بلیز پرواز کنیم و به شمال برویم؟ من تصمیم گرفتم به کانکون پرواز کنم و به شمال بروم و  بین راه در تولوم (Tulum)، مکزیک در دریای کارائیب توقف کنم.

روزگاری تولوم یکی از شهرهای محصور مایاها بود که دارای برج دیدبانی و دژهایی مشرف به دریا بود. این خیلی مهم است که پیش از رسیدن اتوبوس‌های گردشگران کانکون، یعنی حدود ساعت ۱۱ صبح به آن‌جا بروید. بعد از اقامتی دو روزه در تولوم و سفری کوتاه به نزدیکی ویرانه‌های کوبا (Coba) وقت آن رسیده تا سوار اتوبوس شوم و از مرز عبور کنم.

آلتون‌ ها و لامانای (Altun Ha and Lamanai)

آلتون ها

از مکزیک تا بلیز با اتوبوس رفتم و در شهر مرزی چتومال اتوبوس فرست کلاس را به یک اتوبوس مدرسه تغییر دادم. پس از یک ساعت و نیم رانندگی از Sandhill Junction به ویرانه‌های آلتون ها و لامانای رسیدم.

دوست داشتم یک اتومبیل کرایه کنم و از تولوم به آلتون ها بروم اما عبور از مرز با هر اتومبیلی دردسرهای بسیار دارد، پس ترجیح داردم با اتوبوس سفر کنم. آلتون ها در دوران کلاسیک تمدن مایا (۲۵۰ پس از میلاد مسیح) بوجود آمد و یکی از مهم‌ترین مکان‌های مذهبی در شمال بلیز بود. آلتون ها که بسیار دورتر از جاده کثیفی که زمانی اتوبان اصلی شهر بود قرار دارد، شامل ۵۰۰ ساختمان است که بیشتر آن‌ها با علف و درختان بلند و باریک پوشیده شده‌اند. برخلاف مکزیک، مکان‌های مایاها در بلیز توسط تورهای گردشگری شلوغ نمی‌شود. زمانی که در آلتون ها بودم تقریبا ۱۰ گردشگر در آن مکان بودند.

لامانای

در غرب آلتون ها بزرگ‌ترین ویرانه یعنی لامانای قرار دارد. برای رسیدن به آن‌جا باید از تاکسی‌های آبی استفاده کرد که خود یک ماجراجویی است. پس از یک ساعت سفر به بالای رودخانه New River گردشگران به قدمی‌ترین تمدنی مایاها می‌رسند که به ۱۵۰۰ پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد.

مجسمه‌های کروکودیل بسیاری در کنار مجسمه‌های اولمک وجود داشتند. هر دو مکان لامانای و آلتون ها در جنگل‌های انبوه قرار دارند. بنابراین حتما به دفع‌کننده حشرات، عینک آفتابی، لباس‌های گشاد و آزاد، و آب نیاز دارید. برای رفتن به داخل خود ویرانه‌ها صندل مناسب است اما اگر قصد رفتن به جنگل را داشته باشید بهتر است کفش‌های محکمی به پا کنید.

کاراکول (Caracol)

توقف بعدی من در مسیر مایا، کاراکول (به معنای حلزون) بود که در مرکز غرب بلیز قرار دارد. برخلاف جنگل‌های مرطوب آلتون ها و لامانای، آب و هوای بلیز خشک است. من برای دیدن کوهستان مایا و اقامتگاه جنگلی Chiquibul یک جیپ 4×4 کرایه کردم. برای دیدن این منطقه می‌توان در San Ignacio اقامت کرد و با تورهای گردشگری به اکتشاف پرداخت. با اینکه استفاده از تور و راهنما ممکن است گران باشد اما برای کسانی که می‌خواهند با خیال آسوده بگردند و فرد دیگری مراقب نقشه و چاله‌ها باشد ارزشش را دارد. از طرف دیگر وقتی یک جیپ داشته باشید می‌توانید هر جا که خواستید بروید و بیایید، توقف کنید و چند عکس بی‌اندازید و در اقامتگاه‌های جنگلی مانند Blancaneaux  و Chaa Creek Lodge اقامت کنید.

لژ Blancaneaux

من شب را در لژ Blancaneaux  گذراندم و صبح زود بیدارشدم تا بتوانم ساعت ۹:۳۰ صبح خود را به اسکورت ارتشی در کاراکول برسانم. به دلیل چند سرقت که چند سال پیش رخ داد، ارتش بلیز گردشگران را با یک کامیون در جلو و یکی در عقب کاروان اسکورت می‌کنند. از اینکه در یک گروه رانندگی می‌کردم احاساس امنیت می‌کردم. سپس به تور دیگری متشکل از ۱۵ اتومبیل و چند گروه خصوصی دیگر پیوستم. حتما باید خاطر نشان کنم که این رانندگی، سفری طولانی حدود ۲ ساعت است و آن‌هایی که این روش را برمی‌گزینند باید حتما باک بنزین پر و غذای کافی همراه داشته باشند. اگر با تور مسافرت می‌کنید آن‌ها این موارد را بجای شما رعایت می‌کنند.

کاراکول یکی از مناطق وسیع و گسترده دوران کلاسیک است. زمانی که به بالای بلندترین نقطه قلعه Caana می‌روید و از آن جا به جنگل می‌نگرید واقعا سحرآمیز است، بخصوص وقتی تصور می‌کنید که در گذشته اینجا به عنوان بزرگ‌ترین شهر مایا با جمعت ۱۰۰،۰۰۰ نفر چه شکلی بوده است.

دیدن و کاوش کاراکول برای آن‌ها که وقت تلف نمی‌کنند بین ۲ تا ۳ ساعت طول می‌کشد. امنیت در کاراکول بسیار بالا است و نگهبانان مسلح مدام مهمانان را زیر نظر می‌گیرند (که در ابتدا بسیار عجیب به نظر می‌رسد اما به آن عادت می‌کنید). پس از بازدید از کاراکول به استخر قدیمی Rio On بروید و استراحت کنید.

غارها

غارها از دیگر جنبه‌های مهم تمدن مایا هستند که در اطراف San Ignacio چند تور غارنوردی نیز وجود دارد. یکی از غارهای نسبتا راحت برای کاوش غار بارتون کریک Barton Creek است که دارای یک تور انگلیسی به همراه قایق و تیوب است. در ملاقاتم از این غار گروه کوچکی از ما در ورودی غار در کنار تالاب، جایی که درختان انگور و درختان کهن بر روی آب خیمه زده بودند و پروانه‌ها  روی ارکیده‌ها می‌نشستند جمع شدند.

درحالی که به هر کدام از ما یک چراغ قوه قوی داده شده بود پارو زنان وارد غار شدیم. اندکی بعد چراغ قوه‌هایمان را روشن کردیم و هیجان‌زده می نگریستیم. مایاها اعتقاد داشتند که خدای باران آن‌ها، چاک (Chac)، در غارها زندگی می‌کند. زمانی که خشکسالی شد، مایاها در غار Barton Creek هدایا و قربانی‌های خود را تقدیم می‌کردند. به هر دلیلی، چاک قربانی‌های جوان را ترجیح می‌داد و ۲۸ اسکلت در غار پیدا شده که بیشتر آن‌ها کودکان قربانی بودند. غار بارتون کریک غاری بزرگ و از شب تیره‌تر و ترسناک‌تر است. خفاش‌های بسیاری در این غار وجود دارند که مدام می‌چرخند و آب از قندیل‌ها می‌چکد.

بارتون کریک واقعا ارزش سفر را دارد اما حتما در نظر داشته باشید که غار در روزهای بارانی اصلا قابل دسترس نیست و اگر با اتومبیل اجاره‌ای بروید باید از دو رودخانه عبور کنید. برای یک غارگردی ماجراجویانه‌تر و هیجان‌انگیزتر غارهای مقبره کریستال Actun Tunichil را همراه یک راهنما تجربه کنید.

تیکال (Tikal)

با اینکه مسیر مایا به سمت شمال بلیز در حرکت است، به سمت تیکال در غرب گواتمالا نیز ادامه پیدا می‌کند. از San Ignacio به راحتی می‌توان با اتوبوس به سمت گواتمالا و از آن‌جا به فلورس (Flores)، جزیره‌ای که مردم اغلب برای دیدن ویرانه‌ها در آن توقف می‌کنند، رفت.

اگر جیبتان به شما اجازه داد حتما در اقامتگاه Jungle Lodge که درست روبه روی تیکال قرار دارد اقامت کنید. تیکال یکی از بزرگ‌ترین پایتخت‌های دنیای مایای باستان با جمعیت ۵۰۰۰۰ نفر و قدمت ۶۰۰ پیش از میلاد مسیح بوده است. از تیکال تا جنگل‌ Peten که معبد ال میرادور (El Mirador) در آن قرار دارد دو روز راه است.

چیکانا (Chicanna)

تصمیم گرفتم به سمت چیکانا در مکزیک برگردم، جایی کوچک اما گروهی از ویرانه‌ها با قدمت و اطلاعات فراوان که در مرز گواتمالا مکزیک، در ایالت کامپچه (یکی از ایالت‌های مکزیک). اینطور برداشت شده که چیکانا گوشه خلوت خانواده سلطنتی مایا بوده و بخاطر حکاکی‌های «دهان افعی» بسیار معروف است. خود کلمه «چیکانا» به معنای «خانه دهان مار» است.

Becan

دیدن چیکانا چند ساعت بیشتر طول نمی‌کشد و به شما این اجازه را می‌دهد تا اطراف بکان (Becan) و کالاکمول (Calakmul) را ببینید. این مکان‌ها ویرانه‌هایی هستند که در اوت ۲۰۰۷ اهمیت بسیاری به آن‌ها داده شد و متخصصان به رازهای بسیاری از تمدن مایاها پی بردند.

با اینکه اتوبوس‌های بسیاری وجود دارند اما برای رسیدن به این مکان، ماشین اجاره‌ای بهترین راه حل است. من تمام مسیر رسیدن به یوکاتان (Yucatan) را رانندگی کردم. جاده‌ها بسیار خوب بودند و برخی قسمت‌ها در دست تعمیر. بنابراین الان باید بهتر شده باشند. اقامتگاه Chicanna Eco درست مقابل ویرانه‌ها ساخته شده است و امکانات خوبی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

انتخاب‌های بیشتر

مسیر مایا از سمت شمال از کامپچه و از غرب از چیاپاس عبور کرده و در شمال به یوکاتان می‌رسد. دیدن تمام مکان‌های حفاری‌شده‌ی مایاها دو ماه طول می‌کشد. از ماه ژوئن تا نوامبر، آمریکای مرکزی فصل‌های بارانی و توفند (تندباد دریایی) خود را سپری می‌کند. بنابراین بهترین زمان برای رفتن، از ماه دسامبر تا می ، یعنی زمانی است که هوا خشک است. یک نفر گفت، من در فصل توفند رفتم و فقط یک روز بارانی را دیدم.  قیمت‌ها در فصل خشک بالا است بنابراین مسافرانی که نمی‌خواهند پول زیادی خرج کنند باید این مسئله را نیز درنظر بگیرند.

بیشتر اقامتگاه‌ها یا لژهایی که نام بردم گران هستند اما در همه جا بجز چیکانا انتخاب‌های ارزان هم تعبیه شده بودند.

چه در فصل بارانی چه خشک، چه ارزان چه گران، چه با اتوبوس چه با جیپ، سفر به مسیر مایا یک تجربه فراموش‌نشدنی است. همانطور که بسیاری دیگر نیز پرسیده و می‌پرسند: چه بر سر این مردم آمد؟