ساری در یک نگاه

احمدرضا فرهبد
احمدرضا فرهبد شنبه، ۱۶ شهریور ۱۳۹۸ ساعت ۱۳:۰۰
ساری در یک نگاه

ساری، مرکز استان مازندران، یکی از شهرهای بسیار کهن شمال ایران است و سومین شهر پرجمعیت این ناحیه از کشورمان نیز محسوب می‌شود.

ساری با جمعیت ۳۰۹۸۲۰ نفر (طبق سرشماری انجام شده در سال گذشته) و وسعت ۳۰ کیلومتر مربع، مرکز استان مازندران و پرجمعیت‌ترین شهر این استان است.

تاریخ

تاریخ ساری

طبق اکتشافات انجام شده در سال‌های اخیر، قدمت این شهر به ۵۰۰۰ سال می‌رسد. جالب است بدانید در سال ۱۱۵۱ آقا محمدخان قاجار این شهر را به‌عنوان پایتخت ایران برگزید و تاج پادشاهی را در این شهر بر سر نهاد. یکی دیگر از حقایق جالب تاریخی در مورد این شهر این است که اعراب پس از حمله به ایران، نتوانستند ساری و دیگر شهرهای دو استان گیلان و مازندران را فتح کنند؛ زیرا قرار گرفتن این شهرها در پشت رشته‌کوه البرز و صعب‌العبور بودن آن‌ها، فتح آن‌ها را غیرممکن می‌کرد؛ بنابراین مردم ساری که امروزه آن‌ها را ساروی می‌نامند، هرگز با ظلم و زور تسلیم اعراب نشده‌اند.

جغرافیا

ساری

این شهر از دو بخش دشت و کوهستان تشکیل شده و بخش کوهستانی آن در میان رشته‌کوه‌های البرز قرار گرفته است. این شهر از شمال و شمال شرق به دریای خزر و شهرستان بهشهر، از جنوب و جنوب شرقی به رشته‌کوه البرز و استان سمنان، از مشرق به شهرستان نکا و از مغرب به شهرستان‌های قائم‌شهر، جویبار و سوادکوه ختم می‌شود.

این شهر دارای تابستان‌های معتدل و نمناک و زمستان‌های سرد و خشک است. بخش‌های کوهستانی ساری زمستان‌های طولانی و بسیار سردی دارد. در سال‌های اخیر دمای این شهر در تابستان به ۴۰ درجه و در زمستان به منفی ۱۲ درجه نیز رسیده است.

مردم شناسی

زبان مردم ساری تا دوره صفویان فقط زبان طبری بود؛ اما پس از سقوط سلسله صفویان، به‌تدریج فراموش شد و جای خود را به زبان فارسی داد. از آداب و رسوم این شهر می‌توان به آیین سنتی ۲۶ عید ماه یا جشن مردگان اشاره کرد که همگی به طرف امامزاده حسن رفته و علاوه بر روشن کردن شمع و توزیع خیرات برای اموات و مسابقات کشتی سنتی لوچر را تماشا می‌کنند. این مراسم هر ساله در تاریخ ۲۸ تیر ماه برگزار می‌شود.

نورگون یکی دیگر از مراسم سنتی دیگر مردم این شهر است. در این مراسم که هر ساله روز ۲۰ تیر ماه برگزار می‌شود، مردم در محلی به نام قلاییش گرد هم جمع می‌شوند و مراسم جشنی برپا می‌کنند که در آن گون‌های خشک را آتش می‌زنند و دور سر می‌چرخانند. طبق افسانه‌ها زمانی که فریدون تصمیم گرفت ضحاک را در دماوند به بند بکشد، به مردم یکی از روستاهای اطراف ساری گفت هرگاه ضحاک را به بند کشید، با افروختن آتش به آن‌ها علامت می‌دهد. مردم نیز در نزدیکی کوه به انتظار نشستند و در ساعات آغازین شب نور آتش را دیدند و با آتش زدن گون‌ها و چرخاندن آن‌ها دور سر خود، جواب فریدون و یاران او را دادند. همین افسانه موجب شده است این مراسم از گذشته‌های دور نسل به نسل منتقل شود و برگزاری آن تا به امروز ادامه یابد. 

مراسم نورگون

از سوغات ساری می‌توان به انواع ترشیجات مانند ترشی انار و سیر، ترشک‌، قارچ زردکیجای، انواع مرکبات، تمشک، عسل، برنج، انواع مربا و عرقیجات اشاره کرد.

از صنایع دستی مهم ساری می‌توان به کنده‌کاری چوب، جوراب‌بافی، لاک‌تراشی (ساخت اشیای خاص مانند قاشق و قنداق از ریشه و چوب برخی از درختان) و نساجی این شهر اشاره کرد.

از غذاهای محلی ساری می‌توان به خورشت سیرانار، بورانی بادمجان کبابی (متشکل از بادمجان کبابی، ماست پرچرب و پودر موسیر و بورانی کدوحلوایی (متشکل از کدوحلوایی و ماست پرچرب) و آش گزنه یا آش ترش با سبزیجات معطر و کدوحلوایی اشاره کرد.

جاذبه‌ها

میدان ساعت ساری یکی از جاذبه‌های زیبای این شهر است که با یک ساعت عقربه‌ای بزرگ مجهز به صدای زنگ ناقوس خودنمایی می‌کند و در هر ساعت زنگ آن به شمار همان ساعت به صدا درمی‌آید.

میدان ساعت

پارک جنگی شهید زارع یکی از جاذبه‌‌های طبیعی زیبای ساری است که مجاورت آن با تپه‌های جنگلی کم‌ارتفاع زیبایی آن را دوچندان کرده و از حداقل امکانات رفاهی برای اقامت کوتاه‌مدت نیز برخوردار است.

پارک جنگلی شهید زارع

پناهگاه‌ حیات‌وحش دشت ناز که مامنی برای گوزن‌ها است، نیز با پوشش جنگلی زیبای خود یکی از مکان‌های زیبا و جذاب ساری است که گردشگران در آن می‌توانند گوزن‌ها را از نزدیک مشاهده کنند. این پناهگاه از سال ۱۳۴۶ محلی برای زاد و ولد گوزن زرد ایرانی، از مهم‌ترین حیوانات اندمیک ایران بوده است.

پناهگاه حیات وحش دشت ناز

تالاب حمیدآباد نیز یکی از مکان‌های زیبا ساری بوده که زیبایی آن در هنگام ورود پرندگان مهاجر و شکوفایی گل‌های نیلوفر آبی، وصف‌ناپذیر است.

تالاب حمیدآباد ساری

چشمه‌های باداب سورت نیز با زیبایی خیره‌کننده خود هر گردشگری را مجذوب خود می‌کنند. آب گازدار این چشمه‌های پله‌ای فوق‌العاده زیبا نیز خاصیت درمانی دارد.

چشمه های باداب سورت

سد سلیمان تنگه نیز با مناظر دیدنی اطرف خود یکی از جاذبه‌های شاخص استان مازندران است که امکان قایق‌سواری و اسکی نیز در آن فراهم شده است.

سد سلیمان تنگه

مجموعه تاریخی فرح‌آباد یکی از جاذبه‌های دیدنی جذاب و جاهای دیدنی ساری است که آثار آن متعلق به دوران صفوی است و یک مسجد، مدرسه و یک کاخ (کاخ جهان نما) که تنها بقایایی از آن باقی مانده و همچنین یک تفرجگاه ساحلی را در خود جای داده است. در ضمن مسجد جامع ساری که سردر آن با کاشی‌های هفت رنگ تزیین شده است، در این مجموعه تاریخی قرار دارد.

دریاچه چورت هم با زیبایی‌های خود هم گردشگری را متحیر می‌کند، توصیف زیبایی درختان قدبرافراشته و آرامش صدای حیوانات و پرندگان وصف‌ناپذیر است.

دریاچه چورت

برج رسکت یکی از آثار باستانی ساری بوده که متعلق به قرن پنجم است و مقرنس‌های آجری آن و گجبری‌های زیبا در قسمت فوقانی برج نظر هر گردشگری را به خود جلب می‌کند.

برج رسکت

عمارت کلبادی خانه تاریخی زیبایی با قدمت ۲۰۰ ساله در مرکز ساری است که با برخورداری از ویژگی‌های معماری سنتی مانند گچبری‌ها، شیشه‌های رنگی، برخورداری از قسمت‌های متعدد مانند حجره‌ها و شاه‌نشین و حیاط بزرگ با حوض چندضلعی که با باغچه‌های زیبا احاطه شده است، نظر هر گردشگری را به خود جلب می‌کند.

عمارت کلبادی

پارک ملل، پارکی بزرگ در کنار رود تجن با امکانات متعدد همچون پل کابلی معلق، وسایل ورزشی متعدد، قایق‌سواری، جت اسکی و سایت ماهی‌گیری است. همچون برگزاری مراسم گوناگون در این پارک مانند جشن چهارشنبه سوری، جشنواره بهارنارنج و نمایشگاه‌های سوغات و صنایع دستی، این پارک را به مکانی پرطرفدار تبدیل کرده است.

پارک ملل

بازار نرگسیه بازاری تاریخی و پررونق است که در آن کالاهای سنتی و محلی، طلا و پوشاک و میوه و تره‌بار عرضه می‌شود.

بازار نرگسیه

حمام وزیری با قدمت یکی از یادگاری دوران قاجار در ساری است که همه بخش‌های یک حمام سنتی از جمله ورودی، راهروهای انتقال هوا، خزینه‌های آب سرد و گرم و گرمابه در آن دیده می‌شود.

حمام وزیری ساری

مطالب مرتبط:

دیدگاه