کرمان در یک نگاه

احمدرضا فرهبد
احمدرضا فرهبد سه شنبه، ۲۱ خرداد ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۱۵
کرمان در یک نگاه

کرمان یکی از شهرهای باستانی ایران است که مردم آن در طول تاریخ فجایع زیادی را تجربه کرده‌اند و بارها مورد هجوم حاکمان ظالم قرار گرفته‌اند.

کرمان با وسعتی نزدیک به ۱۴ هزار هکتار و جمعیت ۷۳۸٬۷۲۴ نفر (طبق آمار ارائه شده در سال ۱۳۹۵) مرکز استان کرمان، پهناورترین استان ایران بوده و سومین مرکز مرتفع استان در کشور محسوب می‌شود. این شهر جزو پنج شهر قدیمی ایران است که سابقه سکونت در آن به هزاره چهارم قبل از  میلاد هم می‌رسد. طبق برنامه توسعه در نظر گرفته شده، این شهر در آینده جزو شهرهای الکترونیکی ایران خواهد بود.

تاریخ

تاریخ کرمان

به نظر می‌رسد که روند ایجاد و توسعه این شهر از زمان به قدرت رسیدن اردشیر بابکان، بنیان‌گذار  سلسله ساسانیان آغاز شده است. همان طور که گفتیم، مردم این شهر مصایب زیادی را تحمل کرده‌اند. یکی از این فجایع حمله نادرشاه به این شهر بود که به فرمان او بسیاری از مردم بی‌گناه شهر گردن زده و مناره‌ای مرتفع از سر آن‌ها ساخته شد. فاجعه عظیم دیگری که مردم این شهر تا ابد آن را از یاد نخواهند برد، حمله آقا محمد قاجار به این شهر بود که به دستور او به روایتی چشم ۳۵۰۰ نفر و به روایتی دیگر چشم ۱۰ هزار  نفر از مردم مظلوم این شهر از حدقه درآورده شده است.

این شهر به‌لحاظ اهمیت ویژه خود در چندین سلسله پایتخت ایران بوده است که شامل سلسله قراختائیان (به‌مدت هفتاد سال)، آل‌بویه (به‌همراه چند شهر دیگر و در دوره‌های مختلف)، آل مظفر (به‌همراه چند شهر دیگر) و زندیه (پس از سقوط ایران به دست آقا محمد خان قاجار، لطفعلی علی خان زند این شهر را مدتی پایتخت قرار داد) می‌شود.

جغرافیا و اقلیم

بیشتر نقاط کرمان با کوه احاطه شده و کوه‌های جنوب جوپار، پلوار و جفتان در اکثر نقاط سال پوشیده از برف پوشیده است و پس از شهرکرد و یاسوج، با متوسط ارتفاع ۱۷۵۶ متر از سطح دریا، سومین مرکز مرتفع استان در ایران است. این شهر دارای تابستان‌های نسبتا خنک و زمستان‌های بسیار سردی دارد.

مراسم و آیین‌ها

مراسم و آیین‌هایی زیادی در کرمان برگزار می‌شوند که در نوع خود جالب هستند. جشن سده باستان که در سال ۱۳۹۰ به ثبت ملی هم رسیده، یکی از مهم‌ترین آیین‌ها در کرمان است. این جشن با سابقه ۲۰۰ ساله هر سال در غروب روز دهم بهمن در کرمان برگزار می‌شود. در این مراسم توده عظیمی از هیزم آتش زده می‌شود و زرتشتیان و عموم همراه با یکدیگر در کنار شعله‌های برافروخته آتش، ساعاتی را به جشن و شادی می‌گزارنند و موسیقی‌های شادی نیز در طول مراسم نواخته می‌شود. حضور موبدان زرتشتی با لباس و کلاه سفید نیز یکی از جذابیت‌های این مراسم است.

جشن سده کرمان

یکی از رسوم دیگر مردم کرمان، مراسم الله رمضانی است که در شب‌های ماه رمضان برگزار می‌شود. در این مراسم عده‌ای از جوانان کرمانی در این شب‌ها به در خانه‌ها می‌روند و با خواندن اشعاری تحت عنوان «الله رمضونی» از مردم می‌خواهند چیزی به‌عنوان هدیه (که معمولا گردو، کشمش، خرما یا پول است) به آن‌ها بدهند و در آخر شب هم هدایا را بین خود تقسیم می‌کنند.

سوغات و صنایع دستی

از مهم‌ترین شیرینی‌های کرمان می‌توان به کلمپه، کماچ سهن، قاووت (یک ترکیب مقوی آسیاب شده از گیاهان دارویی و بذر برخی از گیاهان به‌همراه شکر) و قطاب این شهر اشاره کرد. قالی، ترمه و ظروف مسی هم از مهم‌ترین صنایع دستی این شهر هستند.

غذاهای محلی

از معروف‌ترین غذاهای محلی کرمان می‌توان به خورشت بزقرمه، آش اوماج، آبگوشت متنجنه و چند نوع آبگوشت دیگر اشاره کرد.

مطالب مرتبط:

دیدگاه