آرامگاه ابن یمین فرومدی

ابن یمین فریومدی در سال ۶۸۵ هجری قمری در فریومد متولد شد. او پدری ترک ژاد داشت و در زمان سلطان محمد خدابنده می‌زیست. این یمین الفبا را از پدر آموخت و می‌توان جرقه شاعر شدن او را از تلاش‌های پدر دانست. پدر طغرانویسی و نگارش فرمان‌های پادشاهان را بر عهده داشت، به همین دلیل ابن یمین هم راه پدر را ادامه داد و در سال ۷۴۲ منصب طغرانویسی خواجه علاءالدین محمد فریومدی را بر عهده گرفت.

سال‌های اولیه زندگی شاعر ایرانی، در خراسان گذشت و در دوران جوانی به تبریز کوچ کرد و به غیاث‌الدین حمد بن رشیدالدین فضل‌الله وزیر پیوست. امیران خراسان در طول تاریخ کشمکش‌های زیادی داشته‌اند و ابن یمین تقریبا در تمام طول دوران حکومت حاکمان مختلف خراسان حضور داشت و شاهد دوران سختی خراسان بوده است.

در رویدادی که در سیزدهم صفر سال ۷۴۳ هجری میان ملک معزالدین حسین کرت با خواجه وجیه‌الدین مسعود سربداری در زاوه رخ داد و به شکست و فرار خواجه وجیه‌الدین مسعود انجامید؛ دیوان ابن‌یمین در ضمن غارت بنگاه امیر به یغما رفت و بنا به گفته خواند میر، خود شاعر نیز در این جنگ، به دست لشکر هرات گرفتار شد.

زندگی ابن یمین ساده بود و اصولا انسانی گوشه‌گیر بود، پیشه این مرد صالح دهقانی بود و در سال ۷۶۹ هجری قمری فوت کرد. امروزه آرامگاه وی از مکان های دیدنی سمنان به شمار می‌آید.

ابن یمین در طول عمر خود ۱۵ هزار بیت شعر سروده  که این اشعار شامل قصیده، غزل، ترکیب‌بند، قطعه و رباعی می‌شود که در دیوان او جمع‌آوری شده است. سبک این یمین در سرودن اشعار خراسانی بود و نظمی ساده و بی‌تکلف داشت.

یکی از محبوب‌ترین اشعار ابن یمین شعری است که بی‌شک همه ما یک‌بار آن را شنیده‌ایم، ولی غافل از اینکه نام شاعر گران‌قدر را بدانیم:

آن‌کس که بداند و بداند که بداند

اسب خرد از گنبد گردون بجهاند

آن‌کس که بداند و نداند که بداند

آگاه نمایید که بس خفته نماند

آن‌کس که نداند و بداند که نداند

لنگان خرک خویش به منزل برساند

آن‌کس که نداند و نداند که نداند

در جهل مرکب ابدالدهر بماند

از زندگی‌نامه ابن یمین بگذریم، به آرامگاه او در خاک ایران می‌رسیم. آرامگاه ابن ‌یمین از جاهای دیدنی میامی است و در ۱۰۵ کیلومتری شمال شرقی میامی و ۱۶۵ کیلومتری شهر شاهرود، در انتهای روستای فریومد قرار دارد. میامی شرقی‌ترین شهرستان استان سمنان است. روستای فریومد به دلیل قدمت تاریخی و ویژگی‌های طبیعی، جاذبه‌های گردشگری بسیاری را در خود جای‌داده است.

 این آرامگاه در ابتدا ساختمانی از خاک و خشت و در شرف ویرانی بود، اما بعدها در اثر پیگیری‌های عبدالرفیع حقیقت، ساختمانی قابل‌توجه و بسیار زیبا به شکل شش‌گوشه بنا شد. زوایای زیبای این بنا همانند گل بازشده‌ای است که قبر شش‌گوشه داخل آن مانند پرچم گل است. اطراف آرامگاه ابن‌یمین فضای سبزی است که توسط نرده‌های حفاظ اطراف محصور شده است. سنگ‌قبر دارای شش ضلع کوچک است و بر روی آن مطالبی در خصوص این شاعر بزرگ نوشته شده است.

_{محیط داخلی آرامگاه} 

کار مرمت این مجموعه تاریخی با احیای محوطه و فضای سبز مجموعه با کاشت بیش از ۳هزار گل و درختچه تزئینی، استحکام‌بخشی مقبره، اجرای نورپردازی طبق الگوی اولیه طرح آرامگاه، بندکشی جداره‌ها، تعویض آجرهای فرسوده و احیای چاه آب انجام شده است.

_{محیط داخلی آرامگاه}

از مهم‌ترین جاذبه‌های مهم روستای فریومد می‌توان به مسجد جامع فریومد، آرامگاه ابن یمین فریومدی، آرامگاه شیخ حسن جوری، سد خاکی شیخ حسن جوری، زیارتگاه امامزاده سید احمد، کاروانسرای شاه‌عباسی، تپه‌ی شهرستان، چنارهای ۵۰۰ ساله، آسیاب قدیمی و حسینیه روستا اشاره کرد. مسجد جامع از آثار تاریخی روستای فریومد است که تاریخ بنای آن به قرن هشتم هجری قمری می‌رسد و ازنظر معماری واجد اهمیت هنری است.

_{عکس‌های گالری از ابوالقاسم تیموری}

نویسنده: فاطمه محمدی